ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
“ΑΝΕΜΟΣΚΑΛΑ”
Ένα νέο ψηφιακό περιβάλλον – ερευνητικό
εργαλείο
Η Ανεμόσκαλα δίνει πρόσβαση στο ποιητικό έργο σημαντικών Ελλήνων ποιητών του
19ου και 20ού αιώνα.
Το ψηφιακό αυτό εργαλείο σχεδιάστηκε ώστε όχι μόνο να διευκολύνει την έρευνα και
μελέτη της νεοελληνικής ποίησης αλλά κυρίως να ενθαρρύνει την άμεση και
αδιαμεσολάβητη ανάγνωση του ποιητικού λόγου.
Μείζονες Νεοέλληνες ποιητές:
 Μανόλης Αναγνωστάκης
 Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
 Κώστας Βάρναλης
 Κωνσταντίνος Καβάφης
 Ανδρέας Κάλβος
 Κώστας Καρυωτάκης
 Κωστής Παλαμάς
 Μίλτος Σαχτούρης
 Γιώργος Σεφέρης
 Διονύσιος Σολωμός
 Τάκης Σινόπουλος
Πρόσβαση στο ποιητικό τους έργο
Η επιλογή των ποιητών έγινε με γνώμονα τη θέση τους
στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας αλλά και τη
δυνατότητα αξιοποίησης του έργου τους στην
εκπαίδευση.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Στο ψηφιακό περιβάλλον της Ανεμόσκαλας οι χρήστες έχουν
τη δυνατότητα:
 ανάγνωσης των ποιημάτων
 εύρεσης πληροφοριών για τη ζωή και το έργο των ποιητών
 απλής και σύνθετης αναζήτησης με ειδικά κριτήρια (π.χ. σε
ποιους αφιέρωσε ποιήματά του ο Κ. Παλαμάς, ποιο είναι το πιο
συχνό ιστορικό κύριο όνομα στο έργου του, ποιες οι λέξεις-άπαξ
που συνθέτει κ.ά.),
 αλλά και συνδυαστικής/συγκριτικής αναζήτησης
 μετάβασης από τις λέξεις στα ποιήματα και αντίστροφα
 αναζήτησης θεμάτων και μοτίβων και συγκριτικής ανάγνωσής
τους.
Οδηγίες αναζήτησης
 Ο Συμφραστικός Πίνακας Λέξεων (ΣΠΛ)
περιλαμβάνει όλους ανεξαιρέτως τους
λεξικούς/λεκτικούς τύπους (ΛΤ) που
απαντούν στα ποιήματα· πρόκειται για λέξεις-
αναφορές/παραπομπές (tokens ή
references), και όχι λήμματα.
Οδηγίες αναζήτησης
 Κάθε λεξικός τύπος καταγράφεται τόσες
φορές όσες απαντά, πάντα συνοδευόμενος
από τα άμεσα συμφραζόμενά του (context,
έκτασης κατά κανόνα ενός στίχου ή μιας
αράδας) και από ακριβείς παραπομπές
Οδηγίες αναζήτησης
 Τμήμα του ποιήματος θεωρήθηκαν, επίσης, όλοι οι
τίτλοι ποιημάτων και συλλογών.
 Αντίθετα, δεν θεωρήθηκαν οργανικό μέρος του
ποιητικού κειμένου ―και ως εκ τούτου δεν
εμφανίζονται στον ΣΠΛ με απλή αναζήτηση― τα
motti (υπότιτλα παραθέματα), οι προμετωπίδες, οι
αφιερώσεις, οι τοποχρονολογικοί προσδιορισμοί, οι
ενδείξεις των ομιλούντων προσώπων και γενικότερα
κάθε είδους συνοδευτικές παρατηρήσεις στην αρχή ή
στο τέλος των ποιημάτων. Η αναζήτηση αυτών των
στοιχείων είναι ωστόσο δυνατή με την επιλογή
«Ειδικά κριτήρια».
Οδηγίες αναζήτησης
 Η αναζήτηση έχει σχεδιαστεί να γίνεται
ατονικά, δηλαδή χωρίς την χρήση τόνων, και
βασίζεται στην ακολουθία γραμμάτων μιας
λέξης· στα αποτελέσματα της αναζήτησης
διαφοροποιούνται τα τονικά παρώνυμα (π.χ.
