Vanuit een algemeen overzicht van de belangrijkste en meest kritische aspecten van de regelgeving grondverzet, wordt gefocust op ontgravingen op bedrijfsterreinen. Hierbij wordt dieper ingegaan op de specifieke aandachtspunten bij verdachte of verontreinigde grond. Zowel wetgevende als technische aspecten komen aan bod. De praktische kant wordt middels een case study ge誰llustreerd.
1 of 46
Download to read offline
More Related Content
2017-09-21 Regeling en aandachtspunten bij grondverzet
1. Antea Group:
Kristel Lauryssen, expert bodem
Kurt Bouckenooghe, contractmanager industrie en bedrijf
21 september 2017
Grondverzetsregeling opmaak technisch verslag:
aandachtspunten voor uw bedrijf
Vanuit een algemeen overzicht van de belangrijke en meest kritische aspecten
van de regelgeving grondverzet, wordt vervolgens gefocust op ontgravingen op
bedrijfsterreinen. Hierbij wordt dieper ingegaan op de specifieke aandachts-
punten bij verdachte of verontreinigde grond.
Zowel wetgevende als de technische aspecten komen aan bod.
De praktische kant wordt ge誰llustreerd door drie gevalstudies.
2. Inhoud
Regelgeving grondverzet
Technisch verslag
Wat na het technisch verslag
Andere milieuaspecten tijdens grondwerken
Wijzigingen in opmaak
Gebruiksadviezen in relatie tot grondverzet
3. 1. Regelgeving grondverzet
Grondverzet is: het uitgraven, vervoeren en terug aanvullen van de uitgegraven
bodem. Dit is geregeld via hoofstuk XIII van het Vlarebo gebruik van uitgegraven
bodem.
5. Grondverzet: kernaspecten van de regelgeving
1. Milieuhygi谷nische kwaliteiten worden vastgelegd middels een
milieuhygi谷nisch onderzoek , dit wordt gerapporteerd onder de
vorm van een Technisch Verslag (TV).
Milieuhygi谷nische kwaliteit = gehalte allogene materialen +
chemische samenstelling.
Het Technisch Verslag bevat integraal een zoneringsplan en
een opmetingstabel.
2. De kwaliteit bepaalt de mogelijke gebruiken/bestemmingen.
3. Mogelijke bestemmingen grond te verwerken in bestek.
4. Uitvoering van werken cfr een traceerbaarheidssysteem.
5. Gebruik van bodem wordt geattesteerd via een
bodembeheerrapport (BBR) afgeleverd door een erkend
bodembeheerorganisatie (Bborg).
6. Mogelijke gebruiken van uitgegraven bodem
1. Als bodem:
buiten kadastrale werkzone (KWZ);
binnen kadastrale werkzone (KWZ).
KWZ = in een zone (3D) binnen de projectzone met soortgelijke
milieuhygi谷nische kenmerken.
2. Als bouwkundig bodem gebruik.
Dit zijn toepassingen vastgelegd in een ministrieel besluit, bijv:
fundering en onderfundering van een weg (tot 60 cm);
funderingslaag van verharde opritten, parkings, vloerplaat (tot
60 cm) of meer dan 60 cm kan indien bouwtechnisch nodig,
dit is planmatig te bewijzen;
fundering en omhulling van een rioleringsbuis.
Ook :
Gebruik ter plaatse (zie verder).
Afvoer naar TOP/CGR of voor opvulling van groeve of graverij.
7. Traceerbaarheidsprocedure doorheen het project
Technisch verslag
Conformverklaring OPDRACHTGEVER
Bestek
Melding start der werken
AANNEMER
Gebruik binnen de
werf
Afvoer naar een TOP of CGR
Afvoer naar andere
eindbestemming
Gebruiksbrief Grondtransportmelding Grondtransporttoelati ng
Eindverklaring Eindverklaring Eindverklaring
Bodembeheerrapport Bodembeheerrapport
kopie aan
Opdrachtgever
Eindgebruiker
kopie aan
Opdrachtgever
Eindgebruiker
i
8. Het technisch verslag
Waarom?
