際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Antea Group:
Kristel Lauryssen, expert bodem
Kurt Bouckenooghe, contractmanager industrie en bedrijf
21 september 2017
Grondverzetsregeling  opmaak technisch verslag:
aandachtspunten voor uw bedrijf
Vanuit een algemeen overzicht van de belangrijke en meest kritische aspecten
van de regelgeving grondverzet, wordt vervolgens gefocust op ontgravingen op
bedrijfsterreinen. Hierbij wordt dieper ingegaan op de specifieke aandachts-
punten bij verdachte of verontreinigde grond.
Zowel wetgevende als de technische aspecten komen aan bod.
De praktische kant wordt ge誰llustreerd door drie gevalstudies.
Inhoud
 Regelgeving grondverzet
 Technisch verslag
 Wat na het technisch verslag
 Andere milieuaspecten tijdens grondwerken
 Wijzigingen in opmaak
 Gebruiksadviezen in relatie tot grondverzet
1. Regelgeving grondverzet
Grondverzet is: het uitgraven, vervoeren en terug aanvullen van de uitgegraven
bodem. Dit is geregeld via hoofstuk XIII van het Vlarebo gebruik van uitgegraven
bodem.
Principes regelgeving:
1. Bepaling van de milieuhygi谷nische kwaliteit
van de gronden
2. Traceerbaarheidsprocedure
Grondverzet: kernaspecten van de regelgeving
1. Milieuhygi谷nische kwaliteiten worden vastgelegd middels een
milieuhygi谷nisch onderzoek , dit wordt gerapporteerd onder de
vorm van een Technisch Verslag (TV).
 Milieuhygi谷nische kwaliteit = gehalte allogene materialen +
chemische samenstelling.
 Het Technisch Verslag bevat integraal een zoneringsplan en
een opmetingstabel.
2. De kwaliteit bepaalt de mogelijke gebruiken/bestemmingen.
3. Mogelijke bestemmingen grond te verwerken in bestek.
4. Uitvoering van werken cfr een traceerbaarheidssysteem.
5. Gebruik van bodem wordt geattesteerd via een
bodembeheerrapport (BBR) afgeleverd door een erkend
bodembeheerorganisatie (Bborg).
Mogelijke gebruiken van uitgegraven bodem
1. Als bodem:
 buiten kadastrale werkzone (KWZ);
 binnen kadastrale werkzone (KWZ).
KWZ = in een zone (3D) binnen de projectzone met soortgelijke
milieuhygi谷nische kenmerken.
2. Als bouwkundig bodem gebruik.
Dit zijn toepassingen vastgelegd in een ministrieel besluit, bijv:
 fundering en onderfundering van een weg (tot 60 cm);
 funderingslaag van verharde opritten, parkings, vloerplaat (tot
60 cm) of meer dan 60 cm kan indien bouwtechnisch nodig,
dit is planmatig te bewijzen;
 fundering en omhulling van een rioleringsbuis.
Ook :
 Gebruik ter plaatse (zie verder).
 Afvoer naar TOP/CGR of voor opvulling van groeve of graverij.
Traceerbaarheidsprocedure doorheen het project
Technisch verslag
Conformverklaring OPDRACHTGEVER
Bestek
Melding start der werken
AANNEMER
Gebruik binnen de
werf
Afvoer naar een TOP of CGR
Afvoer naar andere
eindbestemming
Gebruiksbrief Grondtransportmelding Grondtransporttoelati ng
Eindverklaring Eindverklaring Eindverklaring
Bodembeheerrapport Bodembeheerrapport
kopie aan
 Opdrachtgever
 Eindgebruiker
kopie aan
 Opdrachtgever
 Eindgebruiker
i
Het technisch verslag
Waarom?
 Kwaliteit van de uit te graven grond bepalen
 Nagaan of bijzondere maatregelen nodig zijn
 Informatie verstrekken naar verwerver van de grond
 1属 stap in administratieve procedure traceerbaarheidssysteem
Wie mag dit uitvoeren?
 Erkende bodemsaneringsdeskundigen (EBSD)
Wie moet initatief nemen?
 Bouwheer (vaak door ontwerper/architect)
Hoe moet dit uitgevoerd worden?
 Standaarprocedure opmaak technisch verslag
Wanneer is een technisch verslag verplicht
Wanneer is een technisch verslag verplicht?
1. Volume > 250 m続
2. Volume < 250 m続 en verdacht
1. Volume < 250 m続 en verdacht maar gebruik binnen kadastrale
werkzone (KWZ) volgens code van goede praktijk (CGP)
Uitzondering : gebruik ter plaatse volgens code van goede praktijk (CGP)
Technisch verslag
Conclusie technisch verslag (na het bodemonderzoek):
De kwaliteit van de partijen wordt uitgedrukt middels een drie
cijfer code: XYZ
DRIE CIJFER CODE: XYZ
XYZ: gebruik buiten kadastrale werkzone als bodem
XYZ: gebruik binnen kadastrale werkzone als bodem en voor
bouwkundig bodemgebruik  vormvaste toepassing
XYZ: bouwkundig bodemgebruik  vormvaste toepassing
211  999
Drie cijfer code: betekenis
Bodem buiten kadastrale
werkzone (X)
Bodem binnen kadastrale
werkzone (Y)
Bouwkundig bodemgebruik (Z)
0 onbekend onbekend onbekend
1 - vrij gebruik
bouwkundig bodemgebruik en
vormvast product
2 vrij gebruik
mits toepassing code van
goede praktijk
-
3
gebruik I t.e.m. V mits studie
ontvangend terrein
- -
4
gebruik III t.e.m. V mits studie
ontvangend terrein
- -
5
gebruik IV t.e.m. V mits studie
ontvangend terrein
- -
6
gebruik IV mits studie ontvangend
terrein
- -
7
gebruik V mits studie ontvangend
terrein
- -
8 - - -
9 niet mogelijk niet mogelijk niet mogelijk
Bron: grondwijzer
Technisch verslag
Conclusie technisch verslag (na het bodemonderzoek):
Zoneringsplan en opmetingstabel
De partijen worden:
 aangeduid op plan met hun code;
 opgesomd in tabel met een ingeschat volume.
