ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Seminar 15-01-2009 - farmacotherapie en farmaceutische patiëntenzorg

•Download as PPT, PDF•
•
S
Stichting Interdisciplinaire Werkgroep Osteoporose
1 of 38
Download to read offline
Farmaceutische patiëntenzorg bij Osteoporose Ada Stuurman-Bieze
2 Farmacotherapie en FPZ bij Osteoporose • Inleiding • FPZ modules bij osteoporose • Pilot FPZ bij osteoporose • Resultaten patiënten enquête • Resultaten apotheken • Vervolgtraject
3 Zorg door de apotheek • Basale farmaceutische zorg Voor het juiste geneesmiddel…… • Medicatiebewaking en begeleiding Voor de juiste farmacotherapie • Beoordeling geneesmiddelengebruik • Farmaceutische patiëntenzorg op maat
4 Beoordeling van het geneesmiddelengebruik • Reactief op signalen uit de medicatie bewaking • Huisbezoek naar Australisch model • Medicatiegesprek op initiatief van patiënt • Proactief door patiëntenselecties, zoals polyfarmacie, SFK • Medication review Doel: Optimale farmacotherapie door Farmaceutische Patiëntenzorg op maat
5 Optimale farmacotherapie •Therapietrouw •Compliance •Adherence •Concordance •Pharmo rapport 2002
Discontinuering van chronische farmacotherapie (PHARMO, 2002) % van patiënten dat na 12 maanden follow-up geen medicatie gebruikt
7 Penning en Herings pw 141 2006 (24) blz 816-7
8 Nederlandse apotheek • Geautomatiseerd • Medicatiegegevens op patiëntniveau • Medicatiehistorie: ca.100% volledig • Computerselecties • Identificatie patiënten • Medicatieprofiel MEP • Elektronisch patiënten dossier EPD
9 Daarom: •Is de Nederlandse apotheek zeer geschikt om therapietrouw te bevorderen of de patiënt te helpen zijn geneesmiddelen optimaal te gebruiken!!
10 FPZ modules m.b.t. therapietrouw • Eerste uitgifte begeleiding • Evaluatie van het gebruik bij TU • Monitoren en beoordelen van het geneesmiddelengebruik • FPZ Interventies bij relevante patiënt  Bij voorkeur ondersteund door het apotheekinformatiesysteem
11 Eerste uitgifte begeleiding EUB • Continu gebruik of zo nodig • Informatie en instructie (volgens protocol) • Mondeling en schriftelijk • Motivatie voor therapietrouw • Doel: Optimaal geneesmiddelengebruik • Optimale farmacotherapie • Optimale resultaten
12 Tweede uitgifte • Evaluatie van het gebruik na EUB: • Helpt het geneesmiddel? • Heeft u er last van? • Continu gebruik: lukt het dagelijks innemen? • Heeft u nog vragen over uw geneesmiddelen??? • Ondersteunende folders • Informatie patiëntenvereniging
13 Voorbeeld apotheek in 2004 42 starters met osteoporose medicatie: • Gestopt na Eerste Uitgifte: 5 • Gestopt na Tweede Uitgifte: 6 • Gestopt na Derde verstrekking: 1 • Totaal gestopt binnen 1 jaar: 17 (40%) • Gestopt met reden: 3 (zoals stoppen co-medicatie) Definitie persistent gebruik volgens Pharmo 2002: Een jaar gebruik en dan recept: 25 (60%)
14 Verbetering van de start • TU en 3e uitgifte monitoren • Daarna: Probleempatiënten of ‘stoppers’ zichtbaar maken m.b.v. patiëntenselecties in AIS • Gestructureerde FPZ interventie uitvoeren en geneesmiddelengebruik volgen • Documentatie interventie
15 Pilot FPZ bij osteoporose actieactie Q Q Q EU DUTU continu EUB TUBEPD
16 Doel Pilot FPZ bij osteoporose Voor de patiënt: • Goede start van de therapie • Begeleiding van geneesmiddelengebruik door apotheekteam • Resultaat: Goede therapietrouw • Optimale resultaten van de farmacotherapie (PW 42 2006 blz.1326)
