ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΟΥ Ν. ΚΑΖΑΤΖΑΚΗ
Στα πλαίσια της διδασκαλίας του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας , σε
συνδυασμό με το μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, η μαθήτρια της Β Λυκείου
του ΓΕΛ Ευηνοχωρίου, Δανιήλ Σπυριδούλα,διάβασε την «Ασκητική» του
Καζαντζάκη και προχώρησε στη σύνταξη της παρακάτω βιβλιοκριτικής.
ΑΣΚΗΤΙΚΗ
ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ
Η Ασκητική είναι ο Νίκος Καζαντζάκης. Και ο Νίκος Καζαντζάκης είναι η
Ασκητική. Είναι το δοκίμιο ου αποτυπώνει τα πιστεύω του πριν τα κάνει λογοτεχνία
.Είναι το μανιφέστο των ιδεολογιών του που τις συγκέρασε σε μια καζαντζακική
θεωρία. Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί την απόλυτη πνευματική και φιλοσοφική
ταύτιση με το δημιουργό του. Είναι «Το κατά Καζαντζάκη Ευαγγέλιο»,καθώς ο ίδιος
ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι το συγκεκριμένο έργο του είναι μια πραγματική
κραυγή και ολόκληρη η υπόλοιπη εργογραφία του είναι ένα σχόλιο στην κραυγή
αυτή.
Η συγγραφική κραυγή του Καζαντζάκη ξεκινά μηδενιστικά. Τίποτα δεν
υπάρχει εκτός από τη ζωή, ούτε πριν ούτε μετά, δεν υπάρχει άλλη πραγματικότητα
.Και συνεχίζει βιταλιστικά. Πιστεύει απόλυτα πως ο άνθρωπος θα μείνει αθάνατος αν
αφήσει έργο ικανό να του δώσει την υστεροφημία. Στηριγμένος στο όραμα ο
άνθρωπος μπορεί να ξεπεράσει το ζωικό του μέρος και να ανέβει σταδιακά στην
ανθρώπινή του φύση και έπειτα στη θεϊκή του υπόσταση.
Ο κρητικός στοχαστής συνεχίζει σολιψιστικά. Τίποτε δεν υπάρχει παρά μόνο
ό,τι δημιουργεί ο νους. Είναι μια ακραία ιδεαλιστική θέση, όπου μόνο το πνεύμα
είναι η κινητήριος δύναμη του κόσμου, μόνο ο ανθρώπινος νους μπορεί να χτίζει ή να
γκρεμίζει την πραγματικότητα. Μόνο ο νους μπορεί να οικοδομήσει την άβυσσο, να
γίνει δημιουργός-θεός και να πανωσηκώσει πολιτείες, αξίες, ιδεολογίες, δρόμους…
Στο συγκεκριμένο έργο δεν παρουσιάζονται ήρωες με σαφήνεια αλλά
διαφαίνεται μία δυική ύπαρξη σύμφωνα με την καζαντζακική σκέψη.
Από τη μία πλευρά είναι το Άρρεν που ικανοποιείται με το σπόρο και
νοηματοδοτεί το νου και τη σάρκα, το Σώμα και την Ύλη δια μέσω του ορατού
Σύμπαντος. Από την άλλη πλευρά, είναι το θήλυ που ικανοποιείται με τη μήτρα και
νοηματοδοτεί την καρδιά και την ψυχή το Πνεύμα και τη Διανόηση, δια μέσου της
αόρατης Αβύσσου.
Ο Καζαντζάκης αποτυπώνει το φιλοσοφικό του ιδεώδες ακολουθώντας την
παρακάτω γραμμή: Αγωνία- Χρέος-Θεωρία- Αγώνας- Κραυγή- Πράξη- Σιγή- Πίστη.
Οι οχτώ θέσεις της φιλοσοφικής αυτής γραμμής αποκαλύπτουν την ανοδική πορεία
προς τη θέωση, τον ασκητικό Ανήφορο που οδηγεί στη θεία Πίστη.
