ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

Santuk mukavemet büküm_4

•
•
Mithat ÖZTEKİN
Mithat ÖZTEKİN

Åžantuk / Slub mukavmet iliÅŸkisi

1 of 25
Downloaded 13 times
1 Mithat ÖZTEKİN ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ADANA ŞUBAT- 2009 ŞANTUK KALINLIKLARININ İPLİK MUKAVEMETİNE ETKİSİ
2 ÖZET ŞANTUK KALINLIKLARININ İPLİK MUKAVEMETİNE ETKİSİ Yük. Müh. Mithat ÖZTEKİN Ç.Ü. Tekstil Mühendisliği Bölümü ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DANIŞMAN: Doç. Dr. Nihat ÇELİK Kahramanmaraş MATESA iplik işletmelerinde , ring işletme içerisinde çalışılmakta olan pamuk özellikleri ve proses değerleri ne göre şantuklu iplik elde edilmiştir. Elde edilen Şantuklu ipliklerin , şantuk kalınlığı ile iplik mukavemeti ve büküm ilişkisini saptamak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Çalışmada , şantuk kalınlıklarının , iplik mukavemet değerlerini olumlu veya olumsuz yönde etkilediği ve iplik büküm değerinin sabit kalarak , büküm sabit değeri ( alfa) ve iplik numarasının değiştiği saptanmıştır.. Anahtar Kelimeler: Şantuk, Şantuk kalınlığı, Şantuk mukavemeti, Büküm
3 ABSTRACT EFFECT OF SLUB THİCKNESS ON YARN STREGTH Yük. Müh. Mithat ÖZTEKİN Ç.U. Textile Engineering Dep. DEPARMENT OF TEXTILE ENGINEERING UNIVERSITY OF ÇUKUROVA ADVISER: Doç. Dr. Nihat ÇELİK Thıs study was carried out to determine relatıon between slub thickness with yarn stregth and twist in Kahramanmaraş Matesa .We created different slub programs. According theses programs we produced slub yarn with cotton and process specifications In the study , yarn stregth were effected by slub thickness in positively or negatively and twist value is fixed but twist constant ( α ) and yarn count were changed. Key Words: Slub, Slub Thickness, Slub stregth, Twist
MİTHAT ÖZTEKİN 4 İÇİNDEKİLER SAYFA ÖZET.......................................................................................................... 2 ABSTRACT............................................................................................... 3 ÇİZELGELER DİZİNİ ............................................................................ 5 ŞEKİLLER DİZİNİ .................................................................................. 6 1. GİRİŞ ..................................................................................................... 7 1.1. FANTAZİ İPLİĞİN TANIMI 8 1.2. ŞANTUK APARATLARININ VEYA SİSTEMİN ÇALIŞMA ŞEKLİ ……………………………………………………………. 8 1.2.1. MULTİCOUNT İPLİK ÇEŞİTİ ……………………………… 9 1.2.2. MULTİTWİST İPLİK ÇEŞİTİ ………………………………. 10 1.3. RİNG İPLİK MAKİNASI ………………………………………. 11 1.3.1. BÜKÜM ………………………………………………………… 11 1.4. İPLİK EFEKT PROGRAMININ OLUŞTURULMASI ………. 13 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR .................................................................... 14 3. MATERYAL VE METOT .................................................................. 15 3.1. Materyal ......................................................................................... 15 3.2. Metot ............................................................................................... 16 3.2.1. PAMUK ELYEFININ ÇALIŞMA DEĞERLERİ................. 16 3.2.2. MAKİNA ÖZELLİKLERİ VE ŞANTUK PROGRAMI…. 17 3.2.3. ŞANTUK PROGRAM KODLAMASI ……………………. 20 4. BULGULAR VE TARTIŞMA .......................................................... 21 5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER 25 KAYNAKLAR 26 TEŞEKKÜR............................................................................................... 27 ÖZGEÇMİŞ 28
MİTHAT ÖZTEKİN 5 ÇİZELGELER DİZİNİ Çizelge Adı Sayfa No Çizelge 3.1.1. Pamuk Elyaf değerleri 15 Çizelge 3.2.1. Şantuklu iplik üretiminde kullanılan makine tipi Ve işlevleri 16 Çizelge 3.2.2.1 Ne.10 ve T/m 542 ‘e makine ayarları 18 Çizelge 3.2.2.2 Ne.10 ve T/m 606 ‘e makine ayarları 18 Çizelge 3.2.3 Test 11 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.1 Test 12 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.2 Test 13 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.3 Test 14 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.4 Test 15 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.5 Test 16 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.6 Test 17 program kodlaması 19 Çizelge 4.1 T’’ 13,8 bükümlü iplik test sonuçları 21 Çizelge 4.2 T’’ 15,4 bükümlü iplik test sonuçları 22 Çizelge 4.3 T’’ 13,8 için şantuk iplik üretimi çalışma değerleri 24 Çizelge 4.4 T’’ 15,4 için şantuk iplik üretimi çalışma değerleri 24
MİTHAT ÖZTEKİN 6 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil Adı Sayfa No Şekil 1.2 Çekim silindirlerinde beslemenin artması ile çıkış Silindir sonrası şantuk oluşması Şekil 1.2.2 Şantuk,Multicount,Multitwist iplik üretimi için büküm Ve çekim silindirlerine motor tahriki Şekil 1.2.3 O.E. iplik de besleme miline program kontrollü motor Tahriki ile şantuklu iplik oluşması Şekil 1.3 Çekim sistemi Şekil 1.3.1 iplik üretiminde alfa açısı Şekil 1.4 Şantuk program gösterimi RESİM DİZİNİ Resim Adı Sayfa No Resim 1. UT4 uster test cihazı 20 Resim 2. Tensojet Mukavemet cihazı 20 Resim 3. İplik numara kontrol cihazı 20 Resim 4. İplik büküm test cihazı 20 GARAFİK DİZİNİ Grafik Adı Sayfa No Grafik 4.1 Alfa – Ne Grafiği 20 Grafik 4.2 Alfa – Ne Grafiği 20 Grafik 4.3 Alfa – Rkm grafiği 20
MİTHAT ÖZTEKİN 7 1. GİRİŞ Tekstil ürünlerinin kalitesi , üretim proseslerinde ki uygulamalarından ziyade iplik kalitesine bağlıdır. Bu nedenle ülkemizin dünya pazarlarında güçlü rekabeti için kaliteli iplik üretimi daha fazla önem kazanmaktadır. İpliğin kalitesi , iplik üretiminde kullanılan hammaddenin yanı sıra işletme çalışma şartlarına ve çalışanlarına da bağlıdır. Tekstil endüstrisin gelişimi, yıllar boyu insanları daha farklı tekstil dokulara elde etmeye, itmiştir. Daha çok görsel özelliği ön planda olan kumaşlar elde etmek için ise normal ipliklerle kıyaslanmayacak kadar değişik yapıları olan fantezi iplikler geliştirilmiştir. Son yıllarda iplik üretim tesislerine çok fazla yatırımlar yapılmıştır. Bu nedenle bir çok normal iplik üreticisi işletmelerini kapatmak zorunda kalmıştır. Fakat katma değeri yüksek iplik ve fantezi iplik üreticileri üretimlerine yoğun olarak devam etmektedir. Fantezi iplikler özel siparişler üzerine üretilmektedir. Rekabet ortamının getirdiği yenilikler fantezi iplik sektöründe atılım yapmasında önemli rol oynamıştır. Gelişmekte olan bu endüstri dalı yeni ilgi görmeye başlamıştır. Bu nedenle eskiden mevcut makineler üzerinde modifikasyonlarla fantezi iplikler elde edilirdi. Şimdi ise yeni jenerasyon iplik makinelerin tamamında şantuklu iplik üretim opsiyonu bulunmaktadır. Ring ve Open-End iplik eğirme sistemlerinde kontrollü üretilen efektli iplikler , Almanca ‘’ Flamme’’ , İngilizce ‘’ Slub’’ ve Türkçe ‘’ Şantuk ‘’ olarak adlandırılmaktadır.
MİTHAT ÖZTEKİN 8 1.1. FANTEZİ İPLİĞİN TANIMI Tekstil endüstrisinin geneline bakıldığında fantezi iplik, dokuma, boya-apre ile kıyaslandığında daha küçük çaplı görünmektedir. Fantezi iplik ticaretinde kullanılan teknoloji yeni standartlaşmaya başlamıştır , fakat halen fantezi iplik çeşitlerinde kavram karışıklığı mevcuttur. Fantezi iplik tanımlamalarından bazıları şöyledir: * İpliğin şeklinde, renginde , parlaklığında , hammadde kalitesinde v.b karakteristik özellikler gösteren , kumaş bitim işlemi ile belirli bir kumaş estetiğini sağlayan ipliklerdir. * Normal düz ipliğin iç yapısında , lif kompozisyonunda ve renginde sapma olarak nitelendirilir. * Fantezi iplik, tesadüfi ve periyodik olarak dağılan düzgünsüzlükleri bünyesinde bulunduran ipliktir. Bu düzgünsüzlükler , iplik kalınlığını , materyal tipini ve benzer özellikleri değiştirerek veya bunların kombinasyonu ile oluşturulmaktadır. * Şantuklu iplik, program kontrolü ile düz ipliğin yapısında oluşturulan kalınlık değişiklikleri olarak adlandırılır. * İplik üzerinde bir program dahilinde istenen uzunluk ve istenen kalınlıklar oluşturulur ve bu oluşturulan kalın yerler ‘’slub – Flamme - Şantuk’’ şeklinde adlandırılır.Şantuk diye adlandırılan kalın yerlerin büküm karakteristiği ,normal iplikten farklılıklar gösterir. 1.2. ŞANTUK APARATLARININ VEYA SİSTEMİN ÇALIŞMA ŞEKLİ Normal iplik üretiminde; Motordan gelen hareket dişliler yardımı ile çekim silindirlerine hareket vererek üretim yapılır. Şantuklu iplik ise; Sabit hızla dönen bu motorların, program dahilinde hızlarının artması ile silindirlerin hızları artar ve çekim silindirlerinde elyaf beslemesinin artışı ile sağlanır. Kısaca, Şantuk ünitelerinin çalışma prensibi , Ring iplik makinelerin de ön , orta , arka silindirlerin hızlarının kontrolüdür. Open End makinelerinde ise besleme silindirinin kontrolü dür. Şantuk Aparatlarını kendi içinde sınıflamak gerekir. 1- Temel Şantuk Üniteleri 2- Multicount Üniteleri 3- Mutitwist Üniteleri 4- Short Slub Üniteleri ( Kısa şantuk veya XSS ( Extreme Short Slub) ) 5- Injected Yarn Üniteleri Ground Flamme = Basic Slub = Temel Şantuk , aynı anlamda kullanılmaktadır. Temel şantuk iplik de, şantuk boyları kısadır, Büküm sabit ve iplik numarası ( Ne ) değişkendir. Üretilecek iplik çeşidine göre makine programı ve iplik efekt programı kontrol ünitesinden sistemin hafızasına yüklenir.
MİTHAT ÖZTEKİN 9 Sistemin çalışma şekli; çekime ( Arka ve Orta silindir ) müdahale etmektir. Yani arka ve orta silindir hızları motor vasıtası ile artırılır. Temel şantuk iplik de, Ring için önerilen minimum şantuk boyu; Minimum şantuk boyu = Elyaf boyu + % 10 Elyaf boyu olmalıdır. ee NT a=/" formülü üzerinden, temel şantuklu ipliği açıklayacak olursak; Büküm ( T’’) sabit, Alfa ( α ) değişken, İplik numarası ( Ne ) değişkendir. Şekil 1.2: Çekim silindirlerinde Beslemenin artması ile çıkış silindir (ön silindir) sonrası şantuk oluşması 1.2.1 MULTICOUNT İPLİK ÇEŞİTİ Multicount ( MC ) iplik, numara (Ne) ve büküm varyasyonu olan iplik çeşididir. İplik numara ve büküm değişkenliği çekim ve büküm motorları tarafından sağlanmaktadır. Bu iplik üretiminde her üç silindirin hızları değişmektedir. Multicount iplik de önerilen minimum şantuk boyu; Minimum şantuk boyu = 2 metre olmalıdır. ee NT a=/" formülü üzerinden, multicount ipliği açıklayacak olursak; Büküm ( T’’) değişken , Alfa ( α ) sabit , İplik numarası ( Ne ) değişkendir.
MİTHAT ÖZTEKİN 10 1.2.2 MULTITWIST İPLİK ÇEŞİTİ Multitwist ( TC ) iplik, büküm varyasyonu olan ve iplik numarası aynı kalan ( Ne ) iplik çeşididir. Büküm değişkenliği, büküm motoru sağlanmaktadır. Multitwist iplik de önerilen minimum şantuk boyu; Minimum şantuk boyu = 2 metre olmalıdır. ee NT a=/" formülü üzerinden, multitwist ipliği açıklayacak olursak; Büküm ( T’’) değişken, Alfa ( α ) değişken, İplik numarası ( Ne ) sabittir. Şekil 1.2.2 : Şantuk, Multicount, Multitwist iplik üretim için Büküm ve Çekim Silindirlerine Motorların tahriki
MİTHAT ÖZTEKİN 11 Şekil 1.2.3: O.E. İplik ’de Besleme Miline program kontrollü motor tahriki ile şantuk İplik oluşması 1.3. RİNG İPLİK ( Vater ) MAKİNASI Vater makinasının temel görevleri: 1) Fitili istenen iplik numarasına uygun çekim uygulayarak inceltmek. 2) İpliğe büküm vererek mukavemet sağlamak. 3) İpliği masura üzerine sarmak. Vater makinası çekim işini şu şekilde yapar: cağlıktan gelen fitil bir dizi silindirler arasından geçer. Üç adet olan silindirin, fitilin giriş yönüne göre yukarıdan üstteki ve ortadaki silindirin oluşturduğu bölgeye ön çekim bölgesi, ortadaki ve alttaki silindirin oluşturduğu bölgeye de ana çekim bölgesi denir. Silindirlerden Arka ve ortadaki birbirine akuple olarak, dişlilerle belirlenmiş oranda farklı hızlarla çalışırlar. Ön silindir ise bağımsız olarak ve üstteki iki tanesinden daha hızlı çalışır. Arka silindir ve orta silindirin devrinin değişmesiyle fitil beslemesi artar ve şantuk adı verilen iplik de kalın yerler oluşturulur. Şekil 1.3: Çekim Sistemi 1.3.1. BÜKÜM İplik karakteristiği büküm katsayısıyla belirlenir. Bükümün artırılması ipliğin mukavemetini artırır. Bir ipliğe verilecek büküm miktarı, o ipliğin daha sonraki kullanım yerine göre seçilir. Bükümün derecesi genellikle ikiye ayrılır:
MİTHAT ÖZTEKİN 12 Açık büküm: Triko(örme) ipliklerine verilir. Örme makinesinde ipliklerin karşılayacağı direnç nispeten düşük olduğu için triko ipliği üzerindeki büküm düşüktür. Kapalı büküm: Dokuma ipliklerine verilir, dokuma tezgahında özellikle çözgü ipliklerinin üzerine binen yük oldukça fazla olduğu için dokuma ipliklerine, yüksek büküm verilir. Büküm aşağıdaki formülle hesaplanır: T/m: metredeki tur sayısı, T/inch: inchteki büküm sayısı αm:metrik büküm katsayısı, αe: ingiliz büküm katsayısı ‘α ‘ = Alfa = Büküm sabit değeridir. Alfa değeri numara metrik veya inç cinsinden ifade edilir. İpliğin metredeki veya inç’ deki tur sayısını belirtmektedir. Alfa değerinin dar açıdan geniş açıya büyümesi ipliğin metredeki tur sayısının artması anlamına gelmektedir. Şekil 1.3.1: İplik üzerindeki ‘α ‘ Açısı T/m= αm x √Nm veya T/inch=αe x √Ne T/m= 39,4 x T/inch
MİTHAT ÖZTEKİN 13 1.4. İPLİK EFEKT ( ŞANTUK ) PROGRAMININ OLUŞTURULMASI Efekt program; kumaş veya iplik numunesi üzerinden veya numune olmadan istenen özelliklere göre; Normal iplik uzunluğu, Şantuk uzunluğu,Şantuk kalınlığı belirlenerek yapılır. Yapılan program ( Kodlama ) iki haneden oluşmaktadır. X X Şekil 1.4.Şantuk programı gösterimi X1,X2,X3,...........= Normal iplik uzunluğudur. Y1,Y2,Y3,...........= Şantuk Uzunluğudur. Z0........................= Normal iplik kalınlığıdır. Program içinde ‘’ 0 ‘’ ile belirlenir. (kodlanır) Z1,Z2,..................= Şantuk Kalınlığıdır. Adres Uzunluk Kalınlık 0 X1 Z0 1 Y1 Z1 2 X2 Z0 3 Y2 Z2 4 X3 Z0 X1 X2 X3 Y1 Y2 Z2Z1 Z0 Uzunluk Kalınlık
MİTHAT ÖZTEKİN 14 3. MATERYAL VE METOT 3.1. Materyal MATESA iplik işletmesinde Çizelge 3.1.1 de özellikleri verilen pamuk elyafı kullanılmıştır. Bu değerler demet elyaf değerleri olup HVI 900 test cihazı ile elde edilen değerlerdir. Elyaf Cinsi USA Pamuk Çırçır Şekli Sawgin Pamuk rutubeti 6 % SCI 139 Microner 4,4 Mukavemet ( gr/tex) 29,7 Uzunluk ( mm ) 29,25 Uniformite ( % ) 82,5 SFI 8,5 Elastikiyet 8,1 CG 11-1 RD 31,7 +b 9,4 Çizelge 3.1.1. Pamuk Elyaf Değerleri 3.2. Metot Materyal temini ,balya seçimi ve tarak ,cer ,fitil ile iplik aşamaları ile ilgili yöntemler aşağıda verilmiştir. Çizelge 3.1.2 de şantuklu iplik üretiminde kullanılan makineler çalışmanın prosesini oluşturmuştur.