Technisch verslag: zoneringsplan
Technisch verslag: opmetingstabel
Partij
Driedelig
nr.
Z
o
n
Omschrijving Toelichting gebruik
gemengde
grond
211 1.900 m続 humusrijke toplaag
gemengde
grond
310 - RG 2.600 m続
onderliggend lemig zand ter hoogte van
boringen 4 t.e.m. 6
onderliggend sterk kleiig zand - humusarm
restrictief gebruik omwille
van pH
cadmium en arseen
gemengde
grond
211-RG 2.500 m続 dieper gelegen humushoudend kleiig zand
restrictief gebruik omwille
van pH
7.000 m続
Volume
[m続]
Technisch verslag
Verschillen tussen ori谷nterend bodemonderzoek (OBO) en
het milieuhygi谷nisch onderzoek (MHO)
OBO:
 Vraag: is er een saneringsplichtige verontreiniging?
(> bodemsaneringsnorm) ?
 Doel: onderzoek bij risicovolle punten
 Hoe: puntstalen grond en grondwater
 Conclusie: is er beschrijvend bodemonderzoek nodig, is er een
saneringsplichtige verontreiniging?
MHO:
 Vraag: zijn de partijen uit te graven grond aangerijkt?
(> waarde voor vrij gebruik? )
 Doel: kwaliteit van alle te ontgraven partijen bepalen.
 Hoe: mengmonsters per partij.
 Conclusie: wat zijn de gebruiksmogelijkheden per partij?
Benodigde informatie voor het technisch verslag
Administratieve gegevens: architect/ontwerper of bouwheer
Gegevens van het ontwerp: architect/ontwerper
Gegevens met betrekking tot de bodemkwaliteit: bouwheer
(milieuco旦rdinator)
Gegevens met betrekking tot de praktische uitvoering veldwerk:
architect/ontwerper of bouwheer
Benodigde informatie voor het technisch verslag
Administratieve gegevens: architect/ontwerper of bouwheer
 Identificatie waar ontgraven wordt
 Projectnaam
 Adres en/of lamertco旦rdinaten en/of perceelsnummers
 Identificatie opdrachtgever/initiatiefnemer grondverzet
 Co旦rdinaten
 Identificatie eigenaar
 Co旦rdinaten
Benodigde informatie voor het technisch verslag
Gegevens ontwerp: architect/ontwerper
Afgravingsplan (ontgravingsvakken)
 plan architect
Aantal m続 grondverzet
 detail grondbalans
Benodigde informatie voor het technisch verslag
Gegevens mbt bodemkwaliteit: bouwheer (milieuco旦rdinator)
 Reeds uitgevoerd bodemonderzoeken
 Bronnen voor aanrijking/bodemverontreiniging
Aandachtspunten vervuiling:
1. Vlarebo-activiteiten
2. Geen Vlarebo-activiteiten
 illegale stortactiviteiten;
 regionale ligging (cadmium in de Kempen, arseen langs oevers,
koper in diepere zandige lagen regio Edegem..);
 puinhoudende toplagen;
 mogelijke aanduidingen voor Vlarebo-activiteiten in de omgeving
(Leerlooierslaan, Gazometerstraat,);
 aanwezigheid stookolietanks;
 .
Benodigde informatie voor het technisch verslag
Gegevens met betrekking tot de praktische uitvoering veldwerk:
architect/ontwerper of bouwheer
 Is asfalt of beton reeds verwijderd?
 Waar is asfalt of beton aanwezig?
 Toegankelijkheid van de boorlocatie:
 Zijn er machines aanwezig?
 Hoogte/breedte toegangspoort bij mechanische boringen
 Zijn er veiligheidsmaatregelen in verband met aanwezige
chemicali谷n en/of machines?
 Seveso?
 Is er een vrije toegang?
 .
Wat na het technisch verslag
Is het technisch verslag wel volledig af?
Technisch verslag bevat alle stappen!  OBO, BBO, BSP
 mengmonsters uitsplitsen?
 heranalyses?
 bijkomende parameters?
 afperken?
 uitloogtest?
 lichte aanrijking kan aanwijzing zijn voor ernstigere verontreiniging
 controle met ontwerp?
Wat na het technisch verslag
Meest voorkomende conclusies: niet alle partijen geschikt voor vrij gebruik
Waarom?
1 allogene materialen (meestal tgv puin)
 Puin, bouwafval, stenen, .
 Assen, sintels, slakken, kolengruis,
2 chemische parameters tgv van puin of homogene verontreiniging
 PAKs
 Lood en ook cadmium, koper, zink
 Arseen (vaak regionaal van nature)
 (PCBs)
3 verontreinigingen
 Olieverontreiniging (opslag(tanks) of machines)
 Organische oplosmiddelen: BTEX, VOCl
 PCBs
Wat na het technisch verslag
Meest voorkomende conclusies bij bedrijven: niet alle partijen geschikt
voor vrij gebruik.
Wat?
