โคลงสุภาษิตนฤทุมȨการ
•
3 likes•15,253 views
เรื่อง - โคลงสุภาษิตนฤทุมȨการ ระดับชั้น - มัธยมศึกษาปีที่ 2 วิชา - ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ - ภาษาไทย
โคลงสุภาษิตนฤทุมȨการ
- 2. กิจ ๑๐ ประการที่ผู้ประพฤติยังไม่เคยเสียใจ บัณฑิตวินิจแล้ว แถลงสาร สอนเอย ทศนฤทุมนาการ ชื่อชี้ เหตุผู้ประพฤติปาน ดังกล่าว นั้นนอ โทมนัสเพราะกิจนี้ ห่อนได้เคยมี ความหมาย - ผู้รู้กล่าวถึง ๑๐ ประการ ที่ผู้ประพฤติยังไม่เคยเสียใจ เพราะเป็นความประพฤติดี ในไตรทวาร (กาย วาจา ใจ ) อันจะยังให้เกิดผลดีแก่ผู้ประพฤติเองและต่อสังคมส่วนรวม
- 3. ๑. เพราะความดีทั่วไป ทาดีไป่เลือกเว้น ผู้ใด ใดเฮย แต่ผูกไมตรีไป รอบข้าง ทาคุณอุดหนุนใน การชอบ ธรรมนา ไร้ศัตรูปองมล้าง กลับซ้องสรรเสริญ ความหมาย - การทาความดีนั้นไม่ควรเลือกกระทากับผู้ใดผู้หนึ่ง ควรทากับคนทั่วๆไป และ ทาความดีเพิ่มขึ้นด้วยความชอบธรรม จะได้ไม่มีศัตรูคิดร้าย จะมีก็แต่ผู้ยกย่องเชิดชู
- 4. ๒. เพราะไม่พูดร้ายต่อใครเลย เหินห่างโมหะร้อน ริษยา สละส่อเสียดมารษา ใส่ร้าย คาหยาบจาบจ้วงอา- ฆาตขู่ เข็ญเฮย ไปหมิ่นนินทาบ้าย โทษให้ผู้ใด ความหมาย - การอยู่ห่างไกลความหลงและความริษยาไม่พูดจากล่าวเท็จให้ร้ายผู้อื่น ไม่พูดอาฆาตใคร และไม่พูดนินทากล่าวโทษผู้ใด
- 5. ๓. เพราะถามฟังความก่อนตัดสิน ยินคดีมีเรื่องน้อย ใหญ่ไฉน ก็ดี ยังบ่ลงเห็นไป เด็ดด้วน ฟังตอบสอบคาไข คิดใคร่ ครวญนา ห่อนตัดสินห้วนห้วน เหตุด้วยเบาความ ความหมาย - การได้ยิน ได้ฟังเรื่องราวใดๆ มาไม่ควรจะเชื่อในทันที ต้องสอบสวน ทวนความ คิดใคร่ครวญให้ดีก่อนที่จะตัดสินใจเชื่อ
- 6. ๔. เพราะคิดเสียก่อนจึงพูด พาทีมีสติรั้ง รอคิด รอบคอบชอบแลผิด ก่อนพร้อง คาพูดพ่างลิขิต เขียนร่าง เรียงแฮ ฟังเพราะเสนาะต้อง โสตทั้งห่างภัย ความหมาย - ก่อนที่จะพูดสิ่งใดให้ตั้งสติให้รอบครอบก่อน เพราะการพูดดีก็เหมือนกับ การเขียนที่มีการเรียบเรียงไว้แล้ว ทาให้เวลาฟังเกิดความไพเราะเสนาะหู และ ไม่เป็นภัยตัวผู้พูดด้วย
- 7. ๕. เพราะอดพูดในเวลาโกรธ สามารถอาจห้ามงด วาจา ตนเฮย ปางเมื่อยังโกรธา ขุ่นแค้น หยุดคิดพิจารณา แพ้ชนะ ก่อนนา ชอบผิดคิดเห็นแม้น ไม่ยั้งเสียความ ความหมาย - การรู้จักหักห้ามตนเองไม่ให้พูดในขณะที่ยังโกรธอยู่โดยให้หยุดคิดพิจารณา ว่าพูดแล้วจะเป็นฝ่ายแพ้หรือชนะ หรือพูดไปแล้วจะเป็นฝ่ายถูกหรือฝ่ายผิด หากไม่ รู้จักยับยั้งแล้วละก็อาจทาให้เสียหายได้
- 8. ๖. เพราะได้กรุณาต่อคนที่ถึงอับจน กรุณานรชาติผู้ พ้องภัย พิบัติเฮย ช่วยรอดปลอดความกษัย สว่างร้อน ผลจักเพิ่มพูนใน อนาคต กาลแฮ ชนจักชูชื่อช้อน ป่างเบื้องปัจจุบัน ความหมาย - การมีความเมตตากรุณาและให้ความช่วยเหลือแก่ผู้ที่ประสบภัย ทาให้เขารอด พ้นจากความทุกข์ยาก ผลที่ได้รับคือผู้คนจะพากันสรรเสริญทั้งในปัจจุบันแล้วอนาคต
- 9. ๗. เพราะขอโทษบรรดาที่ได้ผิด ใดกิจผิดพลาดแล้ว ไป่ละ ลืมเลย หย่อนทิฐิมานะ อ่อนน้อม ขอโทษเพื่อคารวะ วายบาด หมางแฮ ดีกว่าปดอ้อมค้อม คิดแก้โดยโกง ความหมาย - เมื่อกระทาการสิ่งใดผิดพลาดแล้ว ก็ควรลดความอวดดีลง และรู้จัก กล่าวโทษเพื่อลดความบาดหมางลง ดีกว่าคิดหาทางแก้ด้วยความคดโกง
- 10. ๘. เพราะอดกลั้นต่อผู้อื่น ขันตีมีมากหมั้น สันดาน ใครเกะกะระราน อดกลั้น ไป่ฉุนเฉียวเฉกพาล พาเดือด ร้อนพ่อ ผู้ประพฤติดั่งนั้น จักได้ใจเย็น ความหมาย - การมีความอดทนอดกลั้นต่อผู้ที่มาข่มเหงรังแก ไม่ฉุนเฉียวเหมือนคนพาล นี่ แหละจักได้ชื่อว่าเป็นคนใจเย็น
- 11. ๙. เพราะไม่ฟังคาคนพูดเพศนินทา ไป่ฟังคนพูดฟุ้ง ฟั่นเฝือ เท็จและจริงจานเจือ คละเคล้า คือมีดเที่ยวกรีดเถือ ท่านทั่ว ไปนา ฟังจะพาพลอยเข้า พวกเพ้อรังควาน ความหมาย - การไม่ควรฟังคนที่ชอบพูดเพ้อเจ้อเท็จจริงบ้าง เพราะเปรียบเสมือนมีดที่กรีด หรือระรานคนทั่วไป ฟังแล้วจะพาเราเข้าไปอยู่ในพวกพูดจาเหลวไหลไปด้วย
- 12. ๑๐. เพราะไม่หลงเชื่อข่าวร้าย อีกหนึ่งไป่เชื่อถ้อย คาคน ลือแฮ บอกเล่าข่าวเหตุผล เรื่องร้าย สืบสอบประกอบจน แจ่มเท็จ จริงนา ยังบ่ด่วนยักย้าย ตื่นเต้นก่อนกาล ความหมาย - การไม่ควรด่วนหลงหรือตื่นเต้นกับข่าวร้ายที่มีผู้นามาบอก ควรสืบสาวเรื่องราวที่แท้จริงก่อน
- 13. ข้อความตามกล่าวแก้ สิบประการ นี้นอ ควรแก่ความพิจารณ์ ทั่วผู้ แม้ละไป่ขาดปาน โคลงกล่าว ก็ดี ควรระงับดับสู้ สงบบ้างยังดี ความหมาย - ที่กล่าวมาทั้ง ๑๐ ประการนี้ แม้จะกระทาตามได้ไม่หมดทุกข้อ กระทาได้ เป็นบางข้อก็ยังดี