1. D O M A I R A D
R A Z L O M C I
- Drugi deo -
AUTORI:
Borisov Nikola & Ivan Jovanovi
1
2. 2
10
8
10
71
10
7
10
1
緒
Sabiranje i oduzimanje dva razlomka
jednakih imenioca
Razlika dva razlomka jednakih imenioca jeste razlomak
ciji je brojilac jednak razlici brojilaca umanjenika i
umnanjilaca, a imenilac je jednak imeniocu umanjenika i
umanjilaca.
10
2
10
68
10
6
10
8
緒
Zbir dva razlomka jednakih imenioca jeste razlomak ciji je
brojilac jednak zbiru brojilaca sabiraka, a imenilac je jednak
imeniocu sabiraka.
Primer
Primer
3. 3
3
2
2
3
2
2 緒
Kod sabiranja i oduzimanja prirodnog broja i razlomka
racunamo samo odgovarajuce cele delove, a
razlomljeni deo prepisujemo.
Sabiranje i oduzimanje
prirodnog broja i razlomka
7
3
23
7
3
5 緒
Primer 1 Primer 2
4. 4
7
5
7
7
2
5
7
3
2 緒
Sabiranje dva mesovita broja
Drugi nacin Mesovite brojeve pretvaramo u neprave
razlomke koje potom sabiramo. Dobijeni rezultat
mozemo zatim pretvoriti u mesoviti broj
7
5
7
7
54
7
37
7
17
7
2
5
7
3
2 緒緒緒
Prvi nacin - Sabiramo cele delove sa celim delovima,a
razlomljene delove sa razlomljenim delovim, i kao rezultat
dobijamo mesoviti broj.
Primer :
Primer :
5. 5
3
1
2
3
1
8
3
2
10 緒
Oduzimanje dva mesovita broja
Drugi nacin Mesovite brojeve pretvaramo u neprave
razlomke koje potom oduzimamo. Dobijeni rezultat
mozemo zatim pretvoriti u mesoviti broj
3
1
2
3
7
3
25
3
32
3
1
8
3
2
10 緒緒緒
Prvi nacin - Oduzimamo cele delove od celih delova,a
razlomljene delove od razlomljenim delovim, i kao rezultat
dobijamo mesoviti broj.
Primer :
Primer :
6. 6
35
44
35
3014
35
30
35
14
57
56
75
72
7
6
5
2
緒
緒
Sabiranje i oduzimanje dva razlomaka
razlicitih imenioca
Razlomke razlicitih imenioca sabiramo odnosno oduzimamo
tako sto ih prvo pretvorimo u razlomke jednakih imenioca
putem NZS i onda saberemo odnosno oduzmemo.
Primer za oduzimanje
20
11
20
516
20
5
20
16
54
51
45
44
4
1
5
4
緒
緒
Primer za sabiranje
7. 7
Sabiranje decimalnih brojeva
Decimalne brojeve sabiramo tako sto ih najpre potpisemo
tako da decimalne zapete sabiraka budu jedna ispod druge,
a zatim ih saberemo kao prirodne brojeve, s tim da na kraju
decimalna zapeta zbira mora biti ispod decimalnih zapeta
sabiraka.
Primeri:
5,12
+ 13,77
18,89
3,2
+ 8,4
11,6
13,500
+ 4,654
18,154
8. 8
Oduzimanje decimalnih brojeva
Decimalne brojeve oduzimamo tako sto ih najpre potpisemo
tako da decimalne zapete umanjenika i umanjilaca budu
jedna ispod druge, a zatim ih oduzmemo kao prirodne
brojeve, s tim da na kraju decimalna zapeta razlike mora biti
ispod decimalnih zapeta umanjenika i umanjilaca.
Primeri:
6,4
- 3,6
2,8
11,500
- 6,657
4,843
7,44
-3,56
3,88
10. 10
Jednacine sa razlomcima
(nepoznati sabirak)
Nepoznati sabirak u
jednacini jednak je razlici
zbira i poznatiog sabirka.
Ukoliko zbir i poznati
sabirak nemaju zajednicki
imenilac moramo ih
pretvoriti u razlomke
jednakih imenilaca (NZS).
28
36
28
20
28
56
47
45
74
78
7
5
4
8
4
8
7
5
緒
x
x
x
x
x
Primer:
11. 11
Nepoznati umanjenik u jednacini
jednak je zbiru razlike i umanjilaca
Ukoliko razlika i umanjilac nemaju
isti imenilac moramo ih pretvoriti u
razlomke jednakih imenilaca (NZS).
25
29
25
14
25
15
25
14
55
53
25
14
5
3
5
3
25
14
緒
x
x
x
x
x
Primer:
Jednacine sa razlomcima
(nepoznati umanjenik)
12. 12
Nepoznati umanjilac u jednacini
jednak je razlici umanjenika i razlike
Ukoliko umanjenik i razlika nemju
isti imenilac moramo ih pretvoriti u
razlomke jednakih imenilaca (NZS).
40
71
40
25
40
96
58
55
85
812
8
5
5
12
8
5
5
12
緒
x
x
x
x
x
Primer:
Jednacine sa razlomcima
(nepoznati umanjilac)
13. 13
Nejednacine sa razlomcima
Nepoznati sabirak,
umanjenik i umanjilac u
nejednacinama racuna
se na isti nacin kao i u
jednacinama stim sto
kada je nepoznat
umanjilac dolazi do
promene znaka
nejednakosti
zato sto se povecanjem
umanjioca razlika
smanjuje.
POZNATI SABIRAK + X DATI BROJ
X DATI BROJ POZNATI SABIRAK
X - UMANJILAC DATI BROJ
X DATI BROJ + UMANJILAC
UMANJENIK - X DATI BROJ
X DATI BROJ POZNATI SABIRAK