ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

νοημοσύνη νοητική υστέρηση

•
•
S
SPPThess

Educational Material

1 of 32
Νοημοσύνη Νοητική Υστέρηση Στοιχεία για την κατανόηση της συμπεριφοράς παιδιών με πολλαπλά προβλήματα Αθηνά Γεωργιάδου
Ορισμοί της νοημοσύνης στις δυτικές κοινωνίες Binet(1905): •ικανότητα του ανθρώπου για λογική κρίση, κατανόηση, εμμονή σε αντικειμενικούς σκοπούς, ολοκλήρωση στόχων, αυτοκριτική, καθώς και για προσαρμογή στις διάφορες καταστάσεις της ζωής. Wechsler • γενική ικανότητα του ανθρώπου να δρα σκόπιμα, να σκέφτεται λογικά και να αντιμετωπίζει με αποτελεσματικότητα το περιβάλλον του.
•Ο Mundy – Castle (1974) διακρίνει δυο είδη νοημοσύνης. •η τεχνολογική νοημοσύνη επιτρέπει έναν απρόσωπο και αντικειμενικό τρόπο σκέψης, δίνει έμφαση στην αναλυτική σκέψη και επικεντρώνεται στο χειρισμό αντικειμένων και στον έλεγχο του περιβάλλοντος. Αυτό το είδος νοημοσύνης είναι η βάση της τεχνολογικής ανάπτυξης • η κοινωνική νοημοσύνη, θεωρείται σημαντική, και δίνει έμφαση στις διαπροσωπικές σχέσεις και όχι στις σχέσεις του ατόμου με τα αντικείμενα
……στις ΗΠΑ βρέθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί θεωρούσαν σημαντικές τις εξής ικανότητες : • (α) γνωστικές ικανότητες (π.χ. λογική κρίση, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, αντικειμενική κρίση, σαφείς στόχους, υψηλά κίνητρα κ.λ.π.), •(β) λεκτικές ικανότητες (ευφράδεια, καλή αναγνωστική ικανότητα, ικανότητα για διάλογο κ.λ.π.), •(γ) κοινωνικές ικανότητες (αν το άτομο είναι δημοφιλές, βοηθά τους άλλους, σέβεται την γνώμη των ενηλίκων, είναι φιλικό κ.λ.π.).
……….στην ακτή του Ελεφαντοστού έδειξε ότι οι κάτοικοι θεωρούν νοήμον το παιδί που δείχνει : προθυμία, υπευθυνότητα, πρωτοβουλία, υπακοή,  τιμιότητα που μπορεί να διηγηθεί μια ιστορία ή ένα περιστατικό με ακρίβεια,  που έχει καλή σκέψη και μνήμη, ικανότητα για παρατήρηση, προσοχή και γρήγορη μάθηση και που είναι επιδέξιο στα χέρια.
•οι Sternberg και Detterman (1986) οργάνωσαν ένα συμπόσιο στο οποίο δόθηκε έμφαση και σε μια άλλη διάσταση της νοημοσύνης. Η διάσταση αυτή αφορά την: • ικανότητα του ατόμου να γνωρίζει και να καταλαβαίνει τον εαυτό του, τις δυνατότητες και τα όριά του, και να ασκεί αυτοέλεγχο.
•ζητήθηκε από 1.020 ειδικούς ψυχολόγους, παιδαγωγούς, κοινωνιολόγους και γενετιστές να ταξινομήσουν στοιχεία ανάλογα με την σημασία τους για τον ορισμό της νοημοσύνης. • 96% θεωρούσε ως πολύ σημαντικά στοιχεία της νοημοσύνης την ικανότητα για αφηρημένη σκέψη, για μάθηση και για επίλυση προβλημάτων • 60 – 80% θεωρούσε σημαντικά την ικανότητα για προσαρμογή στο περιβάλλον, την δημιουργικότητα, τις γενικές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, την γλωσσική ικανότητα, την μαθηματική ικανότητα, την μνήμη και την ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών.
Πολλαπλοί τύποι νοημοσύνης : Σύγχρονες θεωρίες •Νοημοσύνη της επιτυχίας : Η τριαρχική θεωρία του Robert Sternberg. •Πολλαπλή νοημοσύνη Η θεωρία Howard Gardner
Νοημοσύνη της επιτυχίας •το άτομο με νοημοσύνη της επιτυχίας είναι αυτό που έχει την ικανότητα •να προσαρμόζεται αλλά και •να προσαρμόζει το περιβάλλον του στις ανάγκες του, •να επιλέγει το κατάλληλο γι’αυτό περιβάλλον ώστε να μπορέσει να ολοκληρώσει τόσο προσωπικούς του στόχους ,όσο και τους στόχους που καθορίζονται από το πολιτισμικό του περιβάλλον •Να γνωρίζει τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του, βρίσκει τρόπους να μεγιστοποιεί τις δυνατότητές του και να αντισταθμίζει ή και να διορθώνει τις αδυναμίες του.