Μέσα στις σελίδες του βιβλίου αποκαλύπτονται έννοιες δυαδικά αντιθετικές,
όπως θεωρία και πράξη, άτομο και κοινωνία, ανάγκη και χρέος, άνθρωπος και θεός,
ζωή και ελευθερία, θάνατος και αθανασία, σύμπαν και άβυσσος.
Η γλώσσα και το ύφος της Ασκητικής διακατέχονται από μία ιδιαίτερη
ποιητική απλότητα και μια ξεχωριστή λυρική παραινετικότητα. Η γλώσσα είναι μια
πλούσια δημοτική, χωρίς ακαλαίσθητες ή τεχνικές ακρότητες ενώ το ύφος είναι
άρτιο, πλήρες και πλούσιο σε εξαιρετικά εκφραστικά στοιχεία και μέσα.
Αναλογιζόμενος κανείς τις ανησυχίες που προβάλλει ο συγγραφέας-
δημιουργός δύναται να υποστηρίξει ότι το ασκητικό λογοτέχνημα αποτελεί
πραγματικά ένα πολυεπίπεδο δημιούργημα που αναδεικνύει φιλοσοφικές, ιδεολογικές
και πολιτικές σκέψεις και ιδέες.
Η Ασκητική είναι ένα εμπνευσμένο κείμενο Ύψωσης της Ψυχής, η οποία
επιτυγχάνεται με μια λυτρωτική ανηφορική πορεία μέχρι την επικράτηση της
απόλυτης Σιγής. «Γλίτωσε από την απλοϊκή άνεση του νου που βαίνει τάξη και
ελπίζει να υποτάξει τα φαινόμενα. Γλίτωσε από το νόμο της καρδιάς που ζητάει και
ελπίζει να βρει την ουσία. Νίκησε το στερνό, τον πιο μεγάλο πειρασμό, την ελπίδα».
Και καθώς απελεύθερος από την ελπίδα οδεύεις προς την άγνωστη άβυσσο, στο τέλος
του γνωστού σύμπαντος, κάρφωσε κατάματα την έννοια του θανάτου και ψάλλε:
«Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, λυτρώθηκα από το νου κι από την καρδιά
ανέβηκα πιο πάνω, είμαι λεύτερος. Αυτό θέλω. Δε θέλω τίποτα άλλο. Ζητούσα
ελευτερία». «Ο Θεός φωνάζει στην καρδιά μου: «Σώσε με!» Ο Θεός φωνάζει στους
ανθρώπους, στα ζώα, στα φυτά, στην ύλη: «Σώσε με!» Άκου την καρδιά σου κι
ακολούθα τον. Σύντριψε το σώμα σου κι ανάβλεψε: Όλοι είμαστε ένα! Αγάπα τον
άνθρωπο γιατί είσαι συ. Αγάπα τα ζώα και τα φυτά γιατί ήσουνα συ. Και τώρα σε
ακολουθούνπιστοι συνεργάτες και δούλοι. Αγάπα το σώμα σου. Μονάχα με αυτό στη
γης ετούτη μπορείς παλέψεις και να πνευματώσεις την ύλη. Αγάπα την ύλη . Απάνω
της πιάνεται ο Θεός και πολεμάει Πολέμα μαζί του .Να πεθαίνεις κάθε μέρα. Να
γεννιέσαι κάθε μέρα. Να αρνιέσαι ό,τι έχεις κάθε μέρα. Η ανώτατη αρετή δεν είναι να
΄σαι ελεύτερος, παρά να μάχεσαι για ελευτερία. Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: «Θα
νικήσουμε; Θα νικηθούμε; «Πολέμα!».
