3. SARRERA ZER DA SEGURTASUNA ? Birusak puskatu eta suntsitu egiten dituzte ordenagailuak. Babestekotasuna ,osotasuna eta baliagarritasuna. Publizitatea.
7. SPAM Mezu baztergarri ezagunena da. Posta elektronikotik bidaltzen den publizitate-erauntsia da duen eragilerik indartsuena.
8. HOAX Iruzurrezko edukidun mezuak ere heltzen zaizkigu posta elektronikoaz, hoax deritzonak, kateko banaketa. Zenbait motatakoak daude: Hondamendi- birusei buruzko informazioa dakarkigutenak. Ume gaixoekiko elkartasunera dei egiten dutenak. Oso aberatza bihurtzeko formula dituztenak: zorte izateko kateak sortzen dizkigute, are gehiago, segurtasuna edo birusei buruzko abisuak ere dakarzkigute.
9. PHISHING Modan dagoen maula da. Itxuraz banketxeek bidalitako e-mailen bitartez datu pertsonalen jabea izaten saiatzen da.
13. Zer dira bugs-ak? Sarearen bitartez sartzen diren hainbat arriskuren jatorria dira.
14. Ordenagailuan instalatuta duzun software guztiak ditzake akatsak; nolanahi ere, programa informatiko baten atzean aplikazioak garatzen duen pertsona talde bat dago, eta pertsonak ere hainbatetan okertzen dira.
16. Ondorioak Bug batek ondorio txundagarriak azaldu ditzake: Fitxategi bat ezin inprimatu, edo ordenagailuaren segurtasuna arriskuan jartzen dituzten akatsak.
17. Nola babestu bugen aurka? Fabrikatzaileek segurtasun-zuloak detektatu eta gero, erabiltzaileak jaitsi ditzakeen doaneko erabakiak argitaratzen dituzte.
22. Trolla Birus mota bat da. kalterik egiten es duten aplikazio bezala heltzen dira ordenagailura. Exekutatzen ditugunean, gure ordenagailuan programa ezkutu maltzurra, uzten dute.
23. Orokorrean Troiako zaldiak ez dira ugaltzen eta ez dute fitxategirik kutsatzen.
25. AURKIBIDEA · Zure ordenagailuari kalte egiten dizkioten programak - Adware - Spyware 1-Zer dira? 2-Nola sartzen dira gure ordenagailuetan ? 3-Zein informazio atera diezagukete? 4-Zein dira spyware ezagunenak ? - Rootkit · Guzti hori sahiesteko: - Firewall · Infekzioen sintomak
26. Adware Adware batean sortzen diren leihoetan (pop-up) zein pantailan agertzen diren barretan, publizitatea txertatzen duten programak dira. Estrategia honen xedea programari diru laguntza ematea da, erabiltzaileak prezio txikiagoan, hainbatetan doan ere, programa hori lor dezan .
27. Adware batzuk spyware ere badira, haien baitan erabiltzailearen baimenik gabeko datuen jarraipena burutzen duen kode gaiztoa baitakarte beste batzuei eskuratzeko. Interneten Spyware eta adware saihesteko eta ezabatzeko programak daude: Ad-Aware eta Search & Destroy adibidez. Oso antibirus onak ere detektatu ditzakete espioiak: Kaspersky, Norton Antibirus, Panda Antibirus, AVG Free, besteak beste.
28. Spyware Zer da Spiware? Spyware-ak gure sisteman erraz instalatzen diren eta gure datuak lapurtu eta sarean egiten ditugun mugimenduak jarraitzen dituzten programa txikiak dira. Gero gure informazio hori gure datuak erabiliko dituzten interneteko enpresei bidaltzen dizkiete, lehen sintomak hautematen ditugun arte.
29. 1. Nola sartzen dira gure ordenagailuetan? Kode gaiztoa gure baimenik gabe kargatzen diguten Interneteko guneetan sartzen garenean (ActiveX, JavaScripts edo Cookie-ak). Birus batekin batera edo Troiako baten laguntzarekin. Doako programetan ezkutatuta (Freeware), haien erabilera-baldintzak onartzean (ia beti ingelesez eta irakurtzen ez ditugunak), espioien baldintzak ere onartzen ditugu.
30. 2. Zein informazio atera diezagukete? Esaterako: zure posta elektronikoa eta pasahitza, IP eta DNS helbideak, telefonoa, herrialdea, bisitatzen dituzun orriak eta interesatzen zaizkizunak, haietan zenbat denbora ematen duzun eta zenbatetan itzultzen zaren eta zein jaisten dituzun, internet bidez zer erosten duzun eta zure kreditu-txartela edo bankuko datuak bezalako datu garrantzitsuagoak ere bai . 3. Zein dira spyware ezagunenak? - AdSofware - Alexa - Cydoors - Gator - Web3000
31. Rootkit Rootkit –ak arrotzen ekintzak ezkutatzen dituzten tresnak dira. Gainera, rootkitek erasotzaileari ezkutuko bideak eskaintzen dizkiote sistema erabili ahal izateko nahi duenean.