Η θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης 1.Γλωσσική νοημοσύνη, 2.Μαθηματικο-λογική νοημοσύνη 3.Μουσική νοημοσύνη 4.Χωρική νοημοσύνη 5.Σωματική-κιναισθητική νοημοσύνη, 6.Διαπροσωπική νοημοσύνη 7.Ενδοπροσωπική νοημοσύνη 8.Νατουραλιστική νοημοσύνη 9.Υπαρξιακή νοημοσύνη
Ο ρόλος της κληρονομικότητας και του περιβάλλοντος στη νοημοσύνη •Το ερώτημα ωστόσο που έχει προκαλέσει μία από τις σημαντικότερες και παλαιότερες διαμάχες στις κοινωνικές επιστήμες, είναι σε ποιο βαθμό οι διαφορές αυτές αντανακλούν περισσότερο τη μία ή την άλλη επίδραση.
…… οι σύγχρονοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι δεν υφίσταται πλέον το δίλημμα: «κληρονομικότητα ή περιβάλλον», αφού δέχονται ότι : και οι δύο αυτοί παράγοντες συνεισφέρουν στις ατομικές διαφορές που παρατηρούνται στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και στη νοημοσύνη. Αντί αυτού, επιχειρούν να διαπιστώσουν πώς και σε ποιο βαθμό συμβάλλει ο καθένας απ αυτούς.
……………Στην περίπτωση της νοημοσύνης •οι βιολογικοί παράγοντες καθορίζουν το εύρος μέσα στα όρια του οποίου είναι δυνατόν να αναπτυχθεί η νοημοσύνη του ατόμου. •Αυτό το εν δυνάμει νοητικό δυναμικό αποτελεί το γονότυπο του ατόμου.
……………Στην περίπτωση της νοημοσύνης •Ο φαινότυπος, που αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο το γενετικό υλικό εκφράζεται σε κάποια συμπεριφορά, είναι η επίδοση του ατόμου στο τεστ νοημοσύνης, η οποία μεταβάλλεται και διαφοροποιείται ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο το άτομο ζει (πλούσιο ή φτωχό σε κατάλληλα ερεθίσματα)
Νοημοσύνη και κίνηση: μια αμφίδρομη σχέση •«Η κίνηση δεν είναι μόνον η έκφραση του “εγώ”. Είναι ο απαραίτητος παράγοντας για την δημιουργία της συνείδησης, γιατί είναι το μόνο απτό μέσο που διαμορφώνει καθαρές σχέσεις μεταξύ του εγώ και της εξωτερικής πραγματικότητας. •Κατά συνέπεια η κίνηση είναι ο ουσιαστικός παράγοντας για την δημιουργία της νόησης, που τρέφεται και ζει από τις γνώσεις που πήρε από το εξωτερικό περιβάλλον. (Maria Montessori )
•Η κίνηση, λοιπόν, είναι ο ενωτικός κρίκος μεταξύ πνεύματος και κόσμου. •Είναι το άυλο μέσο που πραγματοποιεί διττά την πράξη : στην εσωτερική αντίληψή της, καθώς και στην εξωτερική της εκτέλεση».
……Η καθιέρωση ενός γενικού ορισμού για τη νοητική υστέρηση (ΝΥ) παρουσιάζει δυσκολίες •κάθε ειδικός εντοπίζει το ενδιαφέρον του σε ορισμένες μονάχα διαστάσεις του προβλήματος Οι γιατροί και οι βιολόγοι π.χ. εντοπίζουν την μελέτη τους στην αιτιολογία, τα κλινικά χαρακτηριστικά και τις διαταραχές της λειτουργίας των διαφόρων οργανικών συστημάτων. Οι ψυχολόγοι τονίζουν τις εκτροπές στη συμπεριφορά Οι κοινωνιολόγοι περιορίζονται στις δυσκολίες της προσαρμογής στην κοινωνική ομάδα. Οι εκπαιδευτικοί αναφέρονται στις δυσκολίες της μάθησης
•Ο Tredgold ορίζει την ΝΥ ως μια κατάσταση ανεπαρκούς νοητικής ανάπτυξης σε τέτοιο βαθμό και ποιότητα, ώστε το άτομο να είναι ανίκανο να προσαρμοστεί στο σύνηθες περιβάλλον και να διατηρηθεί χωρίς καθοδήγηση, προστασία και εξωτερική βοήθεια. •Ο Doll θεωρεί ως βασικά κριτήρια της ΝΥ τα εξής : εμφανίζεται κατά τη γέννηση ή νωρίς κατά την παιδική ηλικία χαρακτηρίζεται από ανεπαρκή νοητική ανάπτυξη συνοδεύεται από ανεπαρκή κοινωνική προσαρμοστικότητα καταλήγει σε κοινωνική ανεπάρκεια κατά την ώριμη ηλικία οφείλεται σε οργανικά αίτια και είναι βασικώς ανίατη.
