օստեոպորոզ
- 1. Օստեոպորոզ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆԸ ՊԱՅՄԱՆԱՎՈՐՎԱԾ Է ԽՈՂՈՎԱԿԱՎՈՐ ՈՍԿՐԵՐԻ ՆԵՐԱՃԱՌԱՅԻՆ ԱՃԻ ՁԵՌՔԲԵՐՈՎԻ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄՈՎ , ՈՐԸ ՀԱՆԳԵՑՆՈՒՄ Է ՅՈՒՐԱՏԵՍԱԿ ԱՅԼԱՁևՈՂ ՕՍՏԵՈԱՐԹՐՈԶԻ ԳՈՅԱՑՄԱՆԸ:
- 2. Հիվանդությունը հիմնականում հանդիպում է Անդրբայկալյան Ուրով գետի մերձափնյա բնակիչների մոտֈ Էնդեմիկ օջախներ են հայտնաբերվել նաև Արևելյան Սիբիրում, Չինաստանի հյուսիս-արևելքում և Կորեական թերակղզու հյուսիսային մասումֈ Հիվանդության էնդեմիկության պատճառներն ու ախտածագումը վերջնականապես հայտնի չենֈ Հիվանդության կապը արտաքին էնդեմիկ գործոնների հետ կասկած չի հարուցում, սակայն դրանց ազդեցության մեխանիզմը դեռևս մնում է: Բնակչությանը մատակարարվող հացի և խմելու ջրի որակի բարձրացման շնորհիվ հիվանդությունը նկատելիորեն նվազել էֈ Ենթադրվում է, որ հիվանդության զարգացման պրոցեսում մեծ դեր ունի ջրի ու հողի միկրոտարրերի միջև եղած անհամաչափությունըֈ
- 3. Ախտաանատոմիական հետազոտությամբ ոսկրերի մետաֆիզային հատվածներում և աճառներում հայտնաբերվում են խոր և համատարած դիստրոֆիկ և, մասամբ, կազմալուծական (դեստրուկտիվ) փոփոխություններֈ Ախտաբանական պրոցեսի հարաճման ընթացքում հոդային մակերեսները տափակում են և նրանց եզրերին գոյանում են ոսկրային աճուկներ, որոնց հետևանքով զարգանում են հոդերի ձևախախտումներ, ֆունկցիայի խանգարումներ, աճի դանդաղում կամ դադարում։ Հիվանդության տևողությունը տարբեր էֈ Այն վերանում է աճման պրոցեսների ավարտման հետֈ
- 4. Երեխաների մոտ հիվանդությունը մեծ մասամբ սկսվում է 6-14 տարեկանումֈ Սկզբնական շրջանում գանգատներ չեն լինումֈ Կարող են նկատվել մարմնի ցավոտություն, մատների մկանների կծկումներ, տարազգայություն (պարէսթեզիա): Նշված երևույթներն ի հայտ գալիս և հետագայում ուժեղանում են մրսելու, ֆիզիկական գերլարման, վնասվածքի, վարակային հիվանդությունների դեպքումֈ Հոդերի փոփոխությունները սկզբում աննշան ենֈ Շարժումների ժամանակ նուրբ ճարճատում է լսվում (կրեպիտացիա): Ախտաբանական պրոցեսի խորացման հետ այն վեր է ածվում «մեծ ճարճատման»։ Հոդերն աստիճանաբար ավելի ու ավելի են փոխում իրենց տեսքը, հաստանում են, կորցնում շարժունակությունը, զարգանում է մկանների ատրոֆիա, աճի դանդաղումֈ Հիվանդության բուռն շրջանում հայտ-նաբերվում են հոդերի բազմաթիվ համաչափ ձևախախտումներ, շարժումների սահմանափակումներ, գոյանում են չափավոր արտահայտված կծկանքներ (կոնտրակտուրաներ): Հոդերի երկրորդային սինովիտների ժամանակ առանձին դեպքերում էքսուդատ է առաջանումֈ Շատ բնորոշ են միջֆալանգային հոդերի փոփոխությունները, դիաֆիզների կարճացումից բացի, հայտնաբերվում են նաև հաստացումներ և ձևախախտումներ, որոնք կարճամատության պատկեր են առաջացնումֈ Կոնքազդրային հոդերի ախտահարումից զարգանում է յուրատեսակ «բադի» քայլվածքֈ
- 5. Ռենտգենաբանական հետազոտության ժամանակ սկզբնական փոփոխությունները դիտարկվում են մետաֆիզներումֈ Հետագայում միանում են և էպիֆիզների փոփոխություններըֈ Ախտահարվում են գրեթե բոլոր խողովակավոր, ինչպես նաև կարճ սպունգանման ոսկրերըֈ