ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
̸ակբայ
Գործողության տեղ, ժամանակ, ձև, չափ ու քանակ
ցույց տվող բառերը կոչվում են մակբայ։
Ընդհանուր իմաստը՝ գործողության հատկանիշ
Ձևաբանական առանձնահատկությունը՝ չթեքվող
Տեսակները՝ տեղի, ժամանակի, ձևի, չափ ու քանակի
Շարահյուսական դերը՝ բայական անդամի լրացում
Տեղի մակբայներ
• Ցույց են տալիս գործողության կատարման տեղը։
• Պատասխանում են որտե՞ղ, ու՞ր հարցերին։
• Նախադասության մեջ լինում են ստորոգյալի կամ բայական այլ անդամի լրացում՝ տեղի
պարագա
• ամենուր, ամենուրեք, այլուր,դեմ դիմաց, դեմ հանդիման, ընդառաջ,
շուրջբոլորը, շուրջը, հեռու, մեջտեղ, ներս, ներքև, տեղ-տեղ
• գյուղ առ գյուղ, դեմ առ դեմ,տուն առ տուն, դեմուդեմ, դեսուդեն
• գյուղեգյուղ, սարեսար,տնետուն,երկրեերկիր,աշխարհեաշխարհ
• գյուղից գյուղ, տնից տուն, քաղաքից քաղաք
• սարնիվեր, պատնիվեր, լեռնիվար, ձորնիվար
Ժամանակի մակբայներ
• Ցույց են տալիս գործողության կատարման ժամանակը։
• Պատասխանում են ե՞րբ, երբվանի՞ց ,մինչև ե՞րբ հարցերին։
• Նախադասության մեջ լինում են ստորոգյալի կամ բայական այլ անդամի լրացում՝
ժամանակի պարագա։
այժմ, արդեն, այլևս,այսօր, առաջ, ապա, երբեմն, երբեք, երեկ, ընդմիշտ, հիմա,
հետո, հավիտյան, միշտ, մշտապես,նախ, նախապես, նախօրոք, շուտ, շուտով,
վաղուց, վաղը, վաղօրոք, վերջերս, տարեցտարի,
գիշեր-ցերեկ, զօրուգիշեր, օրեցօր, օրըստօրե, օր օրի, օրնիբուն, օրավուր,
 առհավետ, առայժմ, առժամանակ, ցայժմ, ցայսօր, ցմահ,
րոպե առ րոպե, ժամ առ ժամ, ժամանակ առ ժամանակ, օր առ օր
Ձևի մակբայներ
• Ցույց են տալիս գործողության կատարման ձևը։
• Պատասխանում են ինչպե՞ս հարցին։
• Նախադասության մեջ լինում են ստորոգյալի կամ բայական այլ անդամի
լրացում՝ ձևի պարագա։
 արագ, արագ-արագ,արագորեն, բարեկամաբար, գիտակցաբար, դանդաղ, զույգ-զույգ,
իսկույն, լրջորեն, կամաց, կամաց-կամաց, հազիվհազ, հանկարծ, հապճեպ, հետզհետե,
հիմնովին, հոտնկայս, միաձայն, միանգամից, տեղը տեղին, ուշիուշով, շտապ,
 -բար,-պես,-որեն,-վարի,-գին,-ակի,-անց,-ովի(ն),-իվ՝ քաջաբար, պարզապես, մեղմորեն,
տնավարի, քաղաքավարի, զայրագին, լալագին, հանկարծակի, սրտանց, երեսանց,մտովի,
յուրովի, ազգովի, խստիվ,
 ի սրտե, ի դեպ, ի միջի այլոց//իմիջիայլոց, ի պաշտոնե
 հևիհև, խումբ-խումբ, շարան-շարան, իրեն-իրեն
Չափ ու քանակի մակբայներ
• Ցույց են տալիս գործողության կատարման չափը, քանակը։
• Պատասխանում են որքա՞ն, ինչքա՞ն,որչա՞փ հարցերին։
• Նախադասության մեջ լինում են ստորոգյալի կամ բայական այլ անդամի լրացում՝չափ ու քանակի
պարագա։
 Դարձյալ, նորից , փոքր-ինչ, քիչ-քիչ, կրկին, է՛լ ավելի, գրեթե, համարյա
 --պես,-ակի,-իցս,-ովի(ն),-իվ՝ եռակի, քառակի, բազմիցս, երիցս, քանիցս, կրկնակի,
ամբողջովին, բոլորովին, մոտավորապես, լիովին
Մի շարք մակբայներ գործածվում են տարբեր
տեսակի մակբայների նշանակությամբ։ Այսպիսի
մակբայները կոչվում են ընդհանրական մակբայներ։