Το 1959 ο Αμερικανικός Σύνδεσμος Νοητικής Υστέρησης προτείνει πρότεινε τον εξής ορισμό : «Νοητική Υστέρηση (ΝΥ) είναι μια παθολογική κατάσταση, που : i.εμφανίζεται στην περίοδο της ανάπτυξης, ii.χαρακτηρίζεται από νοητική ικανότητα κάτω από το μέσο όρο και iii. συνοδεύεται από μειωμένη ικανότητα προσαρμογής».
Η μειωμένη ικανότητα προσαρμογής είναι δυνατόν να αντικατοπτρίζεται : • α) Στην ωρίμανση, δηλαδή το ρυθμό και το επίπεδο ανάπτυξης των βασικών κινητικών και αντιληπτικών ικανοτήτων, καθώς και των δεξιοτήτων αυτοεξυπηρέτησης, • β) στη μάθηση, δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να αποκτά γνώσεις και δεξιότητες από την επαφή του με τα πρόσωπα και τα πράγματα στο περιβάλλον του και • γ) στην κοινωνική ένταξη, δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και τα κριτήρια της κοινωνίας μέσα στην οποία ζει
σύμφωνα με τον ορισμό του Αμερικανού Συνδέσμου Νοητικής Υστέρησης (ΝΥ) , για να χαρακτηριστεί ένα άτομο καθυστερημένο, πρέπει: τα πιο πάνω τρία κριτήρια (ανεπαρκής νοητική ανάπτυξη- μειωμένη ικανότητα προσαρμογής - εμφάνιση της νοητικής καθυστέρησης κατά την περίοδο της ανάπτυξης) να είναι παρόντα συγχρόνως. ………αυτός ο ορισμός παρουσιάζει τέτοια πληρότητα και ευελιξία ώστε να ικανοποιεί τις διάφορες τάσεις και σκοπούς και τείνει σήμερα να γίνει διεθνώς αποδεκτός.
•Σε ορισμούς της ΝΥ , ως κύριο χαρακτηριστικό της, αναφέρεται η «βραδεία νοητική ανάπτυξη». Ο όρος αυτός δημιουργεί παρερμηνείες: «απλώς ο ρυθμός της ανάπτυξης είναι βραδύς και ότι για να ολοκληρωθεί η ανάπτυξη απαιτείται μονάχα περισσότερος χρόνος». •Φυσιολογικά η νοητική ηλικία μετά το τέλος της ανάπτυξης είναι τουλάχιστον 16 έτη, •Στη ΝΥ δεν υπερβαίνει ποτέ τα 12 έτη (δηλαδή τα ¾ του κανονικού). Συγκεκριμένα, το ανώτατο όριο νοητικής ανάπτυξης μετά την ολοκλήρωσή της είναι για το 83% περίπου των νοητικών καθυστερημένων 8 ως 12 έτη, για το 13% 4 ως 8 έτη και για το 4% μικρότερο από 4 έτη.
αιτιολογία •Τα αιτία ταξινομούνται συνήθως σε δυο μεγάλες κατηγόριες : α) τα γενετικά (ή πρωτογενή ή εγγενή) που οφείλονται στις χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή στις ανωμαλίες του μεταβολισμού •β) τα περιβαλλοντικά (ή δευτερογενή ή επιγενή).
Ταξινόμηση στην ΝΥ
•Το παλαιότερο βασικό κριτήριο ταξινόμησης, είναι ο δείκτης νοημοσύνης. Ο πρώτος που εισήγαγε το κριτήριο αυτό είναι ο Lewis Terman. •Σύμφωνα με την ταξινόμηση αυτή, νοητικό πηλίκο μεταξύ 80 και 90 στην κλίμακα του Binet κατατάσσει το άτομο στη βαθμίδα του μέσου κατώτερου. •Πηλίκο μεταξύ 50 και 79 στη βαθμίδα του οριακώς (ή ελαφρώς) καθυστερημένου. •Πηλίκο κάτω του 50 στη βαθμίδα του βαρέως καθυστερημένου.
