2. SISTEMI I DREJTËSISË NË KOSOVË
• Edhe drejtësia si shumë segmente te jetës në
Kosovë ka kaluar nëpër faza të ndryshme të
zhvillimit të saj, që nga vendosja e
ndërkombëtarëve në Kosovë.
• Kështu menjëherë pas përfundimit të luftës në
Kosovë u bë një zgjidhje emergjente, me ç’rast me
rendin dhe sigurinë e qytetarëve merrej KFOR-i,
• ndërsa me vonë janë sjellë disa polic
ndërkombëtar dhe janë zgjedhur vetëm më pak se
10 gjyqtar dhe prokuror të cilët merreshin me
luftimin e kriminalitetit në tërë Kosovën dhe më
ndihmën e helikopterëve të KFOR-it shkonin nga
një qytet në tjetrin për të marruar në pyetje
personat që ishin të involvuar në krimet e bëra.
3. • Me normalizimin e pushtetit në Kosovë vjen duke u
normalizuar edhe sistemi i drejtësisë, ngase vjen deri
te konsolidimi i policisë, gjykatave dhe prokurorive.
• Kështu formohet Departamenti i drejtësisë dhe
policisë, Shërbimi policor i Kosovës, fillojnë punën
gjykatat e kundërvajtjes, gjykatat ekonomike, gjykatat
dhe prokurorit komunale, gjykatat e Qarkut dhe
prokurorit e qarkut si dhe gjykata supreme e Kosovës
dhe Prokuroria Publike e Kosovës
• dhe në një masë rrumbullakohet sistemi i Drejtësisë
edhe pse numri i gjyqtarëve dhe prokurorëve ende nuk
ishte i mjaftueshëm e që edhe sot e kësaj dite ky
numër ende nuk është në harmoni më numrin e
rasteve që janë paraqitur në gjykata dhe prokurori.
4. Cila është sot struktura e
Sistemit të Drejtësisë në Kosovë:
6. GJYKATA EKONOMIKE NË REPUBLIKËN E KOSOVËS
• Gjykata ekonomike në Prishtinë funksionin e vet gjyqësor e ushtron
në bazë të Ligjit mbi gjykatat, të vitit 1978. Sipas këtij Ligji, i cili është
ende në fuqi, Gjykata ekonomike në kuadër të sistemit unik gjyqësor
të Kosovës, ka këto kompetenca:
• Shkallën e parë të gjykimeve, e cila përfshinë tutje:
Deliktet ekonomike të cilat i shkaktojnë personat juridik;
Konfliktet ekonomike që kanë të bëjnë me mbrojtjen dhe
përdorimin e shpikjeve, mostrave, modeleve dhe vulave metalike, të
drejtën për përdorimin e firmës si dhe konfliktet nga konkurrenca
jolojale dhe e drejta e autorit;
Zbatimi i procedurave të falimentimit të dhunshëm dhe likuidimit të
rregullt, si dhe të gjitha konfliktet që lindin me rasti ne zbatimit të
këtyre procedurave, pa marrë parasysh cilësinë e personave
ndërgjyqësor;
Vendosja dhe zbatimi i ekzekutimit të vendimeve të marra nga
gjykata në shkallën e parë;
7. • Juridiksioni i gjykatës ekonomike është
përcaktuar sipas Ligjit mbi Gjykatat e Rregullta të
vitit 1978.
• Për cilin territor është kompetente Gjykata
ekonomike?
• Është kompetente për tërë territorin e Kosovës.
• Për cilat lëndë ka juridiksion Gjykata
ekonomike?
• Gjykata ekonomike shqyrton kontestet ndërmjet
dy subjekteve juridike dhe krimet/deliktet
ekonomike;
8. Sidomos:
• Kontestet ekonomike;
• Kontestet lidhur me mbrojtjen dhe përdorimin e
zbulimeve, shpikjeve, mostrave, modeleve, vulave
metalike, dhe të drejtën e përdorimit të firmës, si dhe
konkurrencën jo të drejtë dhe të drejtat e autorit;
• Ndërmerr procedurat për falimentimet dhe likuidimet e
subjekteve juridike;
• Ekzekutimin e aktgjykimeve dhe aktvendimeve në mes
të subjekteve juridike, përveç në rastet kur pasuria e
paluajtshme është objekt i ekzekutimit;
• Kontestet administrative llogaritare
(kjo kompetencë tani ka kaluar në Gjykatën Supreme);
• Mban regjistrat e ndërmarrjeve dhe personave tjerë
(tani kjo kompetencë ka kaluar në Ministrinë e Tregtisë dhe
Industrisë - Zyra e Regjistrimit të Bizneseve).
9. ODA EKONOMIKE E KOSOVËS (OAK)
• Oda Ekonomike e Kosovës është asociacioni i biznesit ne
Kosove.
• Themeluar ne vitin 1962 prej Parlamentit te Kosovës,
OEK është përfaqësuesi i vetëm ligjor i interesave te
komunitetit te biznesit.
• Oda Ekonomike e Kosovës është një organizate jo-
profitabile, e pavarur dhe profesionale e cila lobon dhe
punon me qëllimin kryesor te zhvillimit te ekonomisë se
tregut, ndermarresisë dhe rritjes se aftësive
konkurruese te anëtarëve te saj.
• OEK është e angazhuar te mbroje dhe përfaqësoje ne
mënyrën me te mire te mundshme interesat e
anëtarëve te saj, te këshillojë bizneset fillestare , te ju
jap asistence profesionale anëtarëve te saj dhe ne
veçanti te promovoje investimet dhe zhvillimin
ekonomik te Kosovës.
10. • Prezenca e OEK ne te gjithë Kosovën është e
vendosur nëpërmjet zyrave te saj regjionale
ne Gjilan, Ferizaj, Prizren, Gjakove,Peje dhe
Mitrovice.
• Sipas ligjit mbi Oden Ekonomike te Kosovës,
anëtarësimi behet ne baza vullnetare.
• OEK perbehet prej 2 departamenteve, 30
shoqatave sektoriale dhe mbi 15000
anëtarëve.
11. • Anëtaret e Odes operojnë ne sektorë te ndryshëm
te ekonomisë duke përfshirë sektorin e
Teknologjisë, Telekomunikacionit , Ndërtimtarisë,
Bankave dhe Kompanive te Sigurimit, Përpunimit
te metaleve , Përpunimit te Drurit, Prodhimit dhe
Përpunimit te ushqimit dhe pijeve etj.
• Me qellim te ofrimit te shërbimeve me cilësi dhe
profesionalistet, Oda Ekonomike e Kosovës është
certifikuar me ISO 9001-2008 dhe është e
angazhuar te implementoje praktika te mira
menaxheriale dhe te ofroje shërbime qe
përmbushin kërkesat e anëtarëve
12. Vizioni, Misioni dhe Qëllimet
• Vizioni:
“ME ODEN EKONOMIKE TE KOSOVES, PER NJE EKONOMI TE
FUQISHME NE KOSOVE”
Misioni:
“ Ne përputhshmëri me standardet ndërkombëtare dhe praktikat e
mira te lehtësojë, loboje dhe përfaqësoje për një komunitet biznesi
konkurrues dhe ekonomi te fuqishme ne Kosove”
Qëllimet:
- Ofrimi i shërbimeve cilësore ne baze te kërkesave te anëtarëve /
klientëve
- Rritja e Prezencës se OEK ne proceset e rëndësishme ekonomike
sociale
- Mbajtja e stabilitetit financiar
13. ROLI DHE DETYAR E ODES EKONOMIKE / ROLI FILLESTAR
• Legjitime të përfaqësojë dhe mbrojë interesat e anëtarëve të
Dhomës para autoritetit legjislativ dhe ekzekutiv dhe
administrata në, miratimin përgatitjen dhe zbatimin e ligjeve
dhe rregulloreve në fushën e biznesit;
• Nxitja e zhvillimit ekonomik dhe ndërmarrësi;
• Ecuria e autoriteteve publike (certifikatën e origjinës,
certifikimin e thirrjeve të biznesit për partnerët e biznesit,
certifikatat e anëtarësimit në Dhomën dhe të tjerët.)
• Dhe aktivitete të tjera që synojnë rritjen e efikasitetit të
anëtarëve të saj dhe përfshirjen e tyre të suksesshme në
flukset tregtare (shkenca kompjuterike, edukim, programe
zhvillimi dhe projekte, të sistemit të cilësisë në anëtarë të
Dhomës, standardizimi i produkteve dhe shërbimeve, masa
për të mbrojtur prodhimin vendas, dhe profesional, ndihmë
organizative, marketing dhe promovuese dhe të tjera për
anëtarët).
14. KONCEPTI I ORGANIZIMI DHE AKTIVITETET
• Shoqatat profesionale në kryerjen e detyrave
dhe të përfaqësojë interesat e të gjitha
aktiviteteve në kuadrin e saj;
• Departamentet do të kryejnë detyrat dhe
përfaqësimin e interesave të disa shoqatave
në përbërjen e vet;
• Organet e Odës (Kuvendit, Bordit Ekzekutiv,
Bordi Mbikëqyrës dhe Presidenti), mbulon
çështjen e të gjithë sektorët dhe përfaqësojnë
interesat e të gjithë anëtarëve të Dhomës.
15. ANËTARËT E ODËS DHE TË ANËTARËSIMIT
• Të gjitha subjektet e biznesit të regjistruar me seli në
Republikën e Kosovës;
• Duke u bashkuar me anëtarësimin e secilit anëtar ofron:
anëtarësimit të barabartë në sistemin e dhomës, të drejtën për
të marrë pjesë në zgjedhjen e përfaqësuesve në të gjitha
format e organizimit dhomës, të drejtën për të përdorur të
gjithë sistemin e mundshme dhomë, të drejtën për të marrë
pjesë në të gjitha format dhe të gjitha programet e punës të
sistemit dhomë, të drejtën për të përdorur të gjitha rezultatet e
sistemin e dhomës së aktiviteteve dhe programeve të
asistencës, të drejtën e përfaqësimit legjitim në subjektet e
pushtetin legjislativ dhe ekzekutiv, dhe përfaqësim për bizneset
dhe shoqatat e tjera, etj;
• Vendimi i Odës së Tregtisë në bazë të kritereve të rënë dakord
për të përcaktuar marrëdhëniet dhe shuma e pagesës unike e
anëtarësimit mujore duke marrë parasysh fuqinë ekonomike të
anëtarëve.
16. ANËTARËT E ODËS
• Ata kanë një agjentë të ligjshme dhe kompetent para se
pushtetin legjislativ dhe ekzekutiv, dhe përfaqësim në shtëpi
dhe jashtë vendit, kanë shoqatat e tyre të organizimit në
përfaqësimin dhe realizimin e objektivave të saj të biznesit;
• Mund të bëjë një ndikim të rëndësishëm në krijimin e një
mjedisi të favorshëm për biznesin dhe të suksesshëm të
biznesit;
• Ata kanë shoqatën e tyre në dispozicion në çdo lloj asistence
teknike dhe organizimin e të gjitha llojet e ngjarjeve
ekonomike me interes të përbashkët apo individual;
• Ata kanë një infrastrukturë të plotë në dispozicion në
zbatimin e të gjitha llojet e aktiviteteve, pozita harmonizimin
dhe artikulimin e interesave;
• Për anëtarët e biznesit është kryer një funksion publik në
kushte të favorshme.
17. SHËRBIMET TEKNIKE
(ofrojnë ndihmë, këshilla dhe informata)
• Nëpërmjet programeve të edukimit;
• Konferenca profesionale, tryeza të rrumbullakëta dhe
simpoziume, prezantime projekteve makro dhe si;
• Anëtarët në përgatitjen e programeve të zhvillimit, të
regjistrimit të ndërmarrjeve të reja, etj;
• Marketing dhe aktivitetet promovuese për anëtarët;
• Përgatitja dhe organizimi i anëtarëve në shfaqje në
panaire, ekspozita dhe forma të tjera të prezantimit;
• Ndërtimi i partneriteteve me të biznesit ndërkombëtar,
rajonal / dhomat e tregtisë;
• Organizimi dhe pranimin e vizitave të delegacioneve të
biznesit të rajoneve të tjera dhe vende të tjera, dhe
komunikimet krijimin e biznesit me anëtarët të
interesuar;
18. • Me ardhjen e tregon tregtisë zgjedhur dhe veprimtari të
tjera ekonomike, në kuadër të sistemit të dhomës dhe
në bashkëpunim me Dhomën e Tregtisë së Jashtme;
• Krijimi dhe promovimi i publikimeve të marketingut,
broshurave, CD ROM – ve për anëtarë individualë, grupit
nga degë të ndryshme, ose për të përfaqësuar të gjithë
strukturën ekonomike;
• Burimet e mundshme të financimit dhe kushtet e tyre;
• Një teknologjike dhe të tjera novacione;
• Oferta dhe kërkesa në shtëpi dhe jashtë vendit;
• Ligjet dhe rregullat në fushën e marrëdhënieve
ekonomike ndërkombëtare;
• Lëshimi i dokumenteve në pajtim me autoritetet
publike;
• Aktivitete të tjera profesionale dhe të organizuar dhe
detyrat sipas anëtarëve.