ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Roaming w Polsce i innych krajach EOG

•
•
EYPoland
EYPoland

Prezentacja na temat ewolucji roamingu w okresie ostatniej dekady, strategicznych decyzji operatorów sieci komórkowych i regulatorów i wpływu regulacji na sektor telekomunikacyjny w Europie.

1 of 29
Downloaded 14 times
Co kraj to obyczaj… … wprowadzenie Roam Like At Home w Polsce i innych krajach EOG Warszawa, 5 czerwca 2017
2 Agenda 1 2 3 4 5 Roaming wczoraj i ś ► Roaming wczoraj – ewolucja roamingu w okresie ostatniej dekady ► Roaming ś – pełne wprowadzenie Roam Like At Home ► Dlaczego implementacja Roam Like At Home jest wyzwaniem Strategiczne decyzje operatorów sieci komórkowych i regulatorów w obliczu zmiany Wpływ regulacji na sektor telekomunikacyjny w Europie ► Konsekwencje dla operatorów – kto i jak straci najwięcej? ► Historyczny wpływ regulacji Sytuacja Polski ► Uwarunkowania generujące szereg ɲɲń w związku z Roam Like At Home Kluczowe wnioski
Roaming wczoraj i ś
4 To już dekada regulacji roamingu II rozporządzenie w sprawie roamingu w Unii Europejskiej ► Analogiczne regulacje dla usług SMS i transmisji danych Lipiec 2009 I rozporządzenie w sprawie roamingu w Unii Europejskiej ► Limity cen dla stawek hurtowych i detalicznych dla połączeń głosowych ► Coroczna redukcja stawek Czerwiec 2007 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 III rozporządzenie w sprawie roamingu w Unii Europejskiej ► Nowy regulowany obszar: rozdzielenie sprzedaży usług w roamingu (ARP, local breakout) Lipiec 2012 Lipiec 2014 IV rozporządzenie w sprawie roamingu w Unii Europejskiej ► Pełny model „Roam like at Home" ► Opcjonalna Implementacja polityki uczciwego użytkowania od 15 czerwca 2017 Model "Roam Like At Home plus dopłata" od 30 kwietnia 2016 r. Październik 2015 ► Szczegółowe zasady stosowania polityki uczciwego użytkowania oraz metodyka oceny dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju lokalnego rynku 15 grudnia 2016
5 Ogromny spadek cen dla klientów nawet o 95% Wzrost ruchu nie zrekompensował operatorom spadku cen ► Redukcja detalicznych cen połączeń w EU o 92% od 2007 roku ► Redukcja detalicznych cen SMS o 92% od 2009 roku ► Spadek cen transferu danych w roamingu o 96% w porównaniu do 2012 roku ► 100x wzrost wolumenu transmisji danych pomiędzy 2008 a 2015 rokiem 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Połączenia wychodzące (detal.) Połączenia wychodzące (hurt.) Połączenie przychodzace (detal.) Transmisja danych (detal.) Transmisja danych - 1MB (hurt.) SMS wychodzący (detal) SMS wychodzący (hurt.) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
6 Jednolity Rynek Cyfrowy i Połączony Kontynent Roam Like At Home miał być drogą do jednolitego rynku telekomunikacyjnego i tańszej komunikacji Idea Roam Like At Home ► Budowa jednolitego rynku telekomunikacyjnego w ramach inicjatywy Połączony kontynent ► Zwiększenie poczucie przynależności obywateli do europejskiej wspólnoty ► Obniżenie kosztów usługi roamingu w celu wsparcia tworzenia trwałych miejsc pracy w cyfrowej gospodarce Andrus Ansip ► Krajowy mechanizm i stawki operatora macierzystego ► Polityka uczciwego korzystania ► Zapobieganie niewłaściwemu korzystaniu z roamingu (np. 4 miesięczny okres kontroli) ► Maksymalne stawki hurtowe oraz maksymalne dodatkowe dopłaty do stawki krajowej* ► Zrównoważony rozwój rynku krajowego ► wnioski do krajowego organu regulacyjnego o zezwolenie na stosowanie dodatkowych opłat w roamingu w okresie 12 miesięcy (ujemny wpływ > 3% EBITDA z usług mobilnych) Stawki hurt. 15.06.17 01.01.18 01.01.19 01.01.20 01.01.21 01.01.22 Dane 7,7 €/GB 6,0 €/GB 4,5 €/GB 3,5 €/GB 3,0 €/GB 2,5 €/GB Rozmowy 3,2 c/min 3,2 c/min 3,2 c/min 3,2 c/min 3,2 c/min 3,2 c/min SMS 1 c/SMS 1 c/SMS 1 c/SMS 1 c/SMS 1 c/SMS 1 c/SMSKomisarz ds. jednolitego rynku cyfrowego *Ostateczna stawka detaliczna z dopłatą nie może być większa niż 19 eurocentów za rozpoczętą minutę, średnia ważona dla połączeń odebranych (blisko 1,14 eurocenta), 6 eurocentów za SMS i 20 eurocentów za MB
