Sư phạm ứng dụng
Download as ppt, pdf0 likes542 views
Tài liệu giới thiệu quy trình nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng, bao gồm các bước xác định đề tài, lựa chọn thiết kế nghiên cứu, thu thập và phân tích dữ liệu. Nó cũng nêu rõ cách để xác định vấn đề nghiên cứu và xây dựng giả thuyết nghiên cứu hiệu quả. Một ví dụ cụ thể về việc sử dụng phần mềm mô phỏng Flash trong dạy học môn hóa học được đưa ra để làm rõ quy trình này.
Sư phạm ứng dụng
- 1. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG NGHIÊN Giới thiệu Cách tiến hành Lập KHNC Phản hồi Tìm hiểu về nghiên cứu KHSPƯD Phương pháp nghiên cứu KHSPƯD Xác định đề tài nghiên cứu Lựa chọn thiết kế nghiên cứu Đo lường – Thu thập dữ liệu Phân tích dữ liệu Báo cáo đề tài nghiên cứu Mẫu kế hoạch nghiên cứu Ví dụ kế hoạch nghiên cứu Nội dung cần phản hồi Cách tiến hành Lập KHNC Lựa chọn thiết kế nghiên cứu Đo lường – Thu thập dữ liệu Phân tích dữ liệu Báo cáo đề tài nghiên cứu Mẫu kế hoạch nghiên cứu Ví dụ kế hoạch nghiên cứu Cách tiến hành Lập KHNC Lựa chọn thiết kế nghiên cứu Đo lường – Thu thập dữ liệu Phân tích dữ liệu Báo cáo đề tài nghiên cứu Mẫu kế hoạch nghiên cứu Ví dụ kế hoạch nghiên cứu Cách tiến hành Lập KHNC Lựa chọn thiết kế nghiên cứu Đo lường – Thu thập dữ liệu Phân tích dữ liệu Báo cáo đề tài nghiên cứu Mẫu kế hoạch nghiên cứu Ví dụ kế hoạch nghiên cứu Xác định đề tài nghiên cứu Cách tiến hành Lập KHNC Lựa chọn thiết kế nghiên cứu Đo lường – Thu thập dữ liệu Phân tích dữ liệu Báo cáo đề tài nghiên cứu Mẫu kế hoạch nghiên cứu Ví dụ kế hoạch nghiên cứu
- 2. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG B. Cách tiến hành NC KHSPƯD. B1. Xác định đề tài nghiên cứu. B2. Lựa chọn thiết kế nghiên cứu B3. Đo lường – Thu thập dữ liệu B4. Phân tích dữ liệu B5. Báo cáo đề tài nghiên cứu
- 3. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 3 B1. Xác định đề tài NCKHSPƯD bằng cách nào? Tìm hiểu hiện trạng – xác định nguyên nhân Đưa ra các giải pháp thay thế Xác định vấn đề nghiên cứu Xây dựng giả thuyết nghiên cứu
- 4. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 4 1. Tìm hiểu hiện trạng (suy ngẫm về tình hình hiện tại) Nhìn lại các vấn đề trong dạy học/QLGD. Vấn đề thường được GV đưa ra: + Vì sao nội dung/bài học này không thu hút học sinh tham gia? + Vì sao kết quả học tập của học sinh sụt giảm khi học nội dung này? + Phương pháp này có nâng cao kết quả học tập của học sinh hay không? + Có cách nào tốt hơn để thay đổi nhận thức của cha mẹ học sinh về giáo dục trong nhà trường không? + Vì sao GV không thực hiện đổi mới PPDH? + Vì sao có nhiều HS bỏ học/đi học muộn/…? + Vì sao chất lượng bồi dưỡng GV về đổi mới PPDH ở địa phương chưa hiệu quả? + Vì sao thiếu GV ở vùng sâu, vùng xa? + …
- 5. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 5 - Giáo viên bắt đầu tập trung vào vấn đề cụ thể để tiến hành NCKHSPƯD: + Xác định các nguyên nhân gây ra thực trạng. + Chọn một nguyên nhân có thể tác động.
- 6. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 6 2. Đưa ra các giải pháp thay thế Có thể tìm giải pháp thay thế từ nhiều nguồn khác nhau: + Các giải pháp đã được triển khai thành công tại nơi khác. + Điều chỉnh từ các mô hình khác. + Các giải pháp được đề cập trong các tài liệu đã được công bố. + Các giải pháp do chính giáo viên nghĩ ra. => Bước đầu xác định tên đề tài (Trong quá trình tìm các giải pháp thay thế, GV cần đọc nhiều bài nghiên cứu giáo dục bàn về các vấn đề tương tự - quá trình tìm hiểu lịch sử NC vấn đề)
- 7. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 7 3. Xác định vấn đề nghiên cứu Một đề tài NCKHSPƯD thường có từ 1 đến 3 vấn đề nghiên cứu được viết dưới dạng câu hỏi.
