際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Rechtsstaat
H3: Trias politica:
scheiding of evenwicht van machten ?
Rechtsstaat h3
H3: Trias politica
Vragen bij dit hoofdstuk:
 Hoe en met welk doel is de trias politica ontstaan ?
 Hoe is de trias politica in Nederland uitgewerkt ?
H3: Trias politica
In dit hoofdstuk:
3.1 Ontstaan en doel trias politica 38
3.2 De drie machten in Nederland 39
3.3 Samenspel van de drie machten 41
3.4 Discussie over de trias politica 43
H3: Trias politica
Vrouwe Justitia
opdracht 15  pagina 32
H3: Trias politica
3.1 Ontstaan trias politica
Charles Montesquieu (1689  1755)
trias politica
 wetgevende macht
 uitvoerende macht
 rechtsprekende macht
Doel: politieke vrijheid
1748
H3: Trias politica
Wetgevende macht
 regering
 parlement
Taak: algemene wetten
maken, wijzigen of intrekken
H3: Trias politica
Uitvoerende macht
 regering (verantwoordelijk)
 ambtenaren
 uitvoerende instanties
Taak: wetten in concrete
gevallen toepassen
H3: Trias politica
Rechtelijke macht
 onafhankelijke rechters
Taak: bij onenigheid
over wetten oordelen
en rechtspreken
H3: Trias politica
H3: Trias politica
Checks and balances
Drie machten weerhouden elkaar van veroveren van
teveel macht.
 elkaar controleren
 elkaar aanvullen
 ter verantwoording roepen
 corrigeren
H3: Trias politica
Checks and balances
wetgevend macht controleert uitvoerende macht
 Tweede kamer roept minister ter verantwoording
wetgevende macht corrigeert rechtelijke macht
 rechter legt wet te ruim uit
 nieuwe verbeterde wet
rechtelijke macht corrigeert wetgevende macht
 rechter heeft geen toetsingsrecht aan grondwet
 wel toetsingsrecht aan
 Internationale verdragen
 andere Nederlandse wet
H3: Trias politica
Wetgevende macht
 regering
 parlement
Taak: algemene wetten
maken, wijzigen of intrekken
H3: Trias politica
Wetgevende macht
 regering
 parlement
Waaraan voldoet goede wet ?
 algemeen
 duidelijk
 haalbaar en uitvoerbaar
Iedereen wordt geacht de wet te kennen.
H3: Trias politica
Uitvoerende macht
 regering (verantwoordelijk)
 ambtenaren
 uitvoerende instanties
Taak: wetten in concrete
gevallen toepassen
H3: Trias politica
Uitvoerende macht
 regering (verantwoordelijk)
 ministeries
 ambtenaren
 instanties
Taken >
 wetten uitvoeren in concrete gevallen
 wetsontwerpen maken
Vierde macht > grote macht van ambtenaren
 beleidsambtenaren
 uitvoerende ambtenaren
Ministeri谷le verantwoordelijkheid
1.ook voor alle ambtenaren
2. Niet het staatshoofd is verantwoordelijkheid maar de minister
H3: Trias politica
Rechtelijke macht
 onafhankelijke rechters
 benoemd voor het leven
 nauwelijks af te zetten
 onpartijdig
  wraking 
 bron 11  pagina 42
 opdracht 16  pagina 33
Rechtsstaat h3
H3: Trias politica
Charles Montesquieu
trias politica (scheiding der machten)
 wetgevende macht
 uitvoerende macht
 rechtsprekende macht
Oefening 12-13-14
H3: Trias politica
3.3 Samenspel tussen de drie machten
Voorbeeld: Wet op de uitgebreide identificatieplicht
 wet sinds 1 januari 2005 van kracht
 Minister van Justitie stelt wet voor
 Doel: bevorderen van veiligheid, criminaliteitscontrole en terreurbestrijding
 Tweede Kamer neemt wet aan
 Politie voert wet uit
 boete als je geen ID kunt tonen
 wel: er moet een redelijke noodzaak zijn
 vraag: is kleine overtreding redelijke noodzaak ?
 boetefuik ?
 mogelijk: aanvechten bij rechter
 trias politica in actie
H3: Trias politica
3.3 Samenspel tussen de drie machten
Voorbeeld: Wet op de uitgebreide identificatieplicht
 wet sinds 1 januari 2005 van kracht
Gevolg
 identificatieplicht was bedoeld voor 12 jaar en ouder
 Na kritiek van rechters aangepast naar 14 jaar en ouder
H3: Trias politica
Wetten
 parlement of regering stellen wetten voor
 parlement keurt wetten goed
 regering voert wetten uit in concrete gevallen
 rechters past wetten toe bij conflicten
Rechters maken dus zelf geen wetten
- gebruiken ze alleen
- geven wel kritiek en advies
- uitspraken van rechters geven wel jurisprudentie
H3: Trias politica
Trias politica ter discussie (pagina 41)
Meestal de drie machten in balans, maar soms wrijving:
 rechter geeft via media kritiek op wetten en/of beleid
 kamerlid vraagt (indirect) om hogere straffen bij rechter
 uitvoerende ambtenaren proberen via Kamerleden wetten aan te passen
 rechter wil lid worden van Eerste Kamer
 rechter vraagt vriendendienst aan OvJ (bron 11  pagina 42)
H3: Trias politica
Huiswerk
 Opdrachten hoofdstuk 3 maken
 1 t/m 16 (pagina 30-33)
 Begrippenlijst hoofdstuk 3 invullen (staat ook in ELO)
 opnemen in je snelhechter
H3: Trias politica
Stellingen
Veiligheid gaat voor het recht op privacy, daarom mag de politie zonder dat
jij dat weet jouw computer doorzoeken.
Als een zaak onder de rechter is, moeten Kamerleden en media zich
terughoudend opstellen.
De vrijheid van meningsuiting impliceert het recht om te beledigen.
Rechters laten zich te veel be誰nvloeden door de publieke opinie.

More Related Content

Rechtsstaat h3

  • 1. Rechtsstaat H3: Trias politica: scheiding of evenwicht van machten ?
  • 3. H3: Trias politica Vragen bij dit hoofdstuk: Hoe en met welk doel is de trias politica ontstaan ? Hoe is de trias politica in Nederland uitgewerkt ?
  • 4. H3: Trias politica In dit hoofdstuk: 3.1 Ontstaan en doel trias politica 38 3.2 De drie machten in Nederland 39 3.3 Samenspel van de drie machten 41 3.4 Discussie over de trias politica 43
  • 5. H3: Trias politica Vrouwe Justitia opdracht 15 pagina 32
  • 6. H3: Trias politica 3.1 Ontstaan trias politica Charles Montesquieu (1689 1755) trias politica wetgevende macht uitvoerende macht rechtsprekende macht Doel: politieke vrijheid 1748
  • 7. H3: Trias politica Wetgevende macht regering parlement Taak: algemene wetten maken, wijzigen of intrekken
  • 8. H3: Trias politica Uitvoerende macht regering (verantwoordelijk) ambtenaren uitvoerende instanties Taak: wetten in concrete gevallen toepassen
  • 9. H3: Trias politica Rechtelijke macht onafhankelijke rechters Taak: bij onenigheid over wetten oordelen en rechtspreken
  • 11. H3: Trias politica Checks and balances Drie machten weerhouden elkaar van veroveren van teveel macht. elkaar controleren elkaar aanvullen ter verantwoording roepen corrigeren
  • 12. H3: Trias politica Checks and balances wetgevend macht controleert uitvoerende macht Tweede kamer roept minister ter verantwoording wetgevende macht corrigeert rechtelijke macht rechter legt wet te ruim uit nieuwe verbeterde wet rechtelijke macht corrigeert wetgevende macht rechter heeft geen toetsingsrecht aan grondwet wel toetsingsrecht aan Internationale verdragen andere Nederlandse wet
  • 13. H3: Trias politica Wetgevende macht regering parlement Taak: algemene wetten maken, wijzigen of intrekken
  • 14. H3: Trias politica Wetgevende macht regering parlement Waaraan voldoet goede wet ? algemeen duidelijk haalbaar en uitvoerbaar Iedereen wordt geacht de wet te kennen.