•Δείκτης Νοημοσύνης (Intelligence Quotient, IQ) είναι ο δείκτης ο οποίος μετρά προσεγγιστικά την ευφυΐα ενός ατόμου σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Το IQ κάθε ατόμου μετράται με διάφορες μεθόδους, οι οποίες περιλαμβάνουν συνήθως τεστ με ερωτήσεις ή διαδικασίες με καθορισμένα αντικείμενα. Παρά τις διαφορές στον σχεδιασμό τους, αυτά τα τεστ μετρούν γενικά την ίδια μορφή ευφυίας, κυρίως την λογική και επαγωγική σκέψη και όχι και τη φαντασία, την αποφασιστικότητα, τη συναισθηματική νοημοσύνη
Ο Αμερικανικός Σύνδεσμος Νοητικής Καθυστέρησης έχει προτείνει δύο συστήματα ταξινόμησης : 1.Με κριτήριο την αιτιολογία της νοητικής υστέρησης και χρησιμοποιείται κυρίως στην πρόληψη και στη θεραπεία της. 2.Με κριτήριο τα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς των νοητικώς καθυστερημένων και χρησιμοποιείται περισσότερο στον προγραμματισμό της αγωγής και της κοινωνικής τους αποκατάστασης.
Η ταξινόμηση με βάση την αιτιολογία : α) σε λοιμώξεις β) σε δηλητηριάσεις γ) σε εγκεφαλικά τραύματα κατά την κύηση, τον τοκετό ή την παιδική ηλικία δ) σε ασθένειες ή προβλήματα που συμβαίνουν στην παιδική ηλικία ε) σε άγνωστα προγεννητικά αίτια στ) σε διαταραχές του μεταβολισμού ζ) σε άγνωστα ή ασαφή αίτια και συνοδεύεται από νευρολογικές διαταραχές η) σε ασαφή ή πιθανά ψυχολογικά αίτια, χωρίς να συνοδεύεται από νευρολογικά συμπτώματα.
Η ταξινόμηση με βάση τη συμπεριφορά : α) την οριακή νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο 70 ως 84 β) την ελαφρά νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο 55 ως 69 γ) τη μέτρια νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο 40 ως 54 δ) τη βαριά νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο25 ως 39 και ε) τη βαρύτατη νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο κάτω του 25.
άλλη ταξινόμηση για καθαρά διδακτικούς σκοπούς έχει προταθεί από τον Samuel A. Kirk. Οι κατηγορίες που περιλαμβάνει η ταξινόμηση αυτή είναι : •1) οι εκπαιδεύσιμοι •2) οι ασκήσιμοι •3) οι ιδιώτες. •4) οι βραδέως μαθαίνοντες». Ο μεγαλύτερος αριθμός των παιδιών που χαρακτηρίζονται ως νοητικώς καθυστερημένα συναντάται στο έκτο έτος της ηλικίας όταν τα παιδιά πηγαίνουν για πρώτη φορά στο σχολείο και αρχίζει να μειώνεται μετά το δέκατο τέταρτο έτος της ηλικίας.
Βαθμίδες Νοητικής Καθυστέρησης Προσχολική Ηλικία Κάτω των 5 ετών Ωριμότητα και ανάπτυξη Σχολική Ηλικία 5 έως 20 ετών Άσκηση και εκπαίδευση Ελαφρά Μπορούν να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες και επικοινωνία παρουσιάζουν μικρή καθυστέρηση σε κινητικές και αντιληπτικές ικανότητες συχνά δεν διακρίνονται από τους φυσιολογικούς παρά μόνο όταν γίνουν έφηβοι ή ενήλικοι. Μπορούν να μάθουν τα σχολικά μαθήματα έως και την Δ΄ τάξη του δημοτικού όταν φθάσουν προς το τέλος της εφηβικής ηλικία μπορούν να επιτύχουν ικανοποιητική κοινωνική προσαρμογή. Μέτρια Μπορούν να μιλούν και να επικοινωνούν πτωχή κοινωνική ενημέρωση επαρκής κινητική ανάπτυξη επωφελούνται από την άσκηση σε αυτοσυντήρηση μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν κάτω από άμεση εποπτεία Μπορούν να επωφεληθούν από την άσκηση σε κοινωνικές και επαγγελματικές δεξιότητες μικρή δυνατότητα να αφομοιώσουν σχολικά μαθήματα πέρα από την Β΄ τάξη του δημοτικού είναι δυνατό να κινούνται ελεύθερα μόνοι τους σε γνωστά μέρη. Βαριά Πτωχή κινητική ανάπτυξη ομιλία ελάχιστη γενικά είναι ανίκανοι να επωφεληθούν από την άσκηση σε αυτοεξυπηρέτηση ελάχιστες ή τελείως ανύπαρκτες δεξιότητες επικοινωνίας Μπορούν να μιλούν μαθαίνουν να επικοινωνούν και να ασκηθούν σε βασικές συνήθειες υγιεινής επωφελούνται από τη
νοημοσύνη νοητική υστέρηση

More Related Content

νοημοσύνη νοητική υστέρηση

  • 1. Νοημοσύνη Νοητική Υστέρηση Στοιχεία για την κατανόηση της συμπεριφοράς παιδιών με πολλαπλά προβλήματα Αθηνά Γεωργιάδου
  • 2. Ορισμοί της νοημοσύνης στις δυτικές κοινωνίες Binet(1905): •ικανότητα του ανθρώπου για λογική κρίση, κατανόηση, εμμονή σε αντικειμενικούς σκοπούς, ολοκλήρωση στόχων, αυτοκριτική, καθώς και για προσαρμογή στις διάφορες καταστάσεις της ζωής. Wechsler • γενική ικανότητα του ανθρώπου να δρα σκόπιμα, να σκέφτεται λογικά και να αντιμετωπίζει με αποτελεσματικότητα το περιβάλλον του.
