ຟີຊິກທາດໄຫຼ
- 2. ບົ ດີທ 1 ິທດສະີດການເີດນເ ື່ຄອນໂມເລກຸນ ແລະ ການ ປະກອບສ້ າງຂອງທາດຕື່າງໆ Physics Fluid
- 3. I. ທິດສະີດການເີດນເື່ ຄອນໂມເລກຸນກັບການປະກອບສ້າງຂອງ ທາດຕື່າງໆດ້ ວຍໂມເລກຸ ນ. 1.ິທດສະີດການເີດນເ ື່ຄອນໂມເລກຸນ - ທຸ ກໆວັ ດຖຸ ລ້ ວນແຕື່ປະກອບເປັ ນດ້ ວຍບັ ນດາໂມເລກຸ ນ. - ບັນດາໂມເລກຸນທີ ື່ ຢື່າງ ື່ບຢຸດຢັ້ງ. ປະກອບເປັ ນວັ ດຖຸຕື່າງໆເຄ ື່ອນທີ ື່ - ຄວາມໄວສະເລື່ຍຂອງການເຄ ື່ອນທີ ື່ຂອງບັນດາໂມເລກຸນທີ ື່ ປະກອບເປັ ນວັ ດຖຸ ຕື່າງໆຍິ ື່ ງໄວ, ອຸ ນຫະພູ ມຂອງວັ ດຖຸ ກ ຍິ ື່ ງສູ ງ. - ບັນດາໂມເລກຸນທີ ື່ ປະກອບເປັ ນວັ ດຖຸ ຕື່າງໆກະທົບຄວາມແຮງຶດງດູດແລະ ຄວາມແຮງຍູ້ເຊິ ື່ ງກັ ນ ແລະ ກັ ນ. 2. ຄຸ ນລັ ກສະນະຂອງໂມເລກຸ ນ ກ. ຈານວນໂມເລກຸນ ມັນເປັນການຍາກທີ ື່ ຈະນັບອາໂຕມຫ ໂມເລກຸນທີ ື່ ປະກອບເປັ ນທາດຕື່າງໆ ໃຫ້ ໄດ້ ຈ ານວນທີ ື່ແນື່ນອນ. ສະນັ້ນ, ນັກວິທະຍາສາດຈຶ ື່ ງຮັບຮອງເົອາມາດຕາການີຟິຊກ ອັ ນໜຶ ື່ ງ ເຊິ ື່ ງເີອ້ນວື່າປະິລມານທາດ. • ປະິລມານທາດແມື່ນ ຈານວນອະນຸພາກ(ອາໂຕມ ຫ ໂມເລກຸນ) ຂອງທາດນັ້ນໆ ໃນໜຶ ື່ ງຫົ ວໜື່ວຍໂມນ (mol). Physics Fluid
- 4. 1 ໂມນແມື່ນປະລິມານທາດທີ ື່ ມີຈ ານວນອະນຸພາກເທົື່າກັບຈ ານວນອາໂຕມທີ ື່ ີມຢູື່ ໃນກາກບອນ12 g ເຊິ ື່ ງີມ ຈານວນອະນຸພາກເື່ທົາກັບ6,02 x 1023ອາໂຕມ. ໃນການຄົ້ນຄວ້າຂອງນັກິວທະຍາສາດຍັງິຄດໄລື່ວື່າ: ທາດຕື່າງໆ1 ໂມລລ້ວນແຕື່ ີມ6,02 x 1023 ໂມເລກຸນ. ຈານວນ6,02 x 1023 ເີອ້ນວື່າ ຈານວນອາໂວກາໂດຣ(Avogadro constants) ສັນຍາລັກໃຊ້ NA . ການຄົ້ນຄວ້າຫາປະິລມານໂມເລກຸນຂອງທາດຕື່າງໆ, ນັກິວທະຍາສາດຄົ້ນພົບ ວື່າ: ໃນເງ ື່ອນໄຂມາດຕະຖານ(O.ອົງສາC ແລະ 760 mmHg ຫ 1 at) ກາສທຸກຊະນິດທີ ື່ ີມ ບິລມາດ1 cm3ລ້ວນແຕື່ີມປະມານ2,7 x 1019 ໂມເລກຸນ. ຂ. ຂະໜາດໂມເລກຸ ນ ໃນການຄົ້ນຄວ້າຫາຂະໜາດຂອງໂມເລກຸນ, ນັກິວທະຍາສາດິຄດໄລື່ໄດ້ຄວາມ ຍາວຂອງເສັ້ ນຜໃຈກາງໂມເລກຸ ນປະມານ10-6 m. Physics Fluid