Σπυριδούλα
Δανιήλ

More Related Content

Viewers also liked (20)

νέο παρουσίαση του Microsoft power point [ανακτημένο]
νέο   παρουσίαση του Microsoft power point [ανακτημένο]νέο   παρουσίαση του Microsoft power point [ανακτημένο]
νέο παρουσίαση του Microsoft power point [ανακτημένο]
danoslakkia
βιογραφικά τσάρλι τσάπλιν
βιογραφικά  τσάρλι τσάπλινβιογραφικά  τσάρλι τσάπλιν
βιογραφικά τσάρλι τσάπλιν
gioulaavgoustaki
For fifa 2015
For fifa 2015For fifa 2015
For fifa 2015
Sergey Popov
Métodos de contraceptivos (2)Métodos de contraceptivos (2)
Métodos de contraceptivos (2)
gabrielavilelas
βεολινο
βεολινοβεολινο
βεολινο
panos02
λακωνικότητα ομάδα β' - φάση α΄
λακωνικότητα   ομάδα β' - φάση α΄λακωνικότητα   ομάδα β' - φάση α΄
λακωνικότητα ομάδα β' - φάση α΄
Eleni Kots
ПОКАНА
ПОКАНАПОКАНА
ПОКАНА
Katya Dzhubelieva
2.4 session by gokhale dg cassava ifad 2010
2.4 session by gokhale   dg cassava ifad 20102.4 session by gokhale   dg cassava ifad 2010
2.4 session by gokhale dg cassava ifad 2010
IFAD International Fund for Agricultural Development
InocenciaInocencia
Inocencia
gustavo luchiari
Penggolongan Darah
Penggolongan DarahPenggolongan Darah
Penggolongan Darah
Arvina Frida Karela
Ψηφιακά Αποθετήρια & Εκπαιδευτικό Υλικό Ανοιχτής Πρόσβασης
Ψηφιακά Αποθετήρια & Εκπαιδευτικό Υλικό Ανοιχτής ΠρόσβασηςΨηφιακά Αποθετήρια & Εκπαιδευτικό Υλικό Ανοιχτής Πρόσβασης
Ψηφιακά Αποθετήρια & Εκπαιδευτικό Υλικό Ανοιχτής Πρόσβασης
Ioannis Lefkos
ραλλειο πειραματικο λυκειο χριστινα μηλοπουλου,κυριακη εξερτζη
ραλλειο πειραματικο λυκειο χριστινα μηλοπουλου,κυριακη εξερτζηραλλειο πειραματικο λυκειο χριστινα μηλοπουλου,κυριακη εξερτζη
ραλλειο πειραματικο λυκειο χριστινα μηλοπουλου,κυριακη εξερτζη
curebunny
Εισαγωγή στην Βιοφυσική (εισαγωγή)
Εισαγωγή στην Βιοφυσική (εισαγωγή)Εισαγωγή στην Βιοφυσική (εισαγωγή)
Εισαγωγή στην Βιοφυσική (εισαγωγή)
ΤΕΙ ΠΑΤΡΩΝ
κεφάλαιο 5 ιστορια
κεφάλαιο 5 ιστοριακεφάλαιο 5 ιστορια
κεφάλαιο 5 ιστορια
ouraniakay
Η ιστορία της ελληνικής κουζίνας
Η ιστορία της ελληνικής κουζίναςΗ ιστορία της ελληνικής κουζίνας
Η ιστορία της ελληνικής κουζίνας
General Upper Secondary State School of Asimi
Communication process on COS
Communication process on COSCommunication process on COS
Communication process on COS
sabinekk
καβάλα παπαδημητρίου ξυδά
καβάλα παπαδημητρίου ξυδάκαβάλα παπαδημητρίου ξυδά
καβάλα παπαδημητρίου ξυδά
proxeiro1
νέο παρουσίαση του Microsoft power point [ανακτημένο]
νέο   παρουσίαση του Microsoft power point [ανακτημένο]νέο   παρουσίαση του Microsoft power point [ανακτημένο]
νέο παρουσίαση του Microsoft power point [ανακτημένο]
danoslakkia
βιογραφικά τσάρλι τσάπλιν
βιογραφικά  τσάρλι τσάπλινβιογραφικά  τσάρλι τσάπλιν
βιογραφικά τσάρλι τσάπλιν
gioulaavgoustaki
Métodos de contraceptivos (2)Métodos de contraceptivos (2)
Métodos de contraceptivos (2)
gabrielavilelas
βεολινο
βεολινοβεολινο
βεολινο
panos02
λακωνικότητα ομάδα β' - φάση α΄
λακωνικότητα   ομάδα β' - φάση α΄λακωνικότητα   ομάδα β' - φάση α΄
λακωνικότητα ομάδα β' - φάση α΄
Eleni Kots
Ψηφιακά Αποθετήρια & Εκπαιδευτικό Υλικό Ανοιχτής Πρόσβασης
Ψηφιακά Αποθετήρια & Εκπαιδευτικό Υλικό Ανοιχτής ΠρόσβασηςΨηφιακά Αποθετήρια & Εκπαιδευτικό Υλικό Ανοιχτής Πρόσβασης
Ψηφιακά Αποθετήρια & Εκπαιδευτικό Υλικό Ανοιχτής Πρόσβασης
Ioannis Lefkos