32. Firewall Suebakia (firewall) zure ordenagailutik edo zure ordenagailura egiten diren konexioak kontrolatzen dituen softwarea da. Segurtasun maila handia ematen du, eta egon daitezkeen erasoetatik babesten zaitu, baina bi dira haren alde txarrak. Internetekin komunikatzeko programa behar baduzu, eMule esaterako, komunikatzeko atakak irekiak beharko ditu honek, bestela gaizki ibiliko litzake. Firewall-i adierazi beharko diozu zure ordenagailutik zein programak atera ditzaketen datuak. Gehienetan, firewall-ek hautematen du ataka baten bidez zein programak nahi duen komunikatzea eta baimena ematen diozun edo ez galdetuko dizu .
33. Infekzioen Sintomak Infekzioaren 6 sintoma nagusiak hurrengoak dira: Hasierako orriaren aldaketa. “ pop-up” leihoen agerpena konektatuta egon gabe eta nabigatzailea itxita egon arren, gehienak komertzialak eta gai pornografikodunak. Alexa, Hotbar, MyWebSearch, FunWeb…eta halako lekuen bilaketa-barra ezabatezinak . Nabigatzailearen tresna-barran agertzen diren botoi kenduezinak. Nabigazioa gero eta geldoagoa, gero eta arazo gehiagorekin gertatzen zaigu. Ordenagailuak gero eta denbora gehiago behar du pizteko
36. HACKER Hacker ordenagailuen aditu ezberdinak definitzeko erabiltzen den terminoa da. Dena dela, bere esanahia interes zehatz bat (eta jaiotzetiko gaitasuna) duten pertsonei zabaldu ohi zaie. Bi definizio izan ditzake, bata positiboa eta bestea negatiboa. Erabilpen orokorrean eta komunikabideetan ordenagailuetara sartzen diren pertsona arrotz eta kriminalekin erlazionatzen da. Informatika alorrean, ordea, programatzaile edo teknikari trebea definitzeko erabiltzen da. Linus Torvalds edo Richard Stallman, esaterako, hacker bikainak izan direla esan ohi da, beti ere hitzaren adiera positiboan. Sisteman sartu eta ikasi besterik ez dute nahi izaten, baina delituak gauzatzeko asmorik gabe.
37. CRACKER Cracker-ek ordenagailuetan sartu ondoren birusak sartu, kreditu txartel zenbakiak ostu, programen seguritate sistemak sahiestu eta beste zenbait helburu izaten dituzte.
38. PIRATA INFORMATIKOA Pirata informatikoen helburua, edozein motako softwareak ( etxekoak edo enpresarialak ), videoak edo musika hartzea, erreproduzitzea edo apropiatzea da, honekin fin lukratiboak eskuratzeko asmos.
39. PHREAKER Phreaker-ak pertsona oso azkarrak dira, haien ikasketak sare telefonikoetan oinarritzen dituztenak. Haien helburu nagusia ez da jendea fastidiatzea, baizik eta jendeak usten dizkieten “obstakuluak” sahiestea. Hala nola, seguritate arazoak, telefono sistemetako arazoak…baina guzti hau helburu honarekin. Phreaker-aren hasiera Alexander Graham Bell egin zuen, telefonoa asmatu zuenean, jendea berarekin nahi zuena egitea utzi baitzuen.
40. SEGURTASUN INFORMATIKOA Segurtasun informatikoa organizazio bateko informazio sistemaren (programak edo hardwarea ) baliabideak erabaki zen moduan erabiliz, arriskuz edo kaltez kanpo adierazten duen edozein sistema informatiko baten egoera da Datuak galtzea eta kanpotarrak dira mehatxurik handienak. Datu galeren arrazoiak hauek izan daitezke: Software edo hardware arazoak: funtzionamendu txarra, 2000 efektua Gizakien okerrak: datuak sartzean, diskoen muntaia okerra, software exekuzio okerra
44. Zer Dira Birusak? Programetan ezkutatzen den programa da birusa. • Karpetetan eta beste antzelako dokumentuak kutsatzen ditu. • Beste ordenagailuak kutsatzeko gai da ere. • Maltzurkeriaz egiten dute beraien lana, erabiltzailearen baimenik gabe, ezkutatuz eta inor konturatu gabe.