- 5. ຄ. ມວນສານໂມເລກຸ ນ ເພ ື່ອຄິດໄລື່ຫາມວນສານຂອງໂມເລກຸນ, ເພິ ື່ ນິຄດໄລື່ຫາມວນສານຂອງໂມເລກຸນ ີຮໂດຣແຊນຢູື່ໃນເ ື່ງອນໄຂມາດຕະຖານ( ອຸນຫະພູມ0 ອົງສາ C ຄວາມດັນ1 at ຫ 1,01325 x 105 N/m2). ເພິ ື່ ນຮູ້ວື່າ:ໃນເ ື່ງອນໄຂມາດຕະຖານີຮໂດຣແຊນ1 cm3ີມມວນສານ 0,00009 g ຫ 9 x 10-5 g ມວນສານ1 ໂມເລກຸນເື່ທົາກັບ: ງ. ການຕ າກັນແລະ ໄລຍະທາງເີດນສະເລື່ຍ ໃນການຄົ້ນຄວ້າການເຄ ື່ອນທີ ື່ ຂອງໂມເລກຸນອາກາດຢູື່ໃນເ ື່ງອນໄຂມາດຕາຖານ ເພິ ື່ ນພົບວື່າ: ໃນ1 ິວນາີທ, ແຕື່ລະໂມເລກຸນຕ າກັບໂມເລກຸນ ື່ອນ7,5 x 109 ເ ື່ທອແລະ ໄປໄດ້ ໄລຍະທາງປະມານ 485 m. ການຄົ້ນຄວ້າໄລຍະທາງເດີນສະເລື່ຍໃນການເຄ ື່ອນທີ ື່ ເສີລຂອງໂມເລກຸນີນໂຕຣ ແຊນ ເພິ ື່ ນິຄດໄລື່ໄດ້ດື່ັງີນ້: Physics Fluid
- 6. ຕາຕະລາງຄື່າມວນສານ ຈາເພາະແລະຄວາມໄວສະເລື່ຍຂອງໂມເລ ກຸ ນບາງທາດ ທາດ ມວນສານ ຈາເພາະ (kg/m3 ) Physics Fluid ຄວາມໄວ (m/s) He 0,1785 1305 Ar 1,7840 413 H 0,0899 1840 O 1,4289 461 N 1,2505 493 ອາກາດ 1,2928 485
- 7. 3. ການປະກອບສ້ າງດ້ ວຍໂມເລກຸ ນຂອງທາດຕື່າງໆຢູື່ໃນແຕື່ລະ ພາລະ ກ. ພາວະກາສ - ກາສອຸ ດົ ມຄະຕິ • ພາວະກາສ ໂມເລກຸ ນຂອງທາດຕື່າງໆຢູື່ໃນພາວະກາສຢູື່ໄກທີ ື່ ສຸດ, ເຮັດໃຫ້ຄວາມແຮງຶດງ ດູດແລະຄວາມແຮງຍູ້( ຄວາມແຮງສ າພັນ) ລະຫວື່າງໂມເລກຸນນ້ອຍທີ ື່ ສຸ ດ ເຊິ ື່ ງເກ ອບເວົ້າໄດ້ວື່າບ ື່ມີເລີຍ. ດັື່ງນັ້ນຈຶ ື່ ງເຮັ ດໃຫ້ ໂມເລກຸ ນຂອງກາສສາມາດ ເຄ ື່ອນທີ ື່ ໄປທຸກິທດໄດ້ຢື່າງເສີລຍ້ອນເຫດຜົນດື່ັງກື່າວເຮັດໃຫ້ກາສຕື່າງໆີມ ຮູບຮື່າງແລະ ບິລມາດ ື່ບຕາຍຕົວ. • ກາສອຸ ດົ ມຄະຕິ ແມື່ນກາສໜຶ ື່ ງທີ ື່ ໜຶ ື່ ຖ ວື່າແຕື່ລະໂມເລກຸນຂອງມັນເປັນເມັດວັດຖຸ ງ ແລະ ໂມ ເລກຸນກະທົບເຊິ ື່ງກັນແລະກັນກ ແຕື່ເມ ື່ອມັນຕ າກັນເທົື່ານັ້ນເອີ້ນວື່າກາສ ອຸ ດົ ມຄະຕິ . Physics Fluid
