ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Есімдер туралы жобасы

•Download as PPTX, PDF•
•
Celia Emmelhainz
Celia Emmelhainz

Осы жобасы есімдері және мемлекеттерге қалай халықтың есімдерді бақылау керек туралы жазғанмын.

1 of 18
Download to read offline
Мемлекет есімдерді қойылуын бақылау керек пе? Селия Эмелхайнц 19 шілде, 2021
Кіріспе бөлім: Сенің атын қандай мағынаны білдіреді? Cенің атыңды кім қойды? Сен атыңды басқа атқа өзгерткің келе ме? Бұл жоба ат қою, өзгеру, бақылау туралы: Мемлекеттер неге есімдерді бақылайды? Орта Азиядағы жағдай қалай? Ал қазақ халыққа қалай ең дұрыс болады?
Жалпы мағлұмат: есімнің мақсаттары: Әр тұлғаға ерекше идентификатциялық белгісі беру. Адамның жынысы, діні, мәртебесі, тайпасы көрсету. Бала отбасымен, ата-бабаларымен байлау. Бала қоғам құндылықтарымен тәрбиелеу. Қыз Қазақ Бай Сұлу Қазіргі Мұсылман
Бұрын малайзиялықтар балана жыннан қорғау үшін жаман есімдер берген. Қазір, мемлекет жаман аты, нысан аты, жәндік, көкөніс атауларын қоюға рұқсат бермейді: Ачуар (“Жылан”) Чоутоу (“Иісті ит”) Қиоуқұ (“бүктеу”) Сорчай (“Жынды”) Шетелден мысалдар: Малазия:
Шетелден мысалдар: США: Ә ғ ң ә қ қ қ қ ғ Хосé Хосе қ ө ө ң ң ң
Отбасылық бірігу үшін жұбайлары бір тегіді таңдау керек. 96% күйеунің тегі алады. Балаға жаман ат болмайды: Акума (“шайтан”) Терең мәнді ат қою дурыс: Тетсуо (“дана“), Ироши (“білімді”), Юки (“сәтті“), Еми (“сұлу“) Шетелден мысалдар: Жапония:
Шетелден мысалдар: Исландия Тек ғана ұлттық әріппен есімі: Болмайды: Зои, Энрике, Людвиг. Есім жынысты көрсетуі тиіс: Болмайды: Блаер қызы -> Болады: Алда (толқын), Бьорк (қайың ағашы), Гудмундур (Құдай қорғайды) “Қыз”
1981-нен бастап, бұл Канадалық провинцияда үйленген әйел өз тегін сақтауы тиіс. Балаларға мазақ аттар қоюға болмайды: люцифер, ковбой, Ивори (“піл сүйегі”), шпатель Шетелден мысалдар: Квебек провинциясы
Мемлекеттер неге есім туралы заң қабылдайды? Дәстүрлі атауларды сақтау. Этникалық ерекшелікті сақтау. Жыныс ерекшелікті сақтау. Кемсітуді азайту. Діни әсерді азайту. Бала бақытын қорғау. Балаларға мазақ аттар қоймау.
Орта Азия жағдай: Тәжікстан Жастар ислам дініне қатысты аттарды таңдайды, бірақ, үкімет өзбек есімдерін дұрыс деп санайды. Сол себептен, ат өзгеру қымбат және қиын. “Мен ислам туралы білдім және өзіме лайықты мұсылман есімін алғым келді. Қиямет күні әркім өз есімімен аталады деп естідім, сондықтан мен Мұхаммед атанғым келді” - Шохруқ “Құдай Абдулла, Абдуррахман сияқты есімдерді артық көреді” - Тәжік молда
Орта Азия заңдары: Тәжікстан Үкімет есім заң арқылы дін ықпалын азайту және ұлттық ерекше мәдениет сақтауы тырысады. Мысалы: Әке-шешелер балаларына парсы тіленен енген есімдерді қоюға ынталанады. Баланың аты тек тәжік жұрнақпен туу туралы куәлікте тіркеледі.
Орта Азия жағдай: Қырғызстан Адамдардың есімдері орыс есімдерінен қырғыз есімдеріне өзгерді. Басқа адамдар орыс суффикстерге ауысады, себебі олар Ресейде оқып, жұмыс істегісі келеді.
Орта Азия заңдары: Қазақстан Заңға байланысты, есімдер үйленуден, есімдердің қиін айтылуынан, және жынысты өзгертумен байланысты есімдерді өзгертуге мүмкіндік береді. Кейбір оралмандар орысша жұрнақтарды Қазақстанда туған тұрғандармен ұқсас болу үшін алады.
Қорытынды: Қазақстанға не дұрыс? Әрине, адамдар өз құқықтарын толық біруі және қолдануы тиіс. Ал үкімет саясат белгілеу да адамңың құқықтарын қорғайды. Мысалы, ата-аналар балаларына зиянды есімдер бермеу. Үкімет балалардың, әиелдің және басқа нәзік жандылардың құқықтары қорғалуы тиіс. Бірақ бізге бәріміз де еркін болуымыз керек.
Сен не ойлайсың? Сұрақтар бар ма?
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі RFERL. Caravanserai Радио Озоди
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі In Custodia Legis. ә Open Democracy. ұ Қ ғ ұ ң қ қ ғ ә қ RFE/RL
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі RFE/RL. RBK. RFE/RL EurasiaNet. Directeur de l’état civil Quebec.

