ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Punto Forestal 3 Gal

•
•
F
FEARMAGA
1 of 4
Download to read offline
3 PUNTO FORESTAL NO Ao longo dos séculos a madeira tivo un papel primordial no BREVE HISTORIA DA desenvolvemento da humanidade. A ninguén se lle escapa a especial INDUSTRIA FORESTAL EN GALICIA relevancia que tiveron os bosques en España e en especial para Galicia. Non entanto, se algo define a evolución das paisaxes forestais galegas é a desaparición Nº 3 abril 09 progresiva da cuberta arbórea. Desde o século XIII a madeira converteuse nunha das principais protagonistas da historia de Galicia en sectores como o naval, na construción de novas cidades, no crecemento do tecido empresarial e favorecemento do exemplo. A proba máis refutable é a consolidación do século XXI como o século da madeira. Riqueza en Madeira na Idade Media (s. XIII-XIV) Na Idade Media a riqueza forestal de Galicia era notable. O Códice Calixtino (século XII) destaca que a “tierra de los gallegos (...) abunda en bosques”. Está amplamente documentada a importancia da venda de madeira como fonte de ingresos das familias campesiñas, sobre todo en épocas de malas colleitas. A madeira empregábase como material de construción de vivendas e embarcacións, como calzado, para a realización de múltiples aparellos e utensilios de traballo, e tamén para realizar os enseres que compoñían o patrimonio de familias campesiñas ou mariñeiras. Nas cortes de Valladolid de 1351 establécense privilexios para que Galicia e Asturias puidesen exportar libremente madeira. Non entanto, xa desde finais do século XIII algúns portos da Coruña como Santa Marta de OT Ortigueira estaban exentos de pagar dezmos da mar pola madeira que vendesen ao estranxeiro. A venda de madeira ao exterior adoitábase facer coas pezas xa desbastadas e serradas e máis ou menos listas para usar como vigas, puntóns, tirantes, etc.
BREVE HISTORIA DA INDUSTRIA FORESTAL EN GALICIA 5678 mUíñOS DE PAPE L mADEIRA NA (S. XVIII-XIX) CONSTRUCIóN NAS AUXE DA CONSTRUCIóN NOVAS CIDADES Durante a primeira metade do século NAVAL (S. XVI) (S. XVI-XVIII) XVIII instálanse na contorna de Santiago de Compostela (Neda e Laraño) os dous Unha das primeiras definicións da A construción naval, tanto civil (para pesca), primeiros muíños papeleiros de man Silvicultura da que se ten noticia fai como militar nos estaleiros que a coroa de técnicos xenoveses. A evolución da referencia a Galicia. Nunha carta enviada posuía ao Noroeste da Península Ibérica industria papeleira tivo lugar na primeira ao Rei Felipe II en 1574 polo rexente e supuxeron o desenvolvemento da actividade metade do século XIX coa introdución os alcaldes maiores de Galicia explícase madeireira e o aproveitamento e consumo de do papel continuo en lugar de elaborar que as masas arboradas en terras inxentes cantidades de madeira. as follas dunha nunha. As fábricas de particulares non eran “brauas sino que Está documentada a mediados do século papel A Concepción (Caldas de Reis) e se ponen y plantan y cultivan y que en XVI a actividade dos “fragueros” na zona de A Cristina (Vigo) traballaron desde 1862 dichas arboleadas hay muchas diferencias Viveiro, responsables da curta de madeira ata a súa desaparición a finais do XIX. de madera” y que “dhas arboledas en fragas comunais, terras de señores ou de Na década de 1850, a madeira vai ser crian en heredades propias limitadas campesinos, e de levala ata ao embarcadoiro un dos produtos que se sumen á subida y amojonadas como si fusen huertas onde era preparada para a contrución naval xeneralizada dos prezos, o que anima a o viñas y las benefician curándolas y ou para ser embarcada. súa comercialización, xa que a madeira labrándolas y cortando de ellas de tantos Na Descrición do Reino de Galicia, podía ser unha alternativa a considerar, en tantos años muy amenudo porque la Bartolomé Sagrario de Molina (século XVI) deixando marxe para arrendar a tierra es de tal calidad que quanto mas refire na descrición de lugares como Noia, explotación de esquilmes e pastos baixo se cortare, tanto mas naçe y crece y es Pontedeume, Santa Marta (Ortigueira) ou o arborado. tanta la arboleda que produce que tiene Santiago de Foz que son “comarca de necesidad de yrla entresacando todos los madera ideal para navíos” ou que “es tierra de años”. mucha madera y fuste para ellos [barcos]”. A importancia da madeira na construción das novas cidades de Galicia ilústrase coa prohibición en 1609 de almacenar palla dentro das vivendas de Pontevedra para evitar incendios “por ser como eran todas las casas de tabla”, as cales se manteñen na actualidade. O aproveitamento madeireiro supoñía tamén unha fonte moi importante de actividade no rural galego. En 1719, no informe, a petición do rei, que realiza o francés Seauoir sobre os montes de Galicia, menciónase que para os traballos de curta e transporte de madeira había 2.009 obreiros, 765 carros e 1.222 pares N UP de bois.