MİTHAT ÖZTEKİN 15 Makine Adı Makine Tipi Makine İşlevi Harman Hallaç Rieter Pamuğun harmanlanması, gevşetilmesi açılması , karıştırılması ve temizlenmesi . Tarak Rieter Elyaf kütlelerinin tek elyaf haline gelinceye kadar açılması, yabancı madde ve tozların uzaklaştırılması kısa elyaf ve nopelerin giderilmesi , elyafın daha iyi karışımının sağlanması. Cer Rieter Taranmış elyaf grubunu çekerek düzgün (parelel) konuma getirmek , inceltmek ve homojenlik sağlamak. Fitil Rieter Cer şeritlerinin çok az bir bükümle yeterli mukavemetin sağlandığı, ön eğirme işlemi yaparak fitil şeridi haline getirmek. Vater Rieter Fitil formundaki elyaflara çekim ve büküm vererek iplik elde etmek. Bobin Schlafhorst İplik elde edildikten sonra bobinleme işleminin yapılması. Çizelge 3.2.1. Şantuklu iplik üretiminde kullanılan Makine Tipi ve İşlevleri
MİTHAT ÖZTEKİN 16 3.2.1. Pamuk elyafının çalışma değerleri Pamuk’ un işletme içerisindeki makineler de çalışma değerleri; şerit numarası düzgünsüzlük değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Test Sayısı Tarak Ne Cer 1 Ne Cer 2 Ne Fitil Ne 1 0,11 0,112 0,111 0,51 2 0,111 0,113 0,11 0,503 3 0,112 0,112 0,11 0,505 4 0,109 0,111 0,111 0,518 5 0,11 0,113 0,11 0,52 6 0,11 0,112 0,11 0,52 7 0,11 0,112 0,109 0,52 8 0,111 0,113 0,111 0,52 9 0,11 0,111 0,11 0,516 10 0,11 0,11 0,11 0,514 11 0,113 0,11 0,109 0,509 12 0,11 0,112 0,11 0,511 13 0,111 0,112 0,11 0,512 14 0,112 0,113 0,11 0,513 15 0,111 0,112 0,109 0,51 ORT. 0,111 0,112 0,11 0,513 RANGE 0,004 0,003 0,002 0,011 CV % 1,1 0,9 0,5 0,9 U % 3,8 3,2 2,8 2,5 Çizelge 3.2.1.1. Tarak, Cer, Fitil Şerit Numaraları 3.2.2 Çalışmayı oluşturacak makinenin özellikleri ve şantuk programı Ring iplik makinesinde çalışmalar yapılmış olup. Çizelge de verilen değerler iplik makinesinde sabit olarak ayarlanmıştır. Sadece makinede, iki farklı büküm ve şantuk programları değiştirilerek üretim elde edilmiştir. İlk denemelerde iplik büküm değeri 542 T/m olarak seçilmiştir. Bu büküm değeri ile şantuk kalınlıkları değiştirilerek üretim yapılmıştır. İkinci denemelerde ise büküm değeri 12 % artırılarak 606 T/m alınmış ve tekrar şantuk kalınlıkları artırılarak üretim yapılmıştır.
MİTHAT ÖZTEKİN 17 İplik Numarası ( Ne) 10 Büküm ( T/m) 542 Alfa 4,4 Çekim 20 Fitil Numarası 0,50 Fitil Bükümü 35,50 Kırıcı çekim 1,14 Klips ( mm) 5 Makine Hızı ( d / dak ) 8000 Kopça 11 Bilezik çapı ( mm) 54 Çizelge 3.2.2.1. Ne:10 ve T/m 542 ‘ e göre makine ayarları İplik Numarası ( Ne) 10 Büküm ( T/m) 606 Alfa 4,4 Çekim 20 Fitil Numarası 0,50 Fitil Bükümü 35,50 Kırıcı çekim 1,14 Klips ( mm) 5 Makine Hızı ( d / dak ) 8000 Kopça 11 Bilezik çapı ( mm) 54 Çizelge 3.2.2.2. Ne:10 ve T/m 606 ‘ e göre makine ayarları 3.2.3 Şantuk programı kodlaması Şantuk programının kodlaması iki hanede kodlanmıştır. Birinci hane Uzunluk, ikinci hane kalınlık olarak alınmıştır. Elde edilen üretim her seferinde kalınlıklar bir adım artırılarak yapılmıştır. Yapılan program kodlamaları aşağıdaki çizelgelerde verilmiştir. Test11 program kodlaması ile Normal iplik üretimi elde edilmiştir. Test12 program kodlaması ile Kalınlık % 20 artırılmıştır. Test13 program kodlaması ile Kalınlık % 43 artırılmıştır. Test14 program kodlaması ile Kalınlık % 66 artırılmıştır. Test15 program kodlaması ile Kalınlık % 89 artırılmıştır. Test16 program kodlaması ile Kalınlık % 111 artırılmıştır. Test17 program kodlaması ile Kalınlık % 134 artırılmıştır.
MİTHAT ÖZTEKİN 18 Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 0 1 500 0 Çizelge 3.2.3: Test11 program kodlaması ( Normal iplik üretimi ) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 1,20 1 500 1,20 Çizelge 3.2.3.1: Test12 program kodlaması ( Kalınlık % 20 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 1,43 1 500 1,43 Çizelge 3.2.3.2: Test13 program kodlaması ( Kalınlık % 43 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 1,66 1 500 1,66 Çizelge 3.2.3.3: Test14 program kodlaması ( Kalınlık % 66 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 1,89 1 500 1,89 Çizelge 3.2.3.4: Test15 program kodlaması ( Kalınlık % 89 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 2,11 1 500 2,11 Çizelge 3.2.3.5: Test16 program kodlaması ( Kalınlık % 111 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 2,34 1 500 2,34 Çizelge 3.2.3.6: Test17 program kodlaması ( Kalınlık % 134 artırılmıştır.)
MİTHAT ÖZTEKİN 19 3.2.4. Şantuklu İplik laboratuar değerlerinin elde edilmesi Elde edilen şantuklu iplikler USTER test cihazlarında mukavemet ve büküm kontrolü yapılmıştır. Bu kontroller her bir test için 10 ‘ar adet kopstan yapılmıştır. Her bir kopstan iplik numara kontrolü, mukavemet kontrolü ve uster düzgünsüzlük testleri yapılmıştır. Test yapılan cihazlar aşağıdaki resimlerle gösterilmiştir. Resim 1: UT4 uster test cihazı Resim 2: Tensojet mukavemet cihazı Resim 3: İplik numara kontrol cihazı Resim 4: iplik büküm test cihazı
MİTHAT ÖZTEKİN 20 4. BULGULAR VE TARTIŞMA İplik mukavemetini , elyaf değerlerinin yanı sıra ipliğe verilen büküm değeri de etkilemektedir. Çizelge 3.2.2.1 ‘e göre makine çalıştırılmıştır ve Çizelge 4.1. ‘de 548 T/m büküm değerini ve Ne: 10 ‘a göre makine değerleri sabit olarak alındıktan sonra sadece şantuk kalınlıklarını oranı program ile makineye yüklenerek üretim yapılmış ve elde edilen sonuçlar Çizelge 4.1 ‘ de verilmiştir. Bu test değerleri içerisinde iplik numarası Ne 9.797 normal iplikten başlayarak kalınlık artıkça Ne 3,363’e kadar üretim elde edilmiştir. Kalınlık artırıldıkça iplik numarası değişiyor. İplik Elastikiyet, Mukavemet, Rkm değerlerinin artışı gözlenmiştir. Büküm ( T’’ - T/m ) 13,8 - 542 Testin Adı Test11 Test12 Test13 Test14 Test15 Test16 Test17 Kalınlık kodu 0 1 2 3 4 5 6 Kalınlık Oranı 1 1,2 1,43 1,66 1,89 2,11 2,34 Alfa @e 4,44 4,91 5,46 6,00 6,47 7,05 7,57 Ne 9,797 8,001 6,474 5,36 4,615 3,88 3,363 Ne CV% 0,63 1,26 1,68 1,27 2,15 1,87 1,54 Elas. 6,86 7,91 9,06 10,69 11,06 12,46 13,24 Elas CV% 6,6 5,8 6 6,7 7,7 6,7 7,3 Muk. 1123 1408 1660 1953 2204 2380 2540 Muk. CV% 6,2 5,6 6,5 6,3 6,1 6,2 6,2 Rkm 19,02 23,84 28,11 33,07 37,33 40,3 44,27 Rkm. CV% 6,2 5,6 6,5 6,3 6,1 6,2 6,2 U % 10,06 8,8 8,38 7,92 7,88 7,53 7,21 CVm % 12,93 11,17 10,65 10 9,99 9,57 9,39 İnce - 40 % 47,5 5,5 3,5 7,5 0,5 0 0 İnce - 50 % 7 1,5 0 0 0 0 0 Kalın + 35 % 505,5 195 141,5 70 77 53 48 Kalın + 50 % 91 13,5 21 6,5 13,5 17 14 Neps %200 18 3 2 3 17,5 11,5 5 Tüylülük 7,89 8,49 8,69 9,11 8,7 9,25 9,27 Çizelge 4.1. T’’ 13,8 bükümlü İplik Test Sonuçları
MİTHAT ÖZTEKİN 21 Grafik 4.1. Alfa – Ne grafiği ( 13.8 sabit bükümde ) Büküm ( T’’ – T/m ) 15,4 - 606 Testin Adı Test21 Test22 Test23 Test24 Test25 Test26 Test27 Kalınlık 0 1 2 3 4 5 6 Kalınlık Oranı 1 1,2 1,43 1,66 1,89 2,11 2,34 Alfa @e 4,92 5,44 6,07 6,69 7,31 7,88 8,43 Ne 9,808 7,997 6,423 5,288 4,436 3,814 3,337 Ne CV% 1,57 1,38 1,59 1,75 1,49 1,87 1,48 Elas. 6,4 7,59 8,91 10,47 13,11 14,3 15,1 Elas CV% 7 7,6 8,7 7,6 7,9 7,2 7,5 Muk. 1127 1358 1595 1829 2089 2240 2470 Muk. CV% 5,8 6,8 7,2 7 6,7 6,6 6,9 Rkm 19,08 23 27,01 30,97 35,37 39,06 44,01 Rkm. CV% 5,8 6,8 7,2 7 6,7 6,6 6,9 U % 9,64 9,43 8,65 8,21 8 7,86 8,12 CVm % 12,21 12,01 10,98 10,45 10,55 10,06 11,38 İnce - 40 % 13,5 19,5 4,5 1,5 0,5 0 3 İnce - 50 % 0 1,5 0 0 0 0 0 Kalın + 35 % 393 329,5 181,5 116 235 114 604 Kalın + 50 % 38 40,5 24 28,5 162 65 549 Neps %200 14 5,5 4,5 17 189 82 600 Tüylülük 7,5 7,75 8,28 8,56 9,16 9,33 10,34 Çizelge 4.2. T’’ 15,4 bükümlü İplik Test Sonuçları
MİTHAT ÖZTEKİN 22 Grafik 4.2. Alfa – Ne grafiği ( 15.4 sabit bükümde ) Grafik 4.3. Alfa – RKM grafiği Grafik 4.1 ve 4.2 de İplik numarası ve büküm sabit değeri arasındaki ilişki doğrusal bir artış olduğunu göstermektedir. Fakat burada bük değerinin sabit olduğu unutulmamalıdır. Grafik 4.3 de de büküm sabit değeri ile kopma Rkm arasında doğrusal artış vardır. yine burada da büküm tek bir değer olarak sabittir.