7 Roam Like At Home nie adresuje problemu różnych opłat hurtowych nadal ponoszonych przez operatorów Połączenie z Polski do osoby w roamingu Połączenie w Roamingu do kraju Transmisja danych w roamingu Internet Polski OperatorRoamingowy Operator Dostawca Tranzytujący (IPX/GRX) Opłata IP tranzyt Maks. 0,75 €c za MB Rozpoczęcie połączenia Operator krajowy 1 Operator krajowy 2 Usługa tranzytu Operator zagraniczny Odebranie połączenia Opłata hurtowa 1 Opłata hurtowa 2 Opłata hurtowa 3 Rozpoczęcie połączenia Operator zagraniczny Usługa tranzytu Operator krajowy 2 Operator krajowy 1 Odebranie połączenia Opłata hurtowa 3 Opłata hurtowa 2 Opłata hurtowa 1
8 Znaczący udział obywateli przebywających na emigracji Uwarunkowania potęgujące skalę ɲɲń w danym kraju Ujemny bilans turystyczny w związku z podróżami wakacyjnymi Występowanie w gospodarce sektorów znacząco wykorzystujących usługi w roamingu Nastawienie oraz podejście obywateli prowadzące do celowych nadużyć bądź nadmiernego wykorzystania Relatywnie niskie ceny usług telekomunikacyjnych w kraju oraz popularność ofert nielimitowanych bądź wysokich wolumenów usług Znaczący ruch roamingowy w krajach o wyższych stawkach hurtowych* MTR – Mobile Termination Rate
Strategiczne decyzje operatorów sieci komórkowych i regulatorów
10 Wyłączenie usługi roamingu „Roam like at home…” czy aby na pewno? Podwyżka cen dla wszystkich klientów Wprowadzenie abonamentów krajowych Wykorzystanie krajowych cen detalicznych Złożenie wniosków i odwołanie się do regulatorów Modyfikacja regulaminów i założeń promocji Oferowanie nagród czy bonusów działających wyłącznie w kraju Promowanie aplikacji do prowadzenia rozmów w technologii wifi Najważniejsze przykłady strategicznych decyzji operatorów sieci komórkowych i regulatorów mających kluczowe konsekwencje dla klientów 1 2 3 4 5 6 7 8
11 Wybrane przykłady strategicznych działań operatorów Złożenie wniosków i odwołanie się do regulatorów celem odzyskania kosztów Operator z grupy challengerów Kilka podmiotów – zarówno operatorzy lokalni jak międzynarodowi Wyłączenie usługi roamingu1 Zakres działań – oferta przedpłacona 2 Zakres działań – zarówno oferta przedpłacona jak i abonamentowa Kraj - LitwaKraj - Szwecja
12 Wybrane przykłady strategicznych działań operatorów cd. Wprowadzenie krajowych cen detalicznych na poziomie 0,23 € / minuta połączenia głosowego, 0,07 € / SMS, 0,24 € / MB transmisji danych Operator z grupy challengerów Kraj - Włochy Operator o charakterze lokalnym o silnej pozycji rynkowej Zakres działań – zarówno oferta przedpłacona jak i abonamentowa Wprowadzenie abonamentów krajowych oraz jednoczesny wzrost cen dla abonamentów zawierających roaming 3 Kraj - Dania Zakres działań – oferta abonamentowa 4
13 Wybrane przykłady strategicznych działań operatorów cd. Modyfikacja regulaminów i założeń promocji – nowe taryfy o niższych wolumenach oraz dodatkowe bonus i pakiety w formie nagród Międzynarodowy operator o bardzo silnej pozycji rynkowej Kraj - Słowacja Międzynarodowy operator o silnej pozycji rynkowej Zakres działań – oferta abonamentowa Wzrost cen dla wszystkich użytkowników poprzez możliwe podwyżki zgodne ze wskaźnikiem inflacji oraz limit minut w roamingu 5 Kraj - Wielka Brytania Zakres działań – oferta przedpłacona 6
14 Wybrane przykłady strategicznych działań operatorów cd. Przesuwanie klientów w stronę rozmów i połączeń w oparciu o aplikacje i technologię wifi-calling Międzynarodowy operator z grupy challengerów Kraj - Hiszpania Wirtualny operator należący do grupy challengerów Dodatkowe specjalne bonusy oraz nagrody obowiązujące wyłącznie na terenie kraju7 Kraj - Irlandia Zakres działań – zarówno oferta przedpłacona jak i abonamentowa 8 Zakres działań – oferta przedpłacona
Wpływ regulacji na sektor telekomunikacyjny w Europie
16 Prognozy wewnętrzne telekomów Minimalizacja wpływu na wynik EBITDA poprzez np. wyłączeniu roamingu Nowa regulacja oznacza spadek EBITDA nawet o 7% Operator A Operator B Operator C Szacowany wpływ usług roamingu na wynik EBITDA 0,0% 1,8% 3,2% Operator A Operator B Operator C Szacowany wpływ usług roamingu na wynik EBITDA 7,0% 2,0% 4,5% Przewidywania analityków Spadek EBITDA nawet o 7% przy założeniu takich samych zachowań abonentów jak w kraju Źródło: komunikaty prasowe spółek, materiały dla inwestorów, analizy banków inwestycyjnych RBC Capital Markets, JP Morgan, Credit Suisse, HSBC
17 Dla operatorów w EOG wdrożenie rozporządzenia skutkuje spadkiem przychodów z roamingu o średnio 65% % przychodów generowany przez usługi roamingu Kraj Charakterystyka operatora ► Najbardziej dotknięci operatorzy wirtualni MVNO z uwagi na brak infrastruktury ► Pośrednio operatorzy lokalni ► Najmniej stratni operatorzy pan-europejscy Uwarunkowania krajowe ► Operatorzy z dużym udziałem przychodów z roamingu ► Operatorzy w krajach gdzie występują czynniki potęgujące skalę ɲɲń Realne straty AT BE BG CY CZ DK ES FI FR GR HR HU IE IT LI LV MT NL NO PL PT RU SE CH SK UA EU 0% 2% 4% 6% 8% 10% 0 5 10 15 20 25 30 35 Źródło: OVUM, KE
18 Większa regulacja przyczynia się do niższych notowań telekomów i zmniejsza atrakcyjność dla inwestorów Index 30.05.17 31.12.12 31.12.07 S&P Telecom Select Industry Index 536 347 471 Dow Jones U.S. Select Telecommunications Index 1 953 1 470 2 125 STOXX Europe 600 Telecom 312 225 364 Operator USA 1 Operator UE 1 Operator USA 2 Operator UE 2 Porównanie indeksów reprezentujących sektor telekomunikacyjny Porównanie indeksów akcji konkretnych operatorów telekomunikacyjnych w Europie oraz Stanach Zjednoczonych 0 10 20 30 40 50 2007-06-01 2009-06-01 2011-06-01 2013-06-01 2015-06-01 2017-06-01 0 10 20 30 40 50 60 2007-06-01 2009-06-01 2011-06-01 2013-06-01 2015-06-01 2017-06-01 0 10 20 30 2007-06-01 2009-06-01 2011-06-01 2013-06-01 2015-06-01 2017-06-01 0 10 2007-06-01 2009-06-01 2011-06-01 2013-06-01 2015-06-01 2017-06-01 Źródło: ThomsonONE.com -42% -61%+15% -5%
Sytuacja Polski pełna ɲɲń
20 Polacy spędzają ogromną ilość czasu za granicą ► Znaczna część obywateli kraju przebywa na emigracji w Europie ► W 2015 r. na emigracji czasowo pozostawało 2,4 mln Polaków, z czego 80% przebywało za granicą dłużej niż 12 miesięcy. ► Łącznie 4,3 mln Polaków na emigracji w Europie Zachodniej ► Ujemny bilans turystyczny, w związku z podróżami wakacyjnymi ► W 2015 r. Polacy spędzili na wakacjach za granicą 123 mln osobodób w porównaniu do 15 mln osobodób spędzonych przez obcokrajowców na wakacjach w Polsce (8x) ► Występowanie grupy lub sektorów w gospodarce znacząco wykorzystujących usługi w roamingu – Polska liderem transportu międzykrajowego, ► Według szacunków, liczba aktywnych zawodowo kierowców pojazdów ciężarowych i pasażerskich wynosi 700 tys. osób, ponad 40% ich pracy przypadało na transport międzynarodowy ► 33 tys. polskich przedsiębiorstw zajmuje się międzynarodowym transportem towarów ► Ponad 3 tys. polskich przedsiębiorstw zajmuje się międzynarodowym przewozem osób Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Eurostat, GUS
21 Polski rynek jest jednym z najtańszych w Europie ► Średni przychód na klienta detalicznego w Polsce zaledwie 6 euro ► Niższy o blisko 60% od średniego przychodu na klienta w EOG ► O aż 86% niższy porównując średni przychód w najdroższym kraju EOG ► Standardem w ofercie polskich operatorów są wysokie pakiety danych i usług ► Ogromną popularność zyskały oferty nielimitowane – obecnie 80% klientów w bazie abonamentowej Kraj Operator Cena za GB (EUR) Polska Krajowy 0,28 Niemcy T-Mobile 0,75 Wielka Brytania Vodafone 2,50 Węgry Vodafone 2,77 Czechy O2 1,75 ► Cena jednego GB w Polsce bywa nawet 10-krotnie tańsza niż u zagranicznej konkurencji ► Druga najtańsza transmisja danych w OECD Źródło: KE, Strategy Analytics, strony operatorów, analiza EY 3,7 3,7 4,9 5,0 6,0 7,4 8,7 8,0 11,4 11,6 11,7 12,1 13,0 13,3 13,5 13,7 14,3 14,5 14,9 15,5 15,6 16,5 16,6 17,8 19,0 21,1 21,5 23,1 23,3 23,8 25,4 43,8 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Litwa Łotwa Rumunia Bułgaria Polska Estonia Węgry Czechy Grecja Portugalia Włochy Chorwacja Słowacja Finlandia Malta Słowenia Średniaważona Austria Średnia Niemcy Hiszpania Belgia Dania Francja Szwecja Holandia WielkaBrytania Cypr Luksemburg Irlandia Norwegia Liechtenstein