ραλλειο πειραματικο λυκειο χριστινα μηλοπουλου,κυριακη εξερτζη
ραλλειο πειραματικο λυκειο χριστινα μηλοπουλου,κυριακη εξερτζηραλλειο πειραματικο λυκειο χριστινα μηλοπουλου,κυριακη εξερτζη
ραλλειο πειραματικο λυκειο χριστινα μηλοπουλου,κυριακη εξερτζη
curebunny
Εισαγωγή στην Βιοφυσική (εισαγωγή)
Εισαγωγή στην Βιοφυσική (εισαγωγή)Εισαγωγή στην Βιοφυσική (εισαγωγή)
Εισαγωγή στην Βιοφυσική (εισαγωγή)
ΤΕΙ ΠΑΤΡΩΝ
κεφάλαιο 5 ιστορια
κεφάλαιο 5 ιστοριακεφάλαιο 5 ιστορια
κεφάλαιο 5 ιστορια
ouraniakay
Communication process on COS
Communication process on COSCommunication process on COS
Communication process on COS
sabinekk
καβάλα παπαδημητρίου ξυδά
καβάλα παπαδημητρίου ξυδάκαβάλα παπαδημητρίου ξυδά
καβάλα παπαδημητρίου ξυδά
proxeiro1

Similar to ασκητικη (20)

AncPsych 3.pdf
AncPsych 3.pdfAncPsych 3.pdf
AncPsych 3.pdf
SandraNinaki
ModernPsych 4.pdf
ModernPsych 4.pdfModernPsych 4.pdf
ModernPsych 4.pdf
SandraNinaki
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ HEIDEGGER - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ HEIDEGGER - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ HEIDEGGER - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ HEIDEGGER - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ
alexis karpouzos
Προσωκρατικοί: Αλέξης Καρπούζος
Προσωκρατικοί: Αλέξης ΚαρπούζοςΠροσωκρατικοί: Αλέξης Καρπούζος
Προσωκρατικοί: Αλέξης Καρπούζος
alexis karpouzos
η βιογραφια του νικου καζαντζακη
η βιογραφια του νικου καζαντζακηη βιογραφια του νικου καζαντζακη
η βιογραφια του νικου καζαντζακη
gioulaavgoustaki
1.7α ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
1.7α ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ1.7α ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
1.7α ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Ελενη Ζαχου
Kεφάλαιο 3o, Ενότητα 3η: Θεωρίες για την πηγή της γνώσης
Kεφάλαιο 3o, Ενότητα 3η: Θεωρίες για την πηγή της γνώσηςKεφάλαιο 3o, Ενότητα 3η: Θεωρίες για την πηγή της γνώσης
Kεφάλαιο 3o, Ενότητα 3η: Θεωρίες για την πηγή της γνώσης
ΣΟΦΙΑ ΦΕΛΛΑΧΙΔΟΥ
Νίκος Καζαντζάκης: τα βιβλία μου
Νίκος Καζαντζάκης: τα βιβλία μουΝίκος Καζαντζάκης: τα βιβλία μου
Νίκος Καζαντζάκης: τα βιβλία μου
Eleftheria Kaloudi
βουδισμός
βουδισμόςβουδισμός
βουδισμός
mariastou
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
gvlachos
Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον εστί ( Άσμα δ')
Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον εστί ( Άσμα δ')Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον εστί ( Άσμα δ')
Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον εστί ( Άσμα δ')
Flora Kyprianou
Presentation GS Ανατολικός Δυτικός Μυστικισμός
Presentation GS Ανατολικός Δυτικός ΜυστικισμόςPresentation GS Ανατολικός Δυτικός Μυστικισμός
Presentation GS Ανατολικός Δυτικός Μυστικισμός
santrajinder
4. Με τη λατρεία εκφράζουμε την πίστη μας
4. Με τη λατρεία εκφράζουμε την πίστη μας4. Με τη λατρεία εκφράζουμε την πίστη μας
4. Με τη λατρεία εκφράζουμε την πίστη μας
ΠΕ 01 ΜΠΑΛΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Χριστιανική Θεολογία: Αλέξης Καρπούζος
Χριστιανική Θεολογία: Αλέξης ΚαρπούζοςΧριστιανική Θεολογία: Αλέξης Καρπούζος
Χριστιανική Θεολογία: Αλέξης Καρπούζος
alexis karpouzos
Aeolian land
Aeolian landAeolian land
Aeolian land
Polina Malou
Αιολική γη....