MİTHAT ÖZTEKİN 23 Çizelge 4.3 ve Çizelge 4.4 de iki farklı bükümde, büküm değerlerinin sabit kalması ve şantuk kalınlık değerlerinin artırılması ile iplik numarası (Ne) ve büküm sabit (Alfa) değerinin değiştiği gözlenmiştir. Çizelge 4.3. 542 T/m için şantuk iplik üretimi çalışma değerleri Çizelge 4.4. 606 T/m şantuk iplik üretimi çalışma değerleri
MİTHAT ÖZTEKİN 24 5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER Türkiye’de fantezi iplik üretimi 1985 li yıllarda başlamış olup günümüz kadar pazarın İstek ve ihtiyaçları doğrultusunda gelişmeler göstererek günümüzün teknolojisini yakalamıştır. Bu teknoloji kullanılarak üretime devam edilmektedir. Şantuklu iplik pazarının önde gelen şirketleri üretiminin büyük bölümünü kendi ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Bu pazara giren üretici firmalar zamanla Pazar da ki olan gelişmeyi de göz önüne alarak kapasite ve üretimlerini artırmışlardır. Bunun doğrultusunda çeşitlilik de artmıştır. Normal iplik satışı yanında talep nedeniyle şantuklu iplik satışı da yanında olmaktadır. Şantuklu iplik üretimi gün geçtikçe artmıştır ve daha çok kullanılmıştır. Önceleri şantuklu iplikler üretim makinelerine parça eklenerek yapılırken günümüzde yeni çıkan makine modellerinde bu sistemler opsiyonel olarak verilmektedir. Şantuklu iplik üretimine ilk başlandığı yıllara oranla günümüzde daha teknolojik ve daha hızlı yöntemler kullanılarak üretimleri yapılmaktadır. Yaygın olarak Denim dokuma ve örme alanlarında kullanılan şantuklu iplik üretimi ev tekstilinde de kullanılmaktadır. İplik üretiminde işletme parametreleri de kaliteyi etkileyen faktördür ve büyük ölçüde ürün kalitesini belirler. İplik bükümü ve seçilen kalınlık değerleri sonraki işlemlerle düzeltilemez. Şantuklu iplik de kalınlık değeri artıkça iplik numarası ve büküm sabit değeri değişmektedir. Şantuklu iplik üretiminde, şantuk kalınlıklarına göre büküm ve büküm sabit değeri iyi ayarlanması gereklidir. Gün geçtikçe gelişen bu sektör daha da büyüyecek ve teknik gelişmeleri takip edecektir. Şantuklu iplik çok çeşitli alanlarda kullanıldığı için üretimi devam edecektir. Yaygın kullanılan hali temel şantuk sistemleridir. Multicount ,Multitwist gibi diğer iplik çeşitlerinin kullanımı yaygın değildir. Tekstil sektöründe istenen kaliteyi elde etmek , hammadde seçimi ile başlar ve sıkı bir proses kontrolü , personel know-how’u , ürün mühendisliği ve ürüne yönelik kalite güvencesini içine alır. Hammaddeden bitmiş ürüne ve onun kullanımına kadar genel bilgiye sahip mükemmel eğitilmiş personele ihtiyaç vardır. Sonuç itibariyle, Türkiye’nin, Çin karşısında olduğu gibi, Hindistan ile rekabetinde de, kaliteli ürünlere yönelmesi, moda ve tasarım içeren ürünlere ağırlık vererek marka oluşturması gereklidir. Rekabet edebilecek alanlara yönelerek pazar payını korumak ve arttırmak, hem de daha fazla şantuklu iplik gibi katma değeri yüksek ürünleri yaratmak mümkün olabilecektir.
MİTHAT ÖZTEKİN 25 KAYNAKLAR AMSLER Tex. A.G., 2008 Fantezi iplik donanımları satıcı firma notları AMSLER, B., ‘’ Fancy yan opportunities in spinning Process’’, international textile Bulletin, Şubat 2004 , İsviçre Duru Baykal, P., Babaarslan, O., ve İlhan, İ., Şantuklu iplik üretim teknolojisi ve iplik özellikleri üzerine bir çalışma, 2007 T.K.A.M. Tekstil ve konfeksiyon araştırma merkezi yayınları, cilt :6 Lou, Y.Z., Gao, W.D., Xie, C.P. , ‘’Twist distribution of ring spun slub and its influence on yarn strength’’, journal of textile research, sayı 27,2006 Rameshkumar,C,Anbumatli,N. ‘’fanc yarns for fashion ‘’, 2007 Tarakçıolu, I., ‘’Tekstil sanayi gelecekte nerede üretcek’’ Uluslar arası tekstil sempozyumu,2004 ANONİM 2000 , İ.T.K.İ.B. ANONİM , 1998 - 1990 yıllarda Türk Tekstil ve konfeksiyon sektörü . İstanbul tekstil ve konfeksiyon İhracatcı Birlikleri. I. 65 TEKSTİL ARAŞTIRMA Eylül / 1988 , İplik Teknolojileri YAKARTEPE M. ; GENEL TEKSTİL 1998 ,T.K.A.M. Tekstil ve Konfeksiyon Araştırma Merkezi Yayınları ERCAN, N, M., 1998, Pamuk İplikçiliğinde İplik Özelliklerini Etkileyen Faktörler. 1.Türkiye Pamuk, Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu.S.123-124 Ankara www.tekstilisveren.com www.iplikonline.com www.tzob.org.tr www.fibre2fashion.com www. Vizyon2023.tubitak.gov.tr www.tekstil.gantep.edu.tr www.kalder.org.tr www.rieter.us www.tekstikteknik.com www.pintersa.com www.pinteks.com www.tekstikportal.org www.tekstilisveren.org

More Related Content

Santuk mukavemet büküm_4

  • 1. 1 Mithat ÖZTEKÄ°N ÇUKUROVA ÃœNÄ°VERSÄ°TESÄ° TEKSTÄ°L MÃœHENDÄ°SLİĞİ BÖLÃœMÃœ ADANA ÅžUBAT- 2009 ÅžANTUK KALINLIKLARININ Ä°PLÄ°K MUKAVEMETÄ°NE ETKÄ°SÄ°
  • 2. 2 ÖZET ÅžANTUK KALINLIKLARININ Ä°PLÄ°K MUKAVEMETÄ°NE ETKÄ°SÄ° Yük. Müh. Mithat ÖZTEKÄ°N Ç.Ãœ. Tekstil MühendisliÄŸi Bölümü ÇUKUROVA ÃœNÄ°VERSÄ°TESÄ° TEKSTÄ°L MÃœHENDÄ°SLİĞİ BÖLÃœMÃœ DANIÅžMAN: Doç. Dr. Nihat ÇELÄ°K KahramanmaraÅŸ MATESA iplik iÅŸletmelerinde , ring iÅŸletme içerisinde çalışılmakta olan pamuk özellikleri ve proses deÄŸerleri ne göre ÅŸantuklu iplik elde edilmiÅŸtir. Elde edilen Åžantuklu ipliklerin , ÅŸantuk kalınlığı ile iplik mukavemeti ve büküm iliÅŸkisini saptamak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Çalışmada , ÅŸantuk kalınlıklarının , iplik mukavemet deÄŸerlerini olumlu veya olumsuz yönde etkilediÄŸi ve iplik büküm deÄŸerinin sabit kalarak , büküm sabit deÄŸeri ( alfa) ve iplik numarasının deÄŸiÅŸtiÄŸi saptanmıştır.. Anahtar Kelimeler: Åžantuk, Åžantuk kalınlığı, Åžantuk mukavemeti, Büküm
  • 3. 3 ABSTRACT EFFECT OF SLUB THÄ°CKNESS ON YARN STREGTH Yük. Müh. Mithat ÖZTEKÄ°N Ç.U. Textile Engineering Dep. DEPARMENT OF TEXTILE ENGINEERING UNIVERSITY OF ÇUKUROVA ADVISER: Doç. Dr. Nihat ÇELÄ°K Thıs study was carried out to determine relatıon between slub thickness with yarn stregth and twist in KahramanmaraÅŸ Matesa .We created different slub programs. According theses programs we produced slub yarn with cotton and process specifications In the study , yarn stregth were effected by slub thickness in positively or negatively and twist value is fixed but twist constant ( α ) and yarn count were changed. Key Words: Slub, Slub Thickness, Slub stregth, Twist