22 Na rynku rozliczeń hurtowych zachodzą niekorzystne zjawiska dla polskich operatorów ► Nawet 5x wyższe średnie stawki hurtowe poza Polską Źródło: UKE, KE Kraj Stawka faktyczna vs. oficjalna Kraj Stawka faktyczna vs. oficjalna Irlandia 130% Słowacja 310% Niemcy 130% Belgia 190% Finlandia 260% Słowenia 300% ► Ruch w roamingu w krajach o wyższych stawkach hurtowych niż krajowe ► Średnie faktyczne stawki MTR wyższe niż oficjalne ~ 20 % turystyka ~ 80 % emigracja i biznes 0,00 0,06 0,12 Liechtenstein Słowenia Słowacja Chorwacja Łotwa Irlandia Estonia Finlandia Belgia Włochy Holandia Cypr Węgry Islandia Austria Malta Litwa Luksemburg Niemcy Norwegia Wielka… Grecja Bułgaria Francja Czechy Hiszpania Portugalia Rumunia Dania Szwecja ► Niemcy 40% ► Francja 8% ► Wielka Brytania 7% ► Włochy 6%
23 Oferta polskich operatorów sieci komórkowych jest bardzo atrakcyjna na tle całej Europy Oferty polskich operatorów komórkowych Oferty zagranicznych operatorów komórkowych Niemcy SłowacjaOperator lokalny Operatorzy międzynarodowi
24 Historyczne przykłady pokazują, że operatorzy już wcześniej mieli problem z nielimitowanym roamingiem… Play ogranicza "no limit". Klienci wydzwaniali za dużo? Można zrywać umowy! Komórkowa sieć Play jako pierwsza wprowadziła do oferty tzw. taryfy bez limitu. Teraz w przypadku niektórych taryf operator wprowadza ograniczenia. Klienci, którzy nie zgadzają się ze zmianami, mogą wypowiedzieć umowę bez ponoszenia kary. Źródło: media2.pl 10 maja 2014 Teraz T-Mobile ogranicza "nielimitowany" roaming T-Mobile zmienia umowy niektórym użytkownikom w kwestii możliwości wykorzystania pakietu roamingowego. To kolejny operator, po Play, który próbuje w ten sposób "pozbyć" się z bazy osób wyjątkowo dużo podróżujących po Europie. Z informacji TELEPOLIS.PL wynika, że kilkuset abonentom taryf JUMP! proFirma XL i XXL wysłano zawiadomienia o zmianie warunków umowy. Nielimitowane połączenia w roamingu w krajach Unii Europejskiej i pakiet 3 GB w wersji XL zamieniono na 1 tys. minut oraz 1 GB (w XXL pozostają 4 GB). Źródło: telepolis.pl 18 Lutego 2015
25 Roam Like At Home w Polsce oznacza 180 milionów spadku przychodów dla typowego operatora infrastrukturalnego ► Wartość rynku usług roamingu pasywnego (inbound) i aktywnego (outbound) w Polsce i przełożenie na przykładowego operatora infrastrukturalnego ► Przy braku krajowych cen detalicznych i innych działań wpływ RLAH na typowego operatora infrastrukturalnego ~ 940 mln PLN 3,1 % przychodów operatora infrastrukturalnego Co trzeci klient korzysta z roamingu ► 180 mln PLN spadku przychodów ► 55 mln PLN spadku EBITDA Źródło: UKE, KE, RBC Capital Markets, analiza EY 4/5 przychodów w EOG: ► 81% EOG ► 19% reszta świata Większość od własnych klientów ► 89% aktywny ► 11% pasywny
Kluczowe wnioski
27 Kluczowe wnioski… Każdy kraj reaguje na inicjatywę Roam like at home … ale co kraj to obyczaj – przeciwieństwo jednolitego rynku telekomunikacyjnego Wiele skutków dla klientów w Europie np. wzrost cen czy wyłączenie roamingu Polacy spędzają ogromną ilość czasu za granicą generując duży i niezbilansowany wolumen ruchu W Polsce znaczna skala ɲɲń z racji relatywnie niskich ceny usług, popularność ofert nielimitowanych przy dużych pakietach danych Problem stawek hurtowych – są nawet 5x wyższe poza Polską co ma przełożenie na bazę kosztową
28 Osoby kontaktowe Piotr Mieczkowski Dyrektor +48 22 557 7016 piotr.mieczkowski@pl.ey.com +48 22 557 7701 +48 605 132 645 Jędrzej Rychlik Analityk +48 22 557 7260 jedrzej.rychlik@pl.ey.com +48 22 557 7701 +48 789 407 485
