Prezentacja jest elementem szkolenia rad pedagogicznych "Jak rozpoznawa i jak radzi sobie z przemoc seksualn u dzieci?" realizowanego przez Centrum Wsparcia Rodziny Consilia
Kopia projektu broszury edukacyjnej tworzonej na potrzeby programu edukacji seksualnej Miasta Gdask przekazana dziennikarzom przez stowarzyszenie MyGdask.pl
Praca w grupie, w kt坦rej znajduj si dzieci w r坦甜nym przedziale wiekowym, ma swoje korzenie zar坦wno w tradycji owiatowej jak i wsp坦czesnej edukacji. Takie grupy wystpuj w przedszkolach pracujcych metodami Marii Montessouri lub Rudolfa Steinera. Jakie szanse daje edukacja, kt坦ra pozwala czy dzieci w obrbie jednej grupy r坦甜nej wiekowo? Jakie s trudnoci wynikajce z pracy z dziemi w r坦甜nym wieku? Jak przygotowywa zajcia, 甜eby byy atrakcyjne dla modszych i starszych? Prezentacja ma na calu przedstawienie charakterystyki grup r坦甜nowiekowych oraz wskazanie praktycznych wskaz坦wek do pracy z dziemi. Prezentacja jest elementem szkolenia rad pedagogicznych "Grupy r坦甜nowiekowe w przedszkolu - jak efektywnie pracowa?"
SW Research & News Point - Raport o hospicjach domowych w Polsce (2018)SW Research, Warsaw
油
Raport przedstawiajcy problematyk domowych hospicj坦w w oczach Polak坦w. Czy spoeczestwo chce wspomaga finansowo hospicja, a jeli tak, to w jaki spos坦b? Wanie te zagadnienia stanowi problemy badawcze projektu.
Poradnik "O lekach, marihuanie, dopalaczach bez histerii" przeznaczony jest dla wszystkich rodzic坦w. Dla tych, kt坦rzy ju甜 zetknli si z u甜ywaniem przez dzieci narkotyk坦w, a tak甜e dla tych, kt坦rzy chc dowiedzie si wicej, cho nie maj tego problemu
Praca w grupie, w kt坦rej znajduj si dzieci w r坦甜nym przedziale wiekowym, ma swoje korzenie zar坦wno w tradycji owiatowej jak i wsp坦czesnej edukacji. Takie grupy wystpuj w przedszkolach pracujcych metodami Marii Montessouri lub Rudolfa Steinera. Jakie szanse daje edukacja, kt坦ra pozwala czy dzieci w obrbie jednej grupy r坦甜nej wiekowo? Jakie s trudnoci wynikajce z pracy z dziemi w r坦甜nym wieku? Jak przygotowywa zajcia, 甜eby byy atrakcyjne dla modszych i starszych? Prezentacja ma na calu przedstawienie charakterystyki grup r坦甜nowiekowych oraz wskazanie praktycznych wskaz坦wek do pracy z dziemi. Prezentacja jest elementem szkolenia rad pedagogicznych "Grupy r坦甜nowiekowe w przedszkolu - jak efektywnie pracowa?"
SW Research & News Point - Raport o hospicjach domowych w Polsce (2018)SW Research, Warsaw
油
Raport przedstawiajcy problematyk domowych hospicj坦w w oczach Polak坦w. Czy spoeczestwo chce wspomaga finansowo hospicja, a jeli tak, to w jaki spos坦b? Wanie te zagadnienia stanowi problemy badawcze projektu.
Poradnik "O lekach, marihuanie, dopalaczach bez histerii" przeznaczony jest dla wszystkich rodzic坦w. Dla tych, kt坦rzy ju甜 zetknli si z u甜ywaniem przez dzieci narkotyk坦w, a tak甜e dla tych, kt坦rzy chc dowiedzie si wicej, cho nie maj tego problemu
2. wiatowa Organizacja Zdrowia
(WHO)
Wykorzystywanie seksualne dziecka to wczenie
dziecka w aktywnod seksualn, kt坦rej nie jest
ono w stanie w peni zrozumied i udzielid na ni
wiadomej zgody i/lub na kt坦r nie jest dojrzae
rozwojowo i nie mo甜e zgodzid si w wa甜ny
prawnie spos坦b i/lub kt坦ra jest niezgodna
z normami prawnymi lub obyczajowymi danego
spoeczeostwa. Z wykorzystywaniem seksualnym
mamy do czynienia, gdy taka aktywnod wystpi
pomidzy dzieckiem a dorosym lub dzieckiem
a innym dzieckiem, jeli te osoby ze wzgldu na
wiek bd添 stopieo rozwoju pozostaj w relacji
opieki, zale甜noci, wadzy. Celem takiej
aktywnoci jest zaspokojenie potrzeb innej osoby.
3. Pedofilia- termin medyczny okrelajcy
seksualny popd osoby powy甜ej wieku
dziecicego skierowany na dziecko.
Irena Pospiszyl
Warunkiem zaistnienia czynu zabronionego jest
granica wiekowa dziecka obecnie w polskim
prawie wynosi ona 15 lat (np. w Holandii 12
lat).
4. Czynniki wpywajce na rozwijanie si
w jednostce skonnoci pedofilnych:
Niedojrzaod seksualna
Frustracja seksualna
Dewiacja seksualna
Psychopatologia
Mo甜e si r坦wnie甜 wizad z:
Neurotyzmem
Fobiami seksualnymi
Brakiem pewnoci siebie
Alkoholizmem
6. Typologia wg Grotha.
Dzieli sprawc坦w na:
Regresyjnych - dla kt坦rych relacje
z dziewczynkami s dowiadczeniem
sytuacyjnym, mniej lub bardziej
epizodycznym, kt坦remu czsto towarzysz
jakie okolicznoci sprzyjajce obni甜eniu
poczucia kontroli (np. odurzenie lub zbyt
silny stres),
Fikcyjnych- dla kt坦rych dzieci s atrakcyjne
ze wzgldu na swoj niedojrzaod.
7. Typy pedofil坦w
Infantylny to osobowod niedojrzaa: jest agodny,
preferuje nie tyle ostry seks, ile zabawy seksualne
z dziedmi ( dotykanie, przytulanie, gaskanie,
caowanie).
Dewiant jest biologicznie zaprogramowany jedynie
na seks z dziedmi. Kontakt坦w z nieletnimi poszukuje ju甜
w wieku dojrzewania. preferuje kontakty oralno -
genitalne.
Regresywny- traktuje dziecko jak osob doros
dziewczynka jest dla niego kobiet. Doprowadza do
penych stosunk坦w seksualnych.
Sadysta- osiga pen satysfakcj seksualn jedynie
przez brutalny gwat na dziecku.
9. Nie istnieje jednoznaczny profil
psychologiczny pedofila. Pedofilem
mo甜e by zar坦wno prawnik, jak
i in甜ynier, nauczyciel czy sprzedawca,
w zasadzie ka甜dy dorosy, bez
wzgldu na status materialny.
Faktem jest jednak, 甜e pedofile
szukaj kontaktu z dziemi i czsto
wybieraj zawody, kt坦re im to
umo甜liwiaj.
10. Zdarza si, 甜e specjalnie w tym celu 甜eni si
z rozw坦dkami. - twierdzi Jerzy Wiznowski,
seksuolog i biegy sdowy. Zwraca on uwag na
fakt, 甜e nadu甜ycia dotycz najczciej chopc坦w,
a sprawcami s g坦wnie m甜czy添ni. - Jest pewn
obud, 甜e oficjalnie lansuje si du甜 tolerancj,
a jednoczenie pomija si milczeniem fakt, 甜e
wikszo os坦b pedofilnych to geje - dodaje. - Jeli
kto tak m坦wi, to nie zasuguje na miano
seksuologa. Dobrze wiadomo, 甜e odsetek
homoseksualist坦w-pedofil坦w jest taki sam jak
odsetek homoseksualist坦w w spoeczestwie -
tumaczy Robert Biedro z Kampanii Przeciw
Homofobii.
11. Pedofilia 甜eoska
Rce - zwykle czue, czyni pozornie niegro添ne
gesty. Powszechnie uwa甜a si, 甜e z uwagi na
budow anatomiczn ludzi, gwatu mog
dokonywad tylko m甜czy添ni. Myl, 甜e kobieta
mo甜e wykorzystywad seksualnie dziecko,
nikomu nie przechodzi przez myl.