  • 4. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 4 İÇİNDEKÄ°LER SAYFA ÖZET.......................................................................................................... 2 ABSTRACT............................................................................................... 3 ÇİZELGELER DÄ°ZÄ°NÄ° ............................................................................ 5 ÅžEKÄ°LLER DÄ°ZÄ°NÄ° .................................................................................. 6 1. GÄ°RÄ°Åž ..................................................................................................... 7 1.1. FANTAZÄ° Ä°PLİĞİN TANIMI 8 1.2. ÅžANTUK APARATLARININ VEYA SÄ°STEMÄ°N ÇALIÅžMA ÅžEKLÄ° ……………………………………………………………. 8 1.2.1. MULTÄ°COUNT Ä°PLÄ°K ÇEŞİTÄ° ……………………………… 9 1.2.2. MULTÄ°TWÄ°ST Ä°PLÄ°K ÇEŞİTÄ° ………………………………. 10 1.3. RÄ°NG Ä°PLÄ°K MAKÄ°NASI ………………………………………. 11 1.3.1. BÃœKÃœM ………………………………………………………… 11 1.4. Ä°PLÄ°K EFEKT PROGRAMININ OLUÅžTURULMASI ………. 13 2. ÖNCEKÄ° ÇALIÅžMALAR .................................................................... 14 3. MATERYAL VE METOT .................................................................. 15 3.1. Materyal ......................................................................................... 15 3.2. Metot ............................................................................................... 16 3.2.1. PAMUK ELYEFININ ÇALIÅžMA DEÄžERLERÄ°................. 16 3.2.2. MAKÄ°NA ÖZELLÄ°KLERÄ° VE ÅžANTUK PROGRAMI…. 17 3.2.3. ÅžANTUK PROGRAM KODLAMASI ……………………. 20 4. BULGULAR VE TARTIÅžMA .......................................................... 21 5. SONUÇLAR VE ÖNERÄ°LER 25 KAYNAKLAR 26 TEÅžEKKÃœR............................................................................................... 27 ÖZGEÇMÄ°Åž 28
  • 5. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 5 ÇİZELGELER DÄ°ZÄ°NÄ° Çizelge Adı Sayfa No Çizelge 3.1.1. Pamuk Elyaf deÄŸerleri 15 Çizelge 3.2.1. Åžantuklu iplik üretiminde kullanılan makine tipi Ve iÅŸlevleri 16 Çizelge 3.2.2.1 Ne.10 ve T/m 542 ‘e makine ayarları 18 Çizelge 3.2.2.2 Ne.10 ve T/m 606 ‘e makine ayarları 18 Çizelge 3.2.3 Test 11 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.1 Test 12 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.2 Test 13 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.3 Test 14 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.4 Test 15 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.5 Test 16 program kodlaması 19 Çizelge 3.2.3.6 Test 17 program kodlaması 19 Çizelge 4.1 T’’ 13,8 bükümlü iplik test sonuçları 21 Çizelge 4.2 T’’ 15,4 bükümlü iplik test sonuçları 22 Çizelge 4.3 T’’ 13,8 için ÅŸantuk iplik üretimi çalışma deÄŸerleri 24 Çizelge 4.4 T’’ 15,4 için ÅŸantuk iplik üretimi çalışma deÄŸerleri 24
  • 6. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 6 ÅžEKÄ°LLER DÄ°ZÄ°NÄ° Åžekil Adı Sayfa No Åžekil 1.2 Çekim silindirlerinde beslemenin artması ile çıkış Silindir sonrası ÅŸantuk oluÅŸması Åžekil 1.2.2 Åžantuk,Multicount,Multitwist iplik üretimi için büküm Ve çekim silindirlerine motor tahriki Åžekil 1.2.3 O.E. iplik de besleme miline program kontrollü motor Tahriki ile ÅŸantuklu iplik oluÅŸması Åžekil 1.3 Çekim sistemi Åžekil 1.3.1 iplik üretiminde alfa açısı Åžekil 1.4 Åžantuk program gösterimi RESÄ°M DÄ°ZÄ°NÄ° Resim Adı Sayfa No Resim 1. UT4 uster test cihazı 20 Resim 2. Tensojet Mukavemet cihazı 20 Resim 3. Ä°plik numara kontrol cihazı 20 Resim 4. Ä°plik büküm test cihazı 20 GARAFÄ°K DÄ°ZÄ°NÄ° Grafik Adı Sayfa No Grafik 4.1 Alfa – Ne GrafiÄŸi 20 Grafik 4.2 Alfa – Ne GrafiÄŸi 20 Grafik 4.3 Alfa – Rkm grafiÄŸi 20
  • 7. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 7 1. GÄ°RÄ°Åž Tekstil ürünlerinin kalitesi , üretim proseslerinde ki uygulamalarından ziyade iplik kalitesine baÄŸlıdır. Bu nedenle ülkemizin dünya pazarlarında güçlü rekabeti için kaliteli iplik üretimi daha fazla önem kazanmaktadır. Ä°pliÄŸin kalitesi , iplik üretiminde kullanılan hammaddenin yanı sıra iÅŸletme çalışma ÅŸartlarına ve çalışanlarına da baÄŸlıdır. Tekstil endüstrisin geliÅŸimi, yıllar boyu insanları daha farklı tekstil dokulara elde etmeye, itmiÅŸtir. Daha çok görsel özelliÄŸi ön planda olan kumaÅŸlar elde etmek için ise normal ipliklerle kıyaslanmayacak kadar deÄŸiÅŸik yapıları olan fantezi iplikler geliÅŸtirilmiÅŸtir. Son yıllarda iplik üretim tesislerine çok fazla yatırımlar yapılmıştır. Bu nedenle bir çok normal iplik üreticisi iÅŸletmelerini kapatmak zorunda kalmıştır. Fakat katma deÄŸeri yüksek iplik ve fantezi iplik üreticileri üretimlerine yoÄŸun olarak devam etmektedir. Fantezi iplikler özel sipariÅŸler üzerine üretilmektedir. Rekabet ortamının getirdiÄŸi yenilikler fantezi iplik sektöründe atılım yapmasında önemli rol oynamıştır. GeliÅŸmekte olan bu endüstri dalı yeni ilgi görmeye baÅŸlamıştır. Bu nedenle eskiden mevcut makineler üzerinde modifikasyonlarla fantezi iplikler elde edilirdi. Åžimdi ise yeni jenerasyon iplik makinelerin tamamında ÅŸantuklu iplik üretim opsiyonu bulunmaktadır. Ring ve Open-End iplik eÄŸirme sistemlerinde kontrollü üretilen efektli iplikler , Almanca ‘’ Flamme’’ , Ä°ngilizce ‘’ Slub’’ ve Türkçe ‘’ Åžantuk ‘’ olarak adlandırılmaktadır.
  • 8. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 8 1.1. FANTEZÄ° Ä°PLİĞİN TANIMI Tekstil endüstrisinin geneline bakıldığında fantezi iplik, dokuma, boya-apre ile kıyaslandığında daha küçük çaplı görünmektedir. Fantezi iplik ticaretinde kullanılan teknoloji yeni standartlaÅŸmaya baÅŸlamıştır , fakat halen fantezi iplik çeÅŸitlerinde kavram karışıklığı mevcuttur. Fantezi iplik tanımlamalarından bazıları şöyledir: * Ä°pliÄŸin ÅŸeklinde, renginde , parlaklığında , hammadde kalitesinde v.b karakteristik özellikler gösteren , kumaÅŸ bitim iÅŸlemi ile belirli bir kumaÅŸ estetiÄŸini saÄŸlayan ipliklerdir. * Normal düz ipliÄŸin iç yapısında , lif kompozisyonunda ve renginde sapma olarak nitelendirilir. * Fantezi iplik, tesadüfi ve periyodik olarak dağılan düzgünsüzlükleri bünyesinde bulunduran ipliktir. Bu düzgünsüzlükler , iplik kalınlığını , materyal tipini ve benzer özellikleri deÄŸiÅŸtirerek veya bunların kombinasyonu ile oluÅŸturulmaktadır. * Åžantuklu iplik, program kontrolü ile düz ipliÄŸin yapısında oluÅŸturulan kalınlık deÄŸiÅŸiklikleri olarak adlandırılır. * Ä°plik üzerinde bir program dahilinde istenen uzunluk ve istenen kalınlıklar oluÅŸturulur ve bu oluÅŸturulan kalın yerler ‘’slub – Flamme - Åžantuk’’ ÅŸeklinde adlandırılır.Åžantuk diye adlandırılan kalın yerlerin büküm karakteristiÄŸi ,normal iplikten farklılıklar gösterir. 1.2. ÅžANTUK APARATLARININ VEYA SÄ°STEMÄ°N ÇALIÅžMA ÅžEKLÄ° Normal iplik üretiminde; Motordan gelen hareket diÅŸliler yardımı ile çekim silindirlerine hareket vererek üretim yapılır. Åžantuklu iplik ise; Sabit hızla dönen bu motorların, program dahilinde hızlarının artması ile silindirlerin hızları artar ve çekim silindirlerinde elyaf beslemesinin artışı ile saÄŸlanır. Kısaca, Åžantuk ünitelerinin çalışma prensibi , Ring iplik makinelerin de ön , orta , arka silindirlerin hızlarının kontrolüdür. Open End makinelerinde ise besleme silindirinin kontrolü dür. Åžantuk Aparatlarını kendi içinde sınıflamak gerekir. 1- Temel Åžantuk Ãœniteleri 2- Multicount Ãœniteleri 3- Mutitwist Ãœniteleri 4- Short Slub Ãœniteleri ( Kısa ÅŸantuk veya XSS ( Extreme Short Slub) ) 5- Injected Yarn Ãœniteleri Ground Flamme = Basic Slub = Temel Åžantuk , aynı anlamda kullanılmaktadır. Temel ÅŸantuk iplik de, ÅŸantuk boyları kısadır, Büküm sabit ve iplik numarası ( Ne ) deÄŸiÅŸkendir. Ãœretilecek iplik çeÅŸidine göre makine programı ve iplik efekt programı kontrol ünitesinden sistemin hafızasına yüklenir.