Co kraj to obyczaj… … wprowadzenie Roam Like At Home w Polsce i innych krajach EOG Warszawa, 5 czerwca 2017

More Related Content

Roaming w Polsce i innych krajach EOG

  • 1. Co kraj to obyczaj… … wprowadzenie Roam Like At Home w Polsce i innych krajach EOG Warszawa, 5 czerwca 2017
  • 2. 2 Agenda 1 2 3 4 5 Roaming wczoraj i ś ► Roaming wczoraj – ewolucja roamingu w okresie ostatniej dekady ► Roaming ś – pełne wprowadzenie Roam Like At Home ► Dlaczego implementacja Roam Like At Home jest wyzwaniem Strategiczne decyzje operatorów sieci komórkowych i regulatorów w obliczu zmiany Wpływ regulacji na sektor telekomunikacyjny w Europie ► Konsekwencje dla operatorów – kto i jak straci najwięcej? ► Historyczny wpływ regulacji Sytuacja Polski ► Uwarunkowania generujące szereg ɲɲń w związku z Roam Like At Home Kluczowe wnioski
  • 4. 4 To już dekada regulacji roamingu II rozporządzenie w sprawie roamingu w Unii Europejskiej ► Analogiczne regulacje dla usług SMS i transmisji danych Lipiec 2009 I rozporządzenie w sprawie roamingu w Unii Europejskiej ► Limity cen dla stawek hurtowych i detalicznych dla połączeń głosowych ► Coroczna redukcja stawek Czerwiec 2007 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 III rozporządzenie w sprawie roamingu w Unii Europejskiej ► Nowy regulowany obszar: rozdzielenie sprzedaży usług w roamingu (ARP, local breakout) Lipiec 2012 Lipiec 2014 IV rozporządzenie w sprawie roamingu w Unii Europejskiej ► Pełny model „Roam like at Home" ► Opcjonalna Implementacja polityki uczciwego użytkowania od 15 czerwca 2017 Model "Roam Like At Home plus dopłata" od 30 kwietnia 2016 r. Październik 2015 ► Szczegółowe zasady stosowania polityki uczciwego użytkowania oraz metodyka oceny dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju lokalnego rynku 15 grudnia 2016
  • 5. 5 Ogromny spadek cen dla klientów nawet o 95% Wzrost ruchu nie zrekompensował operatorom spadku cen ► Redukcja detalicznych cen połączeń w EU o 92% od 2007 roku ► Redukcja detalicznych cen SMS o 92% od 2009 roku ► Spadek cen transferu danych w roamingu o 96% w porównaniu do 2012 roku ► 100x wzrost wolumenu transmisji danych pomiędzy 2008 a 2015 rokiem 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Połączenia wychodzące (detal.) Połączenia wychodzące (hurt.) Połączenie przychodzace (detal.) Transmisja danych (detal.) Transmisja danych - 1MB (hurt.) SMS wychodzący (detal) SMS wychodzący (hurt.) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
  • 6. 6 Jednolity Rynek Cyfrowy i Połączony Kontynent Roam Like At Home miał być drogą do jednolitego rynku telekomunikacyjnego i tańszej komunikacji Idea Roam Like At Home ► Budowa jednolitego rynku telekomunikacyjnego w ramach inicjatywy Połączony kontynent ► Zwiększenie poczucie przynależności obywateli do europejskiej wspólnoty ► Obniżenie kosztów usługi roamingu w celu wsparcia tworzenia trwałych miejsc pracy w cyfrowej gospodarce Andrus Ansip ► Krajowy mechanizm i stawki operatora macierzystego ► Polityka uczciwego korzystania ► Zapobieganie niewłaściwemu korzystaniu z roamingu (np. 4 miesięczny okres kontroli) ► Maksymalne stawki hurtowe oraz maksymalne dodatkowe dopłaty do stawki krajowej* ► Zrównoważony rozwój rynku krajowego ► wnioski do krajowego organu regulacyjnego o zezwolenie na stosowanie dodatkowych opłat w roamingu w okresie 12 miesięcy (ujemny wpływ > 3% EBITDA z usług mobilnych) Stawki hurt. 15.06.17 01.01.18 01.01.19 01.01.20 01.01.21 01.01.22 Dane 7,7 €/GB 6,0 €/GB 4,5 €/GB 3,5 €/GB 3,0 €/GB 2,5 €/GB Rozmowy 3,2 c/min 3,2 c/min 3,2 c/min 3,2 c/min 3,2 c/min 3,2 c/min SMS 1 c/SMS 1 c/SMS 1 c/SMS 1 c/SMS 1 c/SMS 1 c/SMSKomisarz ds. jednolitego rynku cyfrowego *Ostateczna stawka detaliczna z dopłatą nie może być większa niż 19 eurocentów za rozpoczętą minutę, średnia ważona dla połączeń odebranych (blisko 1,14 eurocenta), 6 eurocentów za SMS i 20 eurocentów za MB