SéCULO XXI, O SéCULO DA APARICIóN DO PROCESO PROLIFERACIóN DOS mADEIRA INDUSTRIAL (S. XX) SERRADOIROS mECáNICOS O século XXI é o século (S. XIX-XX) Aínda que se carece de estatísticas que poidan da madeira para Galicia. testar a extensión do fenómeno repoboador A finais do século XIX, prodúcese o proceso Actualmente (1996 III IFN), no primeiro cuarto de século, o seu avance de mecanización do serrío o que provoca a superficie forestal ocupa parece innegable, proceso que ao parecer un maior crecemento do sector. A industria unha extensión total de foi máis intenso logo da Guerra Civil como pesqueiro-conserveira e as froitas contribuíron ao 2.039.574 hectáreas, das consecuencia, entre outros factores, da desenvolvemento do sector. A industria de elaboración que máis de 1.400.000 son creación do Patrimonio Forestal do Estado de tablilla naceu surtindo de envases ás uvas pasas de de superficie arborada. (PFE) en marzo de 1941. En 1959 a superficie Andalucía e a salazón e conservas galegas. O sector forestal de 1ª arborada situábase en 888.216 hectáreas das Durante o primeiro terzo do século XIX estenderanse e 2ª transformación está que un 21% correspondían á repoboación por toda Galicia os serradoiros mecánicos con composto por 3.576 realizada polo Estado e un 79% á realizada por especial relevancia no sur da provincia de Pontevedra empresas. En 2008, particulares. e na área coruñesa que vai de Ponteceso a Ferrol. a facturación destas No ano 1957 establécese a factoría ENCE Galicia sitúase como a primeira rexión española empresas foi de 2.259 en Pontevedra para producir pasta de produtora de tablilla. millóns de euros dando papel a partir de piñeiro. A finais dos 80 O alza continuada dos prezos da madeira, entre emprego a máis de 26.000 reconvertiuse para producir exclusivamente 1890 e 1920, supón un incremento, por parte de persoas, e representando o pasta de eucalipto e a mediados dos 90 campesiños, a sementa de Piñeiro do País (Pinus 3,5% do PIB galego. implanta o branqueo libre de cloro, producindo pinaster) xunto á do toxo. Como un paso máis no actualmente unha das pastas de maior calidade axuste dun sistema agrario que adopta a silvicultura e demanda no mercado. de especies de curto ciclo vexetativo. O fomento En 1958 instalouse en Galicia a primeira e divulgación da repoboación forestal e os seus empresa dedicada á fabricación de beneficios realizado polo Estado nos dous primeiros aglomerado. Tafisa, con capital hispano- decenios do século XX atopará, en Galicia, un gran sueco chegou a Pontevedra para fabricar o eco no movemento agrarista. denominado “tablex”. En 1965, Finsa, empresa Tamén os primeiros anos do século XX, supoñen a orixinada en 1931 como serradoiro, puxo en aparición en Galicia do sector dos taboleiros cos marcha a primeira liña de taboleiro aglomerado comezos industriais da fabricación de contrachapado. en Padrón e seis anos máis tarde unha A posición neutral de España na I Guerra Mundial segunda en Santiago de Compostela onde beneficiou ao sector da madeira en Galicia. O cese se ubica desde entón a sé da empresa. Estas das importacións produciu un incremento dos prezos iniciativas serviron de exemplo para outras e en especial para os transformadores de piñeiro aos empresas como Tablicia ou Unemsa. En 1980 que se dedicaba na súa práctica totalidade a industria en Padrón, Finsa instala a primeira liña de MDF serradoira galega. Outra proba foi o incremento dos en Galicia e a terceira en Europa. serradoiros xa que se pasou de 144 a máis de 300 nos anos 30.
“O MONTE É A NOSA VIDA” El concurso de fotografía es una iniciativa más de la campaña de sensibilización “O monte é a nosa vida, axúdanos a coidalo” que pretende poner en valor el monte gallego desde tres perspectivas: económica, social y medioambiental. La resolución del concurso se realiza en el marco de la Semana Forestal Europea, declarada por los ministros responsables de los bosques de 46 países europeos, para reivindicar el papel de los bosques en el continente, para mitigar el cambio climático, garantizar el suministro de madera y energías renovables, y proteger el medio ambiente. Segundo premio. (Aldea de A Cova-O Saviñao-Lugo) premiada, una fotografía realizada en Vilabade LA PRIMERA EDICIÓN RECONOCIMIENTO en el Concello de Castroverde (Lugo). Además DEL CONCURSO EUROPEO de estos tres premios, el jurado ha decidido FOTOGRÁFICO “O La campaña “O Monte é a nosa vida” fue finalista otorgar siete accesits a otras instantáneas por su MONTE É A NOSA en los premios europeos Excellence Awards representatividad. VIDA” RECIBE CASI 300 2008 que se entregaron en Budapest, el pasado IMÁGENES Las asociaciones Fearmaga, Monte Industria mes de diciembre. Estos premios son un y Cluster da Madeira de Galicia fueron las Un total de 270 imágenes del monte gallego reconocimiento para las mejores campañas de promotoras de este concurso que tenía como se inscribieron en la I Edición del Concurso comunicación de toda Europa. Entre otras, ”O objetivo premiar las imágenes que mejor fotográfico “O monte é a nosa vida” desde monte é a nosa vida” competía con la industria reflejasen la importancia del monte para Galicia. que se realizara la convocatoria el pasado forestal sueca con una campaña sobre el El jurado estuvo formado por el Director Xeral de mes de junio y finalizase el plazo el 30 de cambio climático. Montes, Alberte Blanco; el Decano Autonómico septiembre. Durante estos cuatro meses, el Este es el segundo reconocimiento que recibe del Colegio de Ingenieros de Montes, Guillermo portal del concurso habilitado en internet para la campaña. Las empresas de comunicación Acebal; Xermán Estévez, Presidente de la las fotografías recibió imágenes representativas españolas concedieron a la campaña un Fundación Xermán Estévez para a Conservación del monte y el paisaje autóctono gallego de las segundo premio en los ADECE 2008. da Natureza y Elena Fabeiro de la Fundación cuatro provincias. María Martínez Otero. La organización del La 45678 la votación del jurado imagen ganadora según concurso alabó la alta participación obtenida en se corresponde con un bosque de pino en la esta primera edición y destacó la calidad de las provincia de Pontevedra en el Monte Galiñeiro. imágenes inscritas que se pueden ver en: El segundo premio es para una imagen obtenida en la Aldea de A Cova (O Saviñao-Lugo). Por www.flickr.com/groups/omonteeanosavida último, el jurado eligió como tercera imagen Primer Premio. (Monte Galiñeiro-Pontevedra) Tercer Premio. (Vilabade-Castroverde-Lugo) BOLETÍN INFORMATIVO DEL SECTOR DE LA MADERA DE GALICIA Editado por las asociaciones Fearmaga y Monte Industria en convenio con la Consellería do Medio Rural Consejo de redacción: Ana Orons, Juan Picos Fotografía: archivo Fearmaga, Monte Industria y CMA Teléfonos de contacto: 981 56 83 90 y 981 58 43 72

More Related Content

Punto Forestal 3 Gal

  • 1. 3 PUNTO FORESTAL NO Ao longo dos séculos a madeira tivo un papel primordial no BREVE HISTORIA DA desenvolvemento da humanidade. A ninguén se lle escapa a especial INDUSTRIA FORESTAL EN GALICIA relevancia que tiveron os bosques en España e en especial para Galicia. Non entanto, se algo define a evolución das paisaxes forestais galegas é a desaparición Nº 3 abril 09 progresiva da cuberta arbórea. Desde o século XIII a madeira converteuse nunha das principais protagonistas da historia de Galicia en sectores como o naval, na construción de novas cidades, no crecemento do tecido empresarial e favorecemento do exemplo. A proba máis refutable é a consolidación do século XXI como o século da madeira. Riqueza en Madeira na Idade Media (s. XIII-XIV) Na Idade Media a riqueza forestal de Galicia era notable. O Códice Calixtino (século XII) destaca que a “tierra de los gallegos (...) abunda en bosques”. Está amplamente documentada a importancia da venda de madeira como fonte de ingresos das familias campesiñas, sobre todo en épocas de malas colleitas. A madeira empregábase como material de construción de vivendas e embarcacións, como calzado, para a realización de múltiples aparellos e utensilios de traballo, e tamén para realizar os enseres que compoñían o patrimonio de familias campesiñas ou mariñeiras. Nas cortes de Valladolid de 1351 establécense privilexios para que Galicia e Asturias puidesen exportar libremente madeira. Non entanto, xa desde finais do século XIII algúns portos da Coruña como Santa Marta de OT Ortigueira estaban exentos de pagar dezmos da mar pola madeira que vendesen ao estranxeiro. A venda de madeira ao exterior adoitábase facer coas pezas xa desbastadas e serradas e máis ou menos listas para usar como vigas, puntóns, tirantes, etc.
  • 2. BREVE HISTORIA DA INDUSTRIA FORESTAL EN GALICIA 5678 mUíñOS DE PAPE L mADEIRA NA (S. XVIII-XIX) CONSTRUCIóN NAS AUXE DA CONSTRUCIóN NOVAS CIDADES Durante a primeira metade do século NAVAL (S. XVI) (S. XVI-XVIII) XVIII instálanse na contorna de Santiago de Compostela (Neda e Laraño) os dous Unha das primeiras definicións da A construción naval, tanto civil (para pesca), primeiros muíños papeleiros de man Silvicultura da que se ten noticia fai como militar nos estaleiros que a coroa de técnicos xenoveses. A evolución da referencia a Galicia. Nunha carta enviada posuía ao Noroeste da Península Ibérica industria papeleira tivo lugar na primeira ao Rei Felipe II en 1574 polo rexente e supuxeron o desenvolvemento da actividade metade do século XIX coa introdución os alcaldes maiores de Galicia explícase madeireira e o aproveitamento e consumo de do papel continuo en lugar de elaborar que as masas arboradas en terras inxentes cantidades de madeira. as follas dunha nunha. As fábricas de particulares non eran “brauas sino que Está documentada a mediados do século papel A Concepción (Caldas de Reis) e se ponen y plantan y cultivan y que en XVI a actividade dos “fragueros” na zona de A Cristina (Vigo) traballaron desde 1862 dichas arboleadas hay muchas diferencias Viveiro, responsables da curta de madeira ata a súa desaparición a finais do XIX. de madera” y que “dhas arboledas en fragas comunais, terras de señores ou de Na década de 1850, a madeira vai ser crian en heredades propias limitadas campesinos, e de levala ata ao embarcadoiro un dos produtos que se sumen á subida y amojonadas como si fusen huertas onde era preparada para a contrución naval xeneralizada dos prezos, o que anima a o viñas y las benefician curándolas y ou para ser embarcada. súa comercialización, xa que a madeira labrándolas y cortando de ellas de tantos Na Descrición do Reino de Galicia, podía ser unha alternativa a considerar, en tantos años muy amenudo porque la Bartolomé Sagrario de Molina (século XVI) deixando marxe para arrendar a tierra es de tal calidad que quanto mas refire na descrición de lugares como Noia, explotación de esquilmes e pastos baixo se cortare, tanto mas naçe y crece y es Pontedeume, Santa Marta (Ortigueira) ou o arborado. tanta la arboleda que produce que tiene Santiago de Foz que son “comarca de necesidad de yrla entresacando todos los madera ideal para navíos” ou que “es tierra de años”. mucha madera y fuste para ellos [barcos]”. A importancia da madeira na construción das novas cidades de Galicia ilústrase coa prohibición en 1609 de almacenar palla dentro das vivendas de Pontevedra para evitar incendios “por ser como eran todas las casas de tabla”, as cales se manteñen na actualidade. O aproveitamento madeireiro supoñía tamén unha fonte moi importante de actividade no rural galego. En 1719, no informe, a petición do rei, que realiza o francés Seauoir sobre os montes de Galicia, menciónase que para os traballos de curta e transporte de madeira había 2.009 obreiros, 765 carros e 1.222 pares N UP de bois.