  • 9. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 9 Sistemin çalışma ÅŸekli; çekime ( Arka ve Orta silindir ) müdahale etmektir. Yani arka ve orta silindir hızları motor vasıtası ile artırılır. Temel ÅŸantuk iplik de, Ring için önerilen minimum ÅŸantuk boyu; Minimum ÅŸantuk boyu = Elyaf boyu + % 10 Elyaf boyu olmalıdır. ee NT a=/" formülü üzerinden, temel ÅŸantuklu ipliÄŸi açıklayacak olursak; Büküm ( T’’) sabit, Alfa ( α ) deÄŸiÅŸken, Ä°plik numarası ( Ne ) deÄŸiÅŸkendir. Åžekil 1.2: Çekim silindirlerinde Beslemenin artması ile çıkış silindir (ön silindir) sonrası ÅŸantuk oluÅŸması 1.2.1 MULTICOUNT Ä°PLÄ°K ÇEŞİTÄ° Multicount ( MC ) iplik, numara (Ne) ve büküm varyasyonu olan iplik çeÅŸididir. Ä°plik numara ve büküm deÄŸiÅŸkenliÄŸi çekim ve büküm motorları tarafından saÄŸlanmaktadır. Bu iplik üretiminde her üç silindirin hızları deÄŸiÅŸmektedir. Multicount iplik de önerilen minimum ÅŸantuk boyu; Minimum ÅŸantuk boyu = 2 metre olmalıdır. ee NT a=/" formülü üzerinden, multicount ipliÄŸi açıklayacak olursak; Büküm ( T’’) deÄŸiÅŸken , Alfa ( α ) sabit , Ä°plik numarası ( Ne ) deÄŸiÅŸkendir.
  • 10. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 10 1.2.2 MULTITWIST Ä°PLÄ°K ÇEŞİTÄ° Multitwist ( TC ) iplik, büküm varyasyonu olan ve iplik numarası aynı kalan ( Ne ) iplik çeÅŸididir. Büküm deÄŸiÅŸkenliÄŸi, büküm motoru saÄŸlanmaktadır. Multitwist iplik de önerilen minimum ÅŸantuk boyu; Minimum ÅŸantuk boyu = 2 metre olmalıdır. ee NT a=/" formülü üzerinden, multitwist ipliÄŸi açıklayacak olursak; Büküm ( T’’) deÄŸiÅŸken, Alfa ( α ) deÄŸiÅŸken, Ä°plik numarası ( Ne ) sabittir. Åžekil 1.2.2 : Åžantuk, Multicount, Multitwist iplik üretim için Büküm ve Çekim Silindirlerine Motorların tahriki
  • 11. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 11 Åžekil 1.2.3: O.E. Ä°plik ’de Besleme Miline program kontrollü motor tahriki ile ÅŸantuk Ä°plik oluÅŸması 1.3. RÄ°NG Ä°PLÄ°K ( Vater ) MAKÄ°NASI Vater makinasının temel görevleri: 1) Fitili istenen iplik numarasına uygun çekim uygulayarak inceltmek. 2) Ä°pliÄŸe büküm vererek mukavemet saÄŸlamak. 3) Ä°pliÄŸi masura üzerine sarmak. Vater makinası çekim iÅŸini ÅŸu ÅŸekilde yapar: caÄŸlıktan gelen fitil bir dizi silindirler arasından geçer. Üç adet olan silindirin, fitilin giriÅŸ yönüne göre yukarıdan üstteki ve ortadaki silindirin oluÅŸturduÄŸu bölgeye ön çekim bölgesi, ortadaki ve alttaki silindirin oluÅŸturduÄŸu bölgeye de ana çekim bölgesi denir. Silindirlerden Arka ve ortadaki birbirine akuple olarak, diÅŸlilerle belirlenmiÅŸ oranda farklı hızlarla çalışırlar. Ön silindir ise bağımsız olarak ve üstteki iki tanesinden daha hızlı çalışır. Arka silindir ve orta silindirin devrinin deÄŸiÅŸmesiyle fitil beslemesi artar ve ÅŸantuk adı verilen iplik de kalın yerler oluÅŸturulur. Åžekil 1.3: Çekim Sistemi 1.3.1. BÃœKÃœM Ä°plik karakteristiÄŸi büküm katsayısıyla belirlenir. Bükümün artırılması ipliÄŸin mukavemetini artırır. Bir ipliÄŸe verilecek büküm miktarı, o ipliÄŸin daha sonraki kullanım yerine göre seçilir. Bükümün derecesi genellikle ikiye ayrılır:
  • 12. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 12 Açık büküm: Triko(örme) ipliklerine verilir. Örme makinesinde ipliklerin karşılayacağı direnç nispeten düşük olduÄŸu için triko ipliÄŸi üzerindeki büküm düşüktür. Kapalı büküm: Dokuma ipliklerine verilir, dokuma tezgahında özellikle çözgü ipliklerinin üzerine binen yük oldukça fazla olduÄŸu için dokuma ipliklerine, yüksek büküm verilir. Büküm aÅŸağıdaki formülle hesaplanır: T/m: metredeki tur sayısı, T/inch: inchteki büküm sayısı αm:metrik büküm katsayısı, αe: ingiliz büküm katsayısı ‘α ‘ = Alfa = Büküm sabit deÄŸeridir. Alfa deÄŸeri numara metrik veya inç cinsinden ifade edilir. Ä°pliÄŸin metredeki veya inç’ deki tur sayısını belirtmektedir. Alfa deÄŸerinin dar açıdan geniÅŸ açıya büyümesi ipliÄŸin metredeki tur sayısının artması anlamına gelmektedir. Åžekil 1.3.1: Ä°plik üzerindeki ‘α ‘ Açısı T/m= αm x √Nm veya T/inch=αe x √Ne T/m= 39,4 x T/inch
  • 13. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 13 1.4. Ä°PLÄ°K EFEKT ( ÅžANTUK ) PROGRAMININ OLUÅžTURULMASI Efekt program; kumaÅŸ veya iplik numunesi üzerinden veya numune olmadan istenen özelliklere göre; Normal iplik uzunluÄŸu, Åžantuk uzunluÄŸu,Åžantuk kalınlığı belirlenerek yapılır. Yapılan program ( Kodlama ) iki haneden oluÅŸmaktadır. X X Åžekil 1.4.Åžantuk programı gösterimi X1,X2,X3,...........= Normal iplik uzunluÄŸudur. Y1,Y2,Y3,...........= Åžantuk UzunluÄŸudur. Z0........................= Normal iplik kalınlığıdır. Program içinde ‘’ 0 ‘’ ile belirlenir. (kodlanır) Z1,Z2,..................= Åžantuk Kalınlığıdır. Adres Uzunluk Kalınlık 0 X1 Z0 1 Y1 Z1 2 X2 Z0 3 Y2 Z2 4 X3 Z0 X1 X2 X3 Y1 Y2 Z2Z1 Z0 Uzunluk Kalınlık
  • 14. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 14 3. MATERYAL VE METOT 3.1. Materyal MATESA iplik iÅŸletmesinde Çizelge 3.1.1 de özellikleri verilen pamuk elyafı kullanılmıştır. Bu deÄŸerler demet elyaf deÄŸerleri olup HVI 900 test cihazı ile elde edilen deÄŸerlerdir. Elyaf Cinsi USA Pamuk Çırçır Åžekli Sawgin Pamuk rutubeti 6 % SCI 139 Microner 4,4 Mukavemet ( gr/tex) 29,7 Uzunluk ( mm ) 29,25 Uniformite ( % ) 82,5 SFI 8,5 Elastikiyet 8,1 CG 11-1 RD 31,7 +b 9,4 Çizelge 3.1.1. Pamuk Elyaf DeÄŸerleri 3.2. Metot Materyal temini ,balya seçimi ve tarak ,cer ,fitil ile iplik aÅŸamaları ile ilgili yöntemler aÅŸağıda verilmiÅŸtir. Çizelge 3.1.2 de ÅŸantuklu iplik üretiminde kullanılan makineler çalışmanın prosesini oluÅŸturmuÅŸtur.