  • 3. •Ο Mundy – Castle (1974) διακρίνει δυο είδη νοημοσύνης. •η τεχνολογική νοημοσύνη επιτρέπει έναν απρόσωπο και αντικειμενικό τρόπο σκέψης, δίνει έμφαση στην αναλυτική σκέψη και επικεντρώνεται στο χειρισμό αντικειμένων και στον έλεγχο του περιβάλλοντος. Αυτό το είδος νοημοσύνης είναι η βάση της τεχνολογικής ανάπτυξης • η κοινωνική νοημοσύνη, θεωρείται σημαντική, και δίνει έμφαση στις διαπροσωπικές σχέσεις και όχι στις σχέσεις του ατόμου με τα αντικείμενα
  • 4. ……στις ΗΠΑ βρέθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί θεωρούσαν σημαντικές τις εξής ικανότητες : • (α) γνωστικές ικανότητες (π.χ. λογική κρίση, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, αντικειμενική κρίση, σαφείς στόχους, υψηλά κίνητρα κ.λ.π.), •(β) λεκτικές ικανότητες (ευφράδεια, καλή αναγνωστική ικανότητα, ικανότητα για διάλογο κ.λ.π.), •(γ) κοινωνικές ικανότητες (αν το άτομο είναι δημοφιλές, βοηθά τους άλλους, σέβεται την γνώμη των ενηλίκων, είναι φιλικό κ.λ.π.).
  • 5. ……….στην ακτή του Ελεφαντοστού έδειξε ότι οι κάτοικοι θεωρούν νοήμον το παιδί που δείχνει : προθυμία, υπευθυνότητα, πρωτοβουλία, υπακοή,  τιμιότητα που μπορεί να διηγηθεί μια ιστορία ή ένα περιστατικό με ακρίβεια,  που έχει καλή σκέψη και μνήμη, ικανότητα για παρατήρηση, προσοχή και γρήγορη μάθηση και που είναι επιδέξιο στα χέρια.
  • 6. •οι Sternberg και Detterman (1986) οργάνωσαν ένα συμπόσιο στο οποίο δόθηκε έμφαση και σε μια άλλη διάσταση της νοημοσύνης. Η διάσταση αυτή αφορά την: • ικανότητα του ατόμου να γνωρίζει και να καταλαβαίνει τον εαυτό του, τις δυνατότητες και τα όριά του, και να ασκεί αυτοέλεγχο.
  • 7. •ζητήθηκε από 1.020 ειδικούς ψυχολόγους, παιδαγωγούς, κοινωνιολόγους και γενετιστές να ταξινομήσουν στοιχεία ανάλογα με την σημασία τους για τον ορισμό της νοημοσύνης. • 96% θεωρούσε ως πολύ σημαντικά στοιχεία της νοημοσύνης την ικανότητα για αφηρημένη σκέψη, για μάθηση και για επίλυση προβλημάτων • 60 – 80% θεωρούσε σημαντικά την ικανότητα για προσαρμογή στο περιβάλλον, την δημιουργικότητα, τις γενικές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, την γλωσσική ικανότητα, την μαθηματική ικανότητα, την μνήμη και την ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών.
  • 8. Πολλαπλοί τύποι νοημοσύνης : Σύγχρονες θεωρίες •Νοημοσύνη της επιτυχίας : Η τριαρχική θεωρία του Robert Sternberg. •Πολλαπλή νοημοσύνη Η θεωρία Howard Gardner
  • 9. Νοημοσύνη της επιτυχίας •το άτομο με νοημοσύνη της επιτυχίας είναι αυτό που έχει την ικανότητα •να προσαρμόζεται αλλά και •να προσαρμόζει το περιβάλλον του στις ανάγκες του, •να επιλέγει το κατάλληλο γι’αυτό περιβάλλον ώστε να μπορέσει να ολοκληρώσει τόσο προσωπικούς του στόχους ,όσο και τους στόχους που καθορίζονται από το πολιτισμικό του περιβάλλον •Να γνωρίζει τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του, βρίσκει τρόπους να μεγιστοποιεί τις δυνατότητές του και να αντισταθμίζει ή και να διορθώνει τις αδυναμίες του.
