2. Προοίμιο (1-2)
Μετάφραση
(1)Άνδρες Αθηναίοι, νομίζω πως πρέπει, όταν παίρνετε αποφάσεις για τόσο
μεγάλα ζητήματα, να δίνετε απόλυτη ελευθερία λόγου στον καθένα που θέλει να
σας συμβουλέψει. Όσο για μένα ποτέ ως τώρα δε θεώρησα δύσκολο να σας
υποδείξω ποιο είναι το καλύτερο (αυτό, για να μιλήσω ειλικρινά, όλοι σας μου
φαίνεται πως το ξέρετε καλά), αλλά να σας πείσω να το πράξετε· γιατί, όταν κάτι
θεωρηθεί σωστό και ψηφιστεί, ακόμα και τότε απέχει τόσο από την εκτέλεση, όσο
και πριν αποφασιστεί.
(2)Συμβαίνει λοιπόν ένα γεγονός από εκείνα για τα οποία πιστεύω πως χρωστάτε
ευγνωμοσύνη στους θεούς: οι άνθρωποι που εδώ και λίγο καιρό από τη θρασύτητά
τους πολέμησαν εναντίον σας, τώρα στηρίζουν τις ελπίδες της σωτηρίας τους
μόνο σ' εσάς. Και αξίζει να χαρείτε με την τωρινή ευκαιρία· γιατί, αν αποφασίσετε
σωστά σ' αυτήν την περίσταση, θα κατορθώσετε να αναιρέσετε έμπρακτα τις
συκοφαντίες αυτών που δυσφημούν την πόλη μας και να κερδίσετε συνάμα καλή
φήμη.
Επιμέλεια: Όλγα Παΐζη, Φιλόλογος, MEd – users.sch.gr/olpaizi 2
3. ΠΡΟΘΕΣΙΣ (3-4)
Μετάφραση
(3)Μας κατηγόρησαν λοιπόν οι Χίοι, οι Βυζάντιοι και οι Ρόδιοι ότι
μηχανορραφούμε εναντίον τους και γι' αυτό οργάνωσαν εναντίον μας αυτόν τον
τελευταίο πόλεμο. Θα φανεί όμως καθαρά ότι ο Μαύσωλος, που τους υποκίνησε σ'
αυτά και τους έπεισε, με τον ισχυρισμό πως είναι φίλος των Ροδίων, τους έχει
στερήσει την ελευθερία τους και ότι οι Χίοι και οι Βυζάντιοι, που παρίσταναν τους
συμμάχους, δεν τους βοήθησαν στις κακοτυχίες τους·
(4)ενώ εσείς, που σας φοβόνταν, μόνοι από όλους σταθήκατε η αιτία της σωτηρίας
τους. Κι όταν όλοι τα δουν αυτά, θα κάνετε τους δημοκρατικούς σε όλες τις πόλεις
να θεωρούν τη φιλία σας εγγύηση για την ασφάλειά τους· δε θα μπορούσε να
υπάρξει μεγαλύτερο πλεονέκτημα για σας από το να επιτύχετε τη φιλία όλων
πρόθυμα και χωρίς υποψία.
Επιμέλεια: Όλγα Παΐζη, Φιλόλογος, MEd – users.sch.gr/olpaizi 3
4. ΠΙΣΤΙΣ (5-34)
5-16 (διδάσκεται από μετάφραση)- (21-35 περιληπτικά)
17-20
Επιμέλεια: Όλγα Παΐζη, Φιλόλογος, MEd – users.sch.gr/olpaizi 4
5. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
(17)Σκεφτείτε όμως και κάτι άλλο, άνδρες Αθηναίοι, ότι πολλές φορές έχετε
πολεμήσει και με δημοκρατικά καθεστώτα και με ολιγαρχικά. Αυτό το ξέρετε κι
εσείς οι ίδιοι. Για ποιες αιτίες όμως γίνεται ο πόλεμος στη μία ή στην άλλη
περίπτωση, αυτό κανείς σας ίσως δεν το εξετάζει. Για ποιο λόγο λοιπόν γίνεται; Με
τα δημοκρατικά καθεστώτα πολεμάτε ή για ιδιωτικές διαφορές που δεν μπόρεσαν
να επιλυθούν με δημόσια συμφωνία ή για μερίδιο γης ή για συνοριακή διαφορά ή
από ανταγωνισμό ή για χάρη της ηγεμονίας. Με τις ολιγαρχίες όμως δεν πολεμάτε
για κανέναν από τους λόγους αυτούς, παρά για την υπεράσπιση της δημοκρατίας
και της ελευθερίας.
(18)Γι' αυτό και δε θα δίσταζα να πω ότι πρέπει να θεωρείτε πως πιο πολύ σας
συμφέρει να είναι όλοι οι Έλληνες εχθροί σας και να έχουν δημοκρατικό
πολίτευμα, παρά να είναι φίλοι σας και να έχουν ολιγαρχικό καθεστώς. Και τούτο
γιατί με ελεύθερους ανθρώπους πιστεύω ότι χωρίς δυσκολία θα μπορούσατε να
συνάψετε ειρήνη όποτε θα θέλατε, ενώ με μια ολιγαρχία, ούτε τη φιλία θεωρώ
βέβαιη. Δεν είναι δυνατό να έχουν φιλικές διαθέσεις οι ολιγαρχικοί για το λαό,
ούτε όσοι επιζητούν να εξουσιάζουν, για εκείνους που έχουν προτιμήσει την
ισότητα των δικαιωμάτων.
(19)Ακόμη μου προκαλεί κατάπληξη το ότι, ενώ οι Χίοι και οι Μυτιληναίοι
κυβερνώνται από ολιγαρχίες, και τώρα και οι Ρόδιοι, και σχεδόν θα έλεγα ότι όλος
ο κόσμος οδηγείται σ' αυτή τη μορφή δουλείας, κανείς σας δε θεωρεί ότι μαζί τους
κινδυνεύει σε κάποιο βαθμό και το δικό μας πολίτευμα ούτε σκέφτεται ότι δεν
είναι δυνατό, αν όλες οι πόλεις οργανωθούν ολιγαρχικά, να ανεχτούν σ' εμάς τη
δημοκρατία. Γιατί γνωρίζουν πως μόνο εσείς μπορείτε να φέρετε πάλι την
ελευθερία. Από όποια πλευρά λοιπόν περιμένουν ότι θα μπορούσαν να πάθουν
κακό, αυτήν θα θελήσουν να την καταστρέψουν.
(20)Επομένως εκείνους που αδικοπραγούν πρέπει να τους θεωρείτε εχθρούς μόνο
αυτών που αδικήθηκαν, εκείνους όμως που καταλύουν τα δημοκρατικά
Επιμέλεια: Όλγα Παΐζη, Φιλόλογος, MEd – users.sch.gr/olpaizi 5
6. πολιτεύματα και τα μεταβάλλουν σε ολιγαρχικά σας συμβουλεύω να τους
θεωρείτε κοινούς εχθρούς όλων των ανθρώπων που επιθυμούν την ελευθερία.
Επιμέλεια: Όλγα Παΐζη, Φιλόλογος, MEd – users.sch.gr/olpaizi 6
7. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.Βιβλίο Μαθητή, Ρητορικά Κείμενα
2. Μτφρ. Β.Η. Τσακατίκας. χ.χ. Λόγοι του Δημοσθένη. Γ' Ολυνθιακός, Υπέρ της
Ελευθερίας των Ροδίων, Ισοκράτη Επιστολή προς Φίλιππον. Εισαγωγή, μετάφραση,
σημειώσεις. Αθήνα: ΟΕΔΒ. (Πηγή: http://www.greek-language.gr)
Επιμέλεια: Όλγα Παΐζη, Φιλόλογος, MEd – users.sch.gr/olpaizi 7