- 8. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 8 Đề tài Sử dụng phần mềm mô phỏng flash nhằm làm tăng hứng thú và kết quả học tập của HS khi học chương 1 “ cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học 10 trường THPT A. Vấn đề nghiên cứu 1.Việc sử dụng phần mềm mô phỏng flash trong dạy học chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học có làm tăng hứng thú học tập của học sinh lớp 10 trường A không? 2. Việc sử dụng phần mềm mô phỏng flash trong dạy học chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học có làm tăng kết quả học tập của học sinh lớp 10 trường A không? Ví dụ về xác định vấn đề nghiên cứu
- 9. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 9 • Mỗi NCKHSPƯD khởi đầu bằng một vấn đề và phải là một vấn đề có thể nghiên cứu được. Vì vậy, vấn đề cần: 1. Không đưa ra đánh giá về giá trị. 2. Có thể kiểm chứng bằng dữ liệu.
- 10. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 10 Các ví dụ sau sẽ đưa ra các vấn đề nghiên cứu có và không có đánh giá về giá trị. Ví dụ 1 Việc sử dụng phần mềm vẽ hình động có phải là cách tốt nhất làm tăng kết quả học tập Hình học không gian của HS lớp 11 trường B không ? Phân tích Vấn đề KHÔNG nghiên cứu được vì từ “tốt nhất” (nhận định về giá trị ) về
- 11. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 11 Ví dụ 2 Việc sử dụng phần mềm vẽ hình động có làm tăng kết quả học tập Hình học không gian của HS lớp 11 trường B không? Phân tích Vấn đề CÓ THỂ nghiên cứu được vì từ “có làm tăng” (không có nhận định về giá trị). 11
- 12. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 12 Một khía cạnh quan trọng khác của vấn đề nghiên cứu là khả năng kiểm chứng bằng dữ liệu. + Suy nghĩ xem cần thu thập loại dữ liệu nào? + Tính khả thi của việc thu thập những dữ liệu đó? 12
- 13. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 13 Vấn đề nghiên cứu 1.Việc sử dụng phần mềm mô phỏng flash trong dạy học chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học có làm tăng hứng thú học tập của học sinh lớp 10 trường A không? 2. Việc sử dụng phần mềm mô phỏng flash trong dạy học chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học có làm tăng kết quả học tập của học sinh lớp 10 trường A không? Dữ liệu sẽ được thu thập 1. Bảng điều tra hứng thú học tập của học sinh 2. Kết quả các bài kiểm tra trên lớp của học sinh (Chương Cấu tạo nguyên tử)
- 14. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 14 4. Xây dựng giả thuyết nghiên cứu Giả thuyết nghiên cứu là một câu trả lời giả định cho vấn đề nghiên cứu và sẽ được kiểm chứng bằng dữ liệu.
- 15. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 15 Vấn đề nghiên cứu 1.Việc sử dụng phần mềm mô phỏng flash trong dạy học chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học có làm tăng hứng thú học tập của học sinh lớp 10 trường A không? 2. Việc sử dụng phần mềm mô phỏng flash trong dạy học chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học có làm tăng kết quả học tập của học sinh lớp 10 trường A không? Giả thuyết 1. Có, việc sử dụng phần mềm mô phỏng flash trong dạy học chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học sẽ làm tăng hứng thú học tập của học sinh. 2. Có, việc sử dụng phần mềm mô phỏng flash trong dạy học chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” môn Hóa học sẽ làm tăng kết quả học tập của học sinh. Ví dụ về xây dựng giả thuyết NC
- 16. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 16 - Có hai dạng giả thuyết nghiên cứu chính: Giả thuyết không có nghĩa (Ho) Dự đoán hoạt động thực nghiệm sẽ không mang lại hiệu quả. Giả thuyết có nghĩa (Ha) Dự đoán hoạt động thực nghiệm sẽ mang lại hiệu quả. 16
- 17. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 17 Vấn đề nghiên cứuVấn đề nghiên cứu Giả thuyết không có nghĩa (Ho) Giả thuyết có nghĩa ( Ha: H1, H2, H3,..) Không định hướng Có định hướng Có sự khác biệt giữa các nhóm Một nhóm có kết quả tốt hơn nhóm kia 17 Không có sự khác biệt giữa các nhóm