1 Puingerelateerde aanrijkingen
 mogelijkheden
 vaak wel geschikt als bouwkundig bodemgebruik
 afzeven indien mogelijk; grondrest geschikt als bouwkundig, soms als vrij
gebruik
 binnen kadastrale werkzone
 selectief ontgraven obv visuele waarnemingen
2 Brongerelateerde verontreinigingen
 mogelijkheden
 meestal afvoeren voor reiniging
 bepaalde partijen als bouwkundig bodemgebruik of binnen
 selectief ontgraven cfr principes sanering en bij voorkeur onder begeleiding
eBSD
Wat na het technisch verslag
Conclusie TV: zijn er gebruiksvoorwaarden of uitvoeringsbepalingen?
Zoals:
 Noodzaak begeleiding, bijkomend onderzoek, 
 Werkwijze selectieve uitgraving (vb. visuele waarnemingen)
 Restrictief gebruik van bodem (vb. enkel onder verharding)
 Noodzaak tot zeven
 Richtlijnen voor tijdelijke opslag
 Bijkomend onderzoek voor gebruik als bodem buiten de werf
Wat na het technisch verslag
Acties na technisch verslag
 Verwerken gegevens technisch verslag in definitief ontwerp en bestek +
TV opnemen in bijlage van bestek
 Grondbalans in evenwicht houden
 Moeilijke partijen vermijden
 Posten voor onvoorziene omstandigheden/partijen opnemen
 Gebruik binnen KWZ mogelijk?
 Bijkomend onderzoek ?
 Rekening houdend met gebruiksbeperkingen en uitvoeringsmodaliteiten!
Persoonlijke voorkeuren laten opnemen
 Eigen afzetkanalen?
 Voorkeur voor afvoer naar TOP of CGR?
 Afzet gronden in separaat bestek?
CREATIEF OMGAAN MET GRONDSTROMEN
Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld  geen specifieke richtlijnen
Advies: begeleiding eBSD,
Voorstel acties:
 Opstellen werkplan door eBSD
 Aanwezigheid eBSD werfvergadering/startvergadering
 Toezicht eBSD tijdens werken:
 Staalname partijen voor afvoer
 Controle staalname grenzen van vak
 ..
 Communicatie richting eBSD
Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld  verplichtingen:
 Nieuwe bodemverontreiniging (属 >28/10/95)
Als er duidelijke aanwijzingen zijn dat de bodemverontreiniging de
bodemsaneringsnormen overschrijdt of dreigt te overschrijden, wordt onverwijld een
beschrijvend bodemonderzoek uitgevoerd. Toont het beschrijvend bodemonderzoek aan
dat de bodemsaneringsnormen overschreden zijn, wordt onverwijld overgegaan tot
bodemsanering.
 Historische bodemverontreiniging (属 <29/10/95)
Op gronden met historische bodemverontreiniging wordt overgegaan tot een
beschrijvend bodemonderzoek als er duidelijke aanwijzingen zijn van een ernstige
bodemverontreiniging.
Men moet tot bodemsanering overgaan als het beschrijvend bodemonderzoek de
aanwezigheid van een ernstige bodemverontreiniging aantoont.
Advies: historiciteit bepalen
Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld  wat mag / wat mag niet
 bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn
Ontgravingen voor realisatie bouwwerk mogen gebeuren
Let wel:
 het gebruik van de uitgegraven bodem mag een eventuele toekomstige
bodemsaneringswerken niet verhinderen
 Bouwwerken en sanering op elkaar afstemmen
 Is er grondwaterverontreiniging? (bemaling?)
 Nog verdere onderzoekstappen nodig?
 Goed overleg tussen alle betrokken partijen grondverzet 辿n verontreiniging
Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld  wat mag / wat mag niet
 bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn
Wanneer mag m辿辿r ontgraven worden dan bouwwerk?
 Niet saneringsplichtig
 Niet ontstaan op perceel zelf (onderstroming)
 Situaties waar ontgraven in een beschrijvend bodemonderzoek is
toegelaten
Wat na het technisch verslag
Verontreiniging vastgesteld  wat mag / wat mag niet
 bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn
Wanneer zijn er decretale verplichtingen?
 Historische verontreiniging
 maatregelen bij acuut risico
 geen acuut risico: na OBO en BBO en ernstige bedreiging
 verslag opmaken voor volgend decretaal onderzoek (periodiek/overdracht)
 algemene zorgvuldigheidsplicht indien verontreiniging een risico vormt
 informatieplicht bij overdracht
 Nieuwe verontreiniging
 Beschrijvend bodemonderzoek indien > 80% bodemsaneringsnorm
 Zelfstandige saneringsplicht indien > bodemsaneringsnorm
! Uitgevoerde werken en resultaten overmaken aan de bodembeheerorganisatie
Praktijkvoorbeeld 1
Praktijkvoorbeeld 1: verontreiniging en begeleiding eBSD
 Ontgraving van 1.600 m続 : op bestaande plant voor bouw van
 Ondergrondse tanks
 Bovengrondse tanks
 Silos
 Extra riolering
 Reeds OBO, BBO, BSP, BSW, EEO
 Restverontreinigingen minerale olie
 in TV:
 alle bestaande resultaten mee ge谷valueerd in licht van grondverzet
 restverontreiniging minerale olie verder afgebakend binnen bouwput
Praktijkvoorbeeld 1: conclusie zoneringplan
Praktijkvoorbeeld 1: conclusie opmetingstabel
Zone Driedelig
nr.