- 8. ື່ ິ ີ ຂ. ພາວະແຂງ ໂມເລກຸ ນຂອງທາດຕື່າງໆຢູື່ໃນພາວະແຂງ ື່ ຫ ໂມເລກຸນຂອງຂອງແຂງຢູື່ໃກ້ ກັນທສຸດແລະສັບຊ້ອນຢື່າງເປັນລະບຽບເຊງປະກອບເປັນໜື່າງມະີນ. ເນ ື່ອງຈາກວື່າໂມເລກຸນຂອງຂອງແຂງຢູື່ໃກ້ກັນທີ ື່ ສຸດ. ດື່ັງນັ້ນຄວາມແຮງ ກະທົບເຊິ ື່ ງກັນແລະກັນ(ຄວາມແຮງ ສາພັນ) ລະຫວື່າງໂມເລກຸນໃຫຍື່ ສາມາດບັງຄັບໃຫ້ແຕື່ລະໂມເລກຸນຢູື່ໃນທີ ື່ ງແລະການເ ື່ຄອນ ຕັ້ ງແນື່ນອນໜຶ ື່ ທີ ື່ ຂອງແຕື່ລະໂມເລກຸນພຽງແຕື່ສັື່ນໄກວອ້ອມທີ ື່ ຕັ້ງດຸື່ນດື່ຽງທີ ື່ ື່ບປື່ຽນແປງ ໜຶ ື່ ງ. ທີ ື່ ຕັ້ງດຸນດື່ຽງ ື່ບປື່ຽນແປງດື່ັງກື່າວນັ້ນກ ຄຂອດໃນໜື່າງມະີນຂອງຂອງ ແຂງ (ໜື່ວຍມົນນ້ອຍດື່ັງຮູບ) Physics Fluid
- 9. ຄ. ພາວະແຫ ວ ຶ ື່ ພາວະແຫ ວຂອງທາດຕື່າງໆ ເປັ ນພາວະຫວື່າງກາງຂອງພາວະກາສ ແລະ ພາວະແຂງດື່ັງນັ້ນຄວາມແຮງ ສາພັນລະຫວື່າງໂມເລກຸນໃນພາວະແຫ ວ ຫ ຂອງແຫ ວໃຫຍື່ກວື່າພາວະກາສ ຫ ກາສແລະນ້ອຍກວື່າໃນພາວະແຂງ ຫ ຂອງ ແຂງແຕື່ກ ໃຫຍື່ພ ສົມຄວນມັນຈງສາມາດຶດງໃຫ້ບັນດາໂມເລກຸນຢູື່ໃກ້ກັນ ແລະ ເຄ ື່ອນທີ ື່ ສັື່ນໄກວອ້ອມທີ ື່ ຕັ້ງດຸນດື່ຽງບ ື່ຄົງທີ ື່ (ເຄ ື່ອນທີ ື່ ໄປເ ລ້ອຍໆ) ແຕື່ ື່ບ ສາມາດຫ ຸດອອກຈາກກ້ອນຂອງແຫ ວນັ້ນໄດ້. ດັື່ງນັ້ນຂອງແຫ ວຈຶ ື່ ງີມຮູບຮື່າງ ື່ບແນື່ນອນ(ປື່ຽນຮູບຮື່າງໄປຕາມຮູບຮື່າງທາງໃນຂອງພາຊະນະບັນຈຸມັນ). II. ທາດແຂງທີ ື່ ເປັນມະີນແລະອະມະີນ ພາວະແຂງແມື່ນໜງໃນສາມພາວະຂອງທາດຕື່າງໆ. ທາດຕື່າງໆ ຢູື່ໃນພາວະ ແຂງເີອ້ນວື່າທາດແຂງ. ທາດແຂງຄົງຕົວຢູື່ໄດ້ ບິລມາດແລະຮູບຮື່າງແນື່ນອນ ໜງໄດ້ . ເພນແບື່ງທາດແຂງອອກເປັນ2 ປະເພດ ຄ: ທາດມະີນແລະທາດອະ ິ ື່ ຶ ື່ ຶ ື່ມະີນ. 1. ທາດມະີນ ກ. ມະີນແມື່ນຫຍັງ? ມະນີແມື່ນໂຄງສ້າງທີ ື່ ີມຮູບເປັນຮູບເລຂາຄະິນດແນື່ນອນເີອ້ນວື່າມະີນ. ມະີນ ຂອງແຕື່ລະທາດຈັດເປັນຮູບເລຂາຄະນິດໜຶ ື່ ງໆ. ທາດຕື່າງກັນມະີນຂອງ ພວກມັນກ ແຕກຕື່າງກັນ. ມະີນປະເພດດຽວກັນແຕື່ກ າເີນດໃນເ ື່ງອນໄຂ ື່ງອນໄຂກ້າມ), Physics Fluid ແຕກຕື່າງກັນ(ເ ອາດີມຂະໜາດຕື່າງກັນ.
