2. «Дарынды бала – б л белгілі бірұ
салада жетістіктері ай ынқ
к рінетін немесе сондай жетістіктерө
леуеті мол бала»ә
Н.С.Лейтис
3. Дарынды балалар дегеніміз кімдер?
Дарындылы дегеніміз не?қ
Бала дарындылы ын алай аны тау ағ қ қ ғ
болады?
Дарындылы пен алай ж мыс істеуқ қ ұ
ажет?қ
Дарындылы ты тегі ж не дамуық ң ә
Дарындылы ты аны тауды дістеріқ қ ң ә
4. Дарындылы т рлері :қ үДарындылы т рлері :қ ү
1.1. ИнтеллектуалдықИнтеллектуалдық
(жалпы)(жалпы)
2.2. Академиялы (бір сала ақ ғАкадемиялы (бір сала ақ ғ
ана атысты)ғ қана атысты)ғ қ
3.3. ПсихомоторлықПсихомоторлық
(спортты )қ(спортты )қ
4.4. леуметтікӘлеуметтікӘ
5.5. К ркемөК ркемө
5. Дарынды баланың сипаттамасы:
1. Тілінің ерте жетілуі
2.Күрделі синтаксистік тұтастықтарды сөйлеуге қолдана білуі
3.Сұрақ қоя білуі
4.Қиялының жақсы жетілуі,ұғымға тез әрі жылдам сөздік
ассоциация жасай білуі
5.Шешендік
6. Жылдам оқуы
7.Ерекше ойлау қабілеті ,есте сақтауының жоғарлығы
8.Танымдық қажеттілігінің жан-жақтылығы
9.Қайсарлық
10.Тұлғалық құндылық жүйесінің кеңдігі
11.Ойлау тәуелсіздігі
7. Дарынды бала –
Жаңа технологияларды ойлап
табушы;
Сауатты саясаткер;
Сенімді дәрігер;
Керемет музыкант;
Қайталанбас суретші ;
Ұлы ғалым,жазушы;
Ұлтымыздың мақтанышы ...
9. Білем деме,балам!
Білмейтінің бар шығар.
Бәрін білген адам ,
Дүниеде жоқ шығар.
Көп білуге ұмтылған-
Көз жұмғанша оқиды.
Көз жұмғанш оқыған -
Көп нәрсені тоқиды.,
Өтебай Тұрманжанов.
12. Дарынды оқушыны
таңдап алу жолы
Бағыты Қасиеті
Психикалық
танымдық
қасиеті
Темперамен
ті
Психологиялық
сипаты
Іс-әрекет
мүмкіншілігі
Өмірлік позициясы
,сенімі,
Талғамы,қызығуы
Зейін, түйсік,
қабылдау, ес, ойлау
Оқушының
сезім ерігі
Мінез –құлық
ерекшелігі
Жеке оқушының
мінезі
Жеке адамның
қабілеті
13. Дарынды балаларды анықтаудаДарынды балаларды анықтауда
қолданылатын әдістер:қолданылатын әдістер:
• балаларды бақылаудың түрлі баламалары (шынайы жәнебалаларды бақылаудың түрлі баламалары (шынайы және
зертханалық жағдайда, мектептен тыс іс-әрекетзертханалық жағдайда, мектептен тыс іс-әрекет
барысында);барысында);
• - баланың отбасылық жағдайы,оның ерте балалық- баланың отбасылық жағдайы,оның ерте балалық
шағынан бергі жетілуі туралы ақпараттарды жинаудағышағынан бергі жетілуі туралы ақпараттарды жинаудағы
түрлі әдістер (ата-аналармен әңгіме, сауалнама алу,түрлі әдістер (ата-аналармен әңгіме, сауалнама алу,
балалар шығармалары, күнделік жазбалары және т.б.);балалар шығармалары, күнделік жазбалары және т.б.);
• - арнайы психодиагностикалық тренингтер;- арнайы психодиагностикалық тренингтер;
• - баланың іс-әрекетін мұғалімдер, ата-аналар,- баланың іс-әрекетін мұғалімдер, ата-аналар,
тәрбиелеушілер тарапынан экспертті бағалау:тәрбиелеушілер тарапынан экспертті бағалау:
• - арнайы бағдарламалар бойынша «байқау» сабақтарын- арнайы бағдарламалар бойынша «байқау» сабақтарын
өткізу балаларды арнайы ойын және пәндік-бейімделгенөткізу балаларды арнайы ойын және пәндік-бейімделген
сабақтарға қатыстыру;сабақтарға қатыстыру;
14. • балалардың шығармашылық жұмысының нақтыбалалардың шығармашылық жұмысының нақты
нәтижелерін (суреттер, өлеңдер, техникалықнәтижелерін (суреттер, өлеңдер, техникалық
модельдер және т.б.) мамандар тарапынанмодельдер және т.б.) мамандар тарапынан
сараптау;сараптау;
• түрлі танымдық әрі пәндік олимпиадалар,түрлі танымдық әрі пәндік олимпиадалар,
конференциялар, спорт жарыстарын,конференциялар, спорт жарыстарын,
шығармашылық байқаулар, фестивальдар жәнешығармашылық байқаулар, фестивальдар және
т.б. ұйымдастыру;т.б. ұйымдастыру;
• - белгілі дарын түрін талдау міндеттеріне- белгілі дарын түрін талдау міндеттеріне
байланысты түрлі әдістерді пайдаланабайланысты түрлі әдістерді пайдалана
отырып, психодиагностикалық зерттеулеротырып, психодиагностикалық зерттеулер
жүргізу.жүргізу.
19. Физика есептері
Физика есебі дегеніміз- физика
тақырыптары бойынша құрылған,
шешуді қажет ететін сұрақтар мен
проблемалар.
20. Олимпиадалық есептерді
шығару үшін
1.Мектеп бағдарламасы шеңберінде
білім мен біліктілік қажет.
2. Физиканың негізгі заңдарын терең
ұғыну керек.
3. Физикалық құбылыстарды терең
түсіну керек.
4. Заңдарды шығармашылық
біліктілікпен қолдану қажет.
Зеректілік пен ой ұшқырлығы қажет.
22. Физика есептерін шығару
әдістемесі
• Есептің шартын жазу.
• Есептің шартын талдау және шешу алгоритмін
құру.
• Математикалық өрнектерді толық көлемде
түрлендіру.
• Жалпы түрде формула бойынша жауабын жазу
• Формула бойынша алынған жауапты талдау
• Алынған жауаптың өлшемділігін тексеру
• Ізделінген шамаларды формулаға қойып есептеу
• Алынған жауаптың сандық мәнін талдау
23. Горизонталь бағытта 9,8 м/с
жылдамдықпен лақтырылған дененің
ұшу алыстығы көтерілу биіктігіне тең.
Көтерілу биіктігі неге тең және дене
қандай бұрышпен түсті?