Volume
[m続]
Omschrijving Toelichting gebruik
1
311 80m続
Toplaag, matig siltig zand, donkerbruin circa 0,0 - 0,9
m-mv
211 154m続 Diepere laag
2 211 233m続 Volledige uit te graven partijen tot 3,0 m-mv
3
311 80m続
Toplaag, zwak siltig zand, zwakke brandstofgeur, grijs
circa 0,25  0,5 m-mv
Extra aandacht en visuele
controle nodig naar olie
verontreinigingen
211 153m続 Diepere laag tot 3,0 m-v
4 211 150m続 Volledige uit te graven partij tot 1,0 m-mv
5 211 120m続
Zone 5 t.h.v. b5 - B6 Volledige uit te graven partijen
tot 1,5 m-mv
5
311 10m続
Zone 5 t.h.v. B4 - Toplaag onverhard, matig siltig zand,
bruin-donkerbruin circa 0,0  0,7 m-mv  code
In zone 5 t.h.v. boring B4 is extra
aandacht en visuele controle
nodig naar eventuele lokale olie
verontreinigingen211 20m続 Zone 5 t.h.v. B4 - Diepere laag tot 1,5 m-mv
6
411 150m続 Toplaag t.h.v. B9 - B11 tot 1,0 m-mv
Begeleiding en toezicht van een
erkend
bodemsaneringsdeskundige is
noodzakelijk
999 10m続 Toplaag t.h.v. B10 brandstofgeur
999 40m続 Restverontreiniging t.h.v. ondergrondse tank T1
211 400m続 Overige partijen
Totaal 1.600m続
Praktijkvoorbeeld 1
Praktijkvoorbeeld 1 : na TV
 Zone 6: begeleiding ontgraving restverontreiniging
 OG tank en deel restverontreiniging nog aanwezig
 Zone 5: begeleiding op afroep na vaststelling brandstofgeur
 Extra afvoer naar CGR (centrum voor grondrecyclage)
 Nog restverontreiniging in de diepte
 Zone x: begeleiding op afroep na beschadiging buis tijdens ontgraving;
calamiteit met kleurstoffen
 verslag van werken opgesteld voor bodembeheerorganisatie
 verslag van de eindconclusie van het terrein voor volgend decretaal
bodemonderzoek of overdracht
Praktijkvoorbeeld 2
Case 2: onverdachte zone
 Ontgraving 650 m続 voor uitbreiding kantoorgebouw & herbouwen en
uitbreiden bestaande overdekte laadzone.
 Verontreiniging rond stookolietank
 Afgeperkt
 Volledig buiten bouwput
Praktijkvoorbeeld 2: conclusie zoneringplan
Praktijkvoorbeeld 2: conclusie opmetingstabel
Zone Driedelig nr. Volume
[m続]
Omschrijving Toelichting gebruik
1 211 560m続 Partijen zonder allogene materialen
2 211-AM-ANA 110m続 Partijen met allogene materialen
ANA: bevestiging kwaliteit bij
afvoer als bodem buiten de
projectzone
Totaal 670m続
Praktijkvoorbeeld 3 : ontgraving op terrein met
grondwaterverontreiniging VOCl
 Ontgraving 1.500 m続: uitbreiding loods en bouw bufferbekken
 Deels op huidig achter terrrein asfalt
 Deels op achtergelegen braakliggend stuk/bos
 Ontgraving tbv funderingen en put bufferbekken; afgraven teelaarde
bos
 Verontreiniging in grondwater met VOCl en Nikkel; grondverontreiniging
niet gekend, deels verwacht in bouwput
Praktijkvoorbeeld 3
Praktijkvoorbeeld 3: conclusie zoneringplan
Praktijkvoorbeeld 3: conclusie opmetingstabel
Driedelig
nr.
Volume
[m続]
Omschrijving Toelichting gebruik
211 700m続
volledige zone onder huidig bos: tot
2 m -mv
- teelaarde tpv huidig bos
- grindhoudende lagen tpv huidig bos
BA 250m続
bouwafval: toplaag onder huidig
asfalt tot ca. 0,4  0,5 m -mv
afvoer cfr Vlarema regelgeving;
aandacht kan VOCL bevatten
919 400m続
zone onder huidig asfalt : ca. 0,4 
0,5 m-mv tot 1,5 m-mv: binnen
contour RW, buiten contour BSN
929 150m続
zone onder huidig asfalt : ca. 0,4 
0,5 m-mv tot 1,5 m-mv: binnen
contour BSN
Het totaal kubage is nog niet gekend, er is onderzoek uitgevoerd representatief voor 1.500 m続 uit
deze zone, dit kubage is verdeeld over de verschillende kwaliteiten
Totaal 1.500m続
Andere milieuaspecten bij bouwwerf
Waar aan denken? Milieuaspecten:
 asbest: gebouwen / puin / afval
 teerhoudendheid asfalt
 tanks: status ; cleaning ; attesten
 bemaling: risico op aantrekken bodemverontreiniging uit omgeving
 afbraak koelcellen (CFKs)
 bouw  en puinafval
 groenafval;strooisellaag: compostnormen
 .
Andere milieuaspecten bij bouwwerf
Waar aan denken? Aspecten onder de grond
 archeologie
 sonderingen; stabiliteit
 bouwtechnische analyses
 bodemanalyses ikv parkinrichting; natuurinrichting
 infiltratiestudie (vnl bij bufferbekkens; infiltratiebekkens)
Wijzigingen in opmaak
 asbest: procedure in opmaak: naast chemische analyses en bepalingen
allogene materialen, ook nagaan of het asbestverdacht is:
 bij voorkeur reeds sloopinventaris aanwezig
 inkanteling grondachtige materialen in het bodemdecreet
 verplichting begeleiding eBSD
Gebruikadviezen
Extra bijlage bij bodemattest (sinds feb 2017)
 adviezen voor beheer van niet-saneringsplichtige
bodemverontreiniging/restverontreiniging (of in afwachting van)
 worden door eBSD geformuleerd in BBO of EEO
 houden geen directe verplichtingen in zoals gebruiksbeperkingen
(ter info: verontreiniging is > R-waarde)
Adviezen met betrekking tot grondverzet
In het kader van de regeling grondverzet zullen er beperkingen zijn tot het
gebruik van de uitgegraven bodem. Bij graven in de bodem is het
aangewezen om maatregelen te nemen om de blootstelling aan de
verontreiniging te voorkomen.
