การศึกที่น่าสนใจในประวัติศาสตร์ไทย
- 4. สมเด็จพระสุริโยทัย(กลาง)ไสช้างเข้าขวางช้างสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ (ขวา)ซึ่งกาลังเสียทีชางพระเจ้าแปร(ซ้าย)ในสงครามพระเจ้าตะเบ็งชเวตี้ ้ (จิตรกรรมประกอบโคลงพระราชพงศาวดาร ฝี พระหัตถ์ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟากรมพระยานริศรานุวตวงศ์) ้ ั ิ
- 5. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช หรือ สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 2 พระนามปรากฏในลายลักษณ์อกษรหลายฉบับ เช่น พระนเรศ ั วรราชาธิราช, พระนเรส, องค์ดา ซึ่งยังไม่สามารถสรุปได้ว่า พระนาม นเรศวร ได้มาจากที่ใด สันนิษฐานเบื้องต้นว่า เพี้ยนมาจาก สมเด็จพระนเรศ วรราชาธิราช มาเป็ น สมเด็จพระนเรศวร ราชาธิราช
- 8. ราชวงศ์บานพลูหลวง (79 ปี) ้ 1. สมเด็จพระเพทราชา 2231-2246 15 ปี 2. สมเด็จพระสรรเพชญ์ท่ ี 8 (พระเจ้าเสือ) 2246-2251 5 ปี 3. สมเด็จพระสรรเพชญ์ท่ ี 9 (สมเด็จพระเจ้าอยูหวท้ายสระ) 2251-2275 24 ปี ่ั 4. สมเด็จพระเจ้าอยูหวบรมโกศ ่ั 2275-2301 26 ปี 5. สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร (ขุนหลวงหาวัด) 2301 2 เดือน 6. สมเด็จพระที่น่ังสุ ริยาสน์อมริ นทร์(พระเจ้าเอกทัศ) 2301-2310 9 ปี
- 10. อวสาน กร ุงศรีอย ุธยา ่ ครันถึง วันอังคาร เดือน ๕ ขึ้น ๙ คา ปี กุน พ.ศ.๒๓๑๐ เป็ นวันเนาสงกรานต์ ้ (ขึ้น ๙ คำ เดือน ๕ ปี กุน จ.ศ.๑๑๒๙ ตรงกับวันอังคำรที่ ๗ เมษำยน พ.ศ.๒๓๑๐) ่ ๔๑๗ ปี นับตังแต่ ปี พ.ศ. ๑๘๙๓ ถึง ปี พ.ศ.๒๓๑๐ ้
- 11. พระตาหนักคาหยาด เป็ นที่ประทับของสมเด็จพระเจ้าอุทมพร(ขุนหลวงหาวัด) ผูทรงสละราช ุ ้ สมบัตให้แก่ พระเจ้าเอกทัศ แล้วทรงออกผนวช บางโอกาสได้เสด็จฯ มาประทับ ิ จาพรรษาที่พระตาหนักนี้ ปั จจุบนตังอยูในเขตวัดโพธิ์ทอง ตาบลคาหยาด อาเถอ ั ้ ่ โพธิ์ทอง จังหวัดอ่างทอง
- 12. เจดียที่เชือว่าบรรจุพระอัฐิของพระเจ้าอุทมพรใน ์ ่ ุ สุสานล้านช้างหรือโยเดียใกล้สะพานไม้สกอูเบ็ง ั
- 13. • • • • สาเหต ุการล่มสลายของกร ุงศรีอย ุธยา ความอ่อนแอของพระมหากษัตริย์ ทรงขาดความสามารถในด้านการเป็ น ผูนา ความเสื่อมอานาจทางการเมือง มีการแก่งแย่งชิงอานาจในหมูขนนาง ้ ่ ุ ข้าราชการ และพระบรมวงศานุวงศ์อยูเ่ นืองๆ การที่ไทยว่างเว้นจากสงครามมาเป็ นเวลานาน ทาให้เกิดความประมาท ในการปองกันพระราชอาณาจักร กองทหารไม่ได้รบการฝึ กฝนให้เตรียม ้ ั พร้อมในการทาศึกสงคราม และมีปัญหาวินยหย่อนยานรวมทังขาดการ ั ้ วางแผนการยุทธที่ดี จึงไร้ประสิทธิภาพในการทาสงครามปองกันพระนคร ้ พม่าเปลี่ยนแผนยุทธศาสตร์ไปจากเดิม กรุงศรีอยุธยาถูกปิ ดล้อมทาให้แคลนเสบียงอาหารอันนาไปสูความอ่อนแอ ่ ของกาลังทัพ เกิดจลาจล ปล้นฆ่า และวางเพลิงภายในพระนคร
- 14. "ทังพิธีปเดือนคืนวัน สารพันจะมีอยูอตรา ้ ี ่ ั ฤด ูใดได้เล่นเกษมส ุข แสนสน ุกทัวเมืองหรรษา" ่ "ไม่เห็นเช่นว่าจะเป็ นถึงเพียงนี้ มายับเยินอัปรียศรีศกดิ์คลายาย ์ ั .......... มาวินาศสิ้นสุดสูญหาย สารพัดย่อยยับกยับกยาย อันตรายไปทั่วพื้นปฐพี" เพลงยาวรบพม่า พระราชนิ พนธ์ กรมพระราชวังบวรมหาสุ รสิ งหนาท
- 15. ........... ด ูพาราน่าคิดอนิจจัง ยังได้ฟังแต่เสียงสก ุณา สุ นทรภู ่ : นิ ราศพระบาท .... ดูปราสาทราชวังเป็ นรังกา ดังปาช้าพงชัฏสงัดคลาน ่ อนิจจาธานินสิ้นกษัตริย ์ เหงาสงัดเงียบไปดังไพรสณฑ์ แม้กรุงยังพรั่งพร้อมประชาชน จะสับสนแซ่เสียงทั้งเวียงวัง...