12. O tego rodzaju przestpstwach wymiar
sprawiedliwoci dowiaduje si rzadko. Wedug
oficjalnych danych w 2000 roku we Francji
kobiety stanowiy zaledwie 3% os坦b skazanych za
"gwaty i przestpstwa lubie甜ne" . To nie zdarza
si czsto, kobiety staj zwykle przed sdem pod
zarzutem nie udzielenia pomocy osobie
zagro甜onej. W mniejszym zakresie postrzegaj
one agresj seksualn jako 添r坦do przyjemnoci
i dlatego w ich przypadku nie ma ona charakteru
kompulsywnego, jak to si dzieje u m甜czyzn.
13. Philippe Genuit, psycholog pracujcy w wizieniu dla kobiet
w Rennes, by jednym z pierwszych, kt坦rzy zajli si t obrzydliw
spraw kobiecej pedofilii. Przeprowadzi badania na pr坦bie 69
kobiet w latach 1985-1998. - Doszlimy do wniosku, i甜 rola, jak
kobiety odgrywaj w przypadkach pedofilii, jest bardziej zo甜ona
oraz 甜e statystyki przedstawiaj znieksztacony obraz taj ponurej
rzeczywistoci - m坦wi Genuit. Wymiarowi sprawiedliwoci trudno
jest jednak dowied takich przestpstw. A ofiarom nie jest atwo
je wyjawid, bo jak tu publicznie powiedzied, 甜e gwacia mnie
matka czy ciotka. O ile dziewczynki czciej skar甜 si na
molestowanie przez matk czy ciotk lesbijk, a tyle chopcy
w wieku dojrzewania o stosunkach seksualnych z matk czy ciotk
wstydz si m坦wid i bardzo trudno jest takie tabu nad
problemem przeamad. Jednak chopcy gwaceni przez matk czy
ciotk pedofilsk dewiantk nabieraj p坦添niej tak silnego wstrtu
i obrzydzenia do kobiet, 甜e z reguy 甜yj w samotnoci albo
ulegaj pokusie wchodzenia w zwizki homoseksualne, o pci
przeciwnej nie chcc syszed.
14. JAK KARAD KOBIETY PEDOFILKI?
Martine Nisse wyjania: Kazirodztwo ze strony
matki, kt坦ra jest zobowizana chronid dzieci, to
prze甜ycie nie do zniesienia. Std te甜 kopoty
w leczeniu takich przypadk坦w. Kazirodztwo to
w zasadzie nic innego jak PEDOFILIA RODZINNA.
Dla torunianki Bo甜eny Matejko pedofilskie
gwacenie maoletniego synka skooczyo si tylko
pozbawieniem praw rodzicielskich, ale po
pewnym czasie mimo sprzeciwu rodziny sd
zezwoli wyrodnej matce widywad dziecko. Jak
widad, sd bardziej chroni interes zboczonych
kobiet ni甜 ich maych ofiar!
15. To tak甜e problem dla wymiaru sprawiedliwoci, kt坦ry
najczciej nie wie, jak traktowad takie kobiety. Tak
bardzo odbiegaj one od popularnego obrazu dobrej
matki lub kobiety jako ofiary, 甜e opinia waha si midzy
dwiema skrajnociami. Kobiety s w takich
przypadkach albo l甜ej karane, bo budz wsp坦czucie,
albo te甜 przeciwnie otrzymuj czasem surowsz kar,
gdy甜 ich czyny wydaj si niepojte. Wyobra甜enia
mimo wszystko si zmieniaj. Coraz powszechniej myli
si o szerszym ciganiu kobiet za tego rodzaju
przestpstwa. Byd mo甜e w koocu zaczto postrzegad
molestowanie jako zjawisko podobne w przypadku obu
pci.
17. Fizyczne:
揃 krwawienie,
揃 zabrudzenia bielizny,
揃 bolesnod w okolicy genitali坦w,
揃 siniaki lub tarcia po wewntrznej stronie ud,
揃 ci甜a,
揃choroba weneryczna.
18. Emocjonalne:
揃 czste lub szczeg坦owe poruszanie
spraw seksu w rozmowie lub zabawie,
揃 seksualizacja kontakt坦w
midzyludzkich,
揃 wciganie modszych dzieci w
nietypow aktywnod fizyczn,
posugiwanie si jzykiem dorosych,
揃 wiadomod seksualna wykraczajca
poza poziom dojrzaoci dziecka,
揃 nadmierna masturbacja,
19. 揃 dawanie do zrozumienia, 甜e ma si jak
tajemnic,
揃 ucieczki z domu,
揃 pr坦by samob坦jcze,
揃 problemy psychiatryczne dziecka,
揃 niepowodzenia w nauce,
揃 modzieocza depresja.