  • 7. 7 Roam Like At Home nie adresuje problemu różnych opłat hurtowych nadal ponoszonych przez operatorów Połączenie z Polski do osoby w roamingu Połączenie w Roamingu do kraju Transmisja danych w roamingu Internet Polski OperatorRoamingowy Operator Dostawca Tranzytujący (IPX/GRX) Opłata IP tranzyt Maks. 0,75 €c za MB Rozpoczęcie połączenia Operator krajowy 1 Operator krajowy 2 Usługa tranzytu Operator zagraniczny Odebranie połączenia Opłata hurtowa 1 Opłata hurtowa 2 Opłata hurtowa 3 Rozpoczęcie połączenia Operator zagraniczny Usługa tranzytu Operator krajowy 2 Operator krajowy 1 Odebranie połączenia Opłata hurtowa 3 Opłata hurtowa 2 Opłata hurtowa 1
  • 8. 8 Znaczący udział obywateli przebywających na emigracji Uwarunkowania potęgujące skalę ɲɲń w danym kraju Ujemny bilans turystyczny w związku z podróżami wakacyjnymi Występowanie w gospodarce sektorów znacząco wykorzystujących usługi w roamingu Nastawienie oraz podejście obywateli prowadzące do celowych nadużyć bądź nadmiernego wykorzystania Relatywnie niskie ceny usług telekomunikacyjnych w kraju oraz popularność ofert nielimitowanych bądź wysokich wolumenów usług Znaczący ruch roamingowy w krajach o wyższych stawkach hurtowych* MTR – Mobile Termination Rate
  • 9. Strategiczne decyzje operatorów sieci komórkowych i regulatorów
  • 10. 10 Wyłączenie usługi roamingu „Roam like at home…” czy aby na pewno? Podwyżka cen dla wszystkich klientów Wprowadzenie abonamentów krajowych Wykorzystanie krajowych cen detalicznych Złożenie wniosków i odwołanie się do regulatorów Modyfikacja regulaminów i założeń promocji Oferowanie nagród czy bonusów działających wyłącznie w kraju Promowanie aplikacji do prowadzenia rozmów w technologii wifi Najważniejsze przykłady strategicznych decyzji operatorów sieci komórkowych i regulatorów mających kluczowe konsekwencje dla klientów 1 2 3 4 5 6 7 8
  • 11. 11 Wybrane przykłady strategicznych działań operatorów Złożenie wniosków i odwołanie się do regulatorów celem odzyskania kosztów Operator z grupy challengerów Kilka podmiotów – zarówno operatorzy lokalni jak międzynarodowi Wyłączenie usługi roamingu1 Zakres działań – oferta przedpłacona 2 Zakres działań – zarówno oferta przedpłacona jak i abonamentowa Kraj - LitwaKraj - Szwecja
  • 12. 12 Wybrane przykłady strategicznych działań operatorów cd. Wprowadzenie krajowych cen detalicznych na poziomie 0,23 € / minuta połączenia głosowego, 0,07 € / SMS, 0,24 € / MB transmisji danych Operator z grupy challengerów Kraj - Włochy Operator o charakterze lokalnym o silnej pozycji rynkowej Zakres działań – zarówno oferta przedpłacona jak i abonamentowa Wprowadzenie abonamentów krajowych oraz jednoczesny wzrost cen dla abonamentów zawierających roaming 3 Kraj - Dania Zakres działań – oferta abonamentowa 4
  • 13. 13 Wybrane przykłady strategicznych działań operatorów cd. Modyfikacja regulaminów i założeń promocji – nowe taryfy o niższych wolumenach oraz dodatkowe bonus i pakiety w formie nagród Międzynarodowy operator o bardzo silnej pozycji rynkowej Kraj - Słowacja Międzynarodowy operator o silnej pozycji rynkowej Zakres działań – oferta abonamentowa Wzrost cen dla wszystkich użytkowników poprzez możliwe podwyżki zgodne ze wskaźnikiem inflacji oraz limit minut w roamingu 5 Kraj - Wielka Brytania Zakres działań – oferta przedpłacona 6
  • 14. 14 Wybrane przykłady strategicznych działań operatorów cd. Przesuwanie klientów w stronę rozmów i połączeń w oparciu o aplikacje i technologię wifi-calling Międzynarodowy operator z grupy challengerów Kraj - Hiszpania Wirtualny operator należący do grupy challengerów Dodatkowe specjalne bonusy oraz nagrody obowiązujące wyłącznie na terenie kraju7 Kraj - Irlandia Zakres działań – zarówno oferta przedpłacona jak i abonamentowa 8 Zakres działań – oferta przedpłacona
  • 15. Wpływ regulacji na sektor telekomunikacyjny w Europie
  • 16. 16 Prognozy wewnętrzne telekomów Minimalizacja wpływu na wynik EBITDA poprzez np. wyłączeniu roamingu Nowa regulacja oznacza spadek EBITDA nawet o 7% Operator A Operator B Operator C Szacowany wpływ usług roamingu na wynik EBITDA 0,0% 1,8% 3,2% Operator A Operator B Operator C Szacowany wpływ usług roamingu na wynik EBITDA 7,0% 2,0% 4,5% Przewidywania analityków Spadek EBITDA nawet o 7% przy założeniu takich samych zachowań abonentów jak w kraju Źródło: komunikaty prasowe spółek, materiały dla inwestorów, analizy banków inwestycyjnych RBC Capital Markets, JP Morgan, Credit Suisse, HSBC
  • 17. 17 Dla operatorów w EOG wdrożenie rozporządzenia skutkuje spadkiem przychodów z roamingu o średnio 65% % przychodów generowany przez usługi roamingu Kraj Charakterystyka operatora ► Najbardziej dotknięci operatorzy wirtualni MVNO z uwagi na brak infrastruktury ► Pośrednio operatorzy lokalni ► Najmniej stratni operatorzy pan-europejscy Uwarunkowania krajowe ► Operatorzy z dużym udziałem przychodów z roamingu ► Operatorzy w krajach gdzie występują czynniki potęgujące skalę ɲɲń Realne straty AT BE BG CY CZ DK ES FI FR GR HR HU IE IT LI LV MT NL NO PL PT RU SE CH SK UA EU 0% 2% 4% 6% 8% 10% 0 5 10 15 20 25 30 35 Źródło: OVUM, KE
  • 18. 18 Większa regulacja przyczynia się do niższych notowań telekomów i zmniejsza atrakcyjność dla inwestorów Index 30.05.17 31.12.12 31.12.07 S&P Telecom Select Industry Index 536 347 471 Dow Jones U.S. Select Telecommunications Index 1 953 1 470 2 125 STOXX Europe 600 Telecom 312 225 364 Operator USA 1 Operator UE 1 Operator USA 2 Operator UE 2 Porównanie indeksów reprezentujących sektor telekomunikacyjny Porównanie indeksów akcji konkretnych operatorów telekomunikacyjnych w Europie oraz Stanach Zjednoczonych 0 10 20 30 40 50 2007-06-01 2009-06-01 2011-06-01 2013-06-01 2015-06-01 2017-06-01 0 10 20 30 40 50 60 2007-06-01 2009-06-01 2011-06-01 2013-06-01 2015-06-01 2017-06-01 0 10 20 30 2007-06-01 2009-06-01 2011-06-01 2013-06-01 2015-06-01 2017-06-01 0 10 2007-06-01 2009-06-01 2011-06-01 2013-06-01 2015-06-01 2017-06-01 Źródło: ThomsonONE.com -42% -61%+15% -5%
  • 20. 20 Polacy spędzają ogromną ilość czasu za granicą ► Znaczna część obywateli kraju przebywa na emigracji w Europie ► W 2015 r. na emigracji czasowo pozostawało 2,4 mln Polaków, z czego 80% przebywało za granicą dłużej niż 12 miesięcy. ► Łącznie 4,3 mln Polaków na emigracji w Europie Zachodniej ► Ujemny bilans turystyczny, w związku z podróżami wakacyjnymi ► W 2015 r. Polacy spędzili na wakacjach za granicą 123 mln osobodób w porównaniu do 15 mln osobodób spędzonych przez obcokrajowców na wakacjach w Polsce (8x) ► Występowanie grupy lub sektorów w gospodarce znacząco wykorzystujących usługi w roamingu – Polska liderem transportu międzykrajowego, ► Według szacunków, liczba aktywnych zawodowo kierowców pojazdów ciężarowych i pasażerskich wynosi 700 tys. osób, ponad 40% ich pracy przypadało na transport międzynarodowy ► 33 tys. polskich przedsiębiorstw zajmuje się międzynarodowym transportem towarów ► Ponad 3 tys. polskich przedsiębiorstw zajmuje się międzynarodowym przewozem osób Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Eurostat, GUS
  • 21. 21 Polski rynek jest jednym z najtańszych w Europie ► Średni przychód na klienta detalicznego w Polsce zaledwie 6 euro ► Niższy o blisko 60% od średniego przychodu na klienta w EOG ► O aż 86% niższy porównując średni przychód w najdroższym kraju EOG ► Standardem w ofercie polskich operatorów są wysokie pakiety danych i usług ► Ogromną popularność zyskały oferty nielimitowane – obecnie 80% klientów w bazie abonamentowej Kraj Operator Cena za GB (EUR) Polska Krajowy 0,28 Niemcy T-Mobile 0,75 Wielka Brytania Vodafone 2,50 Węgry Vodafone 2,77 Czechy O2 1,75 ► Cena jednego GB w Polsce bywa nawet 10-krotnie tańsza niż u zagranicznej konkurencji ► Druga najtańsza transmisja danych w OECD Źródło: KE, Strategy Analytics, strony operatorów, analiza EY 3,7 3,7 4,9 5,0 6,0 7,4 8,7 8,0 11,4 11,6 11,7 12,1 13,0 13,3 13,5 13,7 14,3 14,5 14,9 15,5 15,6 16,5 16,6 17,8 19,0 21,1 21,5 23,1 23,3 23,8 25,4 43,8 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Litwa Łotwa Rumunia Bułgaria Polska Estonia Węgry Czechy Grecja Portugalia Włochy Chorwacja Słowacja Finlandia Malta Słowenia Średniaważona Austria Średnia Niemcy Hiszpania Belgia Dania Francja Szwecja Holandia WielkaBrytania Cypr Luksemburg Irlandia Norwegia Liechtenstein
