ต่อมไทรอยด์
- 1. ต่อมไทรอยด์ (Thyroid Gland) จัดทำโดย นำย ขวัญชัย สิงห์เพชร์ เลขที่ 4 ม. 4/1 ส่ง คุณครู มยุรีย์ ขันรินทร์คำ
- 2. ลักษณะของต่อมไทรอยด์ (Thyroid Gland) เป็นอวัยวะส่วนหนึ่งในระบบต่อมไร้ท่อ อยู่บริเวณด้นหน้ำของลำคอ ในส่วนหน้ำ ต่อลูกกระเดือก หรือกระดูกอ่อนไทรอยด์ (Thyrocartilage) ด้ำนหน้ำของกล่องเสียง ติดกับฐำนของคอหอย มีรูปคล้ำยผีเสื้อ ประกอบด้วย 2กลีบใหญ่ คือ กลีบด้ำนซ้ำย และกลีบด้นขวำ เป็นต่อมไร้ท่อที่มีขนำดใหญ่ที่สุด ในคนปกติมีน้ำหนักประมำณ 25 กรัม แบ่งออกเป็น 2 พูและเชื่อมกันกลำงด้วย ส่วนที่เรียกว่ำ คอคอด หรือ อิสมัส (Isthmus) ต่อมไทรอยด์ สร้ำงฮอร์โมน ที่สำมำรถดึงไอโอดีนจำกกระแสเลือดเข้ำสู่เซลล์ได้ ต่อมไทรอยด์ จะประกอบด้วยถุงหุ้มที่เป็นเยื่อเกี่ยวพัน เรียกว่ำ ไทรอยด์ฟอลลิเคิล (Thyroid Follicle) ซึ่งเป็นแหล่งที่สร้ำงและหลั่ง ฮอร์โมนไทรอกซิน (Thyroxine) ซึ่งมีไอโอดีนเป็นส่วนประกอบแล้วเก็บไว้ในของเหลว ที่อยู่ตรงกลำงเรียกว่ำ คอลลอยด์ (Colloid Cell)
- 3. นอกจำกนั้นในต่อมไทรอยด์ ยังพบกลุ่มเซลล์ที่เรียกว่ำ เซลล์ซี (C –Cell) หรือ เซลล์พำรำฟอลลิคูลำร์ (Parefollicular Cell) เป็นเซลล์ที่แทรกอยู่ในระหว่ำงไทรอยด์ ฟอลลิเคิลของต่อมไทรอยด์ ภำพลักษณะของต่อมไทรอยด์
- 4. ฮอร์โมนจากต่อมไทรอยด์ 1.ฮอร์โมนไทรอกซิน (Thyroxin) สร้ำงจำกไทรอยด์ฟอลลิเคิล หน้ำที่ : ควบคุมเมแทบบอลิซึมต่ำงๆของร่ำงกำย เช่น ที่เกี่ยวกับกำรเจริญเติบโต กำรใช้พลังงำน และกำรสังเครำะห์สำร เป็นต้น กำรสร้ำงไทรอกซิน
- 6. 2.ฮอร์โมนแคลชิโทนิน (Calitonin) สร้ำงจำกเซลล์พำรำฟอริคิวลำร์หรือ เซลล์ซี (C – Cell) ส่งไปที่ กระดูก , ท่อหน่วยไต และ ลำไส้เล็กมีหน้ำที่ลดระดับแคลเซียมใน เลือดให้ต่ำลงถ้ำในเลือดมีระดับแคลเซียมสูงกว่ำปกติ (ปกติแคลเซียมในเลือด 9-11 มิลลิกรัม/เลือด 100 ลูกบำศก์เซนติเมตร) ลดกำรดูดแคลเซียมกลับจำกท่อหน่วยไต ลด กำรดูดซึมแคลเซียมที่ลำไส้เล็ก (เพื่อไม่ให้แคลเซียมถูกดูดเข้ำสู่กระแสเลือด) ฮอร์โมนนี้ ทำงำนร่วมกับฮอร์โมนจำกต่อมพำรำไทรอยด์และวิตำมินดี กำรสร้ำงแคลลซิโทนิน
- 7. ความผิดปกติที่เกิดจากฮอร์โมนไทรอกซิน 1.การขาดฮอร์โมนไทรอกซิน ในเด็ก : กำรขำดไทรอกซินในทำรกแรกเกิดