Üretim Yönetimi
- 1. ÜRETİM YÖNETİMİ Kapasite & Verimlilik
- 2. Kapasite Tanımı • Kapasite; birim zamanda elde edilen üretim miktarıdır. Başka bir deyişle ‘’ iş yapabilme yeteneği’’ veya üretim gücünün ölçüsü’’ denebilir.
- 3. • Kapasite ölçüsünün belirlenmesinde önemli bir öge de ‘’ zaman’’ unsurudur. Kapasite; saatte, günde ,haftada ,ayda ,yılda veya belli bir zaman aralığındaki çıktı miktarı olarak tanımlanması doğrudur.
- 4. Kapasite Düzeyleri Teorik Kapasite • Azami çalışma süresi ve çalışma olanaklarının %100’ü kullanılarak elde edilen kapasite ‘’maksimum kapasite’’ veya ‘’ teorik kapasite’’ olarak bilinir.
- 5. Normal ve Fiili Kapasite • Normal Kapasite; İşletmenin normal (standart) koşullarda gerçekleştirebileceği optimum üretim düzeyi. • Fiili Kapasite; İşletmenin belirli bir sürede elde ettiği üretim miktarının yeterli talep olması durumunda satılan kısmına denir.
- 6. Aylak ( Atıl) Kapasite • Normal kapasite ile fiili kapasite arasındaki fark, makinanın veya işçinin aylak (boş) kalmasından dolayı oluşan aylak (atıl) kapasite.
- 7. Atıl Kapasite Nedenleri 1. Yönetim Hatası 2. Makineler Arasında Hız Farkı 3. Talep Yetersizliği 4. Ürün Bileşiminin Değişmesi 5. Üretim Hattının Durması 6. Fire Oranı 7. İşçinin Kaytarması
- 8. Kapasite Hesaplanması • Üretilmesi düşünülen ürün için yapılan pazar araştırmalarına, talep tahminlerine dayanır. Talep tahminlerinde yanılma olması halinde kapasitede aylaklık veya darboğazlar olabilir.
- 9. Kapasitenin Belirlenmesinde Etkili Faktörler 1. Talebin Büyüklüğü 2. İşletmenin stok politakası 3. Makinaların arızalanma sıklığı 4. İşçi Verimliliği 5. Fire Oranı
- 10. Kapasite Tayini • Kapasite planlanmasında talep, işçi verimliliği, makina arızalanmaları ve fire gibi faktörler belirsizlik unsurları olup planlama aşamasında dikkate alınmalıdır.
- 11. • Çalışma kapasitesi saptanırken fire oranı gözden kaçırılmaktadır. Genellikle şu durumlarda ortaya çıkar; 1. Makinenin üretime başlama anında 2. İşlemlerin devamı sırasında 3. Son muayeneler sırasında
- 12. Kapasite Dengesi • Kapasite dengesinin oluşturulabilmesi için üretim sürecindeki bir aşamanın çıktısının onu izleyen diğer aşamanın girdisini sağlaması gerekir ve bu durum bir zincirin halkaları gibi birbirini takip eder
- 13. • Kapasitede zaman zaman oluşan dengesizlikler şu etkenlerden dolayı ortaya çıkabilir; 1. Ürün bileşimi 2. Makineye duyulan ihtiyacın değişmesi 3. Makineler arası hız farkı • Kapasiteyi arttırmak için; 1. Mevcut kapasitenin kullanım oranını arttırmak 2. Taşeron kullanmak 3. Dışarıdan yeni makine ve işçi almak