Kwaliteit van de uit te graven grond bepalen
Nagaan of bijzondere maatregelen nodig zijn
Informatie verstrekken naar verwerver van de grond
1属 stap in administratieve procedure traceerbaarheidssysteem
Wie mag dit uitvoeren?
Erkende bodemsaneringsdeskundigen (EBSD)
Wie moet initatief nemen?
Bouwheer (vaak door ontwerper/architect)
Hoe moet dit uitgevoerd worden?
Standaarprocedure opmaak technisch verslag
9. Wanneer is een technisch verslag verplicht
Wanneer is een technisch verslag verplicht?
1. Volume > 250 m続
2. Volume < 250 m続 en verdacht
1. Volume < 250 m続 en verdacht maar gebruik binnen kadastrale
werkzone (KWZ) volgens code van goede praktijk (CGP)
Uitzondering : gebruik ter plaatse volgens code van goede praktijk (CGP)
10. Technisch verslag
Conclusie technisch verslag (na het bodemonderzoek):
De kwaliteit van de partijen wordt uitgedrukt middels een drie
cijfer code: XYZ
DRIE CIJFER CODE: XYZ
XYZ: gebruik buiten kadastrale werkzone als bodem
XYZ: gebruik binnen kadastrale werkzone als bodem en voor
bouwkundig bodemgebruik vormvaste toepassing
XYZ: bouwkundig bodemgebruik vormvaste toepassing
211 999
11. Drie cijfer code: betekenis
Bodem buiten kadastrale
werkzone (X)
Bodem binnen kadastrale
werkzone (Y)
Bouwkundig bodemgebruik (Z)
0 onbekend onbekend onbekend
1 - vrij gebruik
bouwkundig bodemgebruik en
vormvast product
2 vrij gebruik
mits toepassing code van
goede praktijk
-
3
gebruik I t.e.m. V mits studie
ontvangend terrein
- -
4
gebruik III t.e.m. V mits studie
ontvangend terrein
- -
5
gebruik IV t.e.m. V mits studie
ontvangend terrein
- -
6
gebruik IV mits studie ontvangend
terrein
- -
7
gebruik V mits studie ontvangend
terrein
- -
8 - - -
9 niet mogelijk niet mogelijk niet mogelijk
Bron: grondwijzer
12. Technisch verslag
Conclusie technisch verslag (na het bodemonderzoek):
Zoneringsplan en opmetingstabel
De partijen worden:
aangeduid op plan met hun code;
opgesomd in tabel met een ingeschat volume.
14. Technisch verslag: opmetingstabel
Partij
Driedelig
nr.
Z
o
n
Omschrijving Toelichting gebruik
gemengde
grond
211 1.900 m続 humusrijke toplaag
gemengde
grond
310 - RG 2.600 m続
onderliggend lemig zand ter hoogte van
boringen 4 t.e.m. 6
onderliggend sterk kleiig zand - humusarm
restrictief gebruik omwille
van pH
cadmium en arseen
gemengde
grond
211-RG 2.500 m続 dieper gelegen humushoudend kleiig zand
restrictief gebruik omwille
van pH
7.000 m続
Volume
[m続]
15. Technisch verslag
Verschillen tussen ori谷nterend bodemonderzoek (OBO) en
het milieuhygi谷nisch onderzoek (MHO)
OBO:
Vraag: is er een saneringsplichtige verontreiniging?
(> bodemsaneringsnorm) ?
Doel: onderzoek bij risicovolle punten
Hoe: puntstalen grond en grondwater
Conclusie: is er beschrijvend bodemonderzoek nodig, is er een
saneringsplichtige verontreiniging?
MHO:
Vraag: zijn de partijen uit te graven grond aangerijkt?