- 10. ສາລັບລັກສະນະຮູບຮື່າງຂອງມະີນແມື່ນຮູບຫ າຍໜ້າແຕື່ລະໜ້າຂອງ ມັນເີອ້ນວື່າໜ້າຂອບເຂດ. ເສັ້ນຕັດກັນລະຫວື່າງໜ້າປະກອບເປັນເສັ້ນ ຫ ຂ້າງແລະຈຸດຕັດກັນລະຫວື່າງຂ້າງຕ ື່ຂ້າງເີອ້ນວື່າຈອມຂອງໜື່າງມະີນ. ມະີນ ຂອງທາດໜຶ ື່ ງອາດຈະີມຂະໜາດແຕກຕື່າງກັນ, ແຕື່ວື່າີມຮູບຮື່າງ ເລຂາຄະິນດ ຄດຽວກັນ. ຮູບຮື່າງເລຂາຄະິນດນັ້ນກ ານົດດ້ວຍມຸມລະຫວື່າງ ຂ້ າງກັ ບຂ້ າງ ແລະ ມຸ ມລະຫວື່າງຂ້ າງກັ ບໜ້ າ. ຕົວຢື່າງ: ໜື່າງມະີນຂອງເກ ອກິນແຕື່ລະຈອມຂອງມັນແມື່ນຈຸດພົບກັນຂອງ ສາມຂ້າງແລະແຕື່ລະຂ້າງປະກອບເປັນມຸມສາກ ນາກັນເປັນຄູື່ໆ. ສະນັ້ນມະີນ ຂອງເກ ອກິນຈຶ ື່ ງເປັນຮູບກ້ອນ ຫ ຮູບກັບສາກ. Physics Fluid
- 11. ຂ. ທາດທີ ື່ ີມມະີນດື່ຽວແລະທາດຫ າຍມະີນ • ທາດທີ ື່ ີມມະີນດື່ຽວ(ທາດເອກະມະີນ) ເກ ອກິ ນເມັ ດໜຶ ື່ ງ ເຖິງຈະໃຫຍື່ ຫ ນ້ອຍພຽງໃດກ ຕາມລ້ວນແຕື່ໄດ້ປະກອບ ສ້າງຶຂ້ນດ້ວຍມະີນຂອງເກ ອ, ເພັດເມັດໜ ື່ງກ ລ້ວນແຕື່ໄດ້ປະກອບສ້າງຶຂ້ນ ດ້ວຍມະນີຂອງເພັດ, ມີກາປື່ຽງໜຶ ື່ ງກ ລ້ວນແຕື່ໄດປະກອບສ້າງດ້ວຍມະີນຂອງ ີມກາ, ທາດມະີນດື່ຽວແມື່ນເກ ອ, ເພັດ, ີມກາ. ຈູດພິເສດທີ ື່ ເປັ ນພ ້ ນຖານໜຶ ື່ ງຂອງທາດມະີນດື່ຽວແມື່ນຄຸນລັກສະນະີນ້ເີອ້ນ ວື່າຄຸນລັກສະນະ ື່ບສະເໝີຕາມິທດ. • ທາດຫ າຍມະີນ(ທາດພະຫຸມະີນ) ທາດຫ າຍມະນີເປັນທາດທີ ື່ ປະກອບຶຂ້ນດ້ວຍມະີນນ້ອຍຫ າຍຊະິນດແລະ ສາ ພັນກັນສັບສົນແຕື່ລະມະີນເ ື່ມອແຍກອອກມາສະເພາະມັນີມຄຸນລັກສະນະ ື່ບ ສະເໝີິທດ, ແຕື່ຍ້ອນວື່າີມຫ າຍມະີນ ສາພັນກັນ, ຄວາມ ື່ບສະເໝີພາບທາງ ດ້ານທິດໄດຖ ກລົບລ້າງເຊິ ື່ ງກັນແລະກັນ. ສະນັ້ນ, ທາດຫ າຍມະນີຈຶ ື່ ງີມຄຸນັລກ ສະນະສະເໝີ ທິ ດ. ໂລຫະຢູື່ໃນພາວະແຂງແມື່ນມັນເປັນທາດຫ າຍມະນີແລະ ເປັນທາດທີ ື່ ີມ ອຸນຫະພູມຮ້ອນເປ ື່ອຍແນື່ນອນໜຶ ື່ ງ. Physics Fluid
