ชื่อโครงงาน
- 1. ชื่อโครงงาน เรื่อง การทาผ้าบาติก
ทมี่าและความสาคัญ
แหลง่กำ เนิดของผ้ำบำติกมำจำกไหนยังไมเ่ป็นที่ยุติ
นักวิชำกำรชำวยุโรปหลำยคนเชื่อวำ่มีในอินเดียกอ่น
แล้วจึงแพร่หลำยเข้ำไปในอินโดนีเซียอีกหลำยคนวำ่มำจำกอียิปต์หรือเปอร์เซีย แม้
วำ่จะได้มีกำรค้นพบผ้ำบำติกที่มีอำยุเกำ่แกใ่นประเทศอื่น ทั้งอียิปต์ อินเดีย และญี่ปุ่นแตบ่ำงคนก็ยังเชื่อวำ่
ผ้ำบำติกเป็นของดั้งเดิมของอินโดนีเซีย และยืนยันวำ่ศัพท์เฉพำะที่เรียกวิธีกำรและขั้นตอนในกำรทำ ผ้ำบำติก
เป็นศัพท์ภำษำอินโดนีเซีย สีที่ใช้ย้อมก็มำจำกพืชที่มีในอินโดนีเซียแทง่ขี้ผึ้งชนิดที่ใช้เขียนลำยก็
เป็นของอินโดนีเซีย ไมเ่คยมีในอินเดียเลย เทคนิคที่ใช้ในอินโดนีเซียสูงกวำ่ที่ทำ กันในอินเดีย สรุปไวว้ำ่
โสร่งปำเต๊ะเป็นวฒันธรรมดั้งเดิมของเอเชียตะวนัออกเฉียงใต้กอ่นติดตอ่กบัอินเดีย
จำก กำรศึกษำของบุคคลตำ่ง ๆ อำจกลำ่วได้วำ่ แมว้ำ่จะมีกำรค้นพบลักษณะผ้ำบำติกในดินแดนอื่น ๆ
นอกจำกอินโดนีเซีย แตก่็คงเป็นลักษณะเฉพำะท้องถิ่น
วิธีกำรปลีกยอ่ยจะแตกตำ่งกนัตำมวิธีกำรทำ ผ้ำของชำติตำ่ง ๆ ที่จะให้มีลวดลำยสีสัน
ผ้ำบำติกของอินโดนีเซียเอง คงไมไ่ด้รับกำรถำ่ยทอดจำกชำติอื่น
ในทำงกลับกนัในระยะตอ่มำกำรทำ ผ้ำบำติกของอินโดนีเซียได้รับกำรเผยแพร่ไปยัง ชำติอื่น ๆ
ส่วนกำรทำ ผ้ำโสร่งบำติกนั้น คงมีกำ เนิดจำกอินโดนีเซียคอ่นข้ำงแน่นอน
ในประเทศไทย มีกำรทำ ผ้ำบำติกเป็นอุตสำหกรรมกนัมำนำนแล้ว
มีกำรผลิตในหลำยจังหวดัทำงภำคใต้ เชน่ ยะลำ ปัตตำนี สงขลำ นรำธิวำส และในภำคกลำง เชน่
กรุงเทพมหำนคร นอกจำกนี้ยังมีกำรผลิตผ้ำบำติกตำมสถำนที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียง เชน่ ภูเก็ต เกำะสมุย
เชียงใหม่พัทยำ เป็นต้น
ในปัจจุบันบำติกลำยเขียนได้รับกำรพัฒนำและแพร่หลำยมำก
ทำ ให้สำมำรถผลิตผ้ำได้หลำยรูปแบบกวำ่เดิม และสำมำรถขำยได้รำคำที่ดีกวำ่บำติกพิมพ์
วัตถุประสงค์
1. เพื่อเป็นกำรสร้ำงสรรค์ผลงำนให้เกิดประโยชน์แกผู่้ที่สนใจ
2. เพื่อเป็นแนวทำงในกำรประกอบอำชีพอิสระ
- 2. หลักการและทฤษฎี
ผ้ำบำติกโดยทั่วไปกรรมวิธีในกำรทำ ผ้ำบำติกไมซั่บซ้อนมำกนัก ซึ่งมีหลักกำรง่ำย ๆ
คือกำรเขียนเทียน แต้มหรือย้อมสี และลอกเทียนออกจำกผ้ำ ทุกขั้นตอนในกำรทำ จะต้องมี ควำมประณีต
ละเอียด พิถีพิถัน จึงจะทำ ให้ผ้ำบำติกดูมีควำมสวยงำม นอกจำกนั้นยังรวมถึงควำมตั้งใจในกำรทำ งำนด้วย
ผลงำนที่สำเร็จออกมำจึงจะมีคุณภำพดี มีลักษณะเป็นงำนด้ำนหัตอุตสำหกรรม
และเป็นงำนด้ำนศิลปะอยูใ่นตัวด้วย ในกำรทำ ผ้ำบำติกนั้น
นอกจำกกำรออกแบบลวดลำยที่มีควำมสำคัญแล้ว เครื่องมือ และ วสัดุอุปกรณ์
ก็จะต้องเตรียมให้พร้อมหลังจำกที่ออกแบบลวดลำยเสร็จเรียบร้อยแล้ว ถ้ำขำดวสัดุอุปกรณ์ในขั้นตอนใด
อำจจะทำ ให้กำรทำ งำนที่ได้ดำ เนินไปแล้วต้องหยุดลง เป็นผลทำ ให้งำนชิ้นนั้นเสียหำยได้
เมอื่เตรียมเครื่องมือที่ต้องใช้ในกำรทำ ผ้ำบำติกแล้ว
ก็ต้องนำผ้ำที่ต้องกำรทำ มำขึงกับกรอบไมใ้ห้ตึงพอสมควร เพื่อควำมสะดวกในกำรเขียนเทียน ระบำยสี
และนำไปผำ่นขั้นตอนในกำรทำ ตอ่ไป
วัสดุ อุปกรณ์ และเครื่องมือ
1. ไมก้รอบเฟรม
2. ผ้ำใยธรรมชำติหรือผ้ำฝ้ำย
3. เทียน
4. จันติ้ง
5. สีย้อมผ้ำบำติก
6.พูก่นั
7. น้ำยำเคลือบโซเดียม
8. ภำชนะต้มเทียน
9. เตำต้มเทียน