(> waarde voor vrij gebruik? )
Doel: kwaliteit van alle te ontgraven partijen bepalen.
Hoe: mengmonsters per partij.
Conclusie: wat zijn de gebruiksmogelijkheden per partij?
16. Benodigde informatie voor het technisch verslag
Administratieve gegevens: architect/ontwerper of bouwheer
Gegevens van het ontwerp: architect/ontwerper
Gegevens met betrekking tot de bodemkwaliteit: bouwheer
(milieuco旦rdinator)
Gegevens met betrekking tot de praktische uitvoering veldwerk:
architect/ontwerper of bouwheer
17. Benodigde informatie voor het technisch verslag
Administratieve gegevens: architect/ontwerper of bouwheer
Identificatie waar ontgraven wordt
Projectnaam
Adres en/of lamertco旦rdinaten en/of perceelsnummers
Identificatie opdrachtgever/initiatiefnemer grondverzet
Co旦rdinaten
Identificatie eigenaar
Co旦rdinaten
18. Benodigde informatie voor het technisch verslag
Gegevens ontwerp: architect/ontwerper
Afgravingsplan (ontgravingsvakken)
plan architect
Aantal m続 grondverzet
detail grondbalans
19. Benodigde informatie voor het technisch verslag
Gegevens mbt bodemkwaliteit: bouwheer (milieuco旦rdinator)
Reeds uitgevoerd bodemonderzoeken
Bronnen voor aanrijking/bodemverontreiniging
Aandachtspunten vervuiling:
1. Vlarebo-activiteiten
2. Geen Vlarebo-activiteiten
illegale stortactiviteiten;
regionale ligging (cadmium in de Kempen, arseen langs oevers,
koper in diepere zandige lagen regio Edegem..);
puinhoudende toplagen;
mogelijke aanduidingen voor Vlarebo-activiteiten in de omgeving
(Leerlooierslaan, Gazometerstraat,);
aanwezigheid stookolietanks;
.
20. Benodigde informatie voor het technisch verslag
Gegevens met betrekking tot de praktische uitvoering veldwerk:
architect/ontwerper of bouwheer
Is asfalt of beton reeds verwijderd?
Waar is asfalt of beton aanwezig?
Toegankelijkheid van de boorlocatie:
Zijn er machines aanwezig?
Hoogte/breedte toegangspoort bij mechanische boringen
Zijn er veiligheidsmaatregelen in verband met aanwezige
chemicali谷n en/of machines?
Seveso?
Is er een vrije toegang?
.
21. Wat na het technisch verslag
Is het technisch verslag wel volledig af?
Technisch verslag bevat alle stappen! OBO, BBO, BSP
mengmonsters uitsplitsen?
heranalyses?
bijkomende parameters?
afperken?
uitloogtest?
lichte aanrijking kan aanwijzing zijn voor ernstigere verontreiniging
controle met ontwerp?
22. Wat na het technisch verslag
Meest voorkomende conclusies: niet alle partijen geschikt voor vrij gebruik
Waarom?
1 allogene materialen (meestal tgv puin)
Puin, bouwafval, stenen, .
Assen, sintels, slakken, kolengruis,
2 chemische parameters tgv van puin of homogene verontreiniging
PAKs
Lood en ook cadmium, koper, zink
Arseen (vaak regionaal van nature)
(PCBs)
3 verontreinigingen
Olieverontreiniging (opslag(tanks) of machines)
Organische oplosmiddelen: BTEX, VOCl
PCBs
23. Wat na het technisch verslag
Meest voorkomende conclusies bij bedrijven: niet alle partijen geschikt
voor vrij gebruik.
Wat?