  • 10. Η θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης 1.Γλωσσική νοημοσύνη, 2.Μαθηματικο-λογική νοημοσύνη 3.Μουσική νοημοσύνη 4.Χωρική νοημοσύνη 5.Σωματική-κιναισθητική νοημοσύνη, 6.Διαπροσωπική νοημοσύνη 7.Ενδοπροσωπική νοημοσύνη 8.Νατουραλιστική νοημοσύνη 9.Υπαρξιακή νοημοσύνη
  • 11. Ο ρόλος της κληρονομικότητας και του περιβάλλοντος στη νοημοσύνη •Το ερώτημα ωστόσο που έχει προκαλέσει μία από τις σημαντικότερες και παλαιότερες διαμάχες στις κοινωνικές επιστήμες, είναι σε ποιο βαθμό οι διαφορές αυτές αντανακλούν περισσότερο τη μία ή την άλλη επίδραση.
  • 12. …… οι σύγχρονοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι δεν υφίσταται πλέον το δίλημμα: «κληρονομικότητα ή περιβάλλον», αφού δέχονται ότι : και οι δύο αυτοί παράγοντες συνεισφέρουν στις ατομικές διαφορές που παρατηρούνται στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και στη νοημοσύνη. Αντί αυτού, επιχειρούν να διαπιστώσουν πώς και σε ποιο βαθμό συμβάλλει ο καθένας απ αυτούς.
  • 13. ……………Στην περίπτωση της νοημοσύνης •οι βιολογικοί παράγοντες καθορίζουν το εύρος μέσα στα όρια του οποίου είναι δυνατόν να αναπτυχθεί η νοημοσύνη του ατόμου. •Αυτό το εν δυνάμει νοητικό δυναμικό αποτελεί το γονότυπο του ατόμου.
  • 14. ……………Στην περίπτωση της νοημοσύνης •Ο φαινότυπος, που αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο το γενετικό υλικό εκφράζεται σε κάποια συμπεριφορά, είναι η επίδοση του ατόμου στο τεστ νοημοσύνης, η οποία μεταβάλλεται και διαφοροποιείται ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο το άτομο ζει (πλούσιο ή φτωχό σε κατάλληλα ερεθίσματα)
  • 15. Νοημοσύνη και κίνηση: μια αμφίδρομη σχέση •«Η κίνηση δεν είναι μόνον η έκφραση του “εγώ”. Είναι ο απαραίτητος παράγοντας για την δημιουργία της συνείδησης, γιατί είναι το μόνο απτό μέσο που διαμορφώνει καθαρές σχέσεις μεταξύ του εγώ και της εξωτερικής πραγματικότητας. •Κατά συνέπεια η κίνηση είναι ο ουσιαστικός παράγοντας για την δημιουργία της νόησης, που τρέφεται και ζει από τις γνώσεις που πήρε από το εξωτερικό περιβάλλον. (Maria Montessori )
  • 16. •Η κίνηση, λοιπόν, είναι ο ενωτικός κρίκος μεταξύ πνεύματος και κόσμου. •Είναι το άυλο μέσο που πραγματοποιεί διττά την πράξη : στην εσωτερική αντίληψή της, καθώς και στην εξωτερική της εκτέλεση».
  • 17. ……Η καθιέρωση ενός γενικού ορισμού για τη νοητική υστέρηση (ΝΥ) παρουσιάζει δυσκολίες •κάθε ειδικός εντοπίζει το ενδιαφέρον του σε ορισμένες μονάχα διαστάσεις του προβλήματος Οι γιατροί και οι βιολόγοι π.χ. εντοπίζουν την μελέτη τους στην αιτιολογία, τα κλινικά χαρακτηριστικά και τις διαταραχές της λειτουργίας των διαφόρων οργανικών συστημάτων. Οι ψυχολόγοι τονίζουν τις εκτροπές στη συμπεριφορά Οι κοινωνιολόγοι περιορίζονται στις δυσκολίες της προσαρμογής στην κοινωνική ομάδα. Οι εκπαιδευτικοί αναφέρονται στις δυσκολίες της μάθησης
  • 18. •Ο Tredgold ορίζει την ΝΥ ως μια κατάσταση ανεπαρκούς νοητικής ανάπτυξης σε τέτοιο βαθμό και ποιότητα, ώστε το άτομο να είναι ανίκανο να προσαρμοστεί στο σύνηθες περιβάλλον και να διατηρηθεί χωρίς καθοδήγηση, προστασία και εξωτερική βοήθεια. •Ο Doll θεωρεί ως βασικά κριτήρια της ΝΥ τα εξής : εμφανίζεται κατά τη γέννηση ή νωρίς κατά την παιδική ηλικία χαρακτηρίζεται από ανεπαρκή νοητική ανάπτυξη συνοδεύεται από ανεπαρκή κοινωνική προσαρμοστικότητα καταλήγει σε κοινωνική ανεπάρκεια κατά την ώριμη ηλικία οφείλεται σε οργανικά αίτια και είναι βασικώς ανίατη.