20. Mniej specyficzne objawy:
揃 tumiony pacz lub ciche popakiwanie
w ukryciu,
揃 niska samoocena, obni甜one poczucie
wasnej wartoci,
揃 poczucie odrzucenia, opuszczenia,
揃 wycofanie, skonnod do izolacji.
21. Spoeczne:
揃 nieufnod wobec innych, niekomunikatywnod,
揃 nieumiejtnod nawizywania kontaktu, podtrzymywania
wizi, pozyskania przyjaci坦,
揃 wrogod,
揃 niezrozumiay, chroniczny lk przed niekt坦rymi osobami
lub typami os坦b,
揃 wzrost irytacji w sytuacjach trudnych, niekontrolowane
wybuchy zoci,
揃 wyuczona bezradnod, nieumiejtnod radzenia sobie z
codziennymi zadaniami,
22. 揃 dra甜liwo, zoliwo, haaliwo w
zabawach grupowych,
揃 brak dystansu wobec dorosych oraz
odrzucanie innych os坦b znaczcych w
toczeniu (np. dziadk坦w, nauczycieli,
ssiad坦w),
揃 kurczowe trzymanie si rodzica,
szczeg坦lnie w przypadku maego dziecka,
揃 uzale甜nienie od agresora,
揃 ucieczki z domu,
揃 bezinteresowne niszczenie sprzt坦w
i przedmiot坦w,
揃 dziecko krnbrne, oporne, pene
negatywizmu,
揃 dziecko uwodzicielskie.
23. Konsekwencje w dorosym 甜yciu:
揃 zmniejszenie popdu seksualnego,
揃 ni甜sza samoocena,
揃 konflikty z partnerem,
揃 lk przed ma甜eostwem,
揃 utrata r坦wnowagi psychicznej.
25. Nie. Po zakoczeniu okresu dojrzewania
preferencje seksualne czowieka s
ustalone raz na zawsze. Pedofili mo甜na
jednak zaleczy. Przyczyny usun si nie
da, ale mo甜na leczy objawy, czyli
sprawi, by osoba o skonnociach
pedofilnych nie krzywdzia dzieci.
26. Troch to podobne do alkoholizmu
- alkoholikiem jest si do koca
甜ycia, ale mo甜na by alkoholikiem
niepijcym. Podobnie jest w tym
przypadku. Pedofilem jest si do
koca 甜ycia, ale mo甜na by
pedofilem niemolestujcym. R坦甜ne
badania wskazuj r坦甜ne wyniki
skutecznoci terapii, waha si ona
midzy 20 a 30 procent os坦b, kt坦re
si jej podday.
28. Z najbardziej znanych na wiecie orodk坦w leczenia
pedofil坦w wynika, 甜e po kilku latach (co najmniej 2
lata) leczenia z u甜yciem specjalnych lek坦w
(majcych powstrzymad popd seksualny w og坦le),
metod treningowych i psychoterapii, uzyskano
popraw u 21% leczonych. Obecnie nie
stosowana jest kastracja, poniewa甜 nawet ona nie
gwarantuje powstrzymania popdu, a okaleczenie
wzbudza dodatkow frustracj i gniew. Lepsze
wyniki uzyskuje si w przypadku pedofil坦w 甜yjcych
w udanych ma甜eostwach, majcych poczucie winy,
nie akceptujcych tej dewiacji, bez zaburzeo
psychicznych.
29. W Polsce nie ma skutecznej terapii zar坦wno
farmakologicznej jak i psychologicznej,
poniewa甜 o opini biegych sd pyta tylko na
pocztku procesu, nie zasiga zazwyczaj opinii
specjalist坦w jak przebiega terapia osadzonych,
nawet w przypadku wczeniejszego
zwolnienia. Je甜eli nawet jest orzekana terapia
przez sd to w momencie opuszczenia zakadu
karnego, byy sadzony nie jest objty
leczeniem!!!
30. Naukowcy spieraj si, czy
skuteczniejsze s metody
psychoterapeutyczne, terapii
seksuologicznej, czy farmakologiczne.
Najczciej m坦wi si jednak, 甜e
najskuteczniejsze jest poczenie tych
trzech dr坦g.
31. PSYCHOTERAPIA
Nale甜 do nich przede wszystkim dyskurs
(rozmowa) i refleksja terapeutyczna z analiz
甜yciowej sytuacji, znaczenia emocji
i stosowanych strategii rozwizywania
problem坦w.