17 Dubbeldam en Herings PW 141 (42) 2006 blz.1326-7
18 Doelstelling van Pilot FPZ bij Osteoporose • Aantonen van verbetering medicatiegebruik van patiënten • Aantonen van vermindering aantal stoppers • Bewijs voor doelmatige interventie strategie • Tevredenheid over EUB/TUB en interventie meten bij patiënt • Tevredenheid over project meten bij apotheker • Realisering succesvol project
19 Kenmerken Pilot • Start pilot: maart 2006 • Definitieve resultaten medio 2008 • Actieve deelnemers: 30 tot 40 • Intensieve scholing van de apothekers • Complete gegevens van 15 apotheken • Apotheekpraktijkonderzoek en patiënten enquête
20 Resultaten apothekers enquête 15 apotheken FPZ pilot GIT 100% EUB 100% EUB/TUB protocollen volgens Pharmacom 7 = 46% EUB/TUB Osteoporose 3 : 7 Gemiddeld aantal geneesmiddelgroepen 2 – 7 Ervaring met FPZ projecten 94%
21 Patiënten enquête Geeft antwoord op de vragen: • Hoe waardeert de patiënt de apotheek? • Wat vindt de patiënt van EU Begeleiding bij botontkalking? • Wat heeft de patiënt eraan? • Leidt EUB tot grotere therapietrouw?
22 Resultaten 1 Vragenlijsten zijn verzonden door de eigen apotheek en anoniem geretourneerd. • Respons 146 uit 230 > 63,5%!! • 48% valt in leeftijdscategorie: 60-79 jaar • 19% mannen • 43% is lager opgeleid
23 Resultaten 2 • Tevredenheid over apotheek is groot (93%) • Deskundigheid en nauwkeurigheid scoren hoog en worden zeer belangrijk gevonden • Men is (zeer) tevreden over de mondelinge uitleg en de begrijpelijkheid van de informatie • Iets minder is men tevreden over de mondelinge uitleg over bijwerkingen van geneesmiddelen (71%) • Men vindt de informatieverstrekking iets minder belangrijk
24 Resultaten 3 • Ruim 81 % tevreden over EUB, “ik werd nog extra nagebeld!” • Maar 18% is neutraal; “info???? Alleen GIT!” • 86%: informatie is overgekomen • Ik weet nu hoe ik het beste kan innemen • …. hoe belangrijk regelmatig innemen is • …..hoe mijn geneesmiddel werkt • 14%: geen info, niets nieuws, meer weten
25 Resultaten 4 • Tevredenheid over apotheek wordt nog vergroot door EUB (61%) • Apotheker het meest deskundig m.b.t. geneesmiddelen • Privacy meestal geen probleem. • 8% vond privacy onvoldoende in de apotheek • 33%: alleen uitleg van apotheek gekregen • 84%: uitleg helpt om therapie vol te houden!
26 Kwantitatieve resultaten pilot Aantal patiënten Nulmeting: starters in 2004 Interventiemeting starters in 2006 Totaal 451 248 Co-medicatie Corticosteroiden 191 126 Persistent 270 162 Vervallen, verhuisd, overleden 22 25 Gelijktijdig gestopt met corticosteroiden 9 29 Gestopt zonder reden 150 32
27 Toename persistentie 1 (alle stoppers)
28 Toename persistentie 2 (- terechte stoppers)
29 Toename persistentie 3 (geen corticosteroid)
30 Toename persistentie 3 (corticosteroid)
31 Toename 1 jaars persistentie in apotheek A
32 Toename 1 jaars persistentie in apotheek B
33 Conclusies van de pilot FPZ bij Osteoporose • Combinatie van FPZ modules mbt osteoporose zijn uitvoerbaar in de apotheek • Patiënten zijn tevreden over de ervaren zorgactiviteiten van de apotheek • Genoemd FPZ traject verbetert significant het aantal persistente gebruikers in het eerste jaar • Effectiviteit van FPZ traject bij osteoprose door de apotheek is bewezen • Met dank aan de deelnemende apotheekteams en hun patiënten en Merck Sharp & Dohme.
