Sinh lý tuan hoan cn.ppt
- 1. Sinh lý häc tuÇn hoµn Th.SPhanThÞMinhNgäc Bé m«n Sinh lý häc
- 2. Môc tiªu häc tËp 1. Nªu®îc c¸c ®Æc tÝnhsinhlýcñac¬ tim, chukúho¹t ®éngvµ ®iÒuhßaho¹t ®éngtim 2. Tr×nhbµy®îc c¸c ®Æc tÝnhsinhlýcña®éngm¹ch, c¸c lo¹ihuyÕt ¸p®éng m¹chvµ ®iÒuhoµ huyÕt ¸p ®éngm¹ch. 3. Tr×nhbµy®îc ®Æc ®iÓmchøc n¨ ngcñatuÇnhoµn maom¹ch 4. Tr×nhbµy®îc c¸c nguyªnnh©ncñatuÇnhoµntÜnh m¹ch. 5. Tr×nhbµy®îc c¸c ®Æc ®iÓmtuÇnhoµnvµnh, n·o, phæi.
- 3. HÖ thèng tuÇn hoµn • Tim • M¹ch: §éngm¹ch TÜnhm¹ch Mao m¹ch • Hai vßngTH: VßngtuÇnhoµnlín VßngtuÇnhoµn nhá
- 4. Sinh lý tim • §Æc ®iÓmcÊutróc – chøc n¨ ngcñatim • C¸c ®Æc tÝnhsinhlýcñac¬tim • Chukúho¹t ®éngcñatim • §iÒuhoµ ho¹t ®éngtim
- 5. ®Æc ®iÓmcÊu tróc – chøc n¨ng tim • C¸c buångtim • C¸c vantim • HÖthèngnót tù®éng • Sîi c¬tim: - CÊut¹o gièngc¬v©n - CÊut¹o gièngc¬tr¬n - §Æc ®iÓmcÊut¹o riªng: Hîpbµo, nhiÒukªnhcalcichËm
- 6. C¸c ®Æc tÝnh sinh lý cña c¬ tim tÝnh hng phÊn • Kh¶ n¨ng ®¸p øng víi kÝch thÝch QuyluËt:TÊt c¶ hoÆc kh«ng • §iÖn thÕho¹t ®éng KÐodµi®iÖnthÕ®Ønh (Caonguyªn) - Doh/®cñakªnhcalcichËm - Do tÝnhthÊmvíiionK+
- 7. tÝnh tr¬ cã chu kú Lµ tÝnhkh«ng®¸pøngvíi kÝchthÝchcãchu kú • Tim®angco-g/®tr¬ Kh«ng®¸pøngvíi k/th • Timgi·n §¸pøngvíik/th b»ngngo¹i t©mthu cãg/®nghØbï NTT NghØbï
- 8. tÝnh nhÞp ®iÖu Lµ kh¶ n¨ ngtùph¸t c¸c xung®éngnhÞpnhµng • Nguyªnnh©n: Do rßrØionNa+ vµo tÕbµo nót • TÇnsèph¸t xung: - Nót xoang 70-80xung/phót (tèi®a120- 150) - Nót nhÜ-thÊt 40-60xung/phót - BãHis 30-40xung/phót
- 9. tÝnh dÉn truyÒn Lµ kh¶ n¨ ngdÉntruyÒnxung®éngcñasîi c¬tim vµ hÖthèngnót Tèc ®édÉntruyÒn: - C¬t©mnhÜ & t©mthÊt: 0, 3– 0, 5m/gy - Nót nhÜ – thÊt: 0, 2m/gy - M¹ngPurkinje: 1, 5– 4m/gy
- 10. Chu kú ho¹t ®éng cña tim • ThÝnghiÖmcñaChauveau& Marey • C¸c giai®o¹n - T©mnhÜ thu: 0,10s - T©mthÊt thu: 0,30s +T/kút¨ ng¸p(0,05s): Co®¼ngtÝch +T/kútèngm¸u(0,25s) Tèngm¸unhanh(0,09s) Tèngm¸uchËm(0,16s) - T©mtr¬ngtoµnbé(0,40s) +T/kúgi·n®¼ngtÝch +T/kú®ÇythÊt Th×®ÇythÊt nhanh Th×®ÇythÊt chËm
- 11. Chu kú ho¹t ®éng cña tim 0,1 s 0,3 s 0,4 s
- 12. Nh÷ng biÓu hiÖn bªn ngoµi cña cktim Mámtim®Ëp TiÕng tim T1 §ãngc¸c vannhÜ-thÊt (chñyÕu) (mámtim) Mëvantæchim M¸uphunvµo ®éngm¹ch T2 §ãngc¸c vantæchim (liªnsênII c¹nh2bªnx.øc) T3 Do ®ét ngét ngõngc¨ ngthÊt lóc t©mtr ¬ng
- 13. §iÖn t©m®å (Electrocardiogram) C¸c sãngP, QRS, T Thêi gianPQvµ QT
- 14. ®iÒu hoµ ho¹t ®éng tim • Tù®iÒuhoµ t¹i tim(c¬chÕFrank-Starling) • C¬chÕthÇnkinh - ThÇnkinhtùchñ Phãgiao c¶m Giao c¶m - C¸c ph¶nx¹: +PXthêngxuyªn PX ¸p PXlµm nhÞptim PXtim-tim(Bainbridge) +PXbÊt thêng PXm¾t-tim PXGoltz - Ván·o, trungt©mh« hÊp, trungt©mnuèt
- 15. • C¬ chÕthÓ dÞch - Hormon T3 – T4 nhÞptim Adrenalin - KhÝ O2 nhÞptim CO2 - Ion Ca++ /m¸u tr¬nglùc c¬tim K+ /m¸u tr¬nglùc c¬tim - pH: pH/m¸u nhÞptim - Th©nnhiÖt : NhiÖt ®éc¬thÓ nhÞptim
- 16. 2. Sinh lý tuÇn hoµn ®éng m¹ch • §Æc ®iÓmcÊutróc – chøc n¨ ng • §Æc tÝnhsinhlýcña®éngm¹ch • HuyÕt ¸p®éngm¹ch
- 17. ®Æc tÝnh sinh lý cña ®éng m¹ch • TÝnh ®µn håi - ThÝnghiÖmMarey - ýnghÜa +M¸uch¶yliªntôc + søc c¶n& LLm¸u tiÕt kiÖmn¨ ngl îng • TÝnh co th¾týnghÜa: ®iÒuhoµ lîngm¸u®Õnc¬quantheo y/cÇu
- 18. HuyÕt ¸p ®éng m¹ch • §ÞnhnghÜa • C¸c lo¹i huyÕt ¸p®éngm¹ch • C¸c yÕutè¶nhhënglªnhuyÕt ¸p • BiÕn®æi sinhlýcñahuyÕt ¸p • ®iÒuhoµ huyÕt ¸p®éngm¹ch
- 19. C¸c lo¹i huyÕt ¸p ®éng m¹ch • HAt©mthu(HAtèi ®a): B×nhthêng: 110mmHg (90- <140mmHg) • HAt©mtr¬ng(HAtèi thiÓu): B×nhthêng: 70mmHg (60- <90mmHg) • HAhiÖusè B×nhthêng: 40mmHg • HAtrungb×nh HA =HA +1/3HA
- 20. C¸c yÕu tè ¶nh hëng lªn huyÕt ¸p η π −= • L8 r )PP(Q 4 21 η π −= • L8 r )PP(Q 4 21 η π = • L8 r PQ 4 C«ngthøc Poiseulle ¸pdôngvµo LLm¸u η π −= • L8 r )PP(Q 4 21 η π = • L8 r PQ 4 4r L8 QP π η• = HA phô thuéc tim -Lùc coc¬tim -TÇnsètim HA phô thuéc m¸u ThÓtÝchm¸u, ®équ¸nhm¸u HA phô thuéc m¹ch Tr¬nglùc, ®êngkÝnhm¹ch
- 21. BiÕn ®æi sinh lý cña huyÕt ¸p ®m • Tuæi: Tuæi cao HAt¨ ng • Ho¹t ®éng thÓlùc HAt¨ ng • ChÕ®é ¨n: Saub÷a¨ n HAh¬it¨ ng • C¶mxóc ¶nh hëng ®Õn HA
- 22. ®iÒu hoµ huyÕt ¸p ®éng m¹ch C¬ chÕthÇn kinh • ThÇn kinh néi t¹i • HÖthÇn kinh tù chñ -ThÇnkinhgiaoc¶m - ThÇnkinhphãgiaoc¶m • C¸c ph¶n x¹ ®iÒu hoµ huyÕt ¸p C¬ chÕthÓ dÞch • C¸c chÊt g©y co m¹ch • C¸c chÊt g©y gi·n m¹ch
- 23. HÖthÇn kinh tù chñ •ThÇnkinhgiao c¶m: Co §Mnhá& tiÓu§M søc c¶n Co TM dånm¸uvÒtim Víi tim: tÇnsètim, lùc co c¬tim HA •ThÇnkinhphãgiao c¶m:Ýt quanträng h/®tim ha
- 24. C¸c ph¶n x¹ ®iÒu hoµ huyÕt ¸p • PXxuÊt ph¸t tõ receptornhËnc¶m¸psuÊt HA t¨ ng HA • PXxuÊt ph¸t tõ receptornhËnc¶mho¸ häc HA , O2 , CO2 , H+ HA • PXdo thiÕum¸ut¹itrungt©mvËnm¹ch M¸utíiTT Timnhanh,m¹nh,co m¹ch HA PX PX PX
- 25. C¬ chÕthÓ dÞch ®iÒu hoµ huyÕt ¸p • C¸c chÊt g©y co m¹ch Adrenalin, noradrenalin HÖthèngrenin-angiotensin Vasopressin • C¸c chÊt g©y gi·n m¹ch Bradykinin Histamin Prostaglandin • C¸c yÕu tè kh¸c Ca++ Com¹ch K+ , Mg++ Gi·nm¹ch O2 , CO2 Gi·nm¹ch
- 26. 3. Sinh lý tuÇn hoµn tÜnh m¹ch ®Æc ®iÓmcÊu tróc - chøc n¨ng • ThµnhTMmángh¬n§M • TÝnh®µnhåi yÕu, kh¶ n¨ ngco th¾t m¹nh • TMëphÇndíi c¬thÓcãvan • Cãc¸c xoangTMtrªn®êng®i cñaTm • Chøa64% tænglîngm¸u
- 27. Nh÷ng nguyªn nh©n cña tuÇn hoµn tÜnh m¹ch • Do tim Søc b¬mcñatim Søc hót cñatim • Do långngùc • Do co c¬ • Do ®éngm¹ch®Ëp • Do tränglùc
- 28. 4. Sinh lý vi tuÇn hoµn • §Æc ®iÓmcÊutróc – chøc n¨ ng • §énghäc m¸utrongtuÇnhoµnMM • Chøc n¨ ngtrao ®æichÊt ëmao m¹ch • §iÒuhoµ tuÇnhoµnmao m¹ch
- 29. ®Æc ®iÓmcÊu tróc – chøc n¨ng • Hai lo¹imao m¹ch - Mao m¹chthùc sù - Kªnhutiªn • ThµnhMMcãhai lo¹i“lç” - Khe - Kªnh: Ýt quanträng • Mao m¹chchøa~5% tængl îngm¸u
- 30. ®éng häc m¸u trong vi tuÇn hoµn •Trong MMthùc sù m¸uch¶ygiËt côc, ng¾t qu·ng •Trong kªnh u tiªn m¸uch¶yliªntôc • Mao m¹ch lµ n¬i x¶y ra q/tr×nh trao ®æi chÊt
- 31. ¸p suÊt läc ®Èy dÞch, c¸c chÊt tõ mao ®éng m¹ch ra kho¶ng kÏ • C¸c lùc ®Èy dÞch ra khái MM ASthuûtÜnhMM 30mmHg ASthuûtÜnhdÞchkÏ - 3mmHg ASkeo dÞchkÏ 8mmHg Tængcéng 41mmHg • Lùc hót dÞch vµo MM ASkeo huyÕt t¬ng 28mmHg • ¸p suÊt läc (ASchªnhlÖch)=41– 28=13mmHg