Opgepast:
 Indien enkel OBO kan tekst ook van toepassing zijn, doch wordt niet
gemeld (valkuil);
 Strategie bodemonderzoek is niet geschikt om uitspraak te doen: dus
indien melding niet verschijnt kunnen er alsnog beperkingen zijn na
onderzoek technisch verslag
Vragen

More Related Content

2017-09-21 Regeling en aandachtspunten bij grondverzet

  • 1. Antea Group: Kristel Lauryssen, expert bodem Kurt Bouckenooghe, contractmanager industrie en bedrijf 21 september 2017 Grondverzetsregeling opmaak technisch verslag: aandachtspunten voor uw bedrijf Vanuit een algemeen overzicht van de belangrijke en meest kritische aspecten van de regelgeving grondverzet, wordt vervolgens gefocust op ontgravingen op bedrijfsterreinen. Hierbij wordt dieper ingegaan op de specifieke aandachts- punten bij verdachte of verontreinigde grond. Zowel wetgevende als de technische aspecten komen aan bod. De praktische kant wordt ge誰llustreerd door drie gevalstudies.
  • 2. Inhoud Regelgeving grondverzet Technisch verslag Wat na het technisch verslag Andere milieuaspecten tijdens grondwerken Wijzigingen in opmaak Gebruiksadviezen in relatie tot grondverzet
  • 3. 1. Regelgeving grondverzet Grondverzet is: het uitgraven, vervoeren en terug aanvullen van de uitgegraven bodem. Dit is geregeld via hoofstuk XIII van het Vlarebo gebruik van uitgegraven bodem.
  • 4. Principes regelgeving: 1. Bepaling van de milieuhygi谷nische kwaliteit van de gronden 2. Traceerbaarheidsprocedure
  • 5. Grondverzet: kernaspecten van de regelgeving 1. Milieuhygi谷nische kwaliteiten worden vastgelegd middels een milieuhygi谷nisch onderzoek , dit wordt gerapporteerd onder de vorm van een Technisch Verslag (TV). Milieuhygi谷nische kwaliteit = gehalte allogene materialen + chemische samenstelling. Het Technisch Verslag bevat integraal een zoneringsplan en een opmetingstabel. 2. De kwaliteit bepaalt de mogelijke gebruiken/bestemmingen. 3. Mogelijke bestemmingen grond te verwerken in bestek. 4. Uitvoering van werken cfr een traceerbaarheidssysteem. 5. Gebruik van bodem wordt geattesteerd via een bodembeheerrapport (BBR) afgeleverd door een erkend bodembeheerorganisatie (Bborg).
  • 6. Mogelijke gebruiken van uitgegraven bodem 1. Als bodem: buiten kadastrale werkzone (KWZ); binnen kadastrale werkzone (KWZ). KWZ = in een zone (3D) binnen de projectzone met soortgelijke milieuhygi谷nische kenmerken. 2. Als bouwkundig bodem gebruik. Dit zijn toepassingen vastgelegd in een ministrieel besluit, bijv: fundering en onderfundering van een weg (tot 60 cm); funderingslaag van verharde opritten, parkings, vloerplaat (tot 60 cm) of meer dan 60 cm kan indien bouwtechnisch nodig, dit is planmatig te bewijzen; fundering en omhulling van een rioleringsbuis. Ook : Gebruik ter plaatse (zie verder). Afvoer naar TOP/CGR of voor opvulling van groeve of graverij.
  • 7. Traceerbaarheidsprocedure doorheen het project Technisch verslag Conformverklaring OPDRACHTGEVER Bestek Melding start der werken AANNEMER Gebruik binnen de werf Afvoer naar een TOP of CGR Afvoer naar andere eindbestemming Gebruiksbrief Grondtransportmelding Grondtransporttoelati ng Eindverklaring Eindverklaring Eindverklaring Bodembeheerrapport Bodembeheerrapport kopie aan Opdrachtgever Eindgebruiker kopie aan Opdrachtgever Eindgebruiker i
  • 8. Het technisch verslag Waarom? Kwaliteit van de uit te graven grond bepalen Nagaan of bijzondere maatregelen nodig zijn Informatie verstrekken naar verwerver van de grond 1属 stap in administratieve procedure traceerbaarheidssysteem Wie mag dit uitvoeren? Erkende bodemsaneringsdeskundigen (EBSD) Wie moet initatief nemen? Bouwheer (vaak door ontwerper/architect) Hoe moet dit uitgevoerd worden? Standaarprocedure opmaak technisch verslag
  • 9. Wanneer is een technisch verslag verplicht Wanneer is een technisch verslag verplicht? 1. Volume > 250 m続 2. Volume < 250 m続 en verdacht 1. Volume < 250 m続 en verdacht maar gebruik binnen kadastrale werkzone (KWZ) volgens code van goede praktijk (CGP) Uitzondering : gebruik ter plaatse volgens code van goede praktijk (CGP)
  • 10. Technisch verslag Conclusie technisch verslag (na het bodemonderzoek): De kwaliteit van de partijen wordt uitgedrukt middels een drie cijfer code: XYZ DRIE CIJFER CODE: XYZ XYZ: gebruik buiten kadastrale werkzone als bodem XYZ: gebruik binnen kadastrale werkzone als bodem en voor bouwkundig bodemgebruik vormvaste toepassing XYZ: bouwkundig bodemgebruik vormvaste toepassing 211 999
  • 11. Drie cijfer code: betekenis Bodem buiten kadastrale werkzone (X) Bodem binnen kadastrale werkzone (Y) Bouwkundig bodemgebruik (Z) 0 onbekend onbekend onbekend 1 - vrij gebruik bouwkundig bodemgebruik en vormvast product 2 vrij gebruik mits toepassing code van goede praktijk - 3 gebruik I t.e.m. V mits studie ontvangend terrein - - 4 gebruik III t.e.m. V mits studie ontvangend terrein - - 5 gebruik IV t.e.m. V mits studie ontvangend terrein - - 6 gebruik IV mits studie ontvangend terrein - - 7 gebruik V mits studie ontvangend terrein - - 8 - - - 9 niet mogelijk niet mogelijk niet mogelijk Bron: grondwijzer
  • 12. Technisch verslag Conclusie technisch verslag (na het bodemonderzoek): Zoneringsplan en opmetingstabel De partijen worden: aangeduid op plan met hun code; opgesomd in tabel met een ingeschat volume.