γέρνω και γερνώ) αλλά εμφανίζονται μαζί οι
ομόγραφοι –τυπογραφικά πανομοιότυποι–
τύποι (π.χ. δω / να δω και δω / εδώ).
Οδηγίες αναζήτησης
 1. Απλή αναζήτηση λήμματος
Στα αποτελέσματα αναζήτησης θα εμφανιστούν όλοι οι τύποι που ξεκινούν με την ακολουθία
γραμμάτων που πληκτρολογήσατε. Για να δείτε ολόκληρο τον συμφραστικό πίνακα, αφήστε το
πλαίσιο αναζήτησης κενό και πατήστε «Βρες».
 2. Αναζήτηση με προθήματα / επιθήματα, σύνθετες λεξικές μονάδες.
Χρησιμοποιείστε αστερίσκο * για να αναζητήσετε ομάδες λέξεων που περιέχουν το μόρφημα,
την ακολουθία χαρακτήρων που πληκτρολογείτε, π.χ.
*κρατ* (όλες οι λέξεις που περιέχουν το "κρατ")
*ισμός (όλες οι λέξεις που λήγουν σε "ισμός")
κ*ισμός (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από "κ" και λήγουν σε "ισμός")
 3. Ακριβής αναζήτηση
Επιλέγοντας «Ακριβή αναζήτηση» θα πάρετε αποτελέσματα μόνο για την ακολουθία
χαρακτήρων ακριβώς όπως την έχετε πληκτρολογήσει.
Παράδειγμα
Κείμενο αναφοράς: «Πάνω σ΄ έναν ξένο στίχο»
(Β΄ Λυκείου)
Αναζήτηση: Οικογένεια λέξεων θάλασσα
Συγκεντρώνουμε όλες τις λέξεις ( ουσιαστικά, ρήματα,
επίθετα και επιρρήματα) που ανήκουν στη οικογένεια
θάλασσα, ώστε να δούμε την παρουσία της θάλασσας
στην ποίηση του Σεφέρη από θεματική, λεξιλογική και
υφολογική.
Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μίαν ανεμόσκαλα.

More Related Content

Ανεμόσκαλα

  • 1. “ΑΝΕΜΟΣΚΑΛΑ” Ένα νέο ψηφιακό περιβάλλον – ερευνητικό εργαλείο
  • 2. Η Ανεμόσκαλα δίνει πρόσβαση στο ποιητικό έργο σημαντικών Ελλήνων ποιητών του 19ου και 20ού αιώνα. Το ψηφιακό αυτό εργαλείο σχεδιάστηκε ώστε όχι μόνο να διευκολύνει την έρευνα και μελέτη της νεοελληνικής ποίησης αλλά κυρίως να ενθαρρύνει την άμεση και αδιαμεσολάβητη ανάγνωση του ποιητικού λόγου.
  • 3. Μείζονες Νεοέλληνες ποιητές:  Μανόλης Αναγνωστάκης  Αριστοτέλης Βαλαωρίτης  Κώστας Βάρναλης  Κωνσταντίνος Καβάφης  Ανδρέας Κάλβος  Κώστας Καρυωτάκης  Κωστής Παλαμάς  Μίλτος Σαχτούρης  Γιώργος Σεφέρης  Διονύσιος Σολωμός  Τάκης Σινόπουλος
  • 4. Πρόσβαση στο ποιητικό τους έργο Η επιλογή των ποιητών έγινε με γνώμονα τη θέση τους στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας αλλά και τη δυνατότητα αξιοποίησης του έργου τους στην εκπαίδευση.
  • 5. Τι μπορούμε να κάνουμε; Στο ψηφιακό περιβάλλον της Ανεμόσκαλας οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα:  ανάγνωσης των ποιημάτων  εύρεσης πληροφοριών για τη ζωή και το έργο των ποιητών  απλής και σύνθετης αναζήτησης με ειδικά κριτήρια (π.χ. σε ποιους αφιέρωσε ποιήματά του ο Κ. Παλαμάς, ποιο είναι το πιο συχνό ιστορικό κύριο όνομα στο έργου του, ποιες οι λέξεις-άπαξ που συνθέτει κ.ά.),  αλλά και συνδυαστικής/συγκριτικής αναζήτησης  μετάβασης από τις λέξεις στα ποιήματα και αντίστροφα  αναζήτησης θεμάτων και μοτίβων και συγκριτικής ανάγνωσής τους.