- 32. ¸p suÊt t¸i hÊp thu dÞch, c¸c chÊt tõ kho¶ng kÏ vµo mao tÜnh m¹ch • C¸c lùc ®Èy dÞch ra khái MM ASthuûtÜnhMM 10mmHg ASthuûtÜnhdÞchkÏ - 3mmHg ASkeo dÞchkÏ 8mmHg Tængcéng 21mmHg • Lùc hót dÞch vµo MM ASkeo huyÕt t¬ng 28mmHg • ¸p suÊt THT(ASchªnhlÖch)=28– 21=7mmHg
- 33. ®iÒu hoµ tuÇn hoµn mao m¹ch • Nång ®é O2 /dÞch kÏ: O2 Gi·nc¬th¾t (c¬vßng) • Nång ®é CO2 , pH, chÊt chuyÓn ho¸ /dÞch kÏ: CO2 , pH , chÊt chuyÓnho¸ Gi·nc¬th¾t • Adrenalin & noradrenalin Co c¬th¾t • Acetylcholin,histamin,c¸c kinin Gi·nc¬th¾t • TO t¹i m« Gi·nc¬th¾t
- 34. 5. TuÇn hoµn ®Þa ph¬ng • TuÇnhoµnm¹chvµnh • TuÇnhoµnphæi • TuÇnhoµnn·o
- 35. TuÇn hoµn m¹ch vµnh ®Æc ®iÓmtuÇn hoµn m¹ch vµnh • Dinhdìngchotim, nhngchÞu¶nhhëngcña h/®éngtim • §¶mb¶ochotim h/®éng Tíim¸utoµnc¬thÓ • §Æc ®iÓm cÊutróc – chøc n¨ ng
- 36. ®Æc ®iÓmtuÇn hoµn m¹ch vµnh(tiÕp) • §énghäc cñatuÇnhoµnvµnh - ¸psuÊt & tèc ®é: Thay®æi theo h/®éngtim - Lulîngm¹chvµnh B×nhthêng: 225ml/phót Lao ®éngnÆng: T¨ ng4-5lÇn - Møc tiªuthô oxycñac¬tim 12% tængoxycñac¬thÓ
- 37. ®iÒu hoµ lu lîng m¹ch vµnh • Vai trß cña O2 O2 /m¸u Gi·nm¹chvµnh Lulîng • Vai trß cña hÖthÇn kinh tù chñ - Gi¸ntiÕp - Trùc tiÕp • Vai trß cña c¸c chÊt chuyÓn ho¸ trung gian
- 38. TuÇn hoµn phæi ®Æc ®iÓmtuÇn hoµn phæi • §Æc ®iÓm cÊu tróc – chøc n¨ng • ¸p suÊt trong THphæi: RÊt thÊp • Lu lîng m¸u qua phæi: - B»nglulîngtim - Thay®æitheo nhÞph« hÊp • Tèc ®é m¸u trong MMphæi :Nhanhh¬nMMn¬i ≠
- 39. ®iÒu hoµ lu lîng m¸u qua phæi • Vai trß cña O2 O2 /m¸u Co m¹chphæi T¸c dông: hiÖusuÊt trao ®æi khÝ • Vai trß cña hÖthÇn kinh tù chñ: Ýt quanträng - KÝchthÝchd©yX Gi·nm¹chphæi - KÝchthÝchsîi giao c¶m Co m¹chphæi
- 40. TuÇn hoµn n·o §Æc ®iÓmtuÇn hoµn n·o • Gåm4 ®éng m¹ch lín • Cã nhiÒu m¹ch nèi gi÷a c¸c §M • ¸p suÊt m¸u n·o: ~ HAtrungb×nh • Lu lîng m¸u n·o:RÊt æn®Þnh(700-750ml/ph) • Møc tiªu thô O2 cña n·o: 18% tængsèO2
- 41. ®iÒu hoµ lu lîng m¸u n·o • Nång ®é CO2 ( hay ion H+ ) CO2/m« n·o Gi·nm¹ch LLm¸un·o • Nång ®é O2 O2/m¸un·o Gi·nm¹ch LLm¸un·o • Tù ®iÒu hoµ ( hiÖu øng Bayliss): Tronggiíi h¹n70– 140mmHg