  • 14. Technisch verslag: opmetingstabel Partij Driedelig nr. Z o n Omschrijving Toelichting gebruik gemengde grond 211 1.900 m続 humusrijke toplaag gemengde grond 310 - RG 2.600 m続 onderliggend lemig zand ter hoogte van boringen 4 t.e.m. 6 onderliggend sterk kleiig zand - humusarm restrictief gebruik omwille van pH cadmium en arseen gemengde grond 211-RG 2.500 m続 dieper gelegen humushoudend kleiig zand restrictief gebruik omwille van pH 7.000 m続 Volume [m続]
  • 15. Technisch verslag Verschillen tussen ori谷nterend bodemonderzoek (OBO) en het milieuhygi谷nisch onderzoek (MHO) OBO: Vraag: is er een saneringsplichtige verontreiniging? (> bodemsaneringsnorm) ? Doel: onderzoek bij risicovolle punten Hoe: puntstalen grond en grondwater Conclusie: is er beschrijvend bodemonderzoek nodig, is er een saneringsplichtige verontreiniging? MHO: Vraag: zijn de partijen uit te graven grond aangerijkt? (> waarde voor vrij gebruik? ) Doel: kwaliteit van alle te ontgraven partijen bepalen. Hoe: mengmonsters per partij. Conclusie: wat zijn de gebruiksmogelijkheden per partij?
  • 16. Benodigde informatie voor het technisch verslag Administratieve gegevens: architect/ontwerper of bouwheer Gegevens van het ontwerp: architect/ontwerper Gegevens met betrekking tot de bodemkwaliteit: bouwheer (milieuco旦rdinator) Gegevens met betrekking tot de praktische uitvoering veldwerk: architect/ontwerper of bouwheer
  • 17. Benodigde informatie voor het technisch verslag Administratieve gegevens: architect/ontwerper of bouwheer Identificatie waar ontgraven wordt Projectnaam Adres en/of lamertco旦rdinaten en/of perceelsnummers Identificatie opdrachtgever/initiatiefnemer grondverzet Co旦rdinaten Identificatie eigenaar Co旦rdinaten
  • 18. Benodigde informatie voor het technisch verslag Gegevens ontwerp: architect/ontwerper Afgravingsplan (ontgravingsvakken) plan architect Aantal m続 grondverzet detail grondbalans
  • 19. Benodigde informatie voor het technisch verslag Gegevens mbt bodemkwaliteit: bouwheer (milieuco旦rdinator) Reeds uitgevoerd bodemonderzoeken Bronnen voor aanrijking/bodemverontreiniging Aandachtspunten vervuiling: 1. Vlarebo-activiteiten 2. Geen Vlarebo-activiteiten illegale stortactiviteiten; regionale ligging (cadmium in de Kempen, arseen langs oevers, koper in diepere zandige lagen regio Edegem..); puinhoudende toplagen; mogelijke aanduidingen voor Vlarebo-activiteiten in de omgeving (Leerlooierslaan, Gazometerstraat,); aanwezigheid stookolietanks; .
  • 20. Benodigde informatie voor het technisch verslag Gegevens met betrekking tot de praktische uitvoering veldwerk: architect/ontwerper of bouwheer Is asfalt of beton reeds verwijderd? Waar is asfalt of beton aanwezig? Toegankelijkheid van de boorlocatie: Zijn er machines aanwezig? Hoogte/breedte toegangspoort bij mechanische boringen Zijn er veiligheidsmaatregelen in verband met aanwezige chemicali谷n en/of machines? Seveso? Is er een vrije toegang? .
  • 21. Wat na het technisch verslag Is het technisch verslag wel volledig af? Technisch verslag bevat alle stappen! OBO, BBO, BSP mengmonsters uitsplitsen? heranalyses? bijkomende parameters? afperken? uitloogtest? lichte aanrijking kan aanwijzing zijn voor ernstigere verontreiniging controle met ontwerp?