34 De apotheker kan waarde creëren in de gezondheidszorg!
35 Beperkingen • Niet gestart met FPZ project: geen tijd, geen mogelijkheden, mijn team wil dat niet etc. • Uitval apotheken in de loop van 2 jaar • Redenen: • Implementatie in het apotheekteam moeizaam, komt te weinig voor • (tijdelijk) vertrek apotheker • Apotheekpraktijkonderzoek veel werk • Geen financiële stimulans
36 Uitbreiding FPZ bij osteoporose • Comedicatie, zoals kalksuppletie en vitamine D (GeBU 2007) • Identificatie corticosteroïdgebruikers zonder bisfosfonaten • Gecontroleerd stoppen na 5 jaar (NHG) of later? • Identificatie van vroegtijdige stoppers als continu FPZ traject
37 vervolg • Van project naar continu traject • Effectiviteit FPZ traject bij osteoporose publiceren en aanbevelen • Toepasbaar in iedere apotheek/ AIS • Kosteneffectiviteit en Financiering via tarief • Vergelijkbare trajecten bij chronische ziekten (MeMo traject hartvaatziekten, diabetes, hypercholesterolemie, copd, astma)
38 • Vragen?

More Related Content

Seminar 15-01-2009 - farmacotherapie en farmaceutische patiëntenzorg

  • 2. 2 Farmacotherapie en FPZ bij Osteoporose • Inleiding • FPZ modules bij osteoporose • Pilot FPZ bij osteoporose • Resultaten patiënten enquête • Resultaten apotheken • Vervolgtraject
  • 3. 3 Zorg door de apotheek • Basale farmaceutische zorg Voor het juiste geneesmiddel…… • Medicatiebewaking en begeleiding Voor de juiste farmacotherapie • Beoordeling geneesmiddelengebruik • Farmaceutische patiëntenzorg op maat
  • 4. 4 Beoordeling van het geneesmiddelengebruik • Reactief op signalen uit de medicatie bewaking • Huisbezoek naar Australisch model • Medicatiegesprek op initiatief van patiënt • Proactief door patiëntenselecties, zoals polyfarmacie, SFK • Medication review Doel: Optimale farmacotherapie door Farmaceutische Patiëntenzorg op maat
  • 6. Discontinuering van chronische farmacotherapie (PHARMO, 2002) % van patiënten dat na 12 maanden follow-up geen medicatie gebruikt
  • 7. 7 Penning en Herings pw 141 2006 (24) blz 816-7
  • 8. 8 Nederlandse apotheek • Geautomatiseerd • Medicatiegegevens op patiëntniveau • Medicatiehistorie: ca.100% volledig • Computerselecties • Identificatie patiënten • Medicatieprofiel MEP • Elektronisch patiënten dossier EPD
  • 9. 9 Daarom: •Is de Nederlandse apotheek zeer geschikt om therapietrouw te bevorderen of de patiënt te helpen zijn geneesmiddelen optimaal te gebruiken!!