  • 22. 22 Na rynku rozliczeń hurtowych zachodzą niekorzystne zjawiska dla polskich operatorów ► Nawet 5x wyższe średnie stawki hurtowe poza Polską Źródło: UKE, KE Kraj Stawka faktyczna vs. oficjalna Kraj Stawka faktyczna vs. oficjalna Irlandia 130% Słowacja 310% Niemcy 130% Belgia 190% Finlandia 260% Słowenia 300% ► Ruch w roamingu w krajach o wyższych stawkach hurtowych niż krajowe ► Średnie faktyczne stawki MTR wyższe niż oficjalne ~ 20 % turystyka ~ 80 % emigracja i biznes 0,00 0,06 0,12 Liechtenstein Słowenia Słowacja Chorwacja Łotwa Irlandia Estonia Finlandia Belgia Włochy Holandia Cypr Węgry Islandia Austria Malta Litwa Luksemburg Niemcy Norwegia Wielka… Grecja Bułgaria Francja Czechy Hiszpania Portugalia Rumunia Dania Szwecja ► Niemcy 40% ► Francja 8% ► Wielka Brytania 7% ► Włochy 6%
  • 23. 23 Oferta polskich operatorów sieci komórkowych jest bardzo atrakcyjna na tle całej Europy Oferty polskich operatorów komórkowych Oferty zagranicznych operatorów komórkowych Niemcy SłowacjaOperator lokalny Operatorzy międzynarodowi
  • 24. 24 Historyczne przykłady pokazują, że operatorzy już wcześniej mieli problem z nielimitowanym roamingiem… Play ogranicza "no limit". Klienci wydzwaniali za dużo? Można zrywać umowy! Komórkowa sieć Play jako pierwsza wprowadziła do oferty tzw. taryfy bez limitu. Teraz w przypadku niektórych taryf operator wprowadza ograniczenia. Klienci, którzy nie zgadzają się ze zmianami, mogą wypowiedzieć umowę bez ponoszenia kary. Źródło: media2.pl 10 maja 2014 Teraz T-Mobile ogranicza "nielimitowany" roaming T-Mobile zmienia umowy niektórym użytkownikom w kwestii możliwości wykorzystania pakietu roamingowego. To kolejny operator, po Play, który próbuje w ten sposób "pozbyć" się z bazy osób wyjątkowo dużo podróżujących po Europie. Z informacji TELEPOLIS.PL wynika, że kilkuset abonentom taryf JUMP! proFirma XL i XXL wysłano zawiadomienia o zmianie warunków umowy. Nielimitowane połączenia w roamingu w krajach Unii Europejskiej i pakiet 3 GB w wersji XL zamieniono na 1 tys. minut oraz 1 GB (w XXL pozostają 4 GB). Źródło: telepolis.pl 18 Lutego 2015
  • 25. 25 Roam Like At Home w Polsce oznacza 180 milionów spadku przychodów dla typowego operatora infrastrukturalnego ► Wartość rynku usług roamingu pasywnego (inbound) i aktywnego (outbound) w Polsce i przełożenie na przykładowego operatora infrastrukturalnego ► Przy braku krajowych cen detalicznych i innych działań wpływ RLAH na typowego operatora infrastrukturalnego ~ 940 mln PLN 3,1 % przychodów operatora infrastrukturalnego Co trzeci klient korzysta z roamingu ► 180 mln PLN spadku przychodów ► 55 mln PLN spadku EBITDA Źródło: UKE, KE, RBC Capital Markets, analiza EY 4/5 przychodów w EOG: ► 81% EOG ► 19% reszta świata Większość od własnych klientów ► 89% aktywny ► 11% pasywny
  • 27. 27 Kluczowe wnioski… Każdy kraj reaguje na inicjatywę Roam like at home … ale co kraj to obyczaj – przeciwieństwo jednolitego rynku telekomunikacyjnego Wiele skutków dla klientów w Europie np. wzrost cen czy wyłączenie roamingu Polacy spędzają ogromną ilość czasu za granicą generując duży i niezbilansowany wolumen ruchu W Polsce znaczna skala ɲɲń z racji relatywnie niskich ceny usług, popularność ofert nielimitowanych przy dużych pakietach danych Problem stawek hurtowych – są nawet 5x wyższe poza Polską co ma przełożenie na bazę kosztową
  • 28. 28 Osoby kontaktowe Piotr Mieczkowski Dyrektor +48 22 557 7016 piotr.mieczkowski@pl.ey.com +48 22 557 7701 +48 605 132 645 Jędrzej Rychlik Analityk +48 22 557 7260 jedrzej.rychlik@pl.ey.com +48 22 557 7701 +48 789 407 485
  • 29. Co kraj to obyczaj… … wprowadzenie Roam Like At Home w Polsce i innych krajach EOG Warszawa, 5 czerwca 2017