Αιολική γη....Αιολική γη....
Αιολική γη....
Άγγελος Χουβαρδάς
ΕΛΠ 30 - Νίκος Καζατζάκης -Βίος και ποιητική παραγωγή
ΕΛΠ 30 - Νίκος Καζατζάκης -Βίος και ποιητική παραγωγήΕΛΠ 30 - Νίκος Καζατζάκης -Βίος και ποιητική παραγωγή
ΕΛΠ 30 - Νίκος Καζατζάκης -Βίος και ποιητική παραγωγή
Onlearn
Το σωμα των επιθυμιων θεοσοφικη αναλυση
Το σωμα των επιθυμιων θεοσοφικη αναλυσηΤο σωμα των επιθυμιων θεοσοφικη αναλυση
Το σωμα των επιθυμιων θεοσοφικη αναλυση
Vaggelis Karabinis
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ HEIDEGGER - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ HEIDEGGER - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ HEIDEGGER - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ HEIDEGGER - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ
alexis karpouzos
Προσωκρατικοί: Αλέξης Καρπούζος
Προσωκρατικοί: Αλέξης ΚαρπούζοςΠροσωκρατικοί: Αλέξης Καρπούζος
Προσωκρατικοί: Αλέξης Καρπούζος
alexis karpouzos
η βιογραφια του νικου καζαντζακη
η βιογραφια του νικου καζαντζακηη βιογραφια του νικου καζαντζακη
η βιογραφια του νικου καζαντζακη
gioulaavgoustaki
Kεφάλαιο 3o, Ενότητα 3η: Θεωρίες για την πηγή της γνώσης
Kεφάλαιο 3o, Ενότητα 3η: Θεωρίες για την πηγή της γνώσηςKεφάλαιο 3o, Ενότητα 3η: Θεωρίες για την πηγή της γνώσης
Kεφάλαιο 3o, Ενότητα 3η: Θεωρίες για την πηγή της γνώσης
ΣΟΦΙΑ ΦΕΛΛΑΧΙΔΟΥ
Νίκος Καζαντζάκης: τα βιβλία μου
Νίκος Καζαντζάκης: τα βιβλία μουΝίκος Καζαντζάκης: τα βιβλία μου
Νίκος Καζαντζάκης: τα βιβλία μου
Eleftheria Kaloudi
βουδισμός
βουδισμόςβουδισμός
βουδισμός
mariastou
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
gvlachos
Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον εστί ( Άσμα δ')
Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον εστί ( Άσμα δ')Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον εστί ( Άσμα δ')
Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον εστί ( Άσμα δ')
Flora Kyprianou
Presentation GS Ανατολικός Δυτικός Μυστικισμός
Presentation GS Ανατολικός Δυτικός ΜυστικισμόςPresentation GS Ανατολικός Δυτικός Μυστικισμός
Presentation GS Ανατολικός Δυτικός Μυστικισμός
santrajinder
Χριστιανική Θεολογία: Αλέξης Καρπούζος
Χριστιανική Θεολογία: Αλέξης ΚαρπούζοςΧριστιανική Θεολογία: Αλέξης Καρπούζος
Χριστιανική Θεολογία: Αλέξης Καρπούζος
alexis karpouzos
ΕΛΠ 30 - Νίκος Καζατζάκης -Βίος και ποιητική παραγωγή
ΕΛΠ 30 - Νίκος Καζατζάκης -Βίος και ποιητική παραγωγήΕΛΠ 30 - Νίκος Καζατζάκης -Βίος και ποιητική παραγωγή
ΕΛΠ 30 - Νίκος Καζατζάκης -Βίος και ποιητική παραγωγή
Onlearn
Το σωμα των επιθυμιων θεοσοφικη αναλυση
Το σωμα των επιθυμιων θεοσοφικη αναλυσηΤο σωμα των επιθυμιων θεοσοφικη αναλυση
Το σωμα των επιθυμιων θεοσοφικη αναλυση