  • 15. H3: Trias politica Uitvoerende macht regering (verantwoordelijk) ambtenaren uitvoerende instanties Taak: wetten in concrete gevallen toepassen
  • 16. H3: Trias politica Uitvoerende macht regering (verantwoordelijk) ministeries ambtenaren instanties Taken > wetten uitvoeren in concrete gevallen wetsontwerpen maken Vierde macht > grote macht van ambtenaren beleidsambtenaren uitvoerende ambtenaren Ministeri谷le verantwoordelijkheid 1.ook voor alle ambtenaren 2. Niet het staatshoofd is verantwoordelijkheid maar de minister
  • 17. H3: Trias politica Rechtelijke macht onafhankelijke rechters benoemd voor het leven nauwelijks af te zetten onpartijdig wraking bron 11 pagina 42 opdracht 16 pagina 33
  • 19. H3: Trias politica Charles Montesquieu trias politica (scheiding der machten) wetgevende macht uitvoerende macht rechtsprekende macht Oefening 12-13-14
  • 20. H3: Trias politica 3.3 Samenspel tussen de drie machten Voorbeeld: Wet op de uitgebreide identificatieplicht wet sinds 1 januari 2005 van kracht Minister van Justitie stelt wet voor Doel: bevorderen van veiligheid, criminaliteitscontrole en terreurbestrijding Tweede Kamer neemt wet aan Politie voert wet uit boete als je geen ID kunt tonen wel: er moet een redelijke noodzaak zijn vraag: is kleine overtreding redelijke noodzaak ? boetefuik ? mogelijk: aanvechten bij rechter trias politica in actie
  • 21. H3: Trias politica 3.3 Samenspel tussen de drie machten Voorbeeld: Wet op de uitgebreide identificatieplicht wet sinds 1 januari 2005 van kracht Gevolg identificatieplicht was bedoeld voor 12 jaar en ouder Na kritiek van rechters aangepast naar 14 jaar en ouder
  • 22. H3: Trias politica Wetten parlement of regering stellen wetten voor parlement keurt wetten goed regering voert wetten uit in concrete gevallen rechters past wetten toe bij conflicten Rechters maken dus zelf geen wetten - gebruiken ze alleen - geven wel kritiek en advies - uitspraken van rechters geven wel jurisprudentie
  • 23. H3: Trias politica Trias politica ter discussie (pagina 41) Meestal de drie machten in balans, maar soms wrijving: rechter geeft via media kritiek op wetten en/of beleid kamerlid vraagt (indirect) om hogere straffen bij rechter uitvoerende ambtenaren proberen via Kamerleden wetten aan te passen rechter wil lid worden van Eerste Kamer rechter vraagt vriendendienst aan OvJ (bron 11 pagina 42)
  • 24. H3: Trias politica Huiswerk Opdrachten hoofdstuk 3 maken 1 t/m 16 (pagina 30-33) Begrippenlijst hoofdstuk 3 invullen (staat ook in ELO) opnemen in je snelhechter
  • 25. H3: Trias politica Stellingen Veiligheid gaat voor het recht op privacy, daarom mag de politie zonder dat jij dat weet jouw computer doorzoeken. Als een zaak onder de rechter is, moeten Kamerleden en media zich terughoudend opstellen. De vrijheid van meningsuiting impliceert het recht om te beledigen. Rechters laten zich te veel be誰nvloeden door de publieke opinie.