- 18. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 18 Giả thuyết có nghĩa (Ha): có thể có hoặc không có định hướng. Giả thuyết có định hướng sẽ dự đoán định hướng của kết quả, giả thuyết không định hướng chỉ dự đoán có sự thay đổi. Ví dụ sau sẽ minh họa cho điều này. 18 Giả thuyết có định hướng Có, nó làm tăng kết quả học tập của học sinh Giả thuyết không định hướng Có, nó sẽ làm thay đổi hứng thú học tập của học sinh
- 19. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 19 Một số lưu ý khi áp dụng B1. Xác định đề tài nghiên cứu: Tìm hiểu thực trạng: căn cứ vào các vấn đề “nổi cộm” trong thực tế GD ở địa phương, khó khăn, hạn chế trong DH/QLGD; Tìm nguyên nhân, chọn 1 nguyên nhân để tác động. Tìm giải pháp thay thế: nên tham khảo các kinh nghiệm, tài liệu có nội dung liên quan. Dự kiến tên đề tài, xác định vấn đề NC, xây dựng giả thuyết NC. (Sử dụng sơ đồ tư duy để tìm hiểu thực trạng, nguyên nhân, giải pháp thay thế, dự kiến tên đề tài, xác định vấn đề NC, xây dựng giả thuyết NC)
- 20. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 20 - Hiện trạng:- Hiện trạng: HS lớp 10 trường THPT A có kết quả học tập chương 1” cấu tạo nguyên tử “ môn hóa học rất thấp.HS lớp 10 trường THPT A có kết quả học tập chương 1” cấu tạo nguyên tử “ môn hóa học rất thấp. -- Liệt kê các nguyên nhânLiệt kê các nguyên nhân:: kiến thức trừu tượng, HS chưa quen với cách học ở THPT, GV chỉ sử dụng phươngkiến thức trừu tượng, HS chưa quen với cách học ở THPT, GV chỉ sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp minh họa bằng tranh ảnh, mô hình.pháp thuyết trình kết hợp minh họa bằng tranh ảnh, mô hình. -- Chọn nguyên nhân:Chọn nguyên nhân: GV chỉ sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp minh họa bằng tranh ảnh, mô hình.GV chỉ sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp minh họa bằng tranh ảnh, mô hình. -- Biện pháp tác động:Biện pháp tác động: ssửử ddụngụng phầm mềm mô phỏng flashphầm mềm mô phỏng flash đểđể gâygây hứng thú, giúp HShứng thú, giúp HS hihiểuểu rõ hiện tượng và bảnrõ hiện tượng và bản chất các nội dungchất các nội dung kiến thức trong chương 1.kiến thức trong chương 1. 20 Ví dụ:
- 21. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 21 - Tên đề tài:Tên đề tài: SSửử ddụngụng phần mềm mô phỏng flash nhằm lphần mềm mô phỏng flash nhằm làmàm ttăăng hứng thú và kết quả học tập của HS khing hứng thú và kết quả học tập của HS khi họchọc chương 1 “ cấu tạochương 1 “ cấu tạo nguyên tử”nguyên tử” mônmôn Hóa học 10Hóa học 10 trường THPTtrường THPT A.A. -- Vấn đề nghiên cứuVấn đề nghiên cứu: 1.Việc sử dụng1.Việc sử dụng phần mềm mô phỏng flashphần mềm mô phỏng flash trong dạytrong dạy họchọc chương 1 “Cấu tạo nguyên tử”chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” mônmôn Hóa họcHóa học có làm tăngcó làm tăng hhứng thúứng thú học tập của họchọc tập của học sinh lớp 10 trường A không?sinh lớp 10 trường A không? 2. Việc sử dụng2. Việc sử dụng phần mềm mô phỏng flashphần mềm mô phỏng flash trong dạytrong dạy họchọc chương 1 “Cấu tạo nguyên tử”chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” mônmôn Hóa họcHóa học có làm tăng kếtcó làm tăng kết quả học tập của học sinh lớp 10 trường A không?quả học tập của học sinh lớp 10 trường A không? 21
- 22. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG 22 - Giả thuyết nghiên cứuGiả thuyết nghiên cứu:: 1.1. Có, việc sử dụngCó, việc sử dụng phần mềm mô phỏng flashphần mềm mô phỏng flash trong dạytrong dạy họchọc chương 1 “Cấu tạo nguyên tử”chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” mônmôn Hóa họcHóa học sẽ làmsẽ làm tăng htăng hứng thúứng thú học tập của học sinh.học tập của học sinh. 2. Có, việc sử dụng2. Có, việc sử dụng phần mềm mô phỏng flashphần mềm mô phỏng flash trong dạytrong dạy họchọc chương 1 “Cấu tạo nguyên tử”chương 1 “Cấu tạo nguyên tử” mônmôn Hóa họcHóa học sẽ làm tăngsẽ làm tăng kết quả họckết quả học tậptập của học sinh.của học sinh. 22