ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Sản phẩm chuyển hoá acid amin và PURIN.ppt

•Download as PPT, PDF•
•
M
Minh Tran

Bài giảng mô tả quá trình chuyển hoá của aa và purin

1 of 26
Download to read offline
NHÖÕNG SAÛN PHAÅM CHUYEÅN HOÙA CUÛA ACID AMIN VAØ PURIN ThS. BS. Ñoâng Thò Hoaøi An BM Sinh Hoùa
MUÏC TIEÂU: 1. Trình baøy ñöôïc caùc trò soá bình thöôøng cuûa amoniac, ureâ, creatinin vaø acid uric. 2. Trình baøy ñöôïc söï chuyeån hoùa cuûa caùc chaát treân. 3. Neâu ñöôïc caùc thay ñoåi sinh lyù cuûa noàng ñoä caùc chaát treân. 4. Trình baøy ñöôïc thay ñoåi beänh lyù cuûa noàng ñoä caùc chaát treân.
1. AMONIAC (NH3) 58,72 NH3 = 17 mg/L mol/L 0,017 1.1. ÑAÏI CÖÔNG
Sản phẩm chuyển hoá acid amin và PURIN.ppt
2.THAY ÑOÅI BEÄNH Ù
Bình thöôøng: NH3 maùu < 800 g/L Laâm saøng : chuù yù  NH3 maùu (> 1mg/L). a)Suy tb gan naëng: - Xô gan giai ñoaïn cuoái - Hoaïi töû tb gan caáp do VGSV hay nhieãm ñoäc - Gan nhieãm môõ Coù theå hoân meâ b)Xuaát huyeát tieâu hoùa do xô gan   : Xuaát huyeát tieâu hoùa do loeùt daï daøy- taù traøng, NH3 khoâng  c) Tröôøng hôïp ñaëc bieät coù tính chaát caáp cöùu ôû treû sô sinh : -öù leucin : NH3 maùu 5-6 mg/L -thieáu moät enzym cuûa chu trình Ureâ
d) Noái thoâng TM cöûa vaø TM chuû döôùi : NH3 töø ruoät khoâng qua gan maø qua thaúng maùu. e) Giaûm baøi xuaát NH3 bôûi thaän : nhieãm ñoäc thai ngheùn. Chuù yù : khoâng phaûi moïi tröôøng hôïp hoân meâ gan ñeàu coù NH3 . *Cô cheá beänh sinh : - NH3 maùu  ñoäc ñoái vôùi tb soáng , nhaát laø ñoái vôùi tb thaàn kinh. - Teá baøo söû duïng khaû naêng khöû ñoäc : NH3 Glutamin,khoâng ñoäc Glu Ketoglutarat (KG, töø chu trình Krebs) - Ñaøo thoaùt KG (KG siphoning off)
-Haäu quaû: laøm chaäm tieán trình oxy hoùa khöû cuûa chu trình Krebs  löôïng ATP phaùt sinh Tb naõo thieáu naêng löôïng Hoaït ñoäng suy giaûm Kinh giaät, hoân meâ, töû vong.
UREÂ VAØ BUN 16,67 Ureâ = 60 g/L mmol/L 0,06 1. ÑAÏI CÖÔNG NH2 Ureâ : O = C NH2 BUN : Blood Urea Nitrogen Lieân quan giöõa Ureâ vaø BUN : Ureâ g/L = BUN x 60 = BUN x 2,14 g/L 28 BUN g/L = Ureâ x 28 g/L
Sô ñoà chuyeån hoùa Ureâ:
2.UREÂ MAÙU Bieán thieân SL Nöõ g/L Nam 30%,50-60t Cheá ñoä aên nhieàu protein30% Hoaït ñoäng theå löïc keùo daøi Tuoåi 40-50t10% Tetracyclin,Corticoid10% (BUN=0,1-0,2g/L) 0,46------- -------- 0,43 0,2-------- --------0,16 Uoáng röôïu laâu ngaøy5% Cheá ñoä aên ngheøo protein 10%,Coù thai Huùt thuoác laù10% (3thaùng cuoái) Treû em 4-10t12% Thuoác choáng ñoäng kinh15%
Giôùi haïn g/L Thay ñoåi Quyeát ñònh 1,8 beänh lyù (nam, nöõ) Nguyeân nhaân taïi thaän : -Vieâm caàu thaän caáp -Vieâm oáng thaän caáp -Vieâm thaän maõn Nguyeân nhaân ngoaøi thaän: - do  löu löôïng maùu ñeán thaän Suy thaän, caàn (tröôùc thaän): ñieàu trò vaø theo +suy tim ö ùhuyeát doõi thöôøng xuyeân +xuaát huyeát tieâu hoùa +Maát nöôùc, muoái(noân, tieâu chaûy) 1,2
- do taéc ngheõn heä tieát nieäu(sau thaän): +dò taät baåm sinh , thaän ña nang +lao thaän, lao nieäu quaûn, baøng quang +heïp ñöôøng nieäu do chaán thöông hay vieâm nieäu ñaïo - do  thoaùi hoùa protid: + chaán thöông phaàn meàm naëng, ñaïi phaãu, phoûng naëng… + soát vaøng da chaûy maùu do Leptospira (H/C gan-thaän ) + côn thuï ñoäc giaùp traïng + Tieåu ñöôøng,giai ñoaïn suy thaän - Goutte, aspergillose 0,46 0, 6 Caàn boå sung XN ñeå theo doõi chöùc naêng thaän hay moät tröôøng hôïp maát nöôùc
0,46---------- 0,43-------- (Nam) 0,2----------- 0,16-------- (Nöõ) Nghieän röôïu K gan Vieâm gan do nhieãm ñoäc chì, CCl4 Suy gan naëng Suy dinh döôõng Truyeàn nöôùc nhieàu quaù 0,12 Thöôøng gaëp: suy gan naëng
3.UREÂ / NT Bình thöôøng : 20 - 40g/24h Ngöôøi VN : 14,43  3,38g/24h  theo tuoåi *Chuù yù khi söû duïng XN Ureâ : - Caàn thaêm khaùm beänh nhaân moät caùch toaøn dieän(traïng thaùi sinh lyù, hoaït ñoäng, aên uoáng….) - Ñaùnh giaù XN : chuû yeáu Ureâ maùu , Ureâ NT  XN Ureâ/NT ñôn thuaàn khoâng coù yù nghóa. - Treû em : caøng ít tuoåi caøng phaûi chuù yù; Ureâ maùu> 0,3g/L coù vaán ñeà. - ÔÛ beänh nhaân(baát kyø tuoåi naøo) aên ít protein vaø uoáng nhieàu nöôùc(thaûi Ureâ), khi Ureâ/maùu > 0,35g/L laø,phaûi nghi ngôø coù beänh.
CREATININ 8,85 Creatinin mg/L mol/L 113 0,113
1.ÑAÏI CÖÔNG
Söï taïo thaønh Creatinin phuï thuoäc vaøo khoái löôïng cô (nam nhieàu hôn nöõ). Creatinin ñöôïc loïc qua caàu thaän, khoâng taùi haáp thu ôû oáng thaän, vì vaäy Creatinin maùu coù taùc duïng : -ñaùnh giaù chöùc naêng loïc cuûa caàu thaän, -theo doõi tieán trieån cuûa chöùc naêng thaän.
Bieán thieân SL mg/L Nöõ Nam Thuoác Salicylat  40% Taäp theå duïc maïnh  20% Thuoác lôïi tieåu  15% Veà ñeâm  5% Tuoåi 55-60  5% 13,6-------- --------11,3 6,8--------- --------5,6 coù thai,6% Thuoác choáng ñoäng kinh  10% Treû em 4-10t  30%
Giôùi haïn mg/L Thay ñoåi quyeát ñònh 170 beänh lyù (nam, nöõ) - Beänh veà thaän : +Vieâm caàu thaän +Suy thaän caáp,maõn -  Ureâ maùu tröôùc thaän -  Ureâ maùu sau thaän >trò soá naøy - Suy tim thöôøng laø - Huyeát aùp cao suy thaän - Maát nöôùc - Beänh noäi tieát lieân quan ñeán cô : to ñaàu chi, khoång loà - cöôøng giaùp caàn thaêm doø - goutte theâm chöùc - baïch caàu naêng thaän 13,6----------- 11,3-------- (nam) 6,8----------- 5,6-------- (nöõ) -Beänh cô -Lieät 1,13 68 16
3.Creatinin/NT Nam : 1 – 1,8 g/24h Nöõ : 0,7 – 1,5 g/24h Ñoä thanh thaûi Creatinin : C= UxV U : noàng ñoä / 1mL NT P V : theå tích NT thaûi ra / 1 phuùt UxV : löôïng ñöôïc thaûi ra / 1 phuùt P : noàng ñoä / 1mL huyeát töông Bình thöôøng C  2mL/giaây  0,3  95 - 105mL/phuùt. C > 0,83 mL/giaây : suy thaän coù theå hoài phuïc; 0,83-0,5 “ : coøn buø toát 0,5 -0,17 “ : suy thaän naëng < 0,17 “ : phaûi loaïi boû hoaëc gheùp thaän.
*Giaù trò XN Creatinin maùu trong roái loaïn chöùc naêng thaän : Söï  Creatinin/maùu coù giaù trò nhaát trong caùc beänh thaän(V. caàu thaän,suy thaän caáp,maïn…) XN nhaïy vaø ñaëc hieäu ñoái vôùi beänh thaän hôn XN Ureâ Söû duïng song song 2XN Ureâ vaø Creatinin ñeå chaån ñoaùn beänh.
ACID URIC Urat 5,95 168 mg/L mol/L 0,168 1.ÑAÏI CÖÔNG
2.ACID URIC / MAÙU Bieán thieân SL mg/L Nöõ Nam Aspirin,Phenylbutazon lieàu thaáp Thuoác lôïi tieåu Thiazid, Furosemid20-50% Thöøa caân 15% Uoáng röôïu,cheá ñoä aên giaøu Purin10-30% 10%,tuoåi stress  5% maõn kinh 77,3----- ---- 65,5 VN:45  11,3 40,3----- -----29,4  5%, duøng Cheá ñoä aên ngheøo Purin thuoác ngöøa Salicylat,Phenylbutazon, Vit.C lieàu cao thai Estrogen, thuoác caûn quang,  12%, nhoùm Tuoåi 14-20t 6%; maùu A/AB 4-14t 30  12%, coù thai
Giôùi haïn mg/LThay ñoåi beänh lyù quyeát ñònh 150 Nam, nöõ - H/C Lesch-Nyhan(nguyeân phaùt,di truyeàn - LP huyeát -Suy thaän -Beänh maùu aùc tính -Vaåy neán -BC ñôn nhaân - Cöôøng tuyeán caän giaùp, Tieåu ñöôøng - Goutte (Gout) 77,3------------- 65,5-------- (Nam) 40,3------------- 29,4-------- (Nöõ) -  hoaït tính cuûa Xanthin oxidase,  HGPRT (Hypoxanthin Guanin phosphoribosyl transferase), Caùc beänh veà - Beänh Hodgkin chuyeån hoùa - ACTH, Salicylat, Probenecid , cortison (gaây tieåu ac. uric ). 110 Beänh nhaân deã bò keát tinh urat, caàn ñieàu trò thích hôïp) 25
3.ACID URIC NIEÄU Acid uric / NT  0,3-0,8 g/ 24h -Theo cheá ñoä aên :  khi aên nhieàu thòt  khi aên nhieàu rau -Beänh thoáng phong :  trong côn, sau ñoù vaøi ngaøy laïi  - : beänh baïch caàu , boûng naëng , vieâm phoåi - : vieâm thaän ./.