  • 10. 10 FPZ modules m.b.t. therapietrouw • Eerste uitgifte begeleiding • Evaluatie van het gebruik bij TU • Monitoren en beoordelen van het geneesmiddelengebruik • FPZ Interventies bij relevante patiënt  Bij voorkeur ondersteund door het apotheekinformatiesysteem
  • 11. 11 Eerste uitgifte begeleiding EUB • Continu gebruik of zo nodig • Informatie en instructie (volgens protocol) • Mondeling en schriftelijk • Motivatie voor therapietrouw • Doel: Optimaal geneesmiddelengebruik • Optimale farmacotherapie • Optimale resultaten
  • 12. 12 Tweede uitgifte • Evaluatie van het gebruik na EUB: • Helpt het geneesmiddel? • Heeft u er last van? • Continu gebruik: lukt het dagelijks innemen? • Heeft u nog vragen over uw geneesmiddelen??? • Ondersteunende folders • Informatie patiëntenvereniging
  • 13. 13 Voorbeeld apotheek in 2004 42 starters met osteoporose medicatie: • Gestopt na Eerste Uitgifte: 5 • Gestopt na Tweede Uitgifte: 6 • Gestopt na Derde verstrekking: 1 • Totaal gestopt binnen 1 jaar: 17 (40%) • Gestopt met reden: 3 (zoals stoppen co-medicatie) Definitie persistent gebruik volgens Pharmo 2002: Een jaar gebruik en dan recept: 25 (60%)
  • 14. 14 Verbetering van de start • TU en 3e uitgifte monitoren • Daarna: Probleempatiënten of ‘stoppers’ zichtbaar maken m.b.v. patiëntenselecties in AIS • Gestructureerde FPZ interventie uitvoeren en geneesmiddelengebruik volgen • Documentatie interventie
  • 15. 15 Pilot FPZ bij osteoporose actieactie Q Q Q EU DUTU continu EUB TUBEPD
  • 16. 16 Doel Pilot FPZ bij osteoporose Voor de patiënt: • Goede start van de therapie • Begeleiding van geneesmiddelengebruik door apotheekteam • Resultaat: Goede therapietrouw • Optimale resultaten van de farmacotherapie (PW 42 2006 blz.1326)
  • 17. 17 Dubbeldam en Herings PW 141 (42) 2006 blz.1326-7
  • 18. 18 Doelstelling van Pilot FPZ bij Osteoporose • Aantonen van verbetering medicatiegebruik van patiënten • Aantonen van vermindering aantal stoppers • Bewijs voor doelmatige interventie strategie • Tevredenheid over EUB/TUB en interventie meten bij patiënt • Tevredenheid over project meten bij apotheker • Realisering succesvol project
  • 19. 19 Kenmerken Pilot • Start pilot: maart 2006 • Definitieve resultaten medio 2008 • Actieve deelnemers: 30 tot 40 • Intensieve scholing van de apothekers • Complete gegevens van 15 apotheken • Apotheekpraktijkonderzoek en patiënten enquête
  • 20. 20 Resultaten apothekers enquête 15 apotheken FPZ pilot GIT 100% EUB 100% EUB/TUB protocollen volgens Pharmacom 7 = 46% EUB/TUB Osteoporose 3 : 7 Gemiddeld aantal geneesmiddelgroepen 2 – 7 Ervaring met FPZ projecten 94%
  • 21. 21 Patiënten enquête Geeft antwoord op de vragen: • Hoe waardeert de patiënt de apotheek? • Wat vindt de patiënt van EU Begeleiding bij botontkalking? • Wat heeft de patiënt eraan? • Leidt EUB tot grotere therapietrouw?
  • 22. 22 Resultaten 1 Vragenlijsten zijn verzonden door de eigen apotheek en anoniem geretourneerd. • Respons 146 uit 230 > 63,5%!! • 48% valt in leeftijdscategorie: 60-79 jaar • 19% mannen • 43% is lager opgeleid
  • 23. 23 Resultaten 2 • Tevredenheid over apotheek is groot (93%) • Deskundigheid en nauwkeurigheid scoren hoog en worden zeer belangrijk gevonden • Men is (zeer) tevreden over de mondelinge uitleg en de begrijpelijkheid van de informatie • Iets minder is men tevreden over de mondelinge uitleg over bijwerkingen van geneesmiddelen (71%) • Men vindt de informatieverstrekking iets minder belangrijk
  • 24. 24 Resultaten 3 • Ruim 81 % tevreden over EUB, “ik werd nog extra nagebeld!” • Maar 18% is neutraal; “info???? Alleen GIT!” • 86%: informatie is overgekomen • Ik weet nu hoe ik het beste kan innemen • …. hoe belangrijk regelmatig innemen is • …..hoe mijn geneesmiddel werkt • 14%: geen info, niets nieuws, meer weten
  • 25. 25 Resultaten 4 • Tevredenheid over apotheek wordt nog vergroot door EUB (61%) • Apotheker het meest deskundig m.b.t. geneesmiddelen • Privacy meestal geen probleem. • 8% vond privacy onvoldoende in de apotheek • 33%: alleen uitleg van apotheek gekregen • 84%: uitleg helpt om therapie vol te houden!
