Sosyal Medyanın Siyasi Seçimler Üzerindeki Etkileri
•
3 likes•4,024 views
Dünyada sosyal medya kullanan bireylerin sayısı hızlı bir şekilde artmaktadır. Artan kullanıcı sayısı yanında etkileşimin öne çıktığı sosyal ağlar siyasi partilerin seçim nabzını tutabilecekleri sanal miting alanları olarak tanımlanabilir. Bildiride Sosyal medya teknolojilerinin gelişim tarihçesinden, sosyal medyanın kullanım istatistiklerinden, sosyal medyanın politik gücü ve siyasi seçimler üzerindeki etkilerinden bahsedilecektir.
Sosyal Medyanın Siyasi Seçimler Üzerindeki Etkileri
- 1. SOSYAL MEDYANIN SİYASİ SEÇİMLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ CENK DERİNÖZLÜ
- 2. İnternet ve Web Kavramı? İnternet, dünya genelindeki bilgisayar ağlarını ve kurumsal bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır. Web, internet üzerindeki servislerden birisidir . İnternet üzerinde yazı, grafik, resim, ses ve videolardan oluşan dokümanları uzaktaki bilgisayarlara iletme işlemini yürütür.
- 3. Web Teknolojilerinin Gelişimi Web 1.0: Web 'in ilk gelişim evrelerinde web sayfaları statik sayfalardan oluşuyorlardı ve ziyaretçilerin bu sayfalar üzerinde sadece okuma hakkı bulunuyordu. Web 2.0: Zamanla web teknolojilerinin gelişmesiyle sayfalar dinamik bir yapı kazanmaya başladı ve Kullanıcılar okuma hakkının yanında yazma hakkı da elde etmeye başlamıştır.
- 4. Web Teknolojilerinin Gelişimi İnternet teknolojisinin Web 1.0’dan Web 2.0’a geçmesiyle internetin hayatımızdaki rolü katlanarak artmıştır. Web 1.0 olarak bahsedilen teknolojide, kullanıcılar internet sayfalarında seyirci iken Web 2.0 teknolojisi ile kullanıcılar internet sayfalarının besleyicisi ve katılımcısı olmuşlardır.
- 5. Web 2.0 ve Sosyal Medya Web 2.0, “ikinci nesil internet hizmetlerini -toplumsal iletişim sitelerini, vikileri, iletişim araçlarını, internet kullanıcılarının ortaklaşa ve paylaşarak yarattığı sistemi tanımlar.”(Vikipedi) Sosyal medya, Web 2.0'ın kullanıcı hizmetine sunulmasıyla birlikte, tek yönlü bilgi paylaşımından, çift taraflı ve eş zamanlı bilgi paylaşımına ulaşılmasını sağlayan medya sistemidir. Web 2.0 çağının getirdiği en büyük nimetlerden sosyal medya, geleneksel medya kavramını yıkarak, yepyeni bir medya kavramını ortaya çıkarmıştır.
- 6. Sosyal Ağlar • Web2.0 teknolojilerinin hayatımıza girmesiyle sosyal medya ve sosyal ağlar kavramları ortaya çıkmıştır. • Sosyal medya, çok hızlı bir şekilde bilgiyi ya da haberi üretmekte; • Sosyal ağlar ise bunu çok geniş kitlelere yine aynı hızda yaymaktadır. Kullanıcı hem bu bilginin üretilmesinde hem de yayılmasına aktif olarak yer almaktadır. • Facebook, YouTube, Twitter, Linkedin en çok bilinen sosyal ağlardandır.
- 7. Sosyal Medya, İnternet ve Mobil Kullanımı İstatistikleri 2014 Dünya genelinde internet ve sosyal medya kullanıcı sayıları: •Dünya üzerinde 2.5 milyar insan internet kullanıyor. Bu kullanıcıların 1.8 milyarının sosyal medya ağlarında hesabı var. •Kıtalar arası bazda internet kullanımında Kuzey Amerika % 81’lik bir oranla başı çekiyor. İnternet kullanımının en az yaygın olduğu bölge ise Güney Asya (% 12). •Yalnızca 2013’te, 135 milyon insan daha sosyal ağlarda hesap oluşturdu. •Sosyal medya aktif kullanıcı sayıları her geçen yıl artıyor. Facebook, 1,184 milyarlık güncel aktif kullanıcı sayısı ile sosyal ağlar arasındaki liderliğini koruyor.
- 8. Sosyal Medya, İnternet ve Mobil Kullanımı İstatistikleri 2014 Türkiye istatistiklerine göz atacak olursak; • Türkiye’de 35 milyonun üzerinde internet kullanıcısı bulunuyor ve internet kullanımının tüm nüfusa oranla %45. • 26 milyon aktif Facebook hesabı var. • Günde ortalama 2 saat 32 dakikamızı sosyal medyada geçiriyoruz. • Türkiye’de en çok kullanılan sosyal medya platformu olan Facebook’u (%93), sırayla Twitter (%72), Google+ (%70) ve LinkedIn (%33) takip ediyor.
- 9. Geleneksel Medya Geleneksel medya, tek yönlü iletişim sağlar yani insanlara sadece haberi iletir. Kişilerin ise haberlere cevap vermeleri ya da reaksiyon göstermeleri ve bu medya araçlarından edindikleri bilginin doğruluğunu veya güvenilirliğini kontrol etmeleri zordur. Aynı zamanda, bu bilginin manipüle edilmesi ya da bilgiye erişimin engellenmesi hükümetler ve çeşitli otoriteler için kolay bir iştir.
- 10. Yeni Medya : «Sosyal Medya» Güvenilir ve doğru kaynaklardan bilgi edinme ihtiyacı ve talebinin bireyler arasında her geçen gün artmasının sonucu olarak, internet dünyasında bilgisayarların etkileşim gücünün iletişim için kullanılmasını tarif eden yeni medya akımı doğmuştur.
- 11. Yeni Medya : «Sosyal Medya» Yeni medya, internetin etkileşimli iletişim gücünü tanımlayan soyut bir kavramdır ve bu gücü kullanan araçlar, sosyal medya araçları olarak tanımlanır. Günümüzde iletişim sosyal medya araçlarının çeşitli elektronik cihazlar aracılığıyla kullanılmasıyla diyaloga dönüşmekte ve oluşan içerik sosyal ağlarda hızlıca paylaşılarak bireylere tartışma olanağı sunmaktadır. Bu hızlı yayılma ve tartışma ortamının kolaylıkla oluşması sosyal medyanın politik alanda etkin bir rol oynamasını sağlamaktadır. Orta Doğu ve Kuzey Afrika’ da sosyal medya siteleri üzerinden organize edilen halk hareketlerinin baskıcı hükümet ve diktatörleri devirebilecek güce ulaşması ve devirmesi sosyal medyanın politika ve halk hareketlerinde önemli bir role sahip olduğunu göstermektedir.
- 12. Sosyal Medyanın Faydaları Organize olmayı kolaylaştırması, Bireyler arasında iletişimi arttırması, Fikirlerin hızlıca yayılması, Organizasyon ve iletişim maliyetini düşürmesi,
- 13. Sosyal ağlar halk hareketlerini tetikleyen araçlar değil, organize olma ve hareketi başlatmayı kolaylaştıran araçlardır.
- 14. Sosyal ağlar bireylere paylaştıkları içerik bakımından sınırsız özgürlük verse de paylaştıkları içeriklerin bireysel haklara müdahale ettiği durumlar için hukuki sorumlulukları vardır.
- 15. Web 2.0 Sitelerinin Hukuki Sorumluluğu
- 16. Türkiye’de Sosyal Medya Paylaşımlarında Hukuki Sorumluluk İçerik sağlayıcının sorumluluğu ise 5651 Sayılı Kanun’un 4/1 maddesinde ” İçerik sağlayıcı, internet ortamında kullanıma sunduğu her türlü içerikten sorumludur. ” şeklinde tanımlanmıştır. Web 2.0 teknolojisinin gelişmesi ile artık neredeyse herkes içerik sağlayıcı konumuna gelmiştir. Bu nedenle de facebook veya twitter vb. sosyal paylaşım ağlarına içerik yerleştiren herkes yasa karşısında içerik sağlayıcı konumundadır. Şu halde, eğer konan resim veya yazı (paylaşım) ceza kanunları anlamında suç içeren bir nitelikteyse, ilgili profilin sahibinin de suçlanması mümkündür.
- 17. Türkiye’de Sosyal Medya Paylaşımlarında Hukuki Sorumluluk Bireylerin Sosyal Medya paylaşımları sebebiyle hukuki sorumluluklar İnternet kullanıcılarının sosyal medyada paylaştıkları kendilerine ait içerik dolayısıyla hem hukuki hem de cezai sorumlulukları vardır. Başkasına ait içeriği sunma durumunda ise, 5651 sayılı Kanunu dar yorumlanırsa bu içerik sebebiyle de kural olarak İnternet kullanıcılarının hem hukuki hem de cezai sorumluluğu vardır.
- 18. Türkiye’de Sosyal Medya Paylaşımlarında Hukuki Sorumluluk Sosyal Paylaşım platformu üzerinden bir içeriğin RT edilmesi durumunda ise; İçerik sağlayıcının sorumluluğunu düzenleyen 4. maddenin 1. fıkrası; 2. fıkrada içerik sağlayıcının başka bir internet sitesine verdiği linklerdeki içerikten ötürü kural olarak sorumlu olmadığını ifade etmişse de linkin veriliş biçiminden, link verilen (suç içerikli) internet sitesinin içeriğinin benimsendiği (ve linke tıklayan kişinin bu linke ulaşmasının amaçlandığı ) sonucuna ulaşılabiliyorsa içerik sağlayıcı sorumlu tutulabilmektedir. Bu durumda içeriğin Retweet edilmesi kural olarak sorumluluğu gerektirmemektedir. Hukuka aykırı bir içeriğin bir başka kimse tarafından beğenilmesi eylemi ise teknik olarak bir paylaşma olmayacağı için mevcut kanunlarımız gereğince herhangi bir hukuki sorumluluğu bulunmayacaktır.
- 19. İçerik Sağlayıcısının Suçlandığı Örnek Dava Google’ın üst düzey yöneticilerinden 4ü hakkında 1 yıla kadar hapis cezası istemli olarak Milan’da açılan dava konusu: Google’ın sahibi olduğu YouTube sitesinde yayınlanan bir videoymuş. Sitede 2006 yılında yayınlanan ve bir grup öğrencinin okullarındaki otistik bir genci dövüp aşağıladıkları video görüntüleri sonucunda harekete geçen Vivi Down adlı bir İtalyan hak savunucuları örgütü, bu görüntülerin yayınlanmasından adı geçen Google yöneticilerini sorumlu tutuyormuş. Google tarafı ise, adı geçen videoda “otistik çocuğa yapılan muamelenin kesinlikle kabul edilemez olduğunu,” ancak “kendilerinin sorumlu tutuluyor olmalarının da bir o kadar yersiz olduğunu” düşünüyormuş. “YouTube’a bir gün içerisinde binlerce saatlik video yüklendiğini,” ekleyen yetkililer, “bu görüntüleri eşzamanlı olarak kontrol edip yayınlamamız mümkün değil,” açıklamasında bulunmuşlar. İtalyan hukukundaki “internete video yükleyen bir kişi, görüntülenen kişilerden izin almalıdır” yönündeki maddeyi hatırlatan savunma makamı, Google yöneticilerinin bu durumda herhangi bir sorumluluğu olmadığını iddia etmiş. Mahkemeye durumu açıklamak için “tehdit mektubu alan bir insanın posta görevlilerini suçlamaması gerektiği” örneği de verilmiştir.
- 20. Sosyal Medyanın Politik Gücü Geçmişten günümüze, politikacılar daha kısa sürede daha çok insana ulaşmak için uğraşmışlardır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak, artık sosyal ağları kullanan politikacılar milyonlarca insanla anlık olarak iletişime geçebilmektedir.
- 21. Sosyal Medyanın Politik Gücü politikacıların sosyal ağları aktif olarak kullanması siyasi yarışlarda zorunluluk haline gelmiştir. Kitlelerin tepkisinin daha rahat ölçebilmesi özelliklerinden dolayı, Sosyal medya araçları vasıtasıyla Siyasetçinin kısa sürede daha geniş kitleye hitap edebilmesi
- 22. Sosyal Medyanın Politik Gücü Bir siyasi partinin veya siyasetçinin mitinglerine katılan ortalama insan sayısı düşündüğümüzde, bir miting için sosyal medya takipçisi kadar insanı bir araya getirmek imkansızdır. Sosyal ağlar sayesinde politikacılar, milyonlarca insana fikirlerini aynı anda anlatma imkânına sahip olabilmektedir.
- 23. En Çok Takip Edilen Liderler Yukarıdaki değerler Twitter’da dünya liderlerinin takipçi sayıları ve etkilerini inceleyen Twiplomacy 2014 raporundan alınmıştır.
- 24. Sosyal Medya ve Geleneksel Medya Farkları: Sosyal medya, geleneksel medyadan birçok yönü ile ayrılmaktadır. Öncelikle sosyal medya, klasik medyaya göre daha küçük bütçeler ile daha çok kişiye ulaşma imkanı verir. Sosyal medya kullanımı herkese açıktır. Bu özelliği sayesinde sosyal medyada içerik oluşturmak için, geleneksel medyanın aksine lisans ya da diğer bürokratik işlemlere gereksinim duymazsınız. Geleneksel medyada içerik, bu iş için özel eğitim alan uzmanlar tarafından geliştirilir. Oysa sosyal medyada “söyleyecek sözü olan” herkes, bir içerik oluşturabilir. Geleneksel medya, bir gün, bir hafta, hatta bir ayı bulan bir güncellenme süresine sahipken, sosyal medyada gündem saniyeler içerisinde değişebilir. Bu da, en sıcak olayların dahi çok kısa süre içerisinde kitlelere ulaşması anlamına gelmektedir. Son olarak, geleneksel medya editlemeye yatkın bir medya değildir. Sosyal medyada ise içerikler, yorumlar, tartışmalar, yayınlar bir komutla dahi kolayca değiştirilebilir.
- 25. Politikacıları Sosyal Medya Kullanmaya Yönlendiren Etmenler
- 26. Politikacıları Sosyal Medya Kullanmaya Yönlendiren Etmenler Sosyal medya, geleneksel medyaya göre politik iletişimde daha tarafsız bir ortam sunmaktadır. Geleneksel medya araçlarına kolaylıkla sansür uygulanabiliyor olmasından dolayı medyanın taraflı yayın yapmak zorunda kalabilmesi durumunda geleneksel medya da yer bulamayan adayların görüşlerini seçmenlere iletebilmek için alternatif yol olarak sosyal medya araçlarına yönlenmesi
- 27. Politikacıları Sosyal Medya Kullanmaya Yönlendiren Etmenler Politikacıları sosyal medya sitelerini kullanmaya yönelten bir diğer önemli etken de ,bu sitelerin gençler arasında oldukça yaygın olarak kullanılmasıdır. Yeni neslin haberleri daha çok web üzerinden takip etmesi ve görüşlerini yine bu araçlar üzerinden ifade ediyor olması politikacıların gençlere ulaşmasında sosyal ağların en önemli iletişim aracı haline gelmesine sebep oluyor. Sonuç olarak sosyal medyada bir politikacı ne kadar aktif ise genç seçmenler tarafından tanınma olasılığı artmaktadır.
- 28. Politikacıları Sosyal Medya Kullanmaya Yönlendiren Etmenler Geleneksel yöntemlerle yapılan kampanyaların seçmen tarafından rutin olarak görülüp ve eskisi kadar ilgi görmediğinden yapılan kampanyaların günümüzde yoğun olarak kullanılan sosyal medya araçlarına kaydırılması zorunluluğunun oluşması
- 29. Seçimlerde Sosyal Medyanın Etkileri Seçim dönemlerinde, sosyal ağlar siyasetçilere kendilerini tanıtabilecekleri, fikir ve amaçlarını anlatabilecekleri ve bunun karşılığında seçmenin nabzını ölçebilecekleri bir ortam sağlamaktadır. Siyasetçi sosyal ağlar sayesinde seçimlerden önce geri bildirim alabilmekte ve bu sayede alacağı oy oranını seçim öncesinde daha tutarlı tahmin etme şansına sahip olmaktadır.
- 30. Seçimlerde Sosyal Medyanın Etkileri Politikacıların geleneksel yöntemlere ulaşmakta en çok zorlandığı kitleyi gençler oluşturmaktadır. Gençlerin geleneksel medyaya ilgisinin düşük olması onlara ulaşmak için sosyal ağ sitelerinin kullanımını bir gereklilik haline getirmektedir. Politikacılar tarafından sosyal ağlar sayesinde genç kitlelere erişilebilmesi, seçimlerdeki oy oranlarını olumlu olarak etkileyecektir.
- 31. Sosyal Medya Kullanımı İle ilgili Örnekler
- 32. Arap Baharı Sosyal medya kullanımının en dikkate değer örneklerinin başında Arap Baharı olarak bilinen, Ortadoğu’daki diktatörlük karşıtı hareketler yer almaktadır Arap Baharı olarak adlandırılan halk hareketlerinden önce ve bu hareketler süresince başta Facebook olmak üzere, Twitter, Instagram ve Youtube özellikle göstericiler tarafından kitleleri harekete geçirme ve hareketin dünya kamuoyuna duyurulmasında etkin birer araç olarak kullanılmıştır.
- 33. Arap Baharı Arap Baharı olarak adlandırılan bu toplumsal kalkışmaların en dikkat çekici yönü ise, hiç şüphesiz, kısa mesajların, e- postaların, video ve fotoğraf paylaşımlarının, sosyal paylaşım sitelerinin, blogların ve benzeri sosyal medya araçlarının gücünün artık herkes tarafından fark edilmesini sağlamasıdır. Sosyal Ağlar sayesinde geleneksel araçlarla harekete geçirilmesi mümkün olmayacak kadar büyük kalabalıklar harekete geçmiş, çok önemli sonuçları olan bir muhalif hareket başlamıştır.
- 34. Wall Street İşgali Hareketin amacı ise küresel ekonominin haksız kurallarını belirleyen ve toplam nüfusun yalnızca %1’ini oluşturan zengin kesime karşı koymaktır. Tüm protestolar Facebook, Twitter, Youtube ve resmi siteleri üzerinden organize edilmiştir. Başlatılan akım kısa süre içerisinde Amerika Birleşik Devletlerinde 100’ün üzerinde şehre, küresel çapta ise 1,500’ün üzerinde şehre yayılmıştır.
- 35. Obama’nın 2008 Amerikan Başkanlık Seçimlerinde Sosyal Medya Etkisi Geçmişte siber uzam üzerinde kontrol sahibi olamadıkları gibi, belli grup ve seçmenleri nasıl hedef almaları gerektiğini de bilemeyen siyasi aktörler bugün bilhassa sosyal medya üzerinde yürütülen kampanyalar ile ortaya çıkan olumlu sonuçlardan oldukça memnundurlar. Şüphesiz, bunların başında sosyal medyayı etkin biçimde kullanan Obama gelmektedir.
- 36. Obama’nın Sosyal Medya Kullanımında Öngördüğü Stratejiler: 1. Siyasi kimliğin inşası: Rakipleriyle kıyaslandığında Obama’nın genel seçmen portföyündeki bilinirliği oldukça düşüktü. Bu yüzden, kimliğinin farkındalığını düşük maliyetle artırma tercihi sosyal medyadan yana kullanılmıştır.
- 37. Obama’nın Sosyal Medya Kullanımında Öngördüğü Stratejiler: 2. MyBarackObama.com (MyBO): «http://my.barackobama.com» kişiselleştirme yoluyla profil oluşturulabilen sitede, arkadaş listesi kurma ve blog yazma olanaklarının yanı sıra gruplara dahil olma, kaynak yaratma (örneğin,para toplama) etkinliklerine katılma ve etkinlik organize etme gibi opsiyonlar da bulunmaktaydı. Sosyal ağlardaki kullanıcıların bir araya geldiği MyBO, Obama’nın seçim stratejisindeki temel araçlardan biri olmuştur.
- 38. Obama’nın Sosyal Medya Kullanımında Öngördüğü Stratejiler: 3. Birden fazla platformda bulunmak: Obama, tek bir platforma bağlı kalmak yerine, belli gruplara hitap eden daha küçük çaplı siteler de olmak üzere çok sayıda sosyal ağda kendini göstermiştir.
- 39. Obama’nın Sosyal Medya Kullanımında Öngördüğü Stratejiler: 4. Bağış: Obama, kendini gösterdiği her bir platformda bağış için ayrı bir widget bulundurmak suretiyle yaklaşık 500 milyon dolar toplamıştır. Çevrimiçi yapılan bağışların sayısı 6.5 milyondur (The Washington Post, 2008).
- 40. Obama’nın Sosyal Medya Kullanımında Öngördüğü Stratejiler: 5. Katılım: Farkındalık yaratmak ve katılımı arttırmak üzerine kurulu olan seçim stratejisiyle 13 milyon e-posta adresine 1 milyar e-posta gönderilerek geniş kitlelere ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu yöntem, sosyal medyanın sınırları dışında yer almakla beraber, onu destekler niteliktedir.