46. FITXATEGI BIRUSAK • Birus-mota zaharrena da. Fitxategi exekutagarriak kutsatzen dituzte. • Kutsatutako fitxategiren bat exekutatzean birusa aktibatzen dugu, berak nahi dituen eragin kaltegarriak sortaraziz.
47. HARRAK • Ekipoaren komunikaziorako tresnen bidez (messenger, posta elektronikoa…) bidaltzen dira eta biderkatu egiten dira. • Ez dute fitxategirik kutsatzen.
48. Ez diote Kalterik egiten ordenagailuari . Programa ezkutu maltzurrak dira Orokorrean Troiako zaldiak iruzurraren bidez sartu egiten dira programak legezko jatorria duelakoan zenbait erabiltzaileren bakuntasunari esker. TROIAKO ZALDIAK
49. Behin gure ordenagailuan sartuta, gure ordenagailua kontrolatzeko aukera ematen dion “atzeko atea” (backdoor) zabaltzen dute. Gure ekipoa nolabaiteko sare-zerbitzari bihurtzen dute asmo gaiztoko erabiltzaileen helmenean. Ekipoaren segurtasuna eta gure datuen eta ekintzen konfidentzialtasuna arriskuan jarriz. BACKDOORS (ATZEKO ATEAK)
50. Txantxa sinpleak (pantailaren itxuraren aldaketa, portaera arraroak,...), ekipoa erabiltzeko zailtasunak (blokeoak, errendimenduaren jaitsiera..) informazio lapurreta, datuen galera, sistema eragilearen suntsidura… Kalteak hardware-ean ere gerta daitezke, edo gutxienez bere ezinerabiltasuna, firmware-ean edo BIOSen egindako aldaketei esker ERAGINAK
56. ZER DIRA BIRUSAK? Birusa erabiltzailearen baimenik edo ezagutzarik gabe eta automatikoki bere burua kopiatuz, konputagailuaren funtzionamendu normala aldatzea helburu duen programa da. Birusek fitxategi egikarigarrietan eransten da, hauen programazio-kodea aldatuz. Birusek nahita honda dezakete konputagailuaren datuak, baina badaude gogaikarriak direnak bakarrik. Birusek zabaltzea dute helburu nagusitzat haien burua kopiatuz, baina batzuek ekintza kaltegarriak burutzen dituzte, hala nola txantxa batetik konputagailuan kalte handiak eragin arte edo konputagailu-sarea blokeatuta utzirik. Birus informatiko hauek detektatzeko eta ezabatzeko funtzioa dituzten programak ere badaude, "antibirus" izenekoak.
57. BIRUSEN PROZESUA Irekitzean, Ateratzen da MEZUAK BIRUSA ETA KARPETAK ETA SISTEMA SUNTSITZEN HASTEN DA ORDUAN PENTSASTZEN HASTEN DA ORDENAGAILUA ETA…. ANTIBIRUSARENGANA JOTZEA ERABAKITZEN DU ETA HARK SUNTSITZEN DU
59. DOAINEKOAK Avast 4 Profesional Edition Kaspersky Anti -Virus 7 Norton Antivirus 2008 Panda Antivirus y Firewall 2008
60. Avast 4 profesional edition PROPIETATEAK: · Kernel de Antivirus · Actualizaciones automáticas · Interfaz de Usuario Sencilla · Actualizaciones PUSH · Interfaz de usuario Avanzada · Virus Chest · Protección residente · Integración del sistema · Bloqueador de Script · Escáner de la línea de comandos · Protección P2P y IM · Limpiador Integrado del Virus · Protección de Red · Soporte para Windows 64-bit · Protección Web · Internacionalización
61. Kaspersky Anti-Virus 7 Propietateak: · Reversión de los cambios indeseables hechos a su ordenador · Autodefensa del antivirus contra deshabilitación o detención · Herramientas para crear un disco de restauración del sistema · Asistencia técnica gratuita
62. Norton Antivirus 2008 Propietateak: Windows® XP con Service Pack 2 Home/XP Pro/XP Media Center Edition(de 32 bits) Windows Vista™** Home/Home Premium/Ultimate/Business/Starter Edition(de 32 bits y 64 bits) · Procesador a 300 MHz o superior · 256 MB de RAM · 300 MB de espacio disponible en el disco duro · Navegador web estándar Necesario para todas las instalaciones · Unidad de CD-ROM o DVD Compatible con análisis de correo electrónico para todos los clientes de correo POP3 y SMTP.
