More Related Content
Similar to Սեբաստացու օրեր (9)
More from Наира Папоян (20)
Սեբաստացու օրեր
- 2. Մխիթար Սեբաստացի Մխիթար Սեբաստացու իրական անունը եղել է Մանուկ: Նա սովորել է Սբ նշանում, ապա՝ Էջմիածնի, Սևանի,Կարինի վանքերում: 1693թ-ին մեկնել է Բերիա, որտեղ ծանոթացլ է կաթոլիկ միսիոներների հետ: 1696թ-ին ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, 1699 թ-ին՝ վարդապետ:1701 թ- ին Կոտանդնուպոլսում հիմնադրել է միաբանություն: 1705 թ-ին Հռոմի իշխանություններից ձեռք բերելով վանք հիմնելու համաձայնությունը, 1706 թ-ին Վենետիկին ենթակա Հունաստանի Մեթոն բերդաքաղաքում սկսել է վանքի կառուցումը: 1712 թ-ին Հռոմի պապը Սեբաստացուն շնորհել է աբբահոր կոչում:Խուսափելով թուրքերի հարձակումից՝ 1715 թ- ին միաբանությունը տեղափոխվել է Վենետիկ: 1717 թ-ին Վենետիկի Ծերակույտը հրովարտակով Սբ Ղազար կղզին շնորհել է միաբանությանը:
- 3. Այստեղ Սեբաստացին կառուցել է եկեղեցի, բացել դպրոց, պատրաստել է միաբան- գործիչներ: Սբ Ղազարում նա զբաղվել է մատենագիտական աշխատանքով, ղեկավարել իր սաների բանասիրական հետազոտական աշխատանքները, կատարել թարգմանություններ, հրատարակել գրքեր: Սեբաստացու մահվանից հետո միաբանությունը, ի պատիվ նրա, կոչվել է Մխիթարյան: Դեռևս կենդանության օրոք նրան մեծարել են Երկրորդ Լուսավորիչ ազգիս, Երկրորդ Մեսրոպ և այլ պատվանուններով: Մխիթար Սեբաստացին աշխարհաբարի քերականության առաջին դասագրքի՝ «Դուռն քերականության աշխարհաբար լեզվին հայոց»- ի (1727 թ.) հեղինակն է:
- 4. Թանկ է նաև նրա «Քերականություն գրաբար լեզվի հայկազյան սեռի» (1730 թ.) երկը, որտեղ քննել է գրաբարի ձևաբանությունը, շարահյուսությունը, սահմանել կանոններ, անդրադարձել ուղղագրության և այլ հարցերի: Հայագիտական մեծ նվաճում է Սեբաստացու «Բառգիրք հայկազյան լեզվի» (2 հատոր, 1749–69 թթ.) աշխատությունը, որն այսօր էլ ունի բացառիկ արժեք. ընդգրկում է ժամանակի հայերեն ձեռագիր ու տպագիր բառագանձը՝ ավելի քան 100 հզ. բառահոդված: Ուշագրավ է նաև նրա «Տաղարան» (1727 թ.) ժողովածուն, որի բանաստեղծությունների մի մասը, որպես շարական, Սեբաստացու երաժշտությամբ, երգում են այսօր: Լավագույն ձեռագրերի համեմատությամբ հրատարակել է Աստվածաշունչ (1733–35 թթ.), կազմել է նաև «Ավետյաց երկրի աշխարհացույցը» (1746 թ.): Սեբաստացու անունով Երևանում կոչվել է կրթահամալիր, որտեղ մենք սովորում ենք:
- 5. Սեբաստացու իմացական կարողությունների մասին ● Մարդիկ միշտ ծածկում են իրենց թերությունները, բայց Սեբաստացին այնքան համեստ էր, որ ծածկում էր նաև իր առավելությունները և լավ կողմերը: ● Սեբաստացին չէր սիրում գովասանքի խոսքերը և նա ասում էր, որ ինչպես կրակը հալեցնում է մոմը, այդպես էլ գովասանքի խոսքերը ոչնչացնում են բարի գործը: ● Նա ապշում էր, թե ոնց կարելի հպարտանալ այն բանով, որը քեզ աստված է տվել, ոչ թե դու ես ստեղծել: ● Նա շատ ավելի մեծամտանալու իրավունք ուներ, քան մյուսները և դա նրան կներվեր, բայց նա շատ ավելի խոնարհ էր քան մյուսները: ● Մխիթարը իր խոնհարության և պարզության շնորհիվ բոլորի հետ ընկերացել է և չի եղել այնպիսի մի թշնամի, որը հետո չդառնար իր բարեկամը կամ ավելի մոտ:
- 6. ● Սեբաստացին իր թշնամու դեմ չէր օգտագործում ուրիշ զենք, բացի լռությունից և համբերությունից, նա համարում էր, որ լռությունը ավելի ուժեղ է քան անիմաստ շատախոս արդարացնող խոսքերը: ● <<Մարդկային գծերի խոհեմությունը միշտ եղել է Մխիթարի մոտ>>-ասում էր իր կենսագիր Ստեփանոս Ադոնցը: ● Գործը վերջացնելու համար նա ճարտար էր և հաջողակ, նրանց ընտրության ,եջ բութ, ոչ վախկոտ և դանդաղաշարժ: ● Սեբաստացին անհողորդ և հաստատամիտ էր իր որոշման մեջ, երագ և զգույշ նրանց կատարածների մեջ և այնքան հեռատես, որ ամենասկզբից էլ գտնում էր գործի լուծումը: ● Նա կգտներ լավագույն լուծումը ամեն ինչի մեջ, վեհանձության հետ՝ խոնարհամիտ էր, հրամայելու ժամանակ՝համեստ և բարեշնորհ, խիստ էր՝ բայց քաղցրահամբույր:
- 7. ● Խորագետ էր՝ այլ ոչ խորամանկ,պարզ և անկեղծ, ոչ անզգույշ և անգաղտնապահ. կիրթ և ազնիվ՝բայց ոչ մարդուն հաճելի կամ կեղծավոր, բարեսեր և բարեմիտ, այլ որ բնավ նվաստախոհ և ծառայամիտ: ● Խոսքի մեջ ճոխ էր և առատ, բայց ոչ դատարկախոս. նրա բերանից ոչ ոք երբեք անօգուտ խոսք չեն լսել: ● Համեստության քողի ներքո ծածկած իր մեծամեծ գործերը՝անձնազոհության ստվերից անգամ խուսափելով, նախանձկոտների սիրտը շահում էր: ● Ինչքան խիստ էր նա իր նկատմամբ, այնքան կարեկցող էր ուրիշների նկատմամբ: ● ժիր և փութաջան է, անգամ մոռանում էր իր անձը, ուրիշներին խնամելու և երջանիկ դարձնելու համար:
- 8. ● Անդուլ և անխոնջ բարի գործերի մեջ, անընկճելի՝ ծանր դեպքերի մեջ, արի և հնարագետ՝ դժվարության առջև, հաջողության և ձախորդության մեջ՝ միակերպ, աննկուն, անայլայլ, համբերատար ցավի և տառապանքի մեջ: ● Տրտմական բաների մեջ՝անվրդով, հակառակության մեջ՝անդրդվելի, կարևոր և մեծամեծ գործերի ձեռնամուխ, ոչ փառասեր կամ շահամոլ, այլ հասարակուցյան օգտի մասին միայն մտածող: