кентау
- 1. Қарт ïåí òàïқûð æ³ã³ò
Á³ð қарт àäàì áîëûï, өзі ғалым áîëûïòû. Á³ð êүí³ øàһàðғà áàðûï, үйіне қайтып êåëå
æàòñà îíû á³ð æàñ æ³ã³ò қуып æåòåä³. Îë êåëå æàòûï æөí ñұðàñàäû äà, áàðàð æîëû á³ð
áîëғàííàí êåé³í:
- Àòà, æîëäû қысқартайық, - äåéä³. Қарт:
- Æîë қалай қысқарады? - äåéä³. Ƴã³ò:
- Æîëäûң қысқаруы îңàé, åêåóì³ç á³ð³ì³çä³-á³ð³ì³ç, êåçåê-êåçåê àðқàëàñàқ áîëғàíû, -
äåéä³. Øàë ³ø³íåí:
- ßïûðûì-àé, ìûíàó á³ð êåñåïàòòû àäàì áîëìàñà èã³ åä³? Ñөç³í³ң òүð³ æàìàí åêåí. Àò-ìàòûììåí
ìåí³ áұë қалай àðқàëàéäû? Ìåí қалай àðқàëàìàқøûìûí? - äåï îéëàï, æàóàï қайырмай, áåò³íå
àæûðàéûï қарап қояды. Ìұíàí êåé³í æ³ã³ò òå үндемей êåëå æàòàäû äà, îðûëìàғàí, á³ðàқ
ï³ñ³ï òұðғàí åã³íä³ êөð³ï:
- Àòà, ìûíà åã³í ñ³çä³ң åëä³ê³ ìå? - äåéä³. Қарт:
- ß, á³çä³ң åëä³ê³, - äåéä³. Ƴã³ò:
- Èåñ³í á³ëåñ³ç áå? - äåéä³. Қарт:
- Á³ëåì³í, - äåéä³.
- Әке, áұë ñөçäåð êåñåïàòòû ñөçäåð åìåñ, çîð ìàғûíàëû ñөçäåð. - ѳç îíûң àéòқàí ñөç³íå
òүñ³íáåãåí åêåíñ³ç. Îíûң á³ð³íø³ - «Êåçåê àðқàëàñûï îòûðàëûқ» - äåãåí³: «Êåçåêïå-êåçåê
әңгіме àéòûï îòûðàéûқ, æîë қысқарсын» - äåãåí³. Åê³íø³: «Ìûíà åã³í æåë³íãåí áå,
æåë³íáåãåí áå?» - äåãåí³: «Áàéä³ê³ ìå, êåäåéä³ê³ìå?» - äåãåí³. Áàéä³ê³ áîëñà - өз êөë³ã³ìåí,
ê³ñ³ æàëäàï æûðòûï, өз òұқûìûí ñåáåä³, өнімін åðòåң өзі àëàäû. Àë áұë æåë³íáåãåí áîëûï
ñàíàëàäû. Êåäåéä³ê³ áîëñà, îë ñîðëû òұқûìäû íåñèåãå ñàòûï àëàäû, æåðä³ êөë³ê æàëäàï
æûðòàäû äà, òүñêåí өнімі áîðûøòàí àñïàéäû. Ñîíäûқòàí îë øèê³äåé æåï қойғанмен á³ð åñåï
áîëàäû. Үшінші: «Өëãåí àäàì áà, өлмеген àäàì áà?» - äåï, ñұðàғàíû: «Áàëàñû áàð ìà?» -
äåãåí³. Îë өлген àäàìäû қабірге ñàëғàíäà îíûң áàëàëàðû қабірдің áàñûíäà, áàðëûғû áүë³í³ï
æûëàï òұðғàí øûғàð, îíû: «Өëìåãåí àäàì åêåí», - äåãåí³ ñîë áîëó êåðåê. Àðòûíäà қалған
áàëàñû áàð àäàìíûң àòû æîéûëìàéäû, ñîíäûқòàí: «Îë өлмейді», - äåãåí ñөç³ åêåí. ѳç îë
æұìáàғûí øåøå àëìàғàí åêåíñ³ç, - äåãåí ñîң, қарт өзінің қате îéëàғàíûí ñåçåä³ äå, æ³ã³òò³ң
қолын àëûï:
- Ìåí ñåí³ң àéòқàí ñөçäåð³ңå òүñ³íå àëìàé, ³ø³ìíåí ñîғàí қатты ðåíæ³ï åä³ì. Îëàé åìåñ, ñåí
àқûëäû æ³ã³ò åêåíñ³ң. Ìûíà ìåí³ң қызыммен åêåó³ңí³ң àқûëûң òåң, åêåó³ң á³ðãå өмір
ñүð³ңäåð, - äåï, қызын ñîғàí áåð³ïò³.