  • 22. Wat na het technisch verslag Meest voorkomende conclusies: niet alle partijen geschikt voor vrij gebruik Waarom? 1 allogene materialen (meestal tgv puin) Puin, bouwafval, stenen, . Assen, sintels, slakken, kolengruis, 2 chemische parameters tgv van puin of homogene verontreiniging PAKs Lood en ook cadmium, koper, zink Arseen (vaak regionaal van nature) (PCBs) 3 verontreinigingen Olieverontreiniging (opslag(tanks) of machines) Organische oplosmiddelen: BTEX, VOCl PCBs
  • 23. Wat na het technisch verslag Meest voorkomende conclusies bij bedrijven: niet alle partijen geschikt voor vrij gebruik. Wat? 1 Puingerelateerde aanrijkingen mogelijkheden vaak wel geschikt als bouwkundig bodemgebruik afzeven indien mogelijk; grondrest geschikt als bouwkundig, soms als vrij gebruik binnen kadastrale werkzone selectief ontgraven obv visuele waarnemingen 2 Brongerelateerde verontreinigingen mogelijkheden meestal afvoeren voor reiniging bepaalde partijen als bouwkundig bodemgebruik of binnen selectief ontgraven cfr principes sanering en bij voorkeur onder begeleiding eBSD
  • 24. Wat na het technisch verslag Conclusie TV: zijn er gebruiksvoorwaarden of uitvoeringsbepalingen? Zoals: Noodzaak begeleiding, bijkomend onderzoek, Werkwijze selectieve uitgraving (vb. visuele waarnemingen) Restrictief gebruik van bodem (vb. enkel onder verharding) Noodzaak tot zeven Richtlijnen voor tijdelijke opslag Bijkomend onderzoek voor gebruik als bodem buiten de werf
  • 25. Wat na het technisch verslag Acties na technisch verslag Verwerken gegevens technisch verslag in definitief ontwerp en bestek + TV opnemen in bijlage van bestek Grondbalans in evenwicht houden Moeilijke partijen vermijden Posten voor onvoorziene omstandigheden/partijen opnemen Gebruik binnen KWZ mogelijk? Bijkomend onderzoek ? Rekening houdend met gebruiksbeperkingen en uitvoeringsmodaliteiten! Persoonlijke voorkeuren laten opnemen Eigen afzetkanalen? Voorkeur voor afvoer naar TOP of CGR? Afzet gronden in separaat bestek? CREATIEF OMGAAN MET GRONDSTROMEN
  • 26. Wat na het technisch verslag Verontreiniging vastgesteld geen specifieke richtlijnen Advies: begeleiding eBSD, Voorstel acties: Opstellen werkplan door eBSD Aanwezigheid eBSD werfvergadering/startvergadering Toezicht eBSD tijdens werken: Staalname partijen voor afvoer Controle staalname grenzen van vak .. Communicatie richting eBSD
  • 27. Wat na het technisch verslag Verontreiniging vastgesteld verplichtingen: Nieuwe bodemverontreiniging (属 >28/10/95) Als er duidelijke aanwijzingen zijn dat de bodemverontreiniging de bodemsaneringsnormen overschrijdt of dreigt te overschrijden, wordt onverwijld een beschrijvend bodemonderzoek uitgevoerd. Toont het beschrijvend bodemonderzoek aan dat de bodemsaneringsnormen overschreden zijn, wordt onverwijld overgegaan tot bodemsanering. Historische bodemverontreiniging (属 <29/10/95) Op gronden met historische bodemverontreiniging wordt overgegaan tot een beschrijvend bodemonderzoek als er duidelijke aanwijzingen zijn van een ernstige bodemverontreiniging. Men moet tot bodemsanering overgaan als het beschrijvend bodemonderzoek de aanwezigheid van een ernstige bodemverontreiniging aantoont. Advies: historiciteit bepalen
  • 28. Wat na het technisch verslag Verontreiniging vastgesteld wat mag / wat mag niet bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn Ontgravingen voor realisatie bouwwerk mogen gebeuren Let wel: het gebruik van de uitgegraven bodem mag een eventuele toekomstige bodemsaneringswerken niet verhinderen Bouwwerken en sanering op elkaar afstemmen Is er grondwaterverontreiniging? (bemaling?) Nog verdere onderzoekstappen nodig? Goed overleg tussen alle betrokken partijen grondverzet 辿n verontreiniging
  • 29. Wat na het technisch verslag Verontreiniging vastgesteld wat mag / wat mag niet bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn Wanneer mag m辿辿r ontgraven worden dan bouwwerk? Niet saneringsplichtig Niet ontstaan op perceel zelf (onderstroming) Situaties waar ontgraven in een beschrijvend bodemonderzoek is toegelaten
  • 30. Wat na het technisch verslag Verontreiniging vastgesteld wat mag / wat mag niet bouwwerkzaamheden mogen geen verdoken sanering zijn Wanneer zijn er decretale verplichtingen? Historische verontreiniging maatregelen bij acuut risico geen acuut risico: na OBO en BBO en ernstige bedreiging verslag opmaken voor volgend decretaal onderzoek (periodiek/overdracht) algemene zorgvuldigheidsplicht indien verontreiniging een risico vormt informatieplicht bij overdracht Nieuwe verontreiniging Beschrijvend bodemonderzoek indien > 80% bodemsaneringsnorm Zelfstandige saneringsplicht indien > bodemsaneringsnorm ! Uitgevoerde werken en resultaten overmaken aan de bodembeheerorganisatie
  • 31. Praktijkvoorbeeld 1 Praktijkvoorbeeld 1: verontreiniging en begeleiding eBSD Ontgraving van 1.600 m続 : op bestaande plant voor bouw van Ondergrondse tanks Bovengrondse tanks Silos Extra riolering Reeds OBO, BBO, BSP, BSW, EEO Restverontreinigingen minerale olie in TV: alle bestaande resultaten mee ge谷valueerd in licht van grondverzet restverontreiniging minerale olie verder afgebakend binnen bouwput