Vaggelis Karabinis

ασκητικη

  • 1. ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΟΥ Ν. ΚΑΖΑΤΖΑΚΗ Στα πλαίσια της διδασκαλίας του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας , σε συνδυασμό με το μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, η μαθήτρια της Β Λυκείου του ΓΕΛ Ευηνοχωρίου, Δανιήλ Σπυριδούλα,διάβασε την «Ασκητική» του Καζαντζάκη και προχώρησε στη σύνταξη της παρακάτω βιβλιοκριτικής. ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ Η Ασκητική είναι ο Νίκος Καζαντζάκης. Και ο Νίκος Καζαντζάκης είναι η Ασκητική. Είναι το δοκίμιο ου αποτυπώνει τα πιστεύω του πριν τα κάνει λογοτεχνία .Είναι το μανιφέστο των ιδεολογιών του που τις συγκέρασε σε μια καζαντζακική θεωρία. Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί την απόλυτη πνευματική και φιλοσοφική ταύτιση με το δημιουργό του. Είναι «Το κατά Καζαντζάκη Ευαγγέλιο»,καθώς ο ίδιος ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι το συγκεκριμένο έργο του είναι μια πραγματική κραυγή και ολόκληρη η υπόλοιπη εργογραφία του είναι ένα σχόλιο στην κραυγή αυτή. Η συγγραφική κραυγή του Καζαντζάκη ξεκινά μηδενιστικά. Τίποτα δεν υπάρχει εκτός από τη ζωή, ούτε πριν ούτε μετά, δεν υπάρχει άλλη πραγματικότητα .Και συνεχίζει βιταλιστικά. Πιστεύει απόλυτα πως ο άνθρωπος θα μείνει αθάνατος αν αφήσει έργο ικανό να του δώσει την υστεροφημία. Στηριγμένος στο όραμα ο άνθρωπος μπορεί να ξεπεράσει το ζωικό του μέρος και να ανέβει σταδιακά στην ανθρώπινή του φύση και έπειτα στη θεϊκή του υπόσταση. Ο κρητικός στοχαστής συνεχίζει σολιψιστικά. Τίποτε δεν υπάρχει παρά μόνο ό,τι δημιουργεί ο νους. Είναι μια ακραία ιδεαλιστική θέση, όπου μόνο το πνεύμα είναι η κινητήριος δύναμη του κόσμου, μόνο ο ανθρώπινος νους μπορεί να χτίζει ή να γκρεμίζει την πραγματικότητα. Μόνο ο νους μπορεί να οικοδομήσει την άβυσσο, να γίνει δημιουργός-θεός και να πανωσηκώσει πολιτείες, αξίες, ιδεολογίες, δρόμους… Στο συγκεκριμένο έργο δεν παρουσιάζονται ήρωες με σαφήνεια αλλά διαφαίνεται μία δυική ύπαρξη σύμφωνα με την καζαντζακική σκέψη. Από τη μία πλευρά είναι το Άρρεν που ικανοποιείται με το σπόρο και νοηματοδοτεί το νου και τη σάρκα, το Σώμα και την Ύλη δια μέσω του ορατού Σύμπαντος. Από την άλλη πλευρά, είναι το θήλυ που ικανοποιείται με τη μήτρα και νοηματοδοτεί την καρδιά και την ψυχή το Πνεύμα και τη Διανόηση, δια μέσου της αόρατης Αβύσσου. Ο Καζαντζάκης αποτυπώνει το φιλοσοφικό του ιδεώδες ακολουθώντας την παρακάτω γραμμή: Αγωνία- Χρέος-Θεωρία- Αγώνας- Κραυγή- Πράξη- Σιγή- Πίστη. Οι οχτώ θέσεις της φιλοσοφικής αυτής γραμμής αποκαλύπτουν την ανοδική πορεία προς τη θέωση, τον ασκητικό Ανήφορο που οδηγεί στη θεία Πίστη.
