1. SOALAN 1
Bincangkan perkembangan Sistem Pendidikan di Malaysia.
Negara Malaysia mempunyai sejarah pembentukan yang amat panjang. Selari
denganproses tersebut, pendidikan juga telah berkembang seiring dengan zaman. Maka,
dapatlahdisimpulkan bahawa sistem pendidikan di Malaysia boleh dibahagikan kepada tiga
peringkatiaitu sebelum merdeka, selepas merdeka dan sistem pendidikan semasa.
Perkembangansistem pendidikan sebelum merdeka terbahagi kepada empat peringkat iaitu
sebelumkedatangan British, tempoh penjajahan pertama, tempoh penjajahan kedua dan
awalkemerdekaan, iaitu sebelum pembentukan gagasan Malaysia.Perkembangan
sistempendidikan selepas merdeka terbahagi kepada tiga tahap iaitu tahap pertama(1963-
1965),tahap kedua(1966-1970) dan tahap ketiga(1971-1975). Perkembangan sistem
pendidikansemasa pula berlaku selepas tempoh 1975.
PERKEMBANGAN SISTEM PENDIDIKAN SEBELUM MERDEKA
Pada peringkat pertama sistem pendidikan sebelum merdeka iaitu sebelumkedatangan
British pendidikan pada umumnya merupakan pendidikan yang tidakmenekankan soal formal.
Penekanan hanyalah kepada pengajaran kitab suci Al-Quran,tingkah laku dan akhlak yang baik,
pengetahuan dan juga sifat kerohanian.
Terdapat juga sebilangan pelajar yang mempelajari pendidikan agama di sekolah-sekolah
pondok yang ditubuhkan oleh para ulama Islam yang terkenal pada zaman tersebut.Sekolah-
sekolah jenis ini masih boleh dilihat sekarang di negeri-negeri seperti Kelantan,Terengganu dan
Kedah.
Pada amnya pendidikan tradisi ini mempunyai kurikulum yang terlalu sempit
keranapelajaran adalah terhad kepada teks Al-Quran sahaja. Namun, kelebihan yang
bolehdiperolehi daripada aspek pengajaran sebegini ialah ia telah berjaya mewujudkan
ramaitokoh agama yang bukan sahaja terkenal dalam bidang agama, tetapi juga mempunyai
tahapetika yang amat tinggi.
Perkembangan sistem pendidikan semasa penjajahan British(1984-1986) pulabermula
setelah Francis Light mengambil Pulau Pinang hingga menjelang Perang DuniaKedua. Pada
masa itu, kerajaan British mula memberi perhatian terhadap pendidikan dinegeri-negeri Selat.
2. Blundell(Gabenor negeri Selat) telah mencadangkan supaya ditubuhkansekolah-sekolah
Vernakular Melayu di negeri-negeri Selat dengan bantuan kerajaan British.
Pada tahun 1856, Blundell dengan bantuan kewangan daripada DYMM Temenggung Johortelah
menubuhkan dua buah sekolah Vernakular Melayu di Singapura. Selepas itu, padatahun 1858
hingga 1863, kerajaan British telah menubuhkan beberapa buah sekolah Melayudi Pulau Pinang
dan Melaka.
Mata pelajaran-mata pelajaran yang biasa diaplikasikan di sekolah-sekolah
Vernakularialah Bacaan, Mengarang, Ejaan, Menulis, Ilmu Hisab, Latihan Jasmani dan Ilmu
Alam.Gerakan bimbingan juga mula dikembangkan di Tanah Melayu ketika ini. Pejabat
PelajaranNegeri-negeri Selat dan Negeri-negeri Tanah Melayu Bersekutu mengeluarkan A
Guide To
Careers In Malaya For Parents, Teachers and Pupils. Buku tersebut mengandungi analisis
senarai kerja yang terdapat di dalam perkhidmatan kerajaan.
Pada awal kurun ke-20, mata pelajaran Perkebunan dan Anyaman telah ditambah
kedalam kurikulum sekolah. Murid-murid akan memasuki Darjah I hingga Darjah IV. Selepas
itu,hanya sebilangan kecil pelajar sahaja yang berpeluang melanjutkan pelajaran keSpecial
Malay Class, di mana mereka dapat meneruskan persekolahan di sekolah Inggeris kelak.
Sekolah Vernakular Cina yang pertama telah didirikan oleh Persatuan MubalighLondon
di negeri Melaka pada tahun 1815, dan kemudiannya di Singapura pada tahun 1819.Pada tahun
1900, dua orang menteri dan pendidik dari negeri China, Kang You Wei danLiang Qi Chau telah
mendirikan sekolah Vernakular Cina dan menggabungkan pengajaranConfucious dengan
pengajaran sains Barat. Kurikulum yang diperkenalkan adalahberorientasikan kepada negara
China. Sesetengah sekolah dijadikan pusat untukmenyebarkan sentimen anti British. Pentadbiran
Inggeris kemudiannya telah mengawalsegala aktiviti sekolah dan kurikulumnya menjadi
bertambah baik.
Perkembangan sekolah Vernakular Tamil bermula semasa perkembangan ladanggetah,
kelapa sawit, kopi dan gula di Tanah Melayu. Terdapat ramai buruh dari negara Indiatelah
diambil untuk bekerja di estet-estet. Pendidikan dalam bahasa Tamil diberi di salahsebuah
sekolah cawangan Singapore Free School mulai tahun 1834. Kumpulan-kumpulanmubaligh
3. Kristian banyak memberi sumbangan kepada perkembangan pendidikan formaldalam bahasa
Tamil pada peringkat awalnya. Sehingga tahun 1938, terdapat 13 buahsekolah Tamil kerajaan,
511 buah sekolah estet, 23 buah sekolah mubaligh dan 60 buahsekolah Tamil swasta di seluruh
Semenanjung Tanah Melayu. Sepertimana sekolahVernakular Melayu, sekolah-sekolah
Vernakular Tamil terhad pada peringkat rendah sahajadan seperti sekolah-sekolah Cina,
kurikulum sekolah-sekolah Tamil berorientasikan negaraasal mereka, India. Buku-buku dan
tenaga pengajar dibawa dari Sri Lanka dan India.
Sementara itu, perkembangan bagi sekolah Inggeris pula bermula apabila padaperingkat
awal penubuhannya, kebanyakan sekolah Inggeris didirikan daripada hasil usahakaum mubaligh
Kristian. Pada tahun 1816, Penang Free School telah ditubuhkan danmempunyai beberapa
matlamat seperti berikut:
i.untuk semua bangsa;
ii.mendidik supaya berdisiplin, berkelakuan baik dan rajin;
iii.ibu bapa yang berkemampuan dikehendaki membayar yuran sekolah dengan
kadar berpatutan;
iv.murid akan belajar membaca dan menulis Bahasa Inggeris dan mempelajari
Ilmu Kira-kira;
v.murid Melayu akan diajar Bahasa Melayu;
vi.rancangan yang sama diadakan juga untuk bangsa lain;
vii.murid akan diajar tentang pekerjaan seperti pertukangan menjahit dan lain-lain;
viii.diajar supaya menghormati ibu bapa dan agama Kristian.
Pada tahun 1826, Melaka Free Schol ditubuhkan serta disusuli dengan
penubuhanVictoria Insitute pada tahun 1893, Sekolah King Edward VII di Taiping pada tahun
1906. Padaawal kurun ke-20, semua Free School telah diambil alih oleh kerajaan. Pada tahun
1905 pula,sebuah sekolah Melayu iaitu Malay College Kuala Kangsar ditubuhkan khas untuk
anak-anakMelayu peringkat atasan. Sementara itu, perkembangan sistem pendidikan untuk
tempohkedua selepas kedatangan British pula bermula dari tempoh 1946-1957.
Perkembanganpendidikan terbantut apabila pihak Jepun telah menakluki Tanah Melayu pada
tahun 1941sehingga tahun 1945 iaitu pada Perang Dunia Kedua. Pada zaman ini, kebanyakan
4. sekolahterpaksa ditutup dan hanya sebilangan kecil daripadanya digunakan untuk mengajar
bahasa Jepun.
Selepas kekalahan pihak Jepun ke atas pihak Inggeris, kurikulum asal
telahdiaplikasikan semula. Walau bagaimanapun, beberapa laporan cadangan terhadap
kurikulumbaru telah digubal. Laporan-laporan yang dimaksudkan ialah Laporan Barnes 1951,
LaporanFenn-Wu 1951, Ordinan Pelajaran, Dasar Pelajaran Kebangsaan dan Laporan Razak
1956.Di antara cadangan yang telah dikemukakan ialah menuntut kerajaan supaya
menyediakankemudahan-kemudahan pelajaran dan pembelajaran serta menyediakan guru-guru
terlatih disekolah-sekolah. Guru-guru ini merangkumi mereka yang mempunyai rekod penilaian
yangbaik serta mempunyai etika pengajaran yang boleh dicontohi oleh para pelajar.
Jawatankuasa Kabinet Mengkaji Pelaksanaan Dasar Pelajaran ditubuhkan pada bulan
September 1974 untuk mengkaji pelaksanaan sistem pelajaran kebangsaan bagi:
Mengkaji semula matlamat dan berkesannya sistem pelajaran sekarang,
termasuk kurikulumnya, dalam rangka dasar palajaran yang wujud, dengantujuan untuk
memastikan bahawa keperluan tenaga rakyat negara dapatdipenuhi sama ada dari segi jangka
pendek mahupun jangka panjang, danlebih-lebih lagi untuk memastikan bahawa sistem pelajaran
itu dapat memenuhimatlamat negara ke arah melahirkan masyarakat yang bersatupadu,
berdisiplindan terlatih.
(Sumber: Education In Malaysia, 1980)
Mengikut Laporan Kabinet pada tahun 1979 bagi peringkat sekolah rendah
iaitukurikulum, kemahiran adalah tertumpu kepada bidang komunikasi, alam
sekitar,perkembangan diri yang menekankan aspek 3M dan perkembangan bakat, membantu
muridyang lemah serta mengadakan program pengayaan, pengajaran pemulihan diperbaiki
lagidan Kurikulum Baru Sekolah Rendah dicadangkan.
Bagi peringkat sekolah menengah pula, sistem baru bagi pelajaran vokasional,
jurusanperdagangan dipertingkatkan, penekanan terhadap mata pelajaran Matematik, Sains
danBahasa, penekanan kepada aktiviti ko-kurikulum, bimbingan dan kaunseling diwujudkan
disekolah serta Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah dicadangkan.
5. Pada tahun 1990-an, peperiksaan Ujian Penilaian Sekolah Rendah(UPSR),
PenilaianMenengah Rendah(PMR), Sijil Pelajaran Malaysia(SPM) dan Sijil Tinggi
PelajaranMalaysia(STPM) telah diperkenalkan. Selain itu, beberapa akta telah digubal
untukmemantapkan sistem pendidikan di negara ini termasuklah:
i.
Akta Pelajaran 1995
ii.
Rang Undang-Undang Pendidikan 1995
iii.
Rang Undang-Undang Institusi Pengajian Tinggi Swasta 1996
iv.
Rang Undang-Undang Universiti dan Kolej(Pindaan 1996)
v.
Rang Undang-Undang Majlis Pendidikan Tinggi Negara 1996
vi.
Rang Undang-Undang Lembaga Akreditasi Negara 1996
Perkembangan terhadap sistem pendidikan berterusan sehingga ke hari ini
antaranyatermasuklah penubuhan Sekolah BESTARI 1995, Koridor Raya Multimedia 1999,
UjianBahasa Inggeris(MUET), PSMI 2003, Sekolah Wawasan dan Pelan Induk
PembangunanPendidikan 2006. Perlaksanaan pelbagai program ke arah perkembangan sistem
pendidikanini akan berlanjutan untuk masa-masa yang akan datang. Pelajar-pelajar yang
dahagakanilmu pengetahuan terus meningkat dari setahun ke setahun dalam mendaftarkan diri
merekake sekolah-sekolah rendah dan menengah di seluruh Malaysia.
Jawatankuasa Kabinet Mengkaji Pelaksanaan Dasar Pelajaran ditubuhkan pada bulan
September 1974 untuk mengkaji pelaksanaan sistem pelajaran kebangsaan bagi:
Mengkaji semula matlamat dan berkesannya sistem pelajaran sekarang,
termasuk kurikulumnya, dalam rangka dasar palajaran yang wujud, dengantujuan untuk
memastikan bahawa keperluan tenaga rakyat negara dapatdipenuhi sama ada dari segi jangka
pendek mahupun jangka panjang, danlebih-lebih lagi untuk memastikan bahawa sistem pelajaran
itu dapat memenuhimatlamat negara ke arah melahirkan masyarakat yang bersatupadu,
berdisiplindan terlatih.
(Sumber: Education In Malaysia, 1980)
6. Mengikut Laporan Kabinet pada tahun 1979 bagi peringkat sekolah rendah
iaitukurikulum, kemahiran adalah tertumpu kepada bidang komunikasi, alam
sekitar,perkembangan diri yang menekankan aspek 3M dan perkembangan bakat, membantu
muridyang lemah serta mengadakan program pengayaan, pengajaran pemulihan diperbaiki
lagidan Kurikulum Baru Sekolah Rendah dicadangkan.
Bagi peringkat sekolah menengah pula, sistem baru bagi pelajaran vokasional,
jurusanperdagangan dipertingkatkan, penekanan terhadap mata pelajaran Matematik, Sains
danBahasa, penekanan kepada aktiviti ko-kurikulum, bimbingan dan kaunseling diwujudkan
disekolah serta Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah dicadangkan.
Pada tahun 1990-an, peperiksaan Ujian Penilaian Sekolah Rendah(UPSR),
PenilaianMenengah Rendah(PMR), Sijil Pelajaran Malaysia(SPM) dan Sijil Tinggi
PelajaranMalaysia(STPM) telah diperkenalkan. Selain itu, beberapa akta telah digubal
untukmemantapkan sistem pendidikan di negara ini termasuklah:
i.
Akta Pelajaran 1995
ii.
Rang Undang-Undang Pendidikan 1995
iii.
Rang Undang-Undang Institusi Pengajian Tinggi Swasta 1996
iv.
Rang Undang-Undang Universiti dan Kolej(Pindaan 1996)
v.
Rang Undang-Undang Majlis Pendidikan Tinggi Negara 1996
vi.
Rang Undang-Undang Lembaga Akreditasi Negara 1996
Perkembangan terhadap sistem pendidikan berterusan sehingga ke hari ini
antaranyatermasuklah penubuhan Sekolah BESTARI 1995, Koridor Raya Multimedia 1999,
UjianBahasa Inggeris(MUET), PSMI 2003, Sekolah Wawasan dan Pelan Induk
PembangunanPendidikan 2006. Perlaksanaan pelbagai program ke arah perkembangan sistem
pendidikanini akan berlanjutan untuk masa-masa yang akan datang. Pelajar-pelajar yang
dahagakanilmu pengetahuan terus meningkat dari setahun ke setahun dalam mendaftarkan diri
merekake sekolah-sekolah rendah dan menengah di seluruh Malaysia.
Kesimpulan
7. Setelah mengetahui segala kronologi pendidikan sejak zaman sebelum penjajahanBritish
hinggalah zaman selepas merdeka, kita dapat membuat kesimpulan bahawa
banyakperkembangan telah dilakukan terhadap sistem pendidikan negara. Bermula daripada
sistemyang berorientasikan kepada bangsa dan agama sendiri kepada sistem pendidikan
yangmenitik beratkan aspek pendidikan berteknologi tinggi. Walaupun banyak perubahan
yangtelah dijanakan oleh kerajaan, namun aspek etika tidak pernah ditinggalkan begitu
sahaja.Setiap perancangan akan mengambil kira etika moral dan disiplin setiap individu pelajar
untukmenjadikan mereka insan yang berguna kepada agama, bangsa dan negara.
Namun, di sebalik usaha-usaha murni tersebut, tersembunyi beberapa kelemahanyang
secara tidak langsungnya akan menyebabkan barah yang lebih besar sekiranya tidakditangani
secara total oleh pihak kerajaan. Usaha menyembuhkan barah ini memerlukanpengorbanan
daripada seluruh rakyat yang mengaku dirinya seorang warganegara yangberdisiplin dan
berhemah tinggi. Hanya dengan cara ini sajalah perkembangan pendidikanakan selaras dengan
perkembangan etika para pelajar yang semestinya perlu diberi didikanyang sempurna demi
mencapai taraf individu yang berjaya.
Bibliografi
Shahril @ Charil Marzuki, Zainun Ishak, Lee Pau Wing, Dr. Saedah Siraj, Pendidikan Di
Malaysia, 1993, Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd., Kuala Lumpur.
Juriah Long, Halimah Badioze Zaman, Putih Mohamed, Zalizan Mohd Jelas, Aliran Dalam
Amalan Pendidikan Menjelang Abad Ke-21, 1992, Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia,
Bangi.
Educational Planning and Research Division, Education In Malaysia, 1980, Kementerian
Pendidikan Malaysia, Kuala Lumpur.
Carol Gestwicki, Home, School and Community Relations, 1996, Delmar Publishers, United
States of America.
http://blog.cari.com.my/index.php?op=ViewArticle&articleId=7753&blogId=453