More Related Content

Есімдер туралы жобасы

  • 1. Мемлекет есімдерді қойылуын бақылау керек пе? Селия Эмелхайнц 19 шілде, 2021
  • 2. Кіріспе бөлім: Сенің атын қандай мағынаны білдіреді? Cенің атыңды кім қойды? Сен атыңды басқа атқа өзгерткің келе ме? Бұл жоба ат қою, өзгеру, бақылау туралы: Мемлекеттер неге есімдерді бақылайды? Орта Азиядағы жағдай қалай? Ал қазақ халыққа қалай ең дұрыс болады?
  • 3. Жалпы мағлұмат: есімнің мақсаттары: Әр тұлғаға ерекше идентификатциялық белгісі беру. Адамның жынысы, діні, мәртебесі, тайпасы көрсету. Бала отбасымен, ата-бабаларымен байлау. Бала қоғам құндылықтарымен тәрбиелеу. Қыз Қазақ Бай Сұлу Қазіргі Мұсылман
  • 4. Бұрын малайзиялықтар балана жыннан қорғау үшін жаман есімдер берген. Қазір, мемлекет жаман аты, нысан аты, жәндік, көкөніс атауларын қоюға рұқсат бермейді: Ачуар (“Жылан”) Чоутоу (“Иісті ит”) Қиоуқұ (“бүктеу”) Сорчай (“Жынды”) Шетелден мысалдар: Малазия:
  • 5. Шетелден мысалдар: США: Ә ғ ң ә қ қ қ қ ғ Хосé Хосе қ ө ө ң ң ң
  • 6. Отбасылық бірігу үшін жұбайлары бір тегіді таңдау керек. 96% күйеунің тегі алады. Балаға жаман ат болмайды: Акума (“шайтан”) Терең мәнді ат қою дурыс: Тетсуо (“дана“), Ироши (“білімді”), Юки (“сәтті“), Еми (“сұлу“) Шетелден мысалдар: Жапония:
  • 7. Шетелден мысалдар: Исландия Тек ғана ұлттық әріппен есімі: Болмайды: Зои, Энрике, Людвиг. Есім жынысты көрсетуі тиіс: Болмайды: Блаер қызы -> Болады: Алда (толқын), Бьорк (қайың ағашы), Гудмундур (Құдай қорғайды) “Қыз”
  • 8. 1981-нен бастап, бұл Канадалық провинцияда үйленген әйел өз тегін сақтауы тиіс. Балаларға мазақ аттар қоюға болмайды: люцифер, ковбой, Ивори (“піл сүйегі”), шпатель Шетелден мысалдар: Квебек провинциясы
  • 9. Мемлекеттер неге есім туралы заң қабылдайды? Дәстүрлі атауларды сақтау. Этникалық ерекшелікті сақтау. Жыныс ерекшелікті сақтау. Кемсітуді азайту. Діни әсерді азайту. Бала бақытын қорғау. Балаларға мазақ аттар қоймау.
  • 10. Орта Азия жағдай: Тәжікстан Жастар ислам дініне қатысты аттарды таңдайды, бірақ, үкімет өзбек есімдерін дұрыс деп санайды. Сол себептен, ат өзгеру қымбат және қиын. “Мен ислам туралы білдім және өзіме лайықты мұсылман есімін алғым келді. Қиямет күні әркім өз есімімен аталады деп естідім, сондықтан мен Мұхаммед атанғым келді” - Шохруқ “Құдай Абдулла, Абдуррахман сияқты есімдерді артық көреді” - Тәжік молда
  • 11. Орта Азия заңдары: Тәжікстан Үкімет есім заң арқылы дін ықпалын азайту және ұлттық ерекше мәдениет сақтауы тырысады. Мысалы: Әке-шешелер балаларына парсы тіленен енген есімдерді қоюға ынталанады. Баланың аты тек тәжік жұрнақпен туу туралы куәлікте тіркеледі.
  • 12. Орта Азия жағдай: Қырғызстан Адамдардың есімдері орыс есімдерінен қырғыз есімдеріне өзгерді. Басқа адамдар орыс суффикстерге ауысады, себебі олар Ресейде оқып, жұмыс істегісі келеді.
  • 13. Орта Азия заңдары: Қазақстан Заңға байланысты, есімдер үйленуден, есімдердің қиін айтылуынан, және жынысты өзгертумен байланысты есімдерді өзгертуге мүмкіндік береді. Кейбір оралмандар орысша жұрнақтарды Қазақстанда туған тұрғандармен ұқсас болу үшін алады.
  • 14. Қорытынды: Қазақстанға не дұрыс? Әрине, адамдар өз құқықтарын толық біруі және қолдануы тиіс. Ал үкімет саясат белгілеу да адамңың құқықтарын қорғайды. Мысалы, ата-аналар балаларына зиянды есімдер бермеу. Үкімет балалардың, әиелдің және басқа нәзік жандылардың құқықтары қорғалуы тиіс. Бірақ бізге бәріміз де еркін болуымыз керек.
  • 17. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі In Custodia Legis. ә Open Democracy. ұ Қ ғ ұ ң қ қ ғ ә қ RFE/RL

Editor's Notes

  • #2: sdfdsf
  • #8: letters C, Q, W or Z
  • #9: “Since 1981, it has been illegal for women in Quebec to change their surname when they marry… the province decided that couples were not allowed to cement their lifelong commitment to each other by associating themselves with a common name.” - man who wants his wife to have his name, at https://nationalpost.com/opinion/tom-kott-get-quebec-out-of-my-married-name.
  • #11: Image: https://johnhendersontravel.com/tajikistan-ussrs-poorest-ex-republic-stands-tall-with-pretty-peaks-and-a-sparkling-capital/