More Related Content

Sản phẩm chuyển hoá acid amin và PURIN.ppt

  • 1. NHÖÕNG SAÛN PHAÅM CHUYEÅN HOÙA CUÛA ACID AMIN VAØ PURIN ThS. BS. Ñoâng Thò Hoaøi An BM Sinh Hoùa
  • 2. MUÏC TIEÂU: 1. Trình baøy ñöôïc caùc trò soá bình thöôøng cuûa amoniac, ureâ, creatinin vaø acid uric. 2. Trình baøy ñöôïc söï chuyeån hoùa cuûa caùc chaát treân. 3. Neâu ñöôïc caùc thay ñoåi sinh lyù cuûa noàng ñoä caùc chaát treân. 4. Trình baøy ñöôïc thay ñoåi beänh lyù cuûa noàng ñoä caùc chaát treân.
  • 3. 1. AMONIAC (NH3) 58,72 NH3 = 17 mg/L mol/L 0,017 1.1. ÑAÏI CÖÔNG
  • 6. Bình thöôøng: NH3 maùu < 800 g/L Laâm saøng : chuù yù  NH3 maùu (> 1mg/L). a)Suy tb gan naëng: - Xô gan giai ñoaïn cuoái - Hoaïi töû tb gan caáp do VGSV hay nhieãm ñoäc - Gan nhieãm môõ Coù theå hoân meâ b)Xuaát huyeát tieâu hoùa do xô gan   : Xuaát huyeát tieâu hoùa do loeùt daï daøy- taù traøng, NH3 khoâng  c) Tröôøng hôïp ñaëc bieät coù tính chaát caáp cöùu ôû treû sô sinh : -öù leucin : NH3 maùu 5-6 mg/L -thieáu moät enzym cuûa chu trình Ureâ
  • 7. d) Noái thoâng TM cöûa vaø TM chuû döôùi : NH3 töø ruoät khoâng qua gan maø qua thaúng maùu. e) Giaûm baøi xuaát NH3 bôûi thaän : nhieãm ñoäc thai ngheùn. Chuù yù : khoâng phaûi moïi tröôøng hôïp hoân meâ gan ñeàu coù NH3 . *Cô cheá beänh sinh : - NH3 maùu  ñoäc ñoái vôùi tb soáng , nhaát laø ñoái vôùi tb thaàn kinh. - Teá baøo söû duïng khaû naêng khöû ñoäc : NH3 Glutamin,khoâng ñoäc Glu Ketoglutarat (KG, töø chu trình Krebs) - Ñaøo thoaùt KG (KG siphoning off)
  • 8. -Haäu quaû: laøm chaäm tieán trình oxy hoùa khöû cuûa chu trình Krebs  löôïng ATP phaùt sinh Tb naõo thieáu naêng löôïng Hoaït ñoäng suy giaûm Kinh giaät, hoân meâ, töû vong.