  • 3. SéCULO XXI, O SéCULO DA APARICIóN DO PROCESO PROLIFERACIóN DOS mADEIRA INDUSTRIAL (S. XX) SERRADOIROS mECáNICOS O século XXI é o século (S. XIX-XX) Aínda que se carece de estatísticas que poidan da madeira para Galicia. testar a extensión do fenómeno repoboador A finais do século XIX, prodúcese o proceso Actualmente (1996 III IFN), no primeiro cuarto de século, o seu avance de mecanización do serrío o que provoca a superficie forestal ocupa parece innegable, proceso que ao parecer un maior crecemento do sector. A industria unha extensión total de foi máis intenso logo da Guerra Civil como pesqueiro-conserveira e as froitas contribuíron ao 2.039.574 hectáreas, das consecuencia, entre outros factores, da desenvolvemento do sector. A industria de elaboración que máis de 1.400.000 son creación do Patrimonio Forestal do Estado de tablilla naceu surtindo de envases ás uvas pasas de de superficie arborada. (PFE) en marzo de 1941. En 1959 a superficie Andalucía e a salazón e conservas galegas. O sector forestal de 1ª arborada situábase en 888.216 hectáreas das Durante o primeiro terzo do século XIX estenderanse e 2ª transformación está que un 21% correspondían á repoboación por toda Galicia os serradoiros mecánicos con composto por 3.576 realizada polo Estado e un 79% á realizada por especial relevancia no sur da provincia de Pontevedra empresas. En 2008, particulares. e na área coruñesa que vai de Ponteceso a Ferrol. a facturación destas No ano 1957 establécese a factoría ENCE Galicia sitúase como a primeira rexión española empresas foi de 2.259 en Pontevedra para producir pasta de produtora de tablilla. millóns de euros dando papel a partir de piñeiro. A finais dos 80 O alza continuada dos prezos da madeira, entre emprego a máis de 26.000 reconvertiuse para producir exclusivamente 1890 e 1920, supón un incremento, por parte de persoas, e representando o pasta de eucalipto e a mediados dos 90 campesiños, a sementa de Piñeiro do País (Pinus 3,5% do PIB galego. implanta o branqueo libre de cloro, producindo pinaster) xunto á do toxo. Como un paso máis no actualmente unha das pastas de maior calidade axuste dun sistema agrario que adopta a silvicultura e demanda no mercado. de especies de curto ciclo vexetativo. O fomento En 1958 instalouse en Galicia a primeira e divulgación da repoboación forestal e os seus empresa dedicada á fabricación de beneficios realizado polo Estado nos dous primeiros aglomerado. Tafisa, con capital hispano- decenios do século XX atopará, en Galicia, un gran sueco chegou a Pontevedra para fabricar o eco no movemento agrarista. denominado “tablex”. En 1965, Finsa, empresa Tamén os primeiros anos do século XX, supoñen a orixinada en 1931 como serradoiro, puxo en aparición en Galicia do sector dos taboleiros cos marcha a primeira liña de taboleiro aglomerado comezos industriais da fabricación de contrachapado. en Padrón e seis anos máis tarde unha A posición neutral de España na I Guerra Mundial segunda en Santiago de Compostela onde beneficiou ao sector da madeira en Galicia. O cese se ubica desde entón a sé da empresa. Estas das importacións produciu un incremento dos prezos iniciativas serviron de exemplo para outras e en especial para os transformadores de piñeiro aos empresas como Tablicia ou Unemsa. En 1980 que se dedicaba na súa práctica totalidade a industria en Padrón, Finsa instala a primeira liña de MDF serradoira galega. Outra proba foi o incremento dos en Galicia e a terceira en Europa. serradoiros xa que se pasou de 144 a máis de 300 nos anos 30.