  • 15. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 15 Makine Adı Makine Tipi Makine Ä°ÅŸlevi Harman Hallaç Rieter PamuÄŸun harmanlanması, gevÅŸetilmesi açılması , karıştırılması ve temizlenmesi . Tarak Rieter Elyaf kütlelerinin tek elyaf haline gelinceye kadar açılması, yabancı madde ve tozların uzaklaÅŸtırılması kısa elyaf ve nopelerin giderilmesi , elyafın daha iyi karışımının saÄŸlanması. Cer Rieter Taranmış elyaf grubunu çekerek düzgün (parelel) konuma getirmek , inceltmek ve homojenlik saÄŸlamak. Fitil Rieter Cer ÅŸeritlerinin çok az bir bükümle yeterli mukavemetin saÄŸlandığı, ön eÄŸirme iÅŸlemi yaparak fitil ÅŸeridi haline getirmek. Vater Rieter Fitil formundaki elyaflara çekim ve büküm vererek iplik elde etmek. Bobin Schlafhorst Ä°plik elde edildikten sonra bobinleme iÅŸleminin yapılması. Çizelge 3.2.1. Åžantuklu iplik üretiminde kullanılan Makine Tipi ve Ä°ÅŸlevleri
  • 16. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 16 3.2.1. Pamuk elyafının çalışma deÄŸerleri Pamuk’ un iÅŸletme içerisindeki makineler de çalışma deÄŸerleri; ÅŸerit numarası düzgünsüzlük deÄŸerleri aÅŸağıdaki tabloda verilmiÅŸtir. Test Sayısı Tarak Ne Cer 1 Ne Cer 2 Ne Fitil Ne 1 0,11 0,112 0,111 0,51 2 0,111 0,113 0,11 0,503 3 0,112 0,112 0,11 0,505 4 0,109 0,111 0,111 0,518 5 0,11 0,113 0,11 0,52 6 0,11 0,112 0,11 0,52 7 0,11 0,112 0,109 0,52 8 0,111 0,113 0,111 0,52 9 0,11 0,111 0,11 0,516 10 0,11 0,11 0,11 0,514 11 0,113 0,11 0,109 0,509 12 0,11 0,112 0,11 0,511 13 0,111 0,112 0,11 0,512 14 0,112 0,113 0,11 0,513 15 0,111 0,112 0,109 0,51 ORT. 0,111 0,112 0,11 0,513 RANGE 0,004 0,003 0,002 0,011 CV % 1,1 0,9 0,5 0,9 U % 3,8 3,2 2,8 2,5 Çizelge 3.2.1.1. Tarak, Cer, Fitil Åžerit Numaraları 3.2.2 Çalışmayı oluÅŸturacak makinenin özellikleri ve ÅŸantuk programı Ring iplik makinesinde çalışmalar yapılmış olup. Çizelge de verilen deÄŸerler iplik makinesinde sabit olarak ayarlanmıştır. Sadece makinede, iki farklı büküm ve ÅŸantuk programları deÄŸiÅŸtirilerek üretim elde edilmiÅŸtir. Ä°lk denemelerde iplik büküm deÄŸeri 542 T/m olarak seçilmiÅŸtir. Bu büküm deÄŸeri ile ÅŸantuk kalınlıkları deÄŸiÅŸtirilerek üretim yapılmıştır. Ä°kinci denemelerde ise büküm deÄŸeri 12 % artırılarak 606 T/m alınmış ve tekrar ÅŸantuk kalınlıkları artırılarak üretim yapılmıştır.
  • 17. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 17 Ä°plik Numarası ( Ne) 10 Büküm ( T/m) 542 Alfa 4,4 Çekim 20 Fitil Numarası 0,50 Fitil Bükümü 35,50 Kırıcı çekim 1,14 Klips ( mm) 5 Makine Hızı ( d / dak ) 8000 Kopça 11 Bilezik çapı ( mm) 54 Çizelge 3.2.2.1. Ne:10 ve T/m 542 ‘ e göre makine ayarları Ä°plik Numarası ( Ne) 10 Büküm ( T/m) 606 Alfa 4,4 Çekim 20 Fitil Numarası 0,50 Fitil Bükümü 35,50 Kırıcı çekim 1,14 Klips ( mm) 5 Makine Hızı ( d / dak ) 8000 Kopça 11 Bilezik çapı ( mm) 54 Çizelge 3.2.2.2. Ne:10 ve T/m 606 ‘ e göre makine ayarları 3.2.3 Åžantuk programı kodlaması Åžantuk programının kodlaması iki hanede kodlanmıştır. Birinci hane Uzunluk, ikinci hane kalınlık olarak alınmıştır. Elde edilen üretim her seferinde kalınlıklar bir adım artırılarak yapılmıştır. Yapılan program kodlamaları aÅŸağıdaki çizelgelerde verilmiÅŸtir. Test11 program kodlaması ile Normal iplik üretimi elde edilmiÅŸtir. Test12 program kodlaması ile Kalınlık % 20 artırılmıştır. Test13 program kodlaması ile Kalınlık % 43 artırılmıştır. Test14 program kodlaması ile Kalınlık % 66 artırılmıştır. Test15 program kodlaması ile Kalınlık % 89 artırılmıştır. Test16 program kodlaması ile Kalınlık % 111 artırılmıştır. Test17 program kodlaması ile Kalınlık % 134 artırılmıştır.
  • 18. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 18 Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 0 1 500 0 Çizelge 3.2.3: Test11 program kodlaması ( Normal iplik üretimi ) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 1,20 1 500 1,20 Çizelge 3.2.3.1: Test12 program kodlaması ( Kalınlık % 20 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 1,43 1 500 1,43 Çizelge 3.2.3.2: Test13 program kodlaması ( Kalınlık % 43 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 1,66 1 500 1,66 Çizelge 3.2.3.3: Test14 program kodlaması ( Kalınlık % 66 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 1,89 1 500 1,89 Çizelge 3.2.3.4: Test15 program kodlaması ( Kalınlık % 89 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 2,11 1 500 2,11 Çizelge 3.2.3.5: Test16 program kodlaması ( Kalınlık % 111 artırılmıştır.) Adres Uzunluk Kalınlık 0 500 2,34 1 500 2,34 Çizelge 3.2.3.6: Test17 program kodlaması ( Kalınlık % 134 artırılmıştır.)
  • 19. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 19 3.2.4. Åžantuklu Ä°plik laboratuar deÄŸerlerinin elde edilmesi Elde edilen ÅŸantuklu iplikler USTER test cihazlarında mukavemet ve büküm kontrolü yapılmıştır. Bu kontroller her bir test için 10 ‘ar adet kopstan yapılmıştır. Her bir kopstan iplik numara kontrolü, mukavemet kontrolü ve uster düzgünsüzlük testleri yapılmıştır. Test yapılan cihazlar aÅŸağıdaki resimlerle gösterilmiÅŸtir. Resim 1: UT4 uster test cihazı Resim 2: Tensojet mukavemet cihazı Resim 3: Ä°plik numara kontrol cihazı Resim 4: iplik büküm test cihazı
  • 20. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 20 4. BULGULAR VE TARTIÅžMA Ä°plik mukavemetini , elyaf deÄŸerlerinin yanı sıra ipliÄŸe verilen büküm deÄŸeri de etkilemektedir. Çizelge 3.2.2.1 ‘e göre makine çalıştırılmıştır ve Çizelge 4.1. ‘de 548 T/m büküm deÄŸerini ve Ne: 10 ‘a göre makine deÄŸerleri sabit olarak alındıktan sonra sadece ÅŸantuk kalınlıklarını oranı program ile makineye yüklenerek üretim yapılmış ve elde edilen sonuçlar Çizelge 4.1 ‘ de verilmiÅŸtir. Bu test deÄŸerleri içerisinde iplik numarası Ne 9.797 normal iplikten baÅŸlayarak kalınlık artıkça Ne 3,363’e kadar üretim elde edilmiÅŸtir. Kalınlık artırıldıkça iplik numarası deÄŸiÅŸiyor. Ä°plik Elastikiyet, Mukavemet, Rkm deÄŸerlerinin artışı gözlenmiÅŸtir. Büküm ( T’’ - T/m ) 13,8 - 542 Testin Adı Test11 Test12 Test13 Test14 Test15 Test16 Test17 Kalınlık kodu 0 1 2 3 4 5 6 Kalınlık Oranı 1 1,2 1,43 1,66 1,89 2,11 2,34 Alfa @e 4,44 4,91 5,46 6,00 6,47 7,05 7,57 Ne 9,797 8,001 6,474 5,36 4,615 3,88 3,363 Ne CV% 0,63 1,26 1,68 1,27 2,15 1,87 1,54 Elas. 6,86 7,91 9,06 10,69 11,06 12,46 13,24 Elas CV% 6,6 5,8 6 6,7 7,7 6,7 7,3 Muk. 1123 1408 1660 1953 2204 2380 2540 Muk. CV% 6,2 5,6 6,5 6,3 6,1 6,2 6,2 Rkm 19,02 23,84 28,11 33,07 37,33 40,3 44,27 Rkm. CV% 6,2 5,6 6,5 6,3 6,1 6,2 6,2 U % 10,06 8,8 8,38 7,92 7,88 7,53 7,21 CVm % 12,93 11,17 10,65 10 9,99 9,57 9,39 Ä°nce - 40 % 47,5 5,5 3,5 7,5 0,5 0 0 Ä°nce - 50 % 7 1,5 0 0 0 0 0 Kalın + 35 % 505,5 195 141,5 70 77 53 48 Kalın + 50 % 91 13,5 21 6,5 13,5 17 14 Neps %200 18 3 2 3 17,5 11,5 5 Tüylülük 7,89 8,49 8,69 9,11 8,7 9,25 9,27 Çizelge 4.1. T’’ 13,8 bükümlü Ä°plik Test Sonuçları