63. Panda Antivirus y Firewall 2008 Propietateak: · Máxima protección contra virus, spyware y hackers · Antivirus de última generación. · AntiSpyware galardonado. · Evita que te espíen en internet. · Firewall personal. · Protección contra estafas online. · Realiza tranquilamente operaciones bancarias y compras online. · Actualizaciones automáticas diarias. · Soporte Técnico 24 horas - 365 días
65. Avira Es recurrente toparse con virus, malware y demás aplicaciones , con efectos negativos en nuestra PC. Debido a ello, contar con una aplicación antivirus , es de vital importancia hoy en día. Aun así, sabemos que la protección de un antivirus convencional, ya no cubre todas las exigencias necesarias, ni asegura, todos los agujeros, que nuestro Sistema Operativo posee.
66. GData GData es el acrónimo de Google data APIs. Como su nombre lo indica ha sido desarrollado por Google y consiste en un nuevo formato de sindicación basado en dos protocolos: El RSS 2.0 y el Atom 1.0 junto a un protocolo de publicación basado en el ya existente en Atom. Mediante GData se pueden publicar comentarios con RSS o añadir más información al artículo o noticia sindicada. Sin embargo GData no solo se trata de sindicación sino que más bien de un nuevo protocolo que ofrece otras tantas características para procesar peticiones y consultas diversas que devuelven información al cliente que pueden ser luego adaptadas a las necesidades propias.
67. Symantec Symantec Mobile Security 4.0 for Symbian brinda protección en contra de intrusiones de red no deseadas, hackers, virus, Caballos de Troya y gusanos. Brinda una protección automática en tiempo real y la capacidad de proteger archivos almacenados en el sistema, mediante el análisis de virus sobre demanda. Almacena un lista de virus conocidos en el archivo de definiciones de virus, así com los detalles de cada virus. LiveUpdate Wireless (inalámbrico) mantiene su protección actualizada a donde usted vaya, no es necesario que usted sincronice con su PC para obtener las nuevas actualizaciones de programa .
68. McAfee Enterprise Con McAfee VirusScan® Enterprise, hemos llevado la protección antivirus al nivel siguiente al combinar la tecnología de prevención de intrusos y firewall en una sola solución para PC y servidores de archivos. Adminístrelo con McAfee ePolicy Orchestrator® para obtener cumplimiento de políticas de seguridad y generación de informes en toda la empresa
73. 1.-LOPD (LOPD), es una Ley Orgánica española que tiene por objetIVO garantizar y proteger, en lo que concierne al tratamiento de los datos personales, las libertades públicas y los derechos fundamentales de las personas físicas, y especialmente de su honor, intimidad y privacidad personal y familiar.
74. LOPD Su objetivo principal es regular el tratamiento de los datos y ficheros, de carácter personal, independientemente del soporte en el cual sean tratados, los derechos de los ciudadanos sobre ellos y las obligaciones de aquellos que los crean o tratan.
75. Copyright edo Egile eskubidea egileei lan bat egiteagatik, izan literarioa, artistikoa, edo zientifikoa, argitaraturik egon edo ez, legediak eskaintzen dien arau eta baldintza multzo bat da. Lan hau publikaturik egon edo lan berria bada eskubide berberetara atxikitzen dela ziurtatzen dio legeak egileari.
76. COPYRIGHT Lan bat jabego publikora atxikitzen da berekiko dauden eskubide patrimonialak desagertzen direnean. Egilearen heriotza gertatzen denetik aurrera suertatzen da hau orokorrean. Hala nola, europar zuzenbidean, egilearen heriotza gertatu eta 70 urteetara. Hau gertatu eta gero, eskubide moralak errespetatuaz lan hau modu aske batean erabili daiteke.
77. 3.-CREATIVE COMMONS Creative Commons legislazio eta teknologia berriak erabiliz sormenezko lanak partekatzeko oztopo legalak murriztea helburu duen irabazteko asmorik gabeko erakundea da.
78. CREATIVE COMMONS Creative Commons 2001ean sortu zuen Lawrence Lessigek, Stanfordeko Unibertsitatean zuzenbide irakasle denak eta 2008. urteko martxora arte erakundeko presidentea zenak. Erakunde honek garatzen dituen lizentziek izen bera hartzen dute. Bere sorreran ingelesez idatzi ziren eta Estatu Batuetan erabiltzeko sortu ziren .
80. BAIMENIK GABEKO FITXATEGIAK Ez gure ustez ez da batere etikoa baimenik gabeko fitxategiak jaistea(musika,filmak..), zeren eta autoreak eskubide batzuk ditu eta guk baimenik gabe jaisten baditugu bere fitxategiak lapurtzen ditugu.Gainera egile horrek ez du irabazten ezer, baimenik gabe deskargatzea ilegala da eta multa bat jarri ahal dizute