  • 19. Το 1959 ο Αμερικανικός Σύνδεσμος Νοητικής Υστέρησης προτείνει πρότεινε τον εξής ορισμό : «Νοητική Υστέρηση (ΝΥ) είναι μια παθολογική κατάσταση, που : i.εμφανίζεται στην περίοδο της ανάπτυξης, ii.χαρακτηρίζεται από νοητική ικανότητα κάτω από το μέσο όρο και iii. συνοδεύεται από μειωμένη ικανότητα προσαρμογής».
  • 20. Η μειωμένη ικανότητα προσαρμογής είναι δυνατόν να αντικατοπτρίζεται : • α) Στην ωρίμανση, δηλαδή το ρυθμό και το επίπεδο ανάπτυξης των βασικών κινητικών και αντιληπτικών ικανοτήτων, καθώς και των δεξιοτήτων αυτοεξυπηρέτησης, • β) στη μάθηση, δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να αποκτά γνώσεις και δεξιότητες από την επαφή του με τα πρόσωπα και τα πράγματα στο περιβάλλον του και • γ) στην κοινωνική ένταξη, δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και τα κριτήρια της κοινωνίας μέσα στην οποία ζει
  • 21. σύμφωνα με τον ορισμό του Αμερικανού Συνδέσμου Νοητικής Υστέρησης (ΝΥ) , για να χαρακτηριστεί ένα άτομο καθυστερημένο, πρέπει: τα πιο πάνω τρία κριτήρια (ανεπαρκής νοητική ανάπτυξη- μειωμένη ικανότητα προσαρμογής - εμφάνιση της νοητικής καθυστέρησης κατά την περίοδο της ανάπτυξης) να είναι παρόντα συγχρόνως. ………αυτός ο ορισμός παρουσιάζει τέτοια πληρότητα και ευελιξία ώστε να ικανοποιεί τις διάφορες τάσεις και σκοπούς και τείνει σήμερα να γίνει διεθνώς αποδεκτός.
  • 22. •Σε ορισμούς της ΝΥ , ως κύριο χαρακτηριστικό της, αναφέρεται η «βραδεία νοητική ανάπτυξη». Ο όρος αυτός δημιουργεί παρερμηνείες: «απλώς ο ρυθμός της ανάπτυξης είναι βραδύς και ότι για να ολοκληρωθεί η ανάπτυξη απαιτείται μονάχα περισσότερος χρόνος». •Φυσιολογικά η νοητική ηλικία μετά το τέλος της ανάπτυξης είναι τουλάχιστον 16 έτη, •Στη ΝΥ δεν υπερβαίνει ποτέ τα 12 έτη (δηλαδή τα ¾ του κανονικού). Συγκεκριμένα, το ανώτατο όριο νοητικής ανάπτυξης μετά την ολοκλήρωσή της είναι για το 83% περίπου των νοητικών καθυστερημένων 8 ως 12 έτη, για το 13% 4 ως 8 έτη και για το 4% μικρότερο από 4 έτη.
  • 23. αιτιολογία •Τα αιτία ταξινομούνται συνήθως σε δυο μεγάλες κατηγόριες : α) τα γενετικά (ή πρωτογενή ή εγγενή) που οφείλονται στις χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή στις ανωμαλίες του μεταβολισμού •β) τα περιβαλλοντικά (ή δευτερογενή ή επιγενή).
  • 25. •Το παλαιότερο βασικό κριτήριο ταξινόμησης, είναι ο δείκτης νοημοσύνης. Ο πρώτος που εισήγαγε το κριτήριο αυτό είναι ο Lewis Terman. •Σύμφωνα με την ταξινόμηση αυτή, νοητικό πηλίκο μεταξύ 80 και 90 στην κλίμακα του Binet κατατάσσει το άτομο στη βαθμίδα του μέσου κατώτερου. •Πηλίκο μεταξύ 50 και 79 στη βαθμίδα του οριακώς (ή ελαφρώς) καθυστερημένου. •Πηλίκο κάτω του 50 στη βαθμίδα του βαρέως καθυστερημένου.
