2. ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
Συνθέτει
στοιχεία και από το έπος και
από τη λυρική ποίηση
Προορίζεται
για αναπαράσταση
Ζωντανεύει
ένα γεγονός που εξελίσσεται
μπροστά στους θεατές
Δράμα
<δράω, δρω = πράττω
3. Γένεση
Από
τις θρησκευτικές τελετές (δρώμενα)
Τελετουργικές γιορτές για τη γονιμότητα
και τη βλάστηση προς τιμή του θεού
Διόνυσου
4. Χαρακτηριστικά λατρείας Διόνυσου
Ιερή
μανία που προκαλεί την έκσταση
Θεοληψία: κατοχή από το πνεύμα του
θεού, θεία έμπνευση
Έξαλλος ενθουσιασμός των οπαδών
Μιμητικό στοιχείο στις κινήσεις και τη
φωνή των πιστών, για την έκφραση
συναισθημάτων
Μεταμφίεση των πιστών σε Σάτυρους
5. Διθύραμβος
Θρησκευτικό
και λατρευτικό άσμα από τον
ιερό θίασο των πιστών του Διόνυσου, με
συνοδεία αυλού γύρω από το βωμό
Αφήγηση για τη ζωή και τα παθήματα του
θεού
Εξάρχων: πρώτος των χορευτών
Χορός: 50 άτομα μεταμφιεσμένα σε
τράγους, που έκαναν κυκλικές κινήσεις
Στην αρχή αυτοσχέδιος και άτεχνος
6. Προέλευση τραγωδίας
Αρίων
: ποιητής και μουσικός από τη
Μήθυμνα της Λέσβου που συνέβαλε στην
εξέλιξη του διθυράμβου
Συνέθεσε διθύραμβο, του έδωσε λυρική
μορφή και αφηγηματικό περιεχόμενο
Ευρετής του τραγικού τρόπου: μεταμφίεσε
τους χορευτές σε τράγους, ακόλουθους
του θεού
7. Προέλευση τραγωδίας
Θέσπις:
ποιητής από την Ικαρία
Στάθηκε απέναντι από το χορό και
συνδιαλέχθηκε μαζί του
Υποκριτής: ηθοποιός, διάλογος με το χορό,
συνδυασμός λυρικού (μουσική) με το επικό
στοιχείο (λόγος)
Γέννηση τραγωδίας
Πρώτη επίσημη διδασκαλία (παράσταση)
τραγωδίας στα Μεγάλα ή εν άστει Διονύσια
8. Διαμόρφωση τραγωδίας
Ιδανικό
περιβάλλον: δημοκρατικοί θεσμοί,
άμβλυνση συγκρούσεων, ανάπτυξη
ρητορείας και φιλοσοφίας, προικισμένα
πρόσωπα
Στενή σχέση με τη Διονυσιακή λατρεία,
αλλά θέματα άσχετα με το Θεό Διόνυσο
9. Θεματική τραγωδίας
Ύμνος
στο ηρωικό άνθρωπο που
συγκρούεται με τη μοίρα, την ανάγκη, τη
θεία δικαιοσύνη
Τριαδικό σχήμα ύβρις – άτη – δίκη = ηθικό
υπόβαθρο της τραγωδίας
Θέματα από τους μύθους, αλλα και
ανθρωπολογικά προβλήματα του πολέμου
και της ειρήνης, της δικαιοσύνης και της
φιλοπατρίας
10. Δραματικοί αγώνες
Μεγάλα
ή εν άστυ Διονύσια: παράσταση
τραγωδιών και διαγωνισμός ποιητών
Μικρά ή κατ’ αγρούς Διονύσια:
επαναλήψεις έργων
Λήναια: τραγικοί και κωμικοί αγώνες
Ανθεστήρια: στην αρχή χωρίς αγώνες,
μετά προστέθηκαν στο πρόγραμμα
Υπόθεση της πόλης κράτους, κρατική
φροντίδα και επίβλεψη από τον επώνυμο
άρχοντα
11. Κρατική μέριμνα
Επιλογή ποιητών
από την κατάσταση αιτούντων
(3 ποιητές με μια τετραλογία ο καθένας)
Επιλογή χορηγών: πλούσιοι πολίτες που
αναλάμβαναν τα έξοδα της παράστασης (Χορός,
χοροδιδάσκαλος, αυλητής, σκευή)
Επιλογή 10 κριτών με κλήρωση, κρίση σε
πινακίδες, κάλπη και επιλογή 5 από αυτές,
προαγών
Απονομή βραβείων από την Εκκλησία του δήμου
σε ποιητές και χορηγούς
Αναγραφή των ονομάτων σε πλάκες – κατάθεση
στο δημόσιο αρχείο
12. Κοινό
Αθηναίοι,
μέτοικοι και ξένοι
Και γυναίκες
Χειροκροτούσε, επευφημούσε και αποδοκίμαζε
Θεωρικό: χρηματικό βοήθημα στους άπορους
πολίτες για δωρεάν παρακολούθηση
Σύμβολο = εισιτήριο
Μάθημα παιδείας και δημοκρατίας, παλλαϊκή
γιορτή και συλλογική υπόθεση
Συμπληρωματικό μέσο παίδευσης
15. Μέρη του θεάτρου
Θέατον
ή κοίλον (Θεατές, εδώλια, κλίμακες,
διαζώματα, κερκίδες)
Ορχήστρα = κυκλικό ή ημικυκλικό μέρος για το
χορό, θυμέλη (βωμός)
Σκηνή: ξύλινη επιμήκη κατασκευή, πρόσοψη
ναού ή ανακτόρου με 3 θύρες
Πάροδοι: δρόμοι, είσοδοι δεξιά και αριστερά
Πάροδος: το τραγούδι του χορού όταν έμπαινε
στην ορχήστρα
Λογείον: μέρος δράσης των ηθοποιών
Θεολογείον: υπερυψωμένο οικοδόμημα για την
εμφάνιση θεών
Θεατρικά μηχανήματα (εκκύκλημα, γερανός ή
αιώρημα, βροντείον, περίακτοι)