ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
БГД-ийн “Сэтгэмж” цогцолбор сургуулийн бага боловсролын
багш Б. Содномын туршлагаас
Багшийн мэдээлэл:
1992 онд Архангайн багшийн сургууль төгссөн. Бага ангийн багшаар 23 дахь
жил ажиллаж байна. Мэргэжлийн заах аргач зэрэгтэй.
Туршлагын агуулга:
 Өгүүлбэртэй бодлогоор хөгжүүлэх
 Бодлогын төрөл
 Бодлого бодох чадварт сургах
Туршлагын гол санаа:
Бодлогыг уншиж ойлгох, ойлгосноо бусдадаа ярих өөрийн үгээр ярих маш
чухал. Иймээс бодлого бодох нь багаасаа уншиж өгсөн зүйлийг ойлгоод ярих,
мөн өөрөө уншаад ойлгоод ярихаас эхлэх юм байна гэж би үздэг. Өгүүлбэрээ
ойлгосон хүүхэд л бодлого боддог. Бидний анхны алхам бол зөв, хурдан,
ойлгож уншаад өөрийн үгээр ярьж чаддаг болгох чухал
Бодлого бодоход юу анхаарах вэ?
Өгүүлбэртэй бодлого бодох алхам
 Бодлогын агуулгатай танилцах /дахин дахин давтан унших/
 Бодлого бодох төлөвлөгөө боловсруулах, товч бичиглэл хийх /хүүхэд
өөртөө ойлгомжтойгоор/
 Бодлогоо бодох /олох үйл бүрт асуулт тавьж бодуулах, яаж асуулт тавьж
байгаагаас ойлгосон эсэх нь тодорхой болдог/
 Бодолтоо шалгах
 Бодсон аргаа тайлбарлах /бодсон бодлогоо яаж бодсон аргачлалаа ярьж
тайлбарлах/
 Урвуу бодлого зохион бодох /урвуу бодлого зохиох, тоон утгыг өөрчлөн
зохиох, бодлогын нөхцөл, асуултыг өөрчлөн шинэ бодлого зохиох/
Туршлагын онолын үндэслэл
Бага боловсролын сургалтын цөм хөтөлбөрт математикийн хүрэх үр дүнг анги
тус бүрээр ...... тусгай чадварын хүрээнд тусгасан байна.
1-5-р ангид бодлого бодох чадварт сургах
Математикийн хичээлээр хүүхдийг хөгжүүлэхдээ хүүхдээ энгийн бодлого
ашиглан судалж хөгжүүлэх
Хөгжүүлэхдээ энгийн бодлогыг яаж ашиглах вэ?
1. Асуултаар хөгжүүлэх арга
Бодлого 1
Сурагч Батад 8 будгийн харандаа, Болдод 5 будгийн харандаа байв. Тэдэнд
бүгд хэдэн будгийн харандаа байна вэ?
 Хэн хэн гарч байна вэ?
 Тэр 2 хэн бэ? /сурагч/
 8- н юу вэ?
 Энэ хэнийх вэ?
 Бид юуг олох вэ?
 Нэг хүнийхийг олох уу хоёр хүнийхийг олох уу
 Яаж олох вэ? гэх мэт асуултаар ярилцах
Бодлого 2
Батад 8 будгийн харандаа, Болдод түүнээс 5-аар олон будгийн харандаа
байв. Болдод хэдэн будгийн харандаа байна вэ?
 Хоёр хүний нэр өөрчлөгдөв үү ?
 Цифр өөрчлөгдсөн үү?
 Юу нь өөрчлөгдсөн бэ?
 8 хэд байна вэ?
 5 хэд байна вэ?
 Нэг хүнийхийг олох уу хоёр хүнийхийг олох уу
 Хэнийхийг олох вэ?
Анхаарах зүйл:
 Нэг цаг дээр нэг бодлого бодоод нэгийг ярилцах
 Дарааллаар асуулт гаргуулж сэтгэхүйг хөгжүүлэх
 Хэт их олон юм асууж болохгүй
 Бодлогыг уншаад бодох тунгаах цаг өгөх
 Асуулт сайн гаргуулах бид яг юуг олох вэ?
 Уралдуулж бодох нь чухал биш учрыг тунгаах
 Нэг бодлогыг хэд хэдэн аргаар бодуулах
 Сурагчдаар өөрсдөөр нь арга хайлгах
2. Бодлогоо багцалж бодуулах, бодлогоо уншаад таних нь чухал
 Хэрчмийн бодлого
 Зөрөө тооцох бодлого
 Хөдөлгөөний бодлого
 Төрлөөр ангилах бодлого
 Хэсгийн бодлого
 Ажлын бодлого
 Насны бодлого
 Холимог бодлого
 Геометрийн бодлого
Хүүхэд миний бодох аль төрлийн бодлого вэ? тодорхойлох
Эдгээр бүх бодлогын суурь бол нэгдүгээр ангиас л эхэлнэ.
Хэрчмийн бодлого гэхэд нэгдүгээр ангид өмнө жишээгээр авсан 2-р бодлогыг
хэрчмээр тэмдэглээд 8 хэд байна гэсэн асуултад хариулт болгох
8
?
8 5
Хоёр тооны нийлбэр 13 нэг нь нөгөөгөөс 5-аар олон хэд хэдийн тоо байж болох
вэ? бодлогыг бодуулахдаа эхлээд чээжээр бодуулах дараа нь хэрчмээр
тэмдэглэж бодуулах
?
13
? 5
Туршлагын одоо ба ирээдүй :
Хүүхдүүд маань зөв сэтгэж тооцоолж сурснаар амьдрал ахуйд нь хэрэгцээ
болно. Мөн аливаа зүйлийг зөв тооцоолох наад зах нь мөнгөний тооцоо
хариултаа зөв авч сурах явдал юм. Мөн сургуулийн багш нарт бодлого бодох
арга бодлого асуусан багш нарт бодож тайлбарлаж өгсөн. Багш бүр л өөр
өөрийн арга туршлагатай байдаг миний энэ туршлага та бүхэнд ч тус дэм болох
юм.
Туршлагыг ашиглахад учирч болох саад эрсдэл:
Туршлагыг хэрэгжүүлэх явцад багшаас их цаг уйгагүй хөдөлмөр шаардана.
Нэг өдөр хэрэглээд орхигдуулаад байвал үр дүн багатай
Эцэг эх хүүхэд бүртэй хамтран ажиллах
Хүүхэд бүр сэтгэх чадвар өөр өөр байдаг.
Хүүхэд бүрийн ойлгох хурд хүлээн авах чадвараас хамааран тодорхой хугацаа
шаардана.
Туршлагын үр дүн:
 2011-2012 оны хичээлийн жилд Математикийн аварга анги хамт олон
 2012-2013 оны хичээлийн жилд сурагч А. Ёндонжамц Кенгуру олон улсын
уралдаанаас “хүрэл” медаль
 Сурагч А. Баяржаргал “Сэтгэх чадвар”ын уралдаан тэргүүн байр 2014 онд
Кенгуру олон улсын уралдаанаас “хүрэл” медаль
 Сурагч О. Сугарсүрэн Б. Дэлгэрмөрөн нар II зэргийн диплом

More Related Content

Арга зүйн туршлага

  • 1. БГД-ийн “Сэтгэмж” цогцолбор сургуулийн бага боловсролын багш Б. Содномын туршлагаас Багшийн мэдээлэл: 1992 онд Архангайн багшийн сургууль төгссөн. Бага ангийн багшаар 23 дахь жил ажиллаж байна. Мэргэжлийн заах аргач зэрэгтэй. Туршлагын агуулга:  Өгүүлбэртэй бодлогоор хөгжүүлэх  Бодлогын төрөл  Бодлого бодох чадварт сургах Туршлагын гол санаа: Бодлогыг уншиж ойлгох, ойлгосноо бусдадаа ярих өөрийн үгээр ярих маш чухал. Иймээс бодлого бодох нь багаасаа уншиж өгсөн зүйлийг ойлгоод ярих, мөн өөрөө уншаад ойлгоод ярихаас эхлэх юм байна гэж би үздэг. Өгүүлбэрээ ойлгосон хүүхэд л бодлого боддог. Бидний анхны алхам бол зөв, хурдан, ойлгож уншаад өөрийн үгээр ярьж чаддаг болгох чухал Бодлого бодоход юу анхаарах вэ? Өгүүлбэртэй бодлого бодох алхам  Бодлогын агуулгатай танилцах /дахин дахин давтан унших/  Бодлого бодох төлөвлөгөө боловсруулах, товч бичиглэл хийх /хүүхэд өөртөө ойлгомжтойгоор/  Бодлогоо бодох /олох үйл бүрт асуулт тавьж бодуулах, яаж асуулт тавьж байгаагаас ойлгосон эсэх нь тодорхой болдог/  Бодолтоо шалгах  Бодсон аргаа тайлбарлах /бодсон бодлогоо яаж бодсон аргачлалаа ярьж тайлбарлах/  Урвуу бодлого зохион бодох /урвуу бодлого зохиох, тоон утгыг өөрчлөн зохиох, бодлогын нөхцөл, асуултыг өөрчлөн шинэ бодлого зохиох/ Туршлагын онолын үндэслэл Бага боловсролын сургалтын цөм хөтөлбөрт математикийн хүрэх үр дүнг анги тус бүрээр ...... тусгай чадварын хүрээнд тусгасан байна. 1-5-р ангид бодлого бодох чадварт сургах Математикийн хичээлээр хүүхдийг хөгжүүлэхдээ хүүхдээ энгийн бодлого ашиглан судалж хөгжүүлэх Хөгжүүлэхдээ энгийн бодлогыг яаж ашиглах вэ? 1. Асуултаар хөгжүүлэх арга
  • 2. Бодлого 1 Сурагч Батад 8 будгийн харандаа, Болдод 5 будгийн харандаа байв. Тэдэнд бүгд хэдэн будгийн харандаа байна вэ?  Хэн хэн гарч байна вэ?  Тэр 2 хэн бэ? /сурагч/  8- н юу вэ?  Энэ хэнийх вэ?  Бид юуг олох вэ?  Нэг хүнийхийг олох уу хоёр хүнийхийг олох уу  Яаж олох вэ? гэх мэт асуултаар ярилцах Бодлого 2 Батад 8 будгийн харандаа, Болдод түүнээс 5-аар олон будгийн харандаа байв. Болдод хэдэн будгийн харандаа байна вэ?  Хоёр хүний нэр өөрчлөгдөв үү ?  Цифр өөрчлөгдсөн үү?  Юу нь өөрчлөгдсөн бэ?  8 хэд байна вэ?  5 хэд байна вэ?  Нэг хүнийхийг олох уу хоёр хүнийхийг олох уу  Хэнийхийг олох вэ? Анхаарах зүйл:  Нэг цаг дээр нэг бодлого бодоод нэгийг ярилцах  Дарааллаар асуулт гаргуулж сэтгэхүйг хөгжүүлэх  Хэт их олон юм асууж болохгүй  Бодлогыг уншаад бодох тунгаах цаг өгөх  Асуулт сайн гаргуулах бид яг юуг олох вэ?  Уралдуулж бодох нь чухал биш учрыг тунгаах  Нэг бодлогыг хэд хэдэн аргаар бодуулах  Сурагчдаар өөрсдөөр нь арга хайлгах 2. Бодлогоо багцалж бодуулах, бодлогоо уншаад таних нь чухал  Хэрчмийн бодлого  Зөрөө тооцох бодлого  Хөдөлгөөний бодлого  Төрлөөр ангилах бодлого  Хэсгийн бодлого  Ажлын бодлого  Насны бодлого  Холимог бодлого  Геометрийн бодлого
  • 3. Хүүхэд миний бодох аль төрлийн бодлого вэ? тодорхойлох Эдгээр бүх бодлогын суурь бол нэгдүгээр ангиас л эхэлнэ. Хэрчмийн бодлого гэхэд нэгдүгээр ангид өмнө жишээгээр авсан 2-р бодлогыг хэрчмээр тэмдэглээд 8 хэд байна гэсэн асуултад хариулт болгох 8 ? 8 5 Хоёр тооны нийлбэр 13 нэг нь нөгөөгөөс 5-аар олон хэд хэдийн тоо байж болох вэ? бодлогыг бодуулахдаа эхлээд чээжээр бодуулах дараа нь хэрчмээр тэмдэглэж бодуулах ? 13 ? 5 Туршлагын одоо ба ирээдүй : Хүүхдүүд маань зөв сэтгэж тооцоолж сурснаар амьдрал ахуйд нь хэрэгцээ болно. Мөн аливаа зүйлийг зөв тооцоолох наад зах нь мөнгөний тооцоо хариултаа зөв авч сурах явдал юм. Мөн сургуулийн багш нарт бодлого бодох арга бодлого асуусан багш нарт бодож тайлбарлаж өгсөн. Багш бүр л өөр өөрийн арга туршлагатай байдаг миний энэ туршлага та бүхэнд ч тус дэм болох юм. Туршлагыг ашиглахад учирч болох саад эрсдэл: Туршлагыг хэрэгжүүлэх явцад багшаас их цаг уйгагүй хөдөлмөр шаардана. Нэг өдөр хэрэглээд орхигдуулаад байвал үр дүн багатай Эцэг эх хүүхэд бүртэй хамтран ажиллах Хүүхэд бүр сэтгэх чадвар өөр өөр байдаг. Хүүхэд бүрийн ойлгох хурд хүлээн авах чадвараас хамааран тодорхой хугацаа шаардана.
  • 4. Туршлагын үр дүн:  2011-2012 оны хичээлийн жилд Математикийн аварга анги хамт олон  2012-2013 оны хичээлийн жилд сурагч А. Ёндонжамц Кенгуру олон улсын уралдаанаас “хүрэл” медаль  Сурагч А. Баяржаргал “Сэтгэх чадвар”ын уралдаан тэргүүн байр 2014 онд Кенгуру олон улсын уралдаанаас “хүрэл” медаль  Сурагч О. Сугарсүрэн Б. Дэлгэрмөрөн нар II зэргийн диплом