  • 26. •Δείκτης Νοημοσύνης (Intelligence Quotient, IQ) είναι ο δείκτης ο οποίος μετρά προσεγγιστικά την ευφυΐα ενός ατόμου σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Το IQ κάθε ατόμου μετράται με διάφορες μεθόδους, οι οποίες περιλαμβάνουν συνήθως τεστ με ερωτήσεις ή διαδικασίες με καθορισμένα αντικείμενα. Παρά τις διαφορές στον σχεδιασμό τους, αυτά τα τεστ μετρούν γενικά την ίδια μορφή ευφυίας, κυρίως την λογική και επαγωγική σκέψη και όχι και τη φαντασία, την αποφασιστικότητα, τη συναισθηματική νοημοσύνη
  • 27. Ο Αμερικανικός Σύνδεσμος Νοητικής Καθυστέρησης έχει προτείνει δύο συστήματα ταξινόμησης : 1.Με κριτήριο την αιτιολογία της νοητικής υστέρησης και χρησιμοποιείται κυρίως στην πρόληψη και στη θεραπεία της. 2.Με κριτήριο τα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς των νοητικώς καθυστερημένων και χρησιμοποιείται περισσότερο στον προγραμματισμό της αγωγής και της κοινωνικής τους αποκατάστασης.
  • 28. Η ταξινόμηση με βάση την αιτιολογία : α) σε λοιμώξεις β) σε δηλητηριάσεις γ) σε εγκεφαλικά τραύματα κατά την κύηση, τον τοκετό ή την παιδική ηλικία δ) σε ασθένειες ή προβλήματα που συμβαίνουν στην παιδική ηλικία ε) σε άγνωστα προγεννητικά αίτια στ) σε διαταραχές του μεταβολισμού ζ) σε άγνωστα ή ασαφή αίτια και συνοδεύεται από νευρολογικές διαταραχές η) σε ασαφή ή πιθανά ψυχολογικά αίτια, χωρίς να συνοδεύεται από νευρολογικά συμπτώματα.
  • 29. Η ταξινόμηση με βάση τη συμπεριφορά : α) την οριακή νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο 70 ως 84 β) την ελαφρά νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο 55 ως 69 γ) τη μέτρια νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο 40 ως 54 δ) τη βαριά νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο25 ως 39 και ε) τη βαρύτατη νοητική υστέρηση με νοητικό πηλίκο κάτω του 25.
  • 30. άλλη ταξινόμηση για καθαρά διδακτικούς σκοπούς έχει προταθεί από τον Samuel A. Kirk. Οι κατηγορίες που περιλαμβάνει η ταξινόμηση αυτή είναι : •1) οι εκπαιδεύσιμοι •2) οι ασκήσιμοι •3) οι ιδιώτες. •4) οι βραδέως μαθαίνοντες». Ο μεγαλύτερος αριθμός των παιδιών που χαρακτηρίζονται ως νοητικώς καθυστερημένα συναντάται στο έκτο έτος της ηλικίας όταν τα παιδιά πηγαίνουν για πρώτη φορά στο σχολείο και αρχίζει να μειώνεται μετά το δέκατο τέταρτο έτος της ηλικίας.
  • 31. Βαθμίδες Νοητικής Καθυστέρησης Προσχολική Ηλικία Κάτω των 5 ετών Ωριμότητα και ανάπτυξη Σχολική Ηλικία 5 έως 20 ετών Άσκηση και εκπαίδευση Ελαφρά Μπορούν να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες και επικοινωνία παρουσιάζουν μικρή καθυστέρηση σε κινητικές και αντιληπτικές ικανότητες συχνά δεν διακρίνονται από τους φυσιολογικούς παρά μόνο όταν γίνουν έφηβοι ή ενήλικοι. Μπορούν να μάθουν τα σχολικά μαθήματα έως και την Δ΄ τάξη του δημοτικού όταν φθάσουν προς το τέλος της εφηβικής ηλικία μπορούν να επιτύχουν ικανοποιητική κοινωνική προσαρμογή. Μέτρια Μπορούν να μιλούν και να επικοινωνούν πτωχή κοινωνική ενημέρωση επαρκής κινητική ανάπτυξη επωφελούνται από την άσκηση σε αυτοσυντήρηση μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν κάτω από άμεση εποπτεία Μπορούν να επωφεληθούν από την άσκηση σε κοινωνικές και επαγγελματικές δεξιότητες μικρή δυνατότητα να αφομοιώσουν σχολικά μαθήματα πέρα από την Β΄ τάξη του δημοτικού είναι δυνατό να κινούνται ελεύθερα μόνοι τους σε γνωστά μέρη. Βαριά Πτωχή κινητική ανάπτυξη ομιλία ελάχιστη γενικά είναι ανίκανοι να επωφεληθούν από την άσκηση σε αυτοεξυπηρέτηση ελάχιστες ή τελείως ανύπαρκτες δεξιότητες επικοινωνίας Μπορούν να μιλούν μαθαίνουν να επικοινωνούν και να ασκηθούν σε βασικές συνήθειες υγιεινής επωφελούνται από τη