  • 4. “O MONTE É A NOSA VIDA” El concurso de fotografía es una iniciativa más de la campaña de sensibilización “O monte é a nosa vida, axúdanos a coidalo” que pretende poner en valor el monte gallego desde tres perspectivas: económica, social y medioambiental. La resolución del concurso se realiza en el marco de la Semana Forestal Europea, declarada por los ministros responsables de los bosques de 46 países europeos, para reivindicar el papel de los bosques en el continente, para mitigar el cambio climático, garantizar el suministro de madera y energías renovables, y proteger el medio ambiente. Segundo premio. (Aldea de A Cova-O Saviñao-Lugo) premiada, una fotografía realizada en Vilabade LA PRIMERA EDICIÓN RECONOCIMIENTO en el Concello de Castroverde (Lugo). Además DEL CONCURSO EUROPEO de estos tres premios, el jurado ha decidido FOTOGRÁFICO “O La campaña “O Monte é a nosa vida” fue finalista otorgar siete accesits a otras instantáneas por su MONTE É A NOSA en los premios europeos Excellence Awards representatividad. VIDA” RECIBE CASI 300 2008 que se entregaron en Budapest, el pasado IMÁGENES Las asociaciones Fearmaga, Monte Industria mes de diciembre. Estos premios son un y Cluster da Madeira de Galicia fueron las Un total de 270 imágenes del monte gallego reconocimiento para las mejores campañas de promotoras de este concurso que tenía como se inscribieron en la I Edición del Concurso comunicación de toda Europa. Entre otras, ”O objetivo premiar las imágenes que mejor fotográfico “O monte é a nosa vida” desde monte é a nosa vida” competía con la industria reflejasen la importancia del monte para Galicia. que se realizara la convocatoria el pasado forestal sueca con una campaña sobre el El jurado estuvo formado por el Director Xeral de mes de junio y finalizase el plazo el 30 de cambio climático. Montes, Alberte Blanco; el Decano Autonómico septiembre. Durante estos cuatro meses, el Este es el segundo reconocimiento que recibe del Colegio de Ingenieros de Montes, Guillermo portal del concurso habilitado en internet para la campaña. Las empresas de comunicación Acebal; Xermán Estévez, Presidente de la las fotografías recibió imágenes representativas españolas concedieron a la campaña un Fundación Xermán Estévez para a Conservación del monte y el paisaje autóctono gallego de las segundo premio en los ADECE 2008. da Natureza y Elena Fabeiro de la Fundación cuatro provincias. María Martínez Otero. La organización del La 45678 la votación del jurado imagen ganadora según concurso alabó la alta participación obtenida en se corresponde con un bosque de pino en la esta primera edición y destacó la calidad de las provincia de Pontevedra en el Monte Galiñeiro. imágenes inscritas que se pueden ver en: El segundo premio es para una imagen obtenida en la Aldea de A Cova (O Saviñao-Lugo). Por www.flickr.com/groups/omonteeanosavida último, el jurado eligió como tercera imagen Primer Premio. (Monte Galiñeiro-Pontevedra) Tercer Premio. (Vilabade-Castroverde-Lugo) BOLETÍN INFORMATIVO DEL SECTOR DE LA MADERA DE GALICIA Editado por las asociaciones Fearmaga y Monte Industria en convenio con la Consellería do Medio Rural Consejo de redacción: Ana Orons, Juan Picos Fotografía: archivo Fearmaga, Monte Industria y CMA Teléfonos de contacto: 981 56 83 90 y 981 58 43 72