1 Puingerelateerde aanrijkingen
mogelijkheden
vaak wel geschikt als bouwkundig bodemgebruik
afzeven indien mogelijk; grondrest geschikt als bouwkundig, soms als vrij
gebruik
binnen kadastrale werkzone
selectief ontgraven obv visuele waarnemingen
2 Brongerelateerde verontreinigingen
mogelijkheden
meestal afvoeren voor reiniging
bepaalde partijen als bouwkundig bodemgebruik of binnen
selectief ontgraven cfr principes sanering en bij voorkeur onder begeleiding
eBSD
24. Wat na het technisch verslag
Conclusie TV: zijn er gebruiksvoorwaarden of uitvoeringsbepalingen?
Zoals:
Noodzaak begeleiding, bijkomend onderzoek,
Werkwijze selectieve uitgraving (vb. visuele waarnemingen)
Restrictief gebruik van bodem (vb. enkel onder verharding)
Noodzaak tot zeven
Richtlijnen voor tijdelijke opslag
Bijkomend onderzoek voor gebruik als bodem buiten de werf
25. Wat na het technisch verslag
Acties na technisch verslag
Verwerken gegevens technisch verslag in definitief ontwerp en bestek +
TV opnemen in bijlage van bestek
Grondbalans in evenwicht houden
Moeilijke partijen vermijden
Posten voor onvoorziene omstandigheden/partijen opnemen
Gebruik binnen KWZ mogelijk?
Bijkomend onderzoek ?
Rekening houdend met gebruiksbeperkingen en uitvoeringsmodaliteiten!
Persoonlijke voorkeuren laten opnemen
Eigen afzetkanalen?
Voorkeur voor afvoer naar TOP of CGR?
Afzet gronden in separaat bestek?
CREATIEF OMGAAN MET GRONDSTROMEN
26. Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld geen specifieke richtlijnen
Advies: begeleiding eBSD,
Voorstel acties:
Opstellen werkplan door eBSD
Aanwezigheid eBSD werfvergadering/startvergadering
Toezicht eBSD tijdens werken:
Staalname partijen voor afvoer
Controle staalname grenzen van vak
..
Communicatie richting eBSD
27. Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld verplichtingen:
Nieuwe bodemverontreiniging (属 >28/10/95)
Als er duidelijke aanwijzingen zijn dat de bodemverontreiniging de
bodemsaneringsnormen overschrijdt of dreigt te overschrijden, wordt onverwijld een
beschrijvend bodemonderzoek uitgevoerd. Toont het beschrijvend bodemonderzoek aan
dat de bodemsaneringsnormen overschreden zijn, wordt onverwijld overgegaan tot
bodemsanering.
Historische bodemverontreiniging (属 <29/10/95)
Op gronden met historische bodemverontreiniging wordt overgegaan tot een
beschrijvend bodemonderzoek als er duidelijke aanwijzingen zijn van een ernstige
bodemverontreiniging.
Men moet tot bodemsanering overgaan als het beschrijvend bodemonderzoek de
aanwezigheid van een ernstige bodemverontreiniging aantoont.
Advies: historiciteit bepalen
28. Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld wat mag / wat mag niet
bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn
Ontgravingen voor realisatie bouwwerk mogen gebeuren
Let wel:
het gebruik van de uitgegraven bodem mag een eventuele toekomstige
bodemsaneringswerken niet verhinderen
Bouwwerken en sanering op elkaar afstemmen
Is er grondwaterverontreiniging? (bemaling?)
Nog verdere onderzoekstappen nodig?
Goed overleg tussen alle betrokken partijen grondverzet 辿n verontreiniging
29. Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld wat mag / wat mag niet
bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn
Wanneer mag m辿辿r ontgraven worden dan bouwwerk?
Niet saneringsplichtig
Niet ontstaan op perceel zelf (onderstroming)
Situaties waar ontgraven in een beschrijvend bodemonderzoek is
toegelaten
30. Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld wat mag / wat mag niet
bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn
Wanneer zijn er decretale verplichtingen?