  • 2. Μέσα στις σελίδες του βιβλίου αποκαλύπτονται έννοιες δυαδικά αντιθετικές, όπως θεωρία και πράξη, άτομο και κοινωνία, ανάγκη και χρέος, άνθρωπος και θεός, ζωή και ελευθερία, θάνατος και αθανασία, σύμπαν και άβυσσος. Η γλώσσα και το ύφος της Ασκητικής διακατέχονται από μία ιδιαίτερη ποιητική απλότητα και μια ξεχωριστή λυρική παραινετικότητα. Η γλώσσα είναι μια πλούσια δημοτική, χωρίς ακαλαίσθητες ή τεχνικές ακρότητες ενώ το ύφος είναι άρτιο, πλήρες και πλούσιο σε εξαιρετικά εκφραστικά στοιχεία και μέσα. Αναλογιζόμενος κανείς τις ανησυχίες που προβάλλει ο συγγραφέας- δημιουργός δύναται να υποστηρίξει ότι το ασκητικό λογοτέχνημα αποτελεί πραγματικά ένα πολυεπίπεδο δημιούργημα που αναδεικνύει φιλοσοφικές, ιδεολογικές και πολιτικές σκέψεις και ιδέες. Η Ασκητική είναι ένα εμπνευσμένο κείμενο Ύψωσης της Ψυχής, η οποία επιτυγχάνεται με μια λυτρωτική ανηφορική πορεία μέχρι την επικράτηση της απόλυτης Σιγής. «Γλίτωσε από την απλοϊκή άνεση του νου που βαίνει τάξη και ελπίζει να υποτάξει τα φαινόμενα. Γλίτωσε από το νόμο της καρδιάς που ζητάει και ελπίζει να βρει την ουσία. Νίκησε το στερνό, τον πιο μεγάλο πειρασμό, την ελπίδα». Και καθώς απελεύθερος από την ελπίδα οδεύεις προς την άγνωστη άβυσσο, στο τέλος του γνωστού σύμπαντος, κάρφωσε κατάματα την έννοια του θανάτου και ψάλλε: «Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, λυτρώθηκα από το νου κι από την καρδιά ανέβηκα πιο πάνω, είμαι λεύτερος. Αυτό θέλω. Δε θέλω τίποτα άλλο. Ζητούσα ελευτερία». «Ο Θεός φωνάζει στην καρδιά μου: «Σώσε με!» Ο Θεός φωνάζει στους ανθρώπους, στα ζώα, στα φυτά, στην ύλη: «Σώσε με!» Άκου την καρδιά σου κι ακολούθα τον. Σύντριψε το σώμα σου κι ανάβλεψε: Όλοι είμαστε ένα! Αγάπα τον άνθρωπο γιατί είσαι συ. Αγάπα τα ζώα και τα φυτά γιατί ήσουνα συ. Και τώρα σε ακολουθούνπιστοι συνεργάτες και δούλοι. Αγάπα το σώμα σου. Μονάχα με αυτό στη γης ετούτη μπορείς παλέψεις και να πνευματώσεις την ύλη. Αγάπα την ύλη . Απάνω της πιάνεται ο Θεός και πολεμάει Πολέμα μαζί του .Να πεθαίνεις κάθε μέρα. Να γεννιέσαι κάθε μέρα. Να αρνιέσαι ό,τι έχεις κάθε μέρα. Η ανώτατη αρετή δεν είναι να ΄σαι ελεύτερος, παρά να μάχεσαι για ελευτερία. Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: «Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε; «Πολέμα!». Σπυριδούλα Δανιήλ