  • 26. 26 Kwantitatieve resultaten pilot Aantal patiënten Nulmeting: starters in 2004 Interventiemeting starters in 2006 Totaal 451 248 Co-medicatie Corticosteroiden 191 126 Persistent 270 162 Vervallen, verhuisd, overleden 22 25 Gelijktijdig gestopt met corticosteroiden 9 29 Gestopt zonder reden 150 32
  • 27. 27 Toename persistentie 1 (alle stoppers)
  • 28. 28 Toename persistentie 2 (- terechte stoppers)
  • 29. 29 Toename persistentie 3 (geen corticosteroid)
  • 30. 30 Toename persistentie 3 (corticosteroid)
  • 31. 31 Toename 1 jaars persistentie in apotheek A
  • 32. 32 Toename 1 jaars persistentie in apotheek B
  • 33. 33 Conclusies van de pilot FPZ bij Osteoporose • Combinatie van FPZ modules mbt osteoporose zijn uitvoerbaar in de apotheek • Patiënten zijn tevreden over de ervaren zorgactiviteiten van de apotheek • Genoemd FPZ traject verbetert significant het aantal persistente gebruikers in het eerste jaar • Effectiviteit van FPZ traject bij osteoprose door de apotheek is bewezen • Met dank aan de deelnemende apotheekteams en hun patiënten en Merck Sharp & Dohme.
  • 34. 34 De apotheker kan waarde creëren in de gezondheidszorg!
  • 35. 35 Beperkingen • Niet gestart met FPZ project: geen tijd, geen mogelijkheden, mijn team wil dat niet etc. • Uitval apotheken in de loop van 2 jaar • Redenen: • Implementatie in het apotheekteam moeizaam, komt te weinig voor • (tijdelijk) vertrek apotheker • Apotheekpraktijkonderzoek veel werk • Geen financiële stimulans
  • 36. 36 Uitbreiding FPZ bij osteoporose • Comedicatie, zoals kalksuppletie en vitamine D (GeBU 2007) • Identificatie corticosteroïdgebruikers zonder bisfosfonaten • Gecontroleerd stoppen na 5 jaar (NHG) of later? • Identificatie van vroegtijdige stoppers als continu FPZ traject
  • 37. 37 vervolg • Van project naar continu traject • Effectiviteit FPZ traject bij osteoporose publiceren en aanbevelen • Toepasbaar in iedere apotheek/ AIS • Kosteneffectiviteit en Financiering via tarief • Vergelijkbare trajecten bij chronische ziekten (MeMo traject hartvaatziekten, diabetes, hypercholesterolemie, copd, astma)

Editor's Notes

  • #2: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #3: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #4: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #5: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #6: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #7: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #8: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #9: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #10: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #11: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #12: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #13: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #14: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #15: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #16: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #17: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #18: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #19: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #20: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #21: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #22: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #23: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #24: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #25: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #26: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #27: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #28: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base Alle stoppers (correctie voor verhuizing en overlijden) Stijging persistentie van 64,7 naar 75,4% ; p = 0,006 Case Processing Summary MeMo Total N N of Events Censored N Percent N Percent
  • #29: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base Alle stoppers (correctie voor terechte stoppers, verhuizing en overlijden) Stijging persistentie van 66,7 naar 87,1% ; p < 0,001
  • #30: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base Alle stoppers (correctie voor terechte stoppers, verhuizing en overlijden) Stijging persistentie van 65,8 -> 81,1%; p < 0,001
  • #31: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base Alle stoppers (correctie voor terechte stoppers, verhuizing en overlijden) Stijging persistentie van 68,1 -> 92,9%; p < 0,001
  • #32: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #33: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #34: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #35: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #36: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #37: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #38: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base
  • #39: FPZ bij Osteoporose 15 januari 2009 A.G.G.Stuurman-Bieze Stichting Health Base