Historische verontreiniging
maatregelen bij acuut risico
geen acuut risico: na OBO en BBO en ernstige bedreiging
verslag opmaken voor volgend decretaal onderzoek (periodiek/overdracht)
algemene zorgvuldigheidsplicht indien verontreiniging een risico vormt
informatieplicht bij overdracht
Nieuwe verontreiniging
Beschrijvend bodemonderzoek indien > 80% bodemsaneringsnorm
Zelfstandige saneringsplicht indien > bodemsaneringsnorm
! Uitgevoerde werken en resultaten overmaken aan de bodembeheerorganisatie
31. Praktijkvoorbeeld 1
Praktijkvoorbeeld 1: verontreiniging en begeleiding eBSD
Ontgraving van 1.600 m続 : op bestaande plant voor bouw van
Ondergrondse tanks
Bovengrondse tanks
Silos
Extra riolering
Reeds OBO, BBO, BSP, BSW, EEO
Restverontreinigingen minerale olie
in TV:
alle bestaande resultaten mee ge谷valueerd in licht van grondverzet
restverontreiniging minerale olie verder afgebakend binnen bouwput
33. Praktijkvoorbeeld 1: conclusie opmetingstabel
Zone Driedelig
nr.
Volume
[m続]
Omschrijving Toelichting gebruik
1
311 80m続
Toplaag, matig siltig zand, donkerbruin circa 0,0 - 0,9
m-mv
211 154m続 Diepere laag
2 211 233m続 Volledige uit te graven partijen tot 3,0 m-mv
3
311 80m続
Toplaag, zwak siltig zand, zwakke brandstofgeur, grijs
circa 0,25 0,5 m-mv
Extra aandacht en visuele
controle nodig naar olie
verontreinigingen
211 153m続 Diepere laag tot 3,0 m-v
4 211 150m続 Volledige uit te graven partij tot 1,0 m-mv
5 211 120m続
Zone 5 t.h.v. b5 - B6 Volledige uit te graven partijen
tot 1,5 m-mv
5
311 10m続
Zone 5 t.h.v. B4 - Toplaag onverhard, matig siltig zand,
bruin-donkerbruin circa 0,0 0,7 m-mv code
In zone 5 t.h.v. boring B4 is extra
aandacht en visuele controle
nodig naar eventuele lokale olie
verontreinigingen211 20m続 Zone 5 t.h.v. B4 - Diepere laag tot 1,5 m-mv
6
411 150m続 Toplaag t.h.v. B9 - B11 tot 1,0 m-mv
Begeleiding en toezicht van een
erkend
bodemsaneringsdeskundige is
noodzakelijk
999 10m続 Toplaag t.h.v. B10 brandstofgeur
999 40m続 Restverontreiniging t.h.v. ondergrondse tank T1
211 400m続 Overige partijen
Totaal 1.600m続
34. Praktijkvoorbeeld 1
Praktijkvoorbeeld 1 : na TV
Zone 6: begeleiding ontgraving restverontreiniging
OG tank en deel restverontreiniging nog aanwezig
Zone 5: begeleiding op afroep na vaststelling brandstofgeur
Extra afvoer naar CGR (centrum voor grondrecyclage)
Nog restverontreiniging in de diepte
Zone x: begeleiding op afroep na beschadiging buis tijdens ontgraving;
calamiteit met kleurstoffen
verslag van werken opgesteld voor bodembeheerorganisatie
verslag van de eindconclusie van het terrein voor volgend decretaal
bodemonderzoek of overdracht
35. Praktijkvoorbeeld 2
Case 2: onverdachte zone
Ontgraving 650 m続 voor uitbreiding kantoorgebouw & herbouwen en
uitbreiden bestaande overdekte laadzone.