  • 21. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 21 Grafik 4.1. Alfa – Ne grafiÄŸi ( 13.8 sabit bükümde ) Büküm ( T’’ – T/m ) 15,4 - 606 Testin Adı Test21 Test22 Test23 Test24 Test25 Test26 Test27 Kalınlık 0 1 2 3 4 5 6 Kalınlık Oranı 1 1,2 1,43 1,66 1,89 2,11 2,34 Alfa @e 4,92 5,44 6,07 6,69 7,31 7,88 8,43 Ne 9,808 7,997 6,423 5,288 4,436 3,814 3,337 Ne CV% 1,57 1,38 1,59 1,75 1,49 1,87 1,48 Elas. 6,4 7,59 8,91 10,47 13,11 14,3 15,1 Elas CV% 7 7,6 8,7 7,6 7,9 7,2 7,5 Muk. 1127 1358 1595 1829 2089 2240 2470 Muk. CV% 5,8 6,8 7,2 7 6,7 6,6 6,9 Rkm 19,08 23 27,01 30,97 35,37 39,06 44,01 Rkm. CV% 5,8 6,8 7,2 7 6,7 6,6 6,9 U % 9,64 9,43 8,65 8,21 8 7,86 8,12 CVm % 12,21 12,01 10,98 10,45 10,55 10,06 11,38 Ä°nce - 40 % 13,5 19,5 4,5 1,5 0,5 0 3 Ä°nce - 50 % 0 1,5 0 0 0 0 0 Kalın + 35 % 393 329,5 181,5 116 235 114 604 Kalın + 50 % 38 40,5 24 28,5 162 65 549 Neps %200 14 5,5 4,5 17 189 82 600 Tüylülük 7,5 7,75 8,28 8,56 9,16 9,33 10,34 Çizelge 4.2. T’’ 15,4 bükümlü Ä°plik Test Sonuçları
  • 22. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 22 Grafik 4.2. Alfa – Ne grafiÄŸi ( 15.4 sabit bükümde ) Grafik 4.3. Alfa – RKM grafiÄŸi Grafik 4.1 ve 4.2 de Ä°plik numarası ve büküm sabit deÄŸeri arasındaki iliÅŸki doÄŸrusal bir artış olduÄŸunu göstermektedir. Fakat burada bük deÄŸerinin sabit olduÄŸu unutulmamalıdır. Grafik 4.3 de de büküm sabit deÄŸeri ile kopma Rkm arasında doÄŸrusal artış vardır. yine burada da büküm tek bir deÄŸer olarak sabittir.
  • 23. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 23 Çizelge 4.3 ve Çizelge 4.4 de iki farklı bükümde, büküm deÄŸerlerinin sabit kalması ve ÅŸantuk kalınlık deÄŸerlerinin artırılması ile iplik numarası (Ne) ve büküm sabit (Alfa) deÄŸerinin deÄŸiÅŸtiÄŸi gözlenmiÅŸtir. Çizelge 4.3. 542 T/m için ÅŸantuk iplik üretimi çalışma deÄŸerleri Çizelge 4.4. 606 T/m ÅŸantuk iplik üretimi çalışma deÄŸerleri
  • 24. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 24 5. SONUÇLAR VE ÖNERÄ°LER Türkiye’de fantezi iplik üretimi 1985 li yıllarda baÅŸlamış olup günümüz kadar pazarın Ä°stek ve ihtiyaçları doÄŸrultusunda geliÅŸmeler göstererek günümüzün teknolojisini yakalamıştır. Bu teknoloji kullanılarak üretime devam edilmektedir. Åžantuklu iplik pazarının önde gelen ÅŸirketleri üretiminin büyük bölümünü kendi ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Bu pazara giren üretici firmalar zamanla Pazar da ki olan geliÅŸmeyi de göz önüne alarak kapasite ve üretimlerini artırmışlardır. Bunun doÄŸrultusunda çeÅŸitlilik de artmıştır. Normal iplik satışı yanında talep nedeniyle ÅŸantuklu iplik satışı da yanında olmaktadır. Åžantuklu iplik üretimi gün geçtikçe artmıştır ve daha çok kullanılmıştır. Önceleri ÅŸantuklu iplikler üretim makinelerine parça eklenerek yapılırken günümüzde yeni çıkan makine modellerinde bu sistemler opsiyonel olarak verilmektedir. Åžantuklu iplik üretimine ilk baÅŸlandığı yıllara oranla günümüzde daha teknolojik ve daha hızlı yöntemler kullanılarak üretimleri yapılmaktadır. Yaygın olarak Denim dokuma ve örme alanlarında kullanılan ÅŸantuklu iplik üretimi ev tekstilinde de kullanılmaktadır. Ä°plik üretiminde iÅŸletme parametreleri de kaliteyi etkileyen faktördür ve büyük ölçüde ürün kalitesini belirler. Ä°plik bükümü ve seçilen kalınlık deÄŸerleri sonraki iÅŸlemlerle düzeltilemez. Åžantuklu iplik de kalınlık deÄŸeri artıkça iplik numarası ve büküm sabit deÄŸeri deÄŸiÅŸmektedir. Åžantuklu iplik üretiminde, ÅŸantuk kalınlıklarına göre büküm ve büküm sabit deÄŸeri iyi ayarlanması gereklidir. Gün geçtikçe geliÅŸen bu sektör daha da büyüyecek ve teknik geliÅŸmeleri takip edecektir. Åžantuklu iplik çok çeÅŸitli alanlarda kullanıldığı için üretimi devam edecektir. Yaygın kullanılan hali temel ÅŸantuk sistemleridir. Multicount ,Multitwist gibi diÄŸer iplik çeÅŸitlerinin kullanımı yaygın deÄŸildir. Tekstil sektöründe istenen kaliteyi elde etmek , hammadde seçimi ile baÅŸlar ve sıkı bir proses kontrolü , personel know-how’u , ürün mühendisliÄŸi ve ürüne yönelik kalite güvencesini içine alır. Hammaddeden bitmiÅŸ ürüne ve onun kullanımına kadar genel bilgiye sahip mükemmel eÄŸitilmiÅŸ personele ihtiyaç vardır. Sonuç itibariyle, Türkiye’nin, Çin karşısında olduÄŸu gibi, Hindistan ile rekabetinde de, kaliteli ürünlere yönelmesi, moda ve tasarım içeren ürünlere ağırlık vererek marka oluÅŸturması gereklidir. Rekabet edebilecek alanlara yönelerek pazar payını korumak ve arttırmak, hem de daha fazla ÅŸantuklu iplik gibi katma deÄŸeri yüksek ürünleri yaratmak mümkün olabilecektir.
  • 25. MÄ°THAT ÖZTEKÄ°N 25 KAYNAKLAR AMSLER Tex. A.G., 2008 Fantezi iplik donanımları satıcı firma notları AMSLER, B., ‘’ Fancy yan opportunities in spinning Process’’, international textile Bulletin, Åžubat 2004 , Ä°sviçre Duru Baykal, P., Babaarslan, O., ve Ä°lhan, Ä°., Åžantuklu iplik üretim teknolojisi ve iplik özellikleri üzerine bir çalışma, 2007 T.K.A.M. Tekstil ve konfeksiyon araÅŸtırma merkezi yayınları, cilt :6 Lou, Y.Z., Gao, W.D., Xie, C.P. , ‘’Twist distribution of ring spun slub and its influence on yarn strength’’, journal of textile research, sayı 27,2006 Rameshkumar,C,Anbumatli,N. ‘’fanc yarns for fashion ‘’, 2007 Tarakçıolu, I., ‘’Tekstil sanayi gelecekte nerede üretcek’’ Uluslar arası tekstil sempozyumu,2004 ANONÄ°M 2000 , Ä°.T.K.Ä°.B. ANONÄ°M , 1998 - 1990 yıllarda Türk Tekstil ve konfeksiyon sektörü . Ä°stanbul tekstil ve konfeksiyon Ä°hracatcı Birlikleri. I. 65 TEKSTÄ°L ARAÅžTIRMA Eylül / 1988 , Ä°plik Teknolojileri YAKARTEPE M. ; GENEL TEKSTÄ°L 1998 ,T.K.A.M. Tekstil ve Konfeksiyon AraÅŸtırma Merkezi Yayınları ERCAN, N, M., 1998, Pamuk Ä°plikçiliÄŸinde Ä°plik Özelliklerini Etkileyen Faktörler. 1.Türkiye Pamuk, Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu.S.123-124 Ankara www.tekstilisveren.com www.iplikonline.com www.tzob.org.tr www.fibre2fashion.com www. Vizyon2023.tubitak.gov.tr www.tekstil.gantep.edu.tr www.kalder.org.tr www.rieter.us www.tekstikteknik.com www.pintersa.com www.pinteks.com www.tekstikportal.org www.tekstilisveren.org