- 12. 2. ທາດອະມະີນ ທາດອະມະນີເປັນທາດທີ ື່ ໂຄງປະກອບສ້າງພາຍໃນ ື່ບີມຮູບຮື່າງມະີນ. ທາດອະ ມະີນແຕກຕື່າງກັບທາດດື່ັງີນ້: ທາດອະມະີນີມອຸນຫະພູມຮ້ອນເ ື່ປອຍ ື່ບແນື່ນອນ ເມ ື່ອທາດອະມະນີກ້ອນໜຶ ື່ ງ ຖກຮ້ອນຶຂ້ນເປັນອັນດັບມັນຈະຄື່ອຍໆອື່ອນຕົວລົງ ເລ ້ອຍໆແລ້ວສຸດທ້າຍກ ຍຸບຕົວເປັນພາວະແຫ ວ, ແຕື່ວື່າເມ ື່ອພາກສື່ວນໜຶ ື່ ງ ກາຍເປັນພາວະແຫ ວແລ້ວກ ຍັງມີພາກສື່ວນໜຶ ື່ ງຢູື່ໃນພາວະແຂງຈະຕ້ ອງໄດ້ ສ ບຕ ື່ເພີ ື່ ມອຸນຫະພູມໃຫ້ມັນຕ ື່ໄປຈຶ ື່ງຈະກາຍເປັ ນພາວະແຫ ວຈົ ນໝົ ດກ້ ອນ. ທາດອະມະີນປະກອບີມ: ແກ້ວ, ກ້ອນຢາງແປກ, ຢາງປູທາງ... 3. ໜື່າງມະີນ ການປະກອບເປັນໜື່າງມະນີຂອງທາດໜຶ ື່ ງຶຂ້ນກັບທາດແທ້ຂອງ ຈາພວກເມັດ ແລະຄຸນລັກສະນະຂອງຄວາມແຮງສ າພັນລະຫວື່າງຈ າພວກເມັດນ າກັນເຊິ ື່ ງ ສາມາດຈັດເປັນປະເພດມະີນໄດ້ດື່ັງີນ້: • ໜື່າງມະນີອາໂຕມຈ າພວກເມັດແມື່ນອາໂຕມທີ ື່ ສາພັນກັນ ຫ ຈັບກັນດ້ວຍ ພັນທະຮື່ວມຄື່າເຄີມ. • ໜື່າງມະນີໂມເລກຸນຈ າພວກເມັດແມື່ນໂມເລກຸນທີ ື່ ສາພັນກັນດ້ວຍຄວາມ ແຮງໂມເລກຸ ນ. • ໜື່າງມະນີອີອົງຈ າພວກເມັດແມື່ນອີອົງບວກຫ ອີອົງລົບທີ ື່ ສາພັນກັນດ້ວຍ ຄວາມແຮງີອອົງ. • ມະີນໂລຫະຢູື່ຂອດໜື່າງມະີນແມື່ນ Physics ຈາພວກີອອົງບວກ, Fluid ສື່ວນເຂດກາງຫາວ ລະຫວື່າງໜື່າງມະີນ ນາກັນແມື່ນ ຈາພວກເອເລັກຕຣົງເສີລ.
- 13. ໜື່າງມະນີຂອງເພັດ. ຢູື່ແຕື່ລະຂອດຂອງໜື່າງມະນີມີອາໂຕມກາກບອນໜຶ ື່ ງ. ເສັ້ນີຂດຕ ື່ລະຫວື່າງຂອດຕ ື່ຂອດໃນໜື່າງມະີນແມື່ນເສັ້ນໃນຄວາມ ສາຶນກ ເພ ື່ອວາດພາບຄວາມແຮງ ສາພັນໃນໜື່າງມະີນ. ໃຫ້ເົຂ້າໃຈວື່າ ໃນໜື່າງມະີນ ຕົວິຈງ ື່ບີມເສັ້ນດື່ັງກື່າວ. ໜື່າງມະີນຂອງເກ ອກິນ. ຢູື່ແຕື່ລະຂອດໃນໜື່າງມະີນແມື່ນີອອົງລົບຮູບໜ ື່່ວຍມົນີສ ດາ) ຫ ີອອົງບວກ(ໜື່ວຍມົນີສຂາວ). ໜື່າງມະີນຂອງຖື່ານ(Graphit) ແຕື່ລະອາໂຕມກາກບອນນອນຢູື່ຈອມຂອງຮູບ 6 ແຈສະເໝີ . ຮູ ບ 6 ແຈສະເໝີ ສະຫ ັ ບສັ ບຊ້ ອນຕ ື່ກັ ນໃນໜ້ າພຽງ ປະກອບ ເປັ ນໜ້ າຕື່າງໆໃນກາງຫາວ. Physics Fluid
- 14. Physics Fluid