More Related Content

̸ակբայ

  • 1. ̸ակբայ Գործողության տեղ, ժամանակ, ձև, չափ ու քանակ ցույց տվող բառերը կոչվում են մակբայ։ Ընդհանուր իմաստը՝ գործողության հատկանիշ Ձևաբանական առանձնահատկությունը՝ չթեքվող Տեսակները՝ տեղի, ժամանակի, ձևի, չափ ու քանակի Շարահյուսական դերը՝ բայական անդամի լրացում
  • 2. Տեղի մակբայներ • Ցույց են տալիս գործողության կատարման տեղը։ • Պատասխանում են որտե՞ղ, ու՞ր հարցերին։ • Նախադասության մեջ լինում են ստորոգյալի կամ բայական այլ անդամի լրացում՝ տեղի պարագա • ամենուր, ամենուրեք, այլուր,դեմ դիմաց, դեմ հանդիման, ընդառաջ, շուրջբոլորը, շուրջը, հեռու, մեջտեղ, ներս, ներքև, տեղ-տեղ • գյուղ առ գյուղ, դեմ առ դեմ,տուն առ տուն, դեմուդեմ, դեսուդեն • գյուղեգյուղ, սարեսար,տնետուն,երկրեերկիր,աշխարհեաշխարհ • գյուղից գյուղ, տնից տուն, քաղաքից քաղաք • սարնիվեր, պատնիվեր, լեռնիվար, ձորնիվար
  • 3. Ժամանակի մակբայներ • Ցույց են տալիս գործողության կատարման ժամանակը։ • Պատասխանում են ե՞րբ, երբվանի՞ց ,մինչև ե՞րբ հարցերին։ • Նախադասության մեջ լինում են ստորոգյալի կամ բայական այլ անդամի լրացում՝ ժամանակի պարագա։ այժմ, արդեն, այլևս,այսօր, առաջ, ապա, երբեմն, երբեք, երեկ, ընդմիշտ, հիմա, հետո, հավիտյան, միշտ, մշտապես,նախ, նախապես, նախօրոք, շուտ, շուտով, վաղուց, վաղը, վաղօրոք, վերջերս, տարեցտարի, գիշեր-ցերեկ, զօրուգիշեր, օրեցօր, օրըստօրե, օր օրի, օրնիբուն, օրավուր,  առհավետ, առայժմ, առժամանակ, ցայժմ, ցայսօր, ցմահ, րոպե առ րոպե, ժամ առ ժամ, ժամանակ առ ժամանակ, օր առ օր
  • 4. Ձևի մակբայներ • Ցույց են տալիս գործողության կատարման ձևը։ • Պատասխանում են ինչպե՞ս հարցին։ • Նախադասության մեջ լինում են ստորոգյալի կամ բայական այլ անդամի լրացում՝ ձևի պարագա։  արագ, արագ-արագ,արագորեն, բարեկամաբար, գիտակցաբար, դանդաղ, զույգ-զույգ, իսկույն, լրջորեն, կամաց, կամաց-կամաց, հազիվհազ, հանկարծ, հապճեպ, հետզհետե, հիմնովին, հոտնկայս, միաձայն, միանգամից, տեղը տեղին, ուշիուշով, շտապ,  -բար,-պես,-որեն,-վարի,-գին,-ակի,-անց,-ովի(ն),-իվ՝ քաջաբար, պարզապես, մեղմորեն, տնավարի, քաղաքավարի, զայրագին, լալագին, հանկարծակի, սրտանց, երեսանց,մտովի, յուրովի, ազգովի, խստիվ,  ի սրտե, ի դեպ, ի միջի այլոց//իմիջիայլոց, ի պաշտոնե  հևիհև, խումբ-խումբ, շարան-շարան, իրեն-իրեն
  • 5. Չափ ու քանակի մակբայներ • Ցույց են տալիս գործողության կատարման չափը, քանակը։ • Պատասխանում են որքա՞ն, ինչքա՞ն,որչա՞փ հարցերին։ • Նախադասության մեջ լինում են ստորոգյալի կամ բայական այլ անդամի լրացում՝չափ ու քանակի պարագա։  Դարձյալ, նորից , փոքր-ինչ, քիչ-քիչ, կրկին, է՛լ ավելի, գրեթե, համարյա  --պես,-ակի,-իցս,-ովի(ն),-իվ՝ եռակի, քառակի, բազմիցս, երիցս, քանիցս, կրկնակի, ամբողջովին, բոլորովին, մոտավորապես, լիովին Մի շարք մակբայներ գործածվում են տարբեր տեսակի մակբայների նշանակությամբ։ Այսպիսի մակբայները կոչվում են ընդհանրական մակբայներ։