  • 33. Praktijkvoorbeeld 1: conclusie opmetingstabel Zone Driedelig nr. Volume [m続] Omschrijving Toelichting gebruik 1 311 80m続 Toplaag, matig siltig zand, donkerbruin circa 0,0 - 0,9 m-mv 211 154m続 Diepere laag 2 211 233m続 Volledige uit te graven partijen tot 3,0 m-mv 3 311 80m続 Toplaag, zwak siltig zand, zwakke brandstofgeur, grijs circa 0,25 0,5 m-mv Extra aandacht en visuele controle nodig naar olie verontreinigingen 211 153m続 Diepere laag tot 3,0 m-v 4 211 150m続 Volledige uit te graven partij tot 1,0 m-mv 5 211 120m続 Zone 5 t.h.v. b5 - B6 Volledige uit te graven partijen tot 1,5 m-mv 5 311 10m続 Zone 5 t.h.v. B4 - Toplaag onverhard, matig siltig zand, bruin-donkerbruin circa 0,0 0,7 m-mv code In zone 5 t.h.v. boring B4 is extra aandacht en visuele controle nodig naar eventuele lokale olie verontreinigingen211 20m続 Zone 5 t.h.v. B4 - Diepere laag tot 1,5 m-mv 6 411 150m続 Toplaag t.h.v. B9 - B11 tot 1,0 m-mv Begeleiding en toezicht van een erkend bodemsaneringsdeskundige is noodzakelijk 999 10m続 Toplaag t.h.v. B10 brandstofgeur 999 40m続 Restverontreiniging t.h.v. ondergrondse tank T1 211 400m続 Overige partijen Totaal 1.600m続
  • 34. Praktijkvoorbeeld 1 Praktijkvoorbeeld 1 : na TV Zone 6: begeleiding ontgraving restverontreiniging OG tank en deel restverontreiniging nog aanwezig Zone 5: begeleiding op afroep na vaststelling brandstofgeur Extra afvoer naar CGR (centrum voor grondrecyclage) Nog restverontreiniging in de diepte Zone x: begeleiding op afroep na beschadiging buis tijdens ontgraving; calamiteit met kleurstoffen verslag van werken opgesteld voor bodembeheerorganisatie verslag van de eindconclusie van het terrein voor volgend decretaal bodemonderzoek of overdracht
  • 35. Praktijkvoorbeeld 2 Case 2: onverdachte zone Ontgraving 650 m続 voor uitbreiding kantoorgebouw & herbouwen en uitbreiden bestaande overdekte laadzone. Verontreiniging rond stookolietank Afgeperkt Volledig buiten bouwput
  • 37. Praktijkvoorbeeld 2: conclusie opmetingstabel Zone Driedelig nr. Volume [m続] Omschrijving Toelichting gebruik 1 211 560m続 Partijen zonder allogene materialen 2 211-AM-ANA 110m続 Partijen met allogene materialen ANA: bevestiging kwaliteit bij afvoer als bodem buiten de projectzone Totaal 670m続
  • 38. Praktijkvoorbeeld 3 : ontgraving op terrein met grondwaterverontreiniging VOCl Ontgraving 1.500 m続: uitbreiding loods en bouw bufferbekken Deels op huidig achter terrrein asfalt Deels op achtergelegen braakliggend stuk/bos Ontgraving tbv funderingen en put bufferbekken; afgraven teelaarde bos Verontreiniging in grondwater met VOCl en Nikkel; grondverontreiniging niet gekend, deels verwacht in bouwput Praktijkvoorbeeld 3
  • 40. Praktijkvoorbeeld 3: conclusie opmetingstabel Driedelig nr. Volume [m続] Omschrijving Toelichting gebruik 211 700m続 volledige zone onder huidig bos: tot 2 m -mv - teelaarde tpv huidig bos - grindhoudende lagen tpv huidig bos BA 250m続 bouwafval: toplaag onder huidig asfalt tot ca. 0,4 0,5 m -mv afvoer cfr Vlarema regelgeving; aandacht kan VOCL bevatten 919 400m続 zone onder huidig asfalt : ca. 0,4 0,5 m-mv tot 1,5 m-mv: binnen contour RW, buiten contour BSN 929 150m続 zone onder huidig asfalt : ca. 0,4 0,5 m-mv tot 1,5 m-mv: binnen contour BSN Het totaal kubage is nog niet gekend, er is onderzoek uitgevoerd representatief voor 1.500 m続 uit deze zone, dit kubage is verdeeld over de verschillende kwaliteiten Totaal 1.500m続
  • 41. Andere milieuaspecten bij bouwwerf Waar aan denken? Milieuaspecten: asbest: gebouwen / puin / afval teerhoudendheid asfalt tanks: status ; cleaning ; attesten bemaling: risico op aantrekken bodemverontreiniging uit omgeving afbraak koelcellen (CFKs) bouw en puinafval groenafval;strooisellaag: compostnormen .
  • 42. Andere milieuaspecten bij bouwwerf Waar aan denken? Aspecten onder de grond archeologie sonderingen; stabiliteit bouwtechnische analyses bodemanalyses ikv parkinrichting; natuurinrichting infiltratiestudie (vnl bij bufferbekkens; infiltratiebekkens)
  • 43. Wijzigingen in opmaak asbest: procedure in opmaak: naast chemische analyses en bepalingen allogene materialen, ook nagaan of het asbestverdacht is: bij voorkeur reeds sloopinventaris aanwezig inkanteling grondachtige materialen in het bodemdecreet verplichting begeleiding eBSD
  • 44. Gebruikadviezen Extra bijlage bij bodemattest (sinds feb 2017) adviezen voor beheer van niet-saneringsplichtige bodemverontreiniging/restverontreiniging (of in afwachting van) worden door eBSD geformuleerd in BBO of EEO houden geen directe verplichtingen in zoals gebruiksbeperkingen (ter info: verontreiniging is > R-waarde)
  • 45. Adviezen met betrekking tot grondverzet In het kader van de regeling grondverzet zullen er beperkingen zijn tot het gebruik van de uitgegraven bodem. Bij graven in de bodem is het aangewezen om maatregelen te nemen om de blootstelling aan de verontreiniging te voorkomen. Opgepast: Indien enkel OBO kan tekst ook van toepassing zijn, doch wordt niet gemeld (valkuil); Strategie bodemonderzoek is niet geschikt om uitspraak te doen: dus indien melding niet verschijnt kunnen er alsnog beperkingen zijn na onderzoek technisch verslag