ароматик нүүрсустөрөгчид буюу үнэрт нүүрсустөрөгчид
- 2. Àðîìàòèê í¿¿ðñóñòºðºã èäèéí õèìè
ôèçèêèéí øèíæ àíàð, à õîëáîãäëûí
òàëààð ñóäëàíà.
Àðîìàòèê íýãäëèéí ãîë òºëººëºã áîëîõ
Áåíçîëòîé òàíèëöàõ
Òóðøèëòûí àðãààð ìýäëýã îëãîõ
Áåíçîëûí õýðýãëýýã ïðàêòèêò
àøèãëàõ
- 3. Ñn H 2n 6 ãýñýí åðºíõèé òîìú¸îíä
çàõèðàãäàõ öàãèðàã õýëõýýíýýñ
òîãòñîí í¿¿ðñóñòºðºã äèéã
Àðîìàòèê í¿¿ðñóñòºðºã èä ãýíý.
Õàìãèéí àíõíû òºëººëºã íü Ñ6 Í 6
áóþó áåíçîë þì. Áåíçîë íü õî¸ðëîñîí
õîëáîî ãóðâûã àãóóëñàí öàãèðàã
á¿òýöòýé õàíààã¿é íýãäýë þì.
- 5. Áåíçîëûí ìîëêóëûí íýã áóþó õýä õýäýí
óñòºðºã íü á¿ëýã àòîìààð õàëàãäàõàä
¿¿ññýí íýãäë¿¿äèéã áåíçîëûí ãîìîëîã
ýãíýýíèé í¿¿ðñóñòºðºã èä ãýíý.
Ýäãýýðèéã íýðëýõäýý ñàëáàðëàñàí
á¿ëýã àòîìûí íýðèéí õîéíî áåíçîë ãýæ
áè äýã.
ÑÍ 3 Ñ2 Í 5
Ñ3 Í 7
Ìåòèë áåíçîë Ýòèë áåíçîë Ïðîïèë áåíçîë
- 6. Áåíçîëûí öàãèðàãò õî¸ð øèðõýã ñàëáàðëàñàí
á¿ëýã õîëáîãäîæ áàéãàà ¿åä:
Çýðýãöýý áàéâàë îðòî
1 ºíöºã àëãàñàí áàéðëàæ áàéâàë ìåòà
2 ºíöºã àëãàñàí áàéðëàæ áàéâàë ïàðà
ãýñýí óãòâàðóóä çàëãàíà.
ÑÍ 3 ÑÍ 3 ÑÍ 3
ÑÍ 3
ÑÍ 3 ÑÍ 3
1,2-äèìåòèë áåíçîë 1,3-äèìåòèë áåíçîë 1,4-äèìåòèë áåíçîë
Îðòî êñèëîë ìåòà êñèëîë ïàðà êñèëîë
- 8. Ôèçèê øèíæ àíàð
1-ð äààëãàâàð
Áàã òóñ á¿ð øèðýýí äýýð áàéðëàõ
áîäèñóóäààñ Áåíçîë ãýñýí õàÿãòàé áîäèñûã
ñîíãîí àâ öýâýð õóðóó øèëýíä 20 äóñëûã
õèéíý ¿¿.
ßìàð øèíæ àíàðóóä àæèãëàãäàæ áàéíà
âý?
Áàãààðàà ÿðèëöàí öààñàí äýýð áè íý ¿¿.
- 9. Áåíçîë íü:
ªíãºã¿é
Õóðö ¿íýðòýé
Òóíãàëàã øèíãýí
Óñíààñ õºíãºí áºãººä 80Ñ-ò
áóöàëäàã.
Àìàðõàí öàðöàæ öàãààí ºíãèéí
òàëñò ¿¿ñãýäýã.
- 10. 2-ð äààëãàâàð
Õóðóó øèëýíä 20 äóñàë áåíçîë àâ
äýýð íü òýíö¿¿ õýìæýýíèé óñ íýìæ,
ñýãñýðí¿¿.
Óðâàëûã àæèãëàí ä¿ãíýëò
ãàðãàæ, öààñàí äýýð áè íý ¿¿.
- 11. Áåíçîë íü óñàíä óóñäàãã¿é
áºãººä õàðèí ººðºº ñàéí àíàðûí
óóñãàã þì.
Áåíçîëûí íÿãò íü 0,879 ã/ñì3
Óñíû íÿãò 1,0 ã/ñì3
Èéìýýñ íÿãòààñàà õàìààðààä õî¸ð
¿å áîëîí çààãëàãääàã.
- 12. Õèìè øèíæ àíàð
3-ð äààëãàâàð
¯íýðò íýãäë¿¿ä íü òîðòîã èõòýé
äºë ¿¿ñãýí øàòäàã.
ÿâàãäñàí óðâàëûã àæèãëàí
ÿàãààä èéì èõ òîðòîã ¿¿ñýí
øàòàæ áàéãààã òàéëáàðëàí
öààñàí äýýð áè íý ¿¿.
- 13. 4-ð äààëãàâàð
Õóðóó øèëýíä 20 äóñàë áåíçîë àâ
õèéí äýýð íü 15 äóñàë êàëèéí
ïåðìàíãàíàòûí óóñìàë õèéæ
ñýãñýðí¿¿.
Óã óðâàëûã àæèãëàí ä¿ãíýëò
ãàðãà.
Ýíä èñýëäýõ óðâàë ÿâàãäàñíóó?
- 14. Áåíçîëûí íýã ãîë îíöëîã ãýâýë
èñýëä¿¿ëýã èéí ¿éë èëýëä
òýñâýðòýé áàéäàã øèíæ àíàð þì.
Êàëèéí ïåðìàíãàíàòûí óóñìàëûí ºíãº
ýõëýýä áåíçîëä øèëæýýä äàðàà íü
áóöààä óóñìàëäàà õóâèð áàéíà.
Ýíý íü áåíçîë áîëîí êàëèéí ïåðìàíãàíàò
õîîðîíäîî óðâàëä îðîîã¿éã èëòãýæ
áàéíà.
- 15. Àðîìàòèê í¿¿ðñóñòºðºã äèéã ãàðãàí
àâàõ.
Àðîìàòèê í¿¿ðñóñòºðºã äèéí áàéãàëèéí ýõ
áóëàã íü:
Ãàçðûí òîñ
óëóóí í¿¿ðñ þì.
Ãàçðûí òîñíîîñ ÿëãàí àâñàí öàãèðàã õàíàñàí
í¿¿ðñóñòºðºã áîëîõ ãåêñàíû äåãèäðîãåíæèõ
óðâàëààð ãàðãàí àâäàã.
ÑÍ 2
ÑÍ 2
ÑÍ 2 ÑÍ 2 ――> +3 Í 2
ÑÍ 2 ÑÍ 2
Öàãèðàã ãåêñàí Áåíçîë
- 16. Õýðýãëýý.
Áåíçîëûã õèìèéí ¿éëäâýðò îðãàíèê óóñãàã
áîëãîõ õýðýãëýõýýñ ãàäíà òýñðýìòãèé
áîäèñ, áóäàã, ýìèéí áîäèñ, ¿íýðòýí, óãààëãûí
íóíòàã, õóâàíöàð, ìÿíäàñ çýðãèéí
¿éëäâýðëýëä ºðãºí àøèãëàäàã.
5-ð äààëãàâàð
Áåíçîëîîñ öàâóó ãàðãàæ àâàõ õÿëáàð
òóðøèëò.
- 17. Ä¿ãíýëò
Àðîìàòèê í¿¿ðñóñòºðºã äèéí ãîë
òºëººëºã áîëîõ áåíçîëûí õèìè ôèçèêèéí
øèíæ àíàðûã òóðøèëòûí àðãààð
ñóäàëëàà.
Áåíçîëûí õýðýãëýý, à õîëáîãäëûí òàëààð
ìýäëýãòýé áîëæ àäëàà.
- 18. Ãýðèéí äààëãàâàð
1. Àöåòèëåíààñ õýâèéí íºõöºëä 2,5 ìë, 0,88
ã/cì3 íÿãòòàé áåíçîë ¿¿ñäýã áîë
àöåòèëåíèé ìàññûã îë.
3Ñ2 Í 2 ―>
Àöåòèëåí áåíçîë