Verontreiniging rond stookolietank
Afgeperkt
Volledig buiten bouwput
37. Praktijkvoorbeeld 2: conclusie opmetingstabel
Zone Driedelig nr. Volume
[m続]
Omschrijving Toelichting gebruik
1 211 560m続 Partijen zonder allogene materialen
2 211-AM-ANA 110m続 Partijen met allogene materialen
ANA: bevestiging kwaliteit bij
afvoer als bodem buiten de
projectzone
Totaal 670m続
38. Praktijkvoorbeeld 3 : ontgraving op terrein met
grondwaterverontreiniging VOCl
Ontgraving 1.500 m続: uitbreiding loods en bouw bufferbekken
Deels op huidig achter terrrein asfalt
Deels op achtergelegen braakliggend stuk/bos
Ontgraving tbv funderingen en put bufferbekken; afgraven teelaarde
bos
Verontreiniging in grondwater met VOCl en Nikkel; grondverontreiniging
niet gekend, deels verwacht in bouwput
Praktijkvoorbeeld 3
40. Praktijkvoorbeeld 3: conclusie opmetingstabel
Driedelig
nr.
Volume
[m続]
Omschrijving Toelichting gebruik
211 700m続
volledige zone onder huidig bos: tot
2 m -mv
- teelaarde tpv huidig bos
- grindhoudende lagen tpv huidig bos
BA 250m続
bouwafval: toplaag onder huidig
asfalt tot ca. 0,4 0,5 m -mv
afvoer cfr Vlarema regelgeving;
aandacht kan VOCL bevatten
919 400m続
zone onder huidig asfalt : ca. 0,4
0,5 m-mv tot 1,5 m-mv: binnen
contour RW, buiten contour BSN
929 150m続
zone onder huidig asfalt : ca. 0,4
0,5 m-mv tot 1,5 m-mv: binnen
contour BSN
Het totaal kubage is nog niet gekend, er is onderzoek uitgevoerd representatief voor 1.500 m続 uit
deze zone, dit kubage is verdeeld over de verschillende kwaliteiten
Totaal 1.500m続
41. Andere milieuaspecten bij bouwwerf
Waar aan denken? Milieuaspecten:
asbest: gebouwen / puin / afval
teerhoudendheid asfalt
tanks: status ; cleaning ; attesten
bemaling: risico op aantrekken bodemverontreiniging uit omgeving
afbraak koelcellen (CFKs)
bouw en puinafval
groenafval;strooisellaag: compostnormen
.
42. Andere milieuaspecten bij bouwwerf
Waar aan denken? Aspecten onder de grond
archeologie
sonderingen; stabiliteit
bouwtechnische analyses
bodemanalyses ikv parkinrichting; natuurinrichting
infiltratiestudie (vnl bij bufferbekkens; infiltratiebekkens)
43. Wijzigingen in opmaak
asbest: procedure in opmaak: naast chemische analyses en bepalingen
allogene materialen, ook nagaan of het asbestverdacht is:
bij voorkeur reeds sloopinventaris aanwezig
inkanteling grondachtige materialen in het bodemdecreet
verplichting begeleiding eBSD
44. Gebruikadviezen
Extra bijlage bij bodemattest (sinds feb 2017)
adviezen voor beheer van niet-saneringsplichtige
bodemverontreiniging/restverontreiniging (of in afwachting van)
worden door eBSD geformuleerd in BBO of EEO
houden geen directe verplichtingen in zoals gebruiksbeperkingen
(ter info: verontreiniging is > R-waarde)
45. Adviezen met betrekking tot grondverzet
In het kader van de regeling grondverzet zullen er beperkingen zijn tot het
gebruik van de uitgegraven bodem. Bij graven in de bodem is het
aangewezen om maatregelen te nemen om de blootstelling aan de
verontreiniging te voorkomen.
Opgepast:
Indien enkel OBO kan tekst ook van toepassing zijn, doch wordt niet
gemeld (valkuil);
Strategie bodemonderzoek is niet geschikt om uitspraak te doen: dus
indien melding niet verschijnt kunnen er alsnog beperkingen zijn na
onderzoek technisch verslag