- 41. Sonuç: Oy topladığı kesimin demografik özellikleri göz önüne alındığında, Obama’nın ABD’deki 30 yaş altı nüfusun %66’sı tarafından desteklendiği görülmektedir. İnternet’in bu yaş aralığında yer alan nüfus tarafından daha yüksek oranda kullanıldığını düşünürsek, seçim öncesinde uygulanan sosyal medya stratejisinin ne kadar önemli olduğu görülmektedir.
- 42. Türkiye’de Siyasi Parti ve Liderlerin Sosyal Medya (Web 2.0) Deneyimleri Dünyada birey/seçmenlerin, siyasetçilerin ve siyasi partilerin önüne geçtiğini fark edip gerekli adımları atan ilk ülke Amerika Birleşik Devletleri (ABD) oldu. 4 Kasım 2008 tarihindeki Amerikan Başkanlık seçimlerine aday olan Barack Obama, “sosyal medyayı en etkili şekilde kullanan siyasetçi olarak tarihe geçmiştir. Sonuç böyle olunca Türkiye’deki siyasetçilerin de sosyal medyayı kullanma ve seçmen toplama yarışı da önem kazanmış oldu. Ancak bu etki kendini en fazla Twitter’ da göstermiştir. Türkiye'de Twitter hem adaylar hem de seçmenler tarafından en yaygın kullanılan sosyal medya aracı olmuştur.
- 43. Türkiye’de Siyasi Parti ve Liderlerin Sosyal Medya (Web 2.0) Deneyimleri Türkiye'de siyasetçilerin sosyal medyaya bakış açısını değiştiren bir olayda, Gezi Parkı olaylarıdır. Gezi Parkı olaylarından sonra hem iktidar partisi hem de muhalefet partileri sosyal medyayla çok yakından ilgilenmeye başlamış olup partiler bu süreçten sonra kendi sosyal medya ekiplerini kurmaya başlamıştır.
- 44. Türkiye’de Siyasi Parti ve Liderlerin Sosyal Medya (Web 2.0) Deneyimleri Türkiye'de Twitter hem adaylar hem de seçmenler tarafından en yaygın kullanılan sosyal medya aracı olmuştur. Bunun en önemli göstergesi 30 Mart yerel seçimlerinde seçim hakkında 10,6 milyon tweet atılması örnek olarak verilebilir.
- 45. Türkiye’de 10 Ağustos 2014 sisyasi lider sosyal medya istatistikleri Cumhurbaşkanlığı seçimleri için adayların Twitter takipçi sayıları üzerinden kabaca bir tahmin yürütmeye çalışırsak, • Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı takip eden 4 milyon 463 bin kullanıcı var. • Birçok partinin ortak adayı olan Ekmeleddin İhsanoğlu’nu destekleyen iki büyük muhalefet partisinin liderleri Kemal Kılıçdaroğlu ve Devlet Bahçeli’yi takip eden toplam 3 milyon 203 bin kullanıcı var. • Selahattin Demirtaş’ın ise 366 bin takipçisi var. • Adayları destekleyen Twitter takipçi sayılarının toplamı ise 8 milyon 32 bin civarındadır.
- 46. Türkiye’de 10 Ağustos 2014 siyasi lider sosyal medya istatistikleri Her bir adayın takipçi sayısını adayların toplam takipçi sayısı üzerinden oranladığımızda; • Recep Tayyip Erdoğan %55, • Ekmeleddin İhsanoğlu %40, • Selahattin Demirtaş %5 takipçi oranına sahiptir. Sonuç olarak elde edilen oranlar seçim sonuçlarına oldukça yakın olduğu görülebilmektedir.
- 47. SONUÇ Yapılan araştırmalar ve güncel uygulamalar göstermektedir ki artık siyasal sistemin tüm aktörleri, gerek siyaset yapan ve siyaset mekanizmasını elinde bulunduranlar ve gerekse yönetilen vasfıyla bu sistemin bir parçası olanlar, sosyal medyayı aktif olarak kullanmaktadır. Bir taraftan, son zamanlarda yaşanan sosyal kalkışma hareketleri ve kolektif tepkilerin temellerinin sosyal medya üzerinden atılıyor ve yine bu alandan taraftar topluyor olması, Diğer taraftan yöneticilerin büyük bir çoğunluğunun siyasal mesajlarını ve faaliyetlerini bu alan aracılığıyla yönetilenlere duyuruyor olması ve onların tepkilerini yine bu alan üzerinden topluyor olması, sosyal medyanın ne kadar önemli bir siyasal iletişim ve propaganda aracı haline geldiğinin önemli bir delili olarak karşımıza çıkmaktadır.