33. TERAPIA SEKSUOLOGICZNA
W ramach terapii trenowane jest
reagowanie na inne ni甜 dotd bod添ce
seksualne. Niekt坦rzy seksuologowie
proponuj szukanie akceptowalnych form,
np. wyb坦r dorosej partnerki o sabo
rozwinitych cechach pciowych bd添
odgrywanie przez partnerk pewnych r坦l.
35. Badania pokazuj, 甜e co czwarta dorosa
kobieta i co dziesity m甜czyzna byli
wykorzystywani seksualnie przed 16 rokiem
甜ycia.
Statystycznie wystpuje wielokrotnie czciej
u m甜czyzn ni甜 kobiet (ok 90% przypadk坦w
stanowi heteroseksualni m甜czy添ni).
37. Tendencji tych nie oddaj niestety statystyki kryminalne.
Seksuolodzy szacuj, 甜e zaledwie jeden na sto, a czasem
nawet mniej, przypadk坦w wykorzystania seksualnego dziecka
zostaje ujawnionych. Przyczyn jest co najmniej kilka:
揃 poczucie winy dziecka, szczeg坦lnie jeli zostao przez sprawc
odpowiednio wystraszone lub odczuwao w wyniku kontaktu
jak przyjemnod,
揃 poczucie wstydu, nieczystoci, grzesznoci z powodu
naruszenia sfery intymnoci,
揃 lk przed utrat bliskich, szczeg坦lnie je甜eli sprawc jest osoba
z rodziny,
揃 brak wiedzy o mo甜liwoci uzyskania pomocy i o osobach, do
kt坦rych dziecko mo甜e si zwr坦cid,
揃 bezradnod, brak wiary w to, 甜e kto mo甜e mu pom坦c.
38. Wykorzystywanie seksualne dzieci ma kilka
charakterystycznych rys坦w, na kt坦re warto
zwr坦ci uwag:
揃 dzieci najczciej wykorzystywane s przez
osoby znajome,
揃 im modsze dziecko, tym wiksze jest
prawdopodobieostwo, 甜e sprawc
wykorzystywania jest osoba z najbli甜szego krgu,
揃 im bli甜sze rodzinne wizy cz dziecko
i sprawc, tym wiksze prawdopodobieostwo, 甜e
wykorzystanie si powt坦rzy wielokrotnie, a
dziecko bdzie starao si zachowad je
w tajemnicy,
揃 dzieci najczciej wykorzystywane s nie
przez gwat, a przez uwiedzenie, szanta甜,
przekupstwo ,
39. 揃 dziewczynki wykorzystywane s
dwukrotnie czciej ni甜 chopcy,
揃 chopcy wykorzystywani s czciej przez
m甜czyzn,
揃 wiekiem najwikszego ryzyka
wykorzystywania w przypadku dziewczt jest
10-15 lat, w przypadku chopc坦w 3-12 lat,
揃 najbardziej na wykorzystywanie nara甜one
s dzieci nielubiane w rodzinie, tzw. czarne
owce lub dzieci, kt坦re dzieli du甜y
psychologiczny dystans z opiekunami.
42. Chod badania psychologiczne
i statystyczne dowodz, 甜e ok. 90%
przypadk坦w pedofilii dotyczy
heteroseksualnych m甜czyzn
niekt坦rzy politycy i publicyci
twierdz, 甜e w prawie ka甜dym
przypadku homoseksualizm czy
si z pedofili.
43. Przekonanie o zwizkach midzy pedofili
a homoseksualizmem zostao zdementowane
m.in przez Polskie Towarzystwo
Seksuologiczne oraz Amerykaoskie
Towarzystwo Psychologiczne:
44. Nale甜y podkrelid, 甜e identycznie jak sama w sobie
heteroseksualnod r坦wnie甜 homoseksualnod
sama z siebie nie implikuje 甜adnej szczeg坦lnej
predyspozycji do zakazanego prawem
wykorzystywania seksualnego dzieci. Polskie
Towarzystwo Seksuologiczne wzywa zdrowotne
organizacje naukowe oraz wszystkich
indywidualnych psycholog坦w, psychiatr坦w i innych
specjalist坦w w zakresie zdrowia psychicznego do
podjcia dziaao polegajcych na dementowaniu
skojarzenia midzy homoseksualnoci a pedofili.