  • 6. Οδηγίες αναζήτησης  Ο Συμφραστικός Πίνακας Λέξεων (ΣΠΛ) περιλαμβάνει όλους ανεξαιρέτως τους λεξικούς/λεκτικούς τύπους (ΛΤ) που απαντούν στα ποιήματα· πρόκειται για λέξεις- αναφορές/παραπομπές (tokens ή references), και όχι λήμματα.
  • 7. Οδηγίες αναζήτησης  Κάθε λεξικός τύπος καταγράφεται τόσες φορές όσες απαντά, πάντα συνοδευόμενος από τα άμεσα συμφραζόμενά του (context, έκτασης κατά κανόνα ενός στίχου ή μιας αράδας) και από ακριβείς παραπομπές
  • 8. Οδηγίες αναζήτησης  Τμήμα του ποιήματος θεωρήθηκαν, επίσης, όλοι οι τίτλοι ποιημάτων και συλλογών.  Αντίθετα, δεν θεωρήθηκαν οργανικό μέρος του ποιητικού κειμένου ―και ως εκ τούτου δεν εμφανίζονται στον ΣΠΛ με απλή αναζήτηση― τα motti (υπότιτλα παραθέματα), οι προμετωπίδες, οι αφιερώσεις, οι τοποχρονολογικοί προσδιορισμοί, οι ενδείξεις των ομιλούντων προσώπων και γενικότερα κάθε είδους συνοδευτικές παρατηρήσεις στην αρχή ή στο τέλος των ποιημάτων. Η αναζήτηση αυτών των στοιχείων είναι ωστόσο δυνατή με την επιλογή «Ειδικά κριτήρια».
  • 9. Οδηγίες αναζήτησης  Η αναζήτηση έχει σχεδιαστεί να γίνεται ατονικά, δηλαδή χωρίς την χρήση τόνων, και βασίζεται στην ακολουθία γραμμάτων μιας λέξης· στα αποτελέσματα της αναζήτησης διαφοροποιούνται τα τονικά παρώνυμα (π.χ. γέρνω και γερνώ) αλλά εμφανίζονται μαζί οι ομόγραφοι –τυπογραφικά πανομοιότυποι– τύποι (π.χ. δω / να δω και δω / εδώ).
  • 10. Οδηγίες αναζήτησης  1. Απλή αναζήτηση λήμματος Στα αποτελέσματα αναζήτησης θα εμφανιστούν όλοι οι τύποι που ξεκινούν με την ακολουθία γραμμάτων που πληκτρολογήσατε. Για να δείτε ολόκληρο τον συμφραστικό πίνακα, αφήστε το πλαίσιο αναζήτησης κενό και πατήστε «Βρες».  2. Αναζήτηση με προθήματα / επιθήματα, σύνθετες λεξικές μονάδες. Χρησιμοποιείστε αστερίσκο * για να αναζητήσετε ομάδες λέξεων που περιέχουν το μόρφημα, την ακολουθία χαρακτήρων που πληκτρολογείτε, π.χ. *κρατ* (όλες οι λέξεις που περιέχουν το "κρατ") *ισμός (όλες οι λέξεις που λήγουν σε "ισμός") κ*ισμός (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από "κ" και λήγουν σε "ισμός")  3. Ακριβής αναζήτηση Επιλέγοντας «Ακριβή αναζήτηση» θα πάρετε αποτελέσματα μόνο για την ακολουθία χαρακτήρων ακριβώς όπως την έχετε πληκτρολογήσει.
  • 11. Παράδειγμα Κείμενο αναφοράς: «Πάνω σ΄ έναν ξένο στίχο» (Β΄ Λυκείου) Αναζήτηση: Οικογένεια λέξεων θάλασσα Συγκεντρώνουμε όλες τις λέξεις ( ουσιαστικά, ρήματα, επίθετα και επιρρήματα) που ανήκουν στη οικογένεια θάλασσα, ώστε να δούμε την παρουσία της θάλασσας στην ποίηση του Σεφέρη από θεματική, λεξιλογική και υφολογική.
  • 12. Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μίαν ανεμόσκαλα.