  • 9. UREÂ VAØ BUN 16,67 Ureâ = 60 g/L mmol/L 0,06 1. ÑAÏI CÖÔNG NH2 Ureâ : O = C NH2 BUN : Blood Urea Nitrogen Lieân quan giöõa Ureâ vaø BUN : Ureâ g/L = BUN x 60 = BUN x 2,14 g/L 28 BUN g/L = Ureâ x 28 g/L
  • 10. Sô ñoà chuyeån hoùa Ureâ:
  • 11. 2.UREÂ MAÙU Bieán thieân SL Nöõ g/L Nam 30%,50-60t Cheá ñoä aên nhieàu protein30% Hoaït ñoäng theå löïc keùo daøi Tuoåi 40-50t10% Tetracyclin,Corticoid10% (BUN=0,1-0,2g/L) 0,46------- -------- 0,43 0,2-------- --------0,16 Uoáng röôïu laâu ngaøy5% Cheá ñoä aên ngheøo protein 10%,Coù thai Huùt thuoác laù10% (3thaùng cuoái) Treû em 4-10t12% Thuoác choáng ñoäng kinh15%
  • 12. Giôùi haïn g/L Thay ñoåi Quyeát ñònh 1,8 beänh lyù (nam, nöõ) Nguyeân nhaân taïi thaän : -Vieâm caàu thaän caáp -Vieâm oáng thaän caáp -Vieâm thaän maõn Nguyeân nhaân ngoaøi thaän: - do  löu löôïng maùu ñeán thaän Suy thaän, caàn (tröôùc thaän): ñieàu trò vaø theo +suy tim ö ùhuyeát doõi thöôøng xuyeân +xuaát huyeát tieâu hoùa +Maát nöôùc, muoái(noân, tieâu chaûy) 1,2
  • 13. - do taéc ngheõn heä tieát nieäu(sau thaän): +dò taät baåm sinh , thaän ña nang +lao thaän, lao nieäu quaûn, baøng quang +heïp ñöôøng nieäu do chaán thöông hay vieâm nieäu ñaïo - do  thoaùi hoùa protid: + chaán thöông phaàn meàm naëng, ñaïi phaãu, phoûng naëng… + soát vaøng da chaûy maùu do Leptospira (H/C gan-thaän ) + côn thuï ñoäc giaùp traïng + Tieåu ñöôøng,giai ñoaïn suy thaän - Goutte, aspergillose 0,46 0, 6 Caàn boå sung XN ñeå theo doõi chöùc naêng thaän hay moät tröôøng hôïp maát nöôùc
  • 14. 0,46---------- 0,43-------- (Nam) 0,2----------- 0,16-------- (Nöõ) Nghieän röôïu K gan Vieâm gan do nhieãm ñoäc chì, CCl4 Suy gan naëng Suy dinh döôõng Truyeàn nöôùc nhieàu quaù 0,12 Thöôøng gaëp: suy gan naëng
  • 15. 3.UREÂ / NT Bình thöôøng : 20 - 40g/24h Ngöôøi VN : 14,43  3,38g/24h  theo tuoåi *Chuù yù khi söû duïng XN Ureâ : - Caàn thaêm khaùm beänh nhaân moät caùch toaøn dieän(traïng thaùi sinh lyù, hoaït ñoäng, aên uoáng….) - Ñaùnh giaù XN : chuû yeáu Ureâ maùu , Ureâ NT  XN Ureâ/NT ñôn thuaàn khoâng coù yù nghóa. - Treû em : caøng ít tuoåi caøng phaûi chuù yù; Ureâ maùu> 0,3g/L coù vaán ñeà. - ÔÛ beänh nhaân(baát kyø tuoåi naøo) aên ít protein vaø uoáng nhieàu nöôùc(thaûi Ureâ), khi Ureâ/maùu > 0,35g/L laø,phaûi nghi ngôø coù beänh.
  • 18. Söï taïo thaønh Creatinin phuï thuoäc vaøo khoái löôïng cô (nam nhieàu hôn nöõ). Creatinin ñöôïc loïc qua caàu thaän, khoâng taùi haáp thu ôû oáng thaän, vì vaäy Creatinin maùu coù taùc duïng : -ñaùnh giaù chöùc naêng loïc cuûa caàu thaän, -theo doõi tieán trieån cuûa chöùc naêng thaän.