Polskie Towarzystwo Seksuologiczne, 30
czerwca 2006
45.
Innym mitem dotyczcym homoseksualizmu
jest bdne przekonanie, 甜e m甜czy添ni
homoseksualni maj wiksze tendencje do
seksualnego wykorzystywania dzieci ni甜
m甜czy添ni heteroseksualni. Nie ma 甜adnych
podstaw do takiego twierdzenia.
Amerykaskie Towarzystwo
Psychologiczne
46. Czstym argumentem potwierdzajcym
zwizek statystyczny pomidzy
homoseksualizmem a pedofili jest
nastpujcy nawet je甜eli heteroseksualici
s czciej pedofilami to jest to
spowodowane wycznie przewag
heteroseksualist坦w w spoeczeostwie. Wr坦d
tak samo licznej populacji pedofile czciej
s obecni w grupie homoseksualist坦w.
Badania naukowe, pomimo ograniczenia
wynikajcego z nieznanego do kooca
procentowego udziau homoseksualist坦w w
spoeczeostwie, nie potwierdzaj jednak
takiego zwizku.
47. Pedofile posiadaj zwykle okrelone preferencje
co do wieku i pci dziecka. Jak wykazuj
badania, 9-40% pedofili preferuje dziecko tej
samej pci. Nie oznacza to jednak, 甜e pedofile
ci s homoseksualni, bowiem preferencja
wzgldem pci dziecka nie ma zwizku z
orientacj seksualn pedofila.
48. Jedno z badao wykazao, 甜e orientacja seksualna
sprawc坦w akt坦w pedofilskich nie jest
powizana z pci ich ofiar. W losowej pr坦bie
175 m甜czyzn wykorzystujcych seksualnie
dzieci okoo poowy utrzymywao kontakty
seksualne jedynie z dziedmi. Pozostali sprawcy,
kt坦rzy utrzymywali kontakty seksualne tak甜e z
osobami dojrzaymi, byli heteroseksualni.
49. Dwie trzecie ofiar stanowiy dzieci pci 甜eoskiej,
a jedn trzeci mskiej. Nie zanotowano
przypadku homoseksualnego m甜czyzny
bdcego sprawc akt坦w pedofilskich.
Prawdopodobnie wic homoseksualizm
i homoseksualna pedofilia s wobec siebie
rozczne, a m甜czy添ni utrzymujcy kontakty
heteroseksualne z dojrzaymi kobietami s
bardziej skonni do popeniania akt坦w
pedofilskich.
50. Wedug przegldu pimiennictwa
(McConaghy) m甜czyzna
wykorzystujcy seksualnie
chopc坦w zwykle nie wykazuje
zainteresowania seksualnego
starszymi m甜czyznami lub
kobietami. U os坦b ze
zdiagnozowan pedofili
ukierunkowanie popdu pciowego
wobec konkretnej pci mo甜e byd
niepene.
52. WOJEWDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
Cholewioski Andrzej, lek. med., psychiatra i seksuolog
Bydgoszcz, Gnie添nieska 17a, tel. 0 606 64 33 55
WOJEWDZTWO MAZOWIECKIE
Centrum Profilaktyki i Terapii NZOZ
Warszawa, Gr坦jecka 126, tel. 022 659 46 27
Chaber Wadysaw, lek. med. psycholog, seksuolog
Warszawa, Widok 10, tel. 0 22 827 73 01
Centrum Pomocy Profesjonalnej
Warszawa, Al. Jana Pawla II 80, tel. 0 22 637 40 80,
email: cpp@cpp-
WOJEWDZTWO PODLASKIE
Centrum Psychiatryczne lek. med Choroszucha Adam
Biaystok, Podlena 16 lok. 2, tel. 0 85 732 77 35, email:
adamch@mp.pl
53. BIBLIOGRAFIA
1. Kaka I., Dzieci krzywdzone i wykorzystywane
seksualnie, Wydawnictwo Projekt-Kom, Sosnowiec
2007
2.Marzec Holka K., Przemoc seksualna wobec
dziecka WSP Bydgoszcz 1999
3.Podgajna-Kumierek M., Pedofilia,
Wydaw.Uniwersytetu Jagiellooskiego, Krak坦w 2003
4.Pospiszyl I., Patologie spoeczne,
PWN,Warszawa 2008
5.Sajkowska M., Wykorzystywanie seksualne
dzieci, Fundacja Dzieci Niczyje, Warszawa 2004