- 17. พระเจ้ามังระ "พระเจ้าศิริสธรรมมหาราชาธิบดี" "เซงพะยูเชง" (ฉินบูชน - Hsinbyushin) ุ ิ
- 18. เพลงยาวพยากรณ์กร ุงศรีอย ุธยา เป็ นกรุงรัตนราชพระศาสนา เป็ นที่ปรากฏรจนา ทุกบุรีสีมามณฑย จะกย่าวถึงกรุงศรีอยุธยา มหาดิเรกอันเยิศย้น สรรเสริญอยุธยาทุกแห่งหน จบสกยยูกคลา้าวาณิช
- 19. ทุกประเทศสิบสองภาษา ย่อมมาพึ่งกรุงศรีอยุธยาเป็ นอัคลารนิตย์ ประชาราษฎร์ปราศจากภัยพิษ ทังคลาวามพิกยจริตแยคลาวามทุกข์ ้ ฝายองคลา์พระบรมราชา ่ คลารองขัณฑสีมาเป็ นสุข ด้วยพระกฤษฎีกาทานุก จึ่งอยูเย็นเป็ นสุขสวัสดี ่ เป็ นที่อาศัยแก่มนุษย์ในใต้หย้า เป็ นที่อาศัยแก่เทวาทุกราศี ทุกนิกรนรชนมนตรี คลาหบดีชีพราหมณ์พฤฒา ประดุจดั่งศายาอาศัย ดั่งหนึ่งร่มพระไทรอันสาขา ประดุจหนึ่งแม่นาพระคลางคลาา ้ เป็ นที่สิเน่หาเมื่อกันดาน ด้วยพระเดชเดชาอานุภาพ อาจปราบไพรีทุกทิศาน ทุกประเทศเขตขัณฑ์บนดาย ั แต่งเคลารื่องบรรณาการมานอบนบ กรุงศรีอยุธยานันสมบูรณ์ ้ เพิ่มพูนด้วยพระเกียรติขจรจบ อุดมบรมสุขทังแผ่นพิภพ ้ จนคลาารบศักราชได้สองพัน คลาราทีนนฝูงสัตว์ทงหยาย ั้ ั้ จะเกิดคลาวามอันตรายเป็ นแม่นมั่น ด้วยพระมหากษัตริยมิได้ทรงทศพิธราชธรรม์ ์ จึงเกิดเข็ญเป็ นมหัศจรรย์สิบหกประการ
- 20. คลาือเดือนดาวดินฟาจะอาเพศ ้ มหาเมฆจะยุกเป็ นเพยิงกาฬ พระคลางคลาาจะแดงเดือดดั่งเยือดนก ผีปาก็จะวิ่งเข้าสิงเมือง ่ พระเสื้อเมืองจะเอาตัวหนี พระธรณีจะตีอกไห้ ในยักษณ์ทานายไว้บ่ห่อนผิด มิใช่เทศกายร้อนก็รอนระงม ้ มิใช่เทศกายหนาวก็หนาวพ้น ทุกต้นไม้หย่อมหญ้าสารพัด เทวดาซึ่งรักษาพระศาสนา สัปบุรษจะแพ้แก่ทรชน ุ ภรรยาจะฆ่าซึ่งคลาุณผัว ยูกศิษย์จะสูคลารูพก ้ ั อุบติเหตุเกิดทั่วทุกทิศาน ั เกิดนิมิตพิสดารทุกบ้านเมือง อกแผ่นดินเป็ นบ้าฟาจะเหยือง ้ ผีเมืองนันจะออกไปอยูไพร ้ ่ พระกาฬกุยีจะเข้ามาเป็ นไส้ อกพระกาฬจะไหม้อยูเกรียมกรม ่ เมื่อวินิศพิศดูก็เห็นสม มิใช่เทศกายยมยมก็พด ั มิใช่เทศกายฝนฝนก็อบติ ุ ั เกิดวิบตินานาทั่วสากย ั จะรักษาแต่คลานฝายอกุศย ่ มิตรตนจะฆ่าซึ่งคลาวามรัก คลานชั่วจะมย้างผูมีศกดิ์ ้ ั จะหาญหักผูใหญ่ ให้เป็ นน้อย ้
- 21. ผูมีศียจะเสียซึ่งอานาจ ้ นักปราชญ์จะตกต่าต้อย กระเบื้องจะเฟองฟูยอย ่ื นาเต้าอันยอยนันจะถอยจม ้ ้ ผูมีตระกูยจะสูญเผ่า ้ เพราะจันฑายมันเข้ามาเสพสม ผูมีศียนันจะเสียซึ่งอารมณ์ ้ ้ เพราะสมัคลารสมาคลามด้วยมารยา พระมหากระษัตริยจะเสื่อมสิงหนาท ประเทศราชจะเสื่อมซึ่งยศถา ์ อาสัตย์จะเยื่องยือชา พระธรรมาจะตกยึกยับ ผูกย้าจะเสื่อมใจหาญ ้ จะสาบสูญวิชาการทังปวงสรรพ ้ ผูมีสินจะถอยจากทรัพย์ ้ สัปบุรษจะอับซึ่งน้าใจ ุ ทังอายุศม์จะถอยเคลายื่อนจากเดือนปี ประเวณีจะแปรปรวนตามวิสย ้ ั ทังพืชแผ่นดินจะผ่อนไป ้ ผยหมากรากไม้จะถอยรส ทังแพทยพรรณว่านยาก็อาเพศ ้ เคลายเป็ นคลาุณวิเศษก็เสื่อมหมด จวงจันทน์พรรณไม้อันหอมรส จะถอยถดไปตามประเพณี ทังข้าวก็จะยากหมากจะแพง ้ สาระพันจะแห้งแย้งเป็ นถ้วนถี่ จะบังเกิดทรพิษมิคลาสัญญี ผีจะวิ่งเข้าปยอมคลาน
- 22. กรุงประเทศราชธานี จะอ้างว้างอกใจทังไพร่พย ้ จะร้อนอกสมณาประชาราช จะรบราฆ่าฟันกันวุนวาย ่ ทางน้าก็จะแห้งเป็ นทางบก แต่สิงห์สารสัตว์เนื้อเบื้อ ทังผูคลานสาระพัดสัตว์ทงหยาย ้ ้ ั้ ด้วยพระกาฬจะมาผยาญแผ่นดิน กรุงศรีอยุธยาจะสูญแย้ว ไปจนคลาารบปี เดือนคลาืนยาม กรุงศรีอยุธยาเขษมสุข จะเป็ นเมืองแพศยาอาธรรม์ จะเกิดการกุยีทุกแห่งหน จะสายะวนทั่วโยกทังหญิ งชาย ้ จะเกิดเข็ญเป็ นอุบาทว์นนมากหยาย ั้ ฝูงคลานจะย้มตายยงเป็ นเบือ เวียงวังก็จะรกเป็ นปาเสือ ่ นันจะหยงหยอเหยือในแผ่นดิน ้ จะสาบสูญย้มตายเสียหมดสิ้น จะสูญสิ้นการณรงคลา์สงคลาราม จะยับรัศมีแก้วเจ้าทังสาม ้ จนสิ้นนามศักราชห้าพัน แสนสนุกยิ่งย้าเมืองสวรรคลา์ นับวันจะเสื่อมสูญเอยฯ
- 23. "กร ุงธนบ ุรีศรีมหาสมุทร" ธนบุรี = ่ ่ เมืองแห่งความมังคัง จุลศักราช 1130 ปี ชวด สัมฤทธิ ศก ตรงกับ พ.ศ. 2310 - พ.ศ. 2325
- 24. พระศรีสรรเพชร สมเด็จบรมธรรมิกราชาธิราช รามาธิบดี บรมจักรพรรดิ บวรราชาบดินทร์ หริหรินทร์ธาดาธิบดี ศรีสวบูลย์ คุณรุจิตร ฤทธิราเมศวร ุิ บรมธรรมิกราชเดโชชัย พรหมเทพาดิเทพ ตรีภูวนาธิเบศร์ โลกเชษฏวิสทธิ์ ุ มกุฏประเทศคตา มหาพุทธังกู ร บรมนาถบพิตรพระพุทธเจ้าอยู ่หัว ณ กรุงเทพมหานคร บวรทวาราวดีศรีอยุธยามหาดิลกนพรัฐ ราชธานีบรีรมย์ ุ อุดมพระราชนิเวศมหาสถาน