  • 19. Bieán thieân SL mg/L Nöõ Nam Thuoác Salicylat  40% Taäp theå duïc maïnh  20% Thuoác lôïi tieåu  15% Veà ñeâm  5% Tuoåi 55-60  5% 13,6-------- --------11,3 6,8--------- --------5,6 coù thai,6% Thuoác choáng ñoäng kinh  10% Treû em 4-10t  30%
  • 20. Giôùi haïn mg/L Thay ñoåi quyeát ñònh 170 beänh lyù (nam, nöõ) - Beänh veà thaän : +Vieâm caàu thaän +Suy thaän caáp,maõn -  Ureâ maùu tröôùc thaän -  Ureâ maùu sau thaän >trò soá naøy - Suy tim thöôøng laø - Huyeát aùp cao suy thaän - Maát nöôùc - Beänh noäi tieát lieân quan ñeán cô : to ñaàu chi, khoång loà - cöôøng giaùp caàn thaêm doø - goutte theâm chöùc - baïch caàu naêng thaän 13,6----------- 11,3-------- (nam) 6,8----------- 5,6-------- (nöõ) -Beänh cô -Lieät 1,13 68 16
  • 21. 3.Creatinin/NT Nam : 1 – 1,8 g/24h Nöõ : 0,7 – 1,5 g/24h Ñoä thanh thaûi Creatinin : C= UxV U : noàng ñoä / 1mL NT P V : theå tích NT thaûi ra / 1 phuùt UxV : löôïng ñöôïc thaûi ra / 1 phuùt P : noàng ñoä / 1mL huyeát töông Bình thöôøng C  2mL/giaây  0,3  95 - 105mL/phuùt. C > 0,83 mL/giaây : suy thaän coù theå hoài phuïc; 0,83-0,5 “ : coøn buø toát 0,5 -0,17 “ : suy thaän naëng < 0,17 “ : phaûi loaïi boû hoaëc gheùp thaän.
  • 22. *Giaù trò XN Creatinin maùu trong roái loaïn chöùc naêng thaän : Söï  Creatinin/maùu coù giaù trò nhaát trong caùc beänh thaän(V. caàu thaän,suy thaän caáp,maïn…) XN nhaïy vaø ñaëc hieäu ñoái vôùi beänh thaän hôn XN Ureâ Söû duïng song song 2XN Ureâ vaø Creatinin ñeå chaån ñoaùn beänh.
  • 23. ACID URIC Urat 5,95 168 mg/L mol/L 0,168 1.ÑAÏI CÖÔNG
  • 24. 2.ACID URIC / MAÙU Bieán thieân SL mg/L Nöõ Nam Aspirin,Phenylbutazon lieàu thaáp Thuoác lôïi tieåu Thiazid, Furosemid20-50% Thöøa caân 15% Uoáng röôïu,cheá ñoä aên giaøu Purin10-30% 10%,tuoåi stress  5% maõn kinh 77,3----- ---- 65,5 VN:45  11,3 40,3----- -----29,4  5%, duøng Cheá ñoä aên ngheøo Purin thuoác ngöøa Salicylat,Phenylbutazon, Vit.C lieàu cao thai Estrogen, thuoác caûn quang,  12%, nhoùm Tuoåi 14-20t 6%; maùu A/AB 4-14t 30  12%, coù thai
  • 25. Giôùi haïn mg/LThay ñoåi beänh lyù quyeát ñònh 150 Nam, nöõ - H/C Lesch-Nyhan(nguyeân phaùt,di truyeàn - LP huyeát -Suy thaän -Beänh maùu aùc tính -Vaåy neán -BC ñôn nhaân - Cöôøng tuyeán caän giaùp, Tieåu ñöôøng - Goutte (Gout) 77,3------------- 65,5-------- (Nam) 40,3------------- 29,4-------- (Nöõ) -  hoaït tính cuûa Xanthin oxidase,  HGPRT (Hypoxanthin Guanin phosphoribosyl transferase), Caùc beänh veà - Beänh Hodgkin chuyeån hoùa - ACTH, Salicylat, Probenecid , cortison (gaây tieåu ac. uric ). 110 Beänh nhaân deã bò keát tinh urat, caàn ñieàu trò thích hôïp) 25
  • 26. 3.ACID URIC NIEÄU Acid uric / NT  0,3-0,8 g/ 24h -Theo cheá ñoä aên :  khi aên nhieàu thòt  khi aên nhieàu rau -Beänh thoáng phong :  trong côn, sau ñoù vaøi ngaøy laïi  - : beänh baïch caàu , boûng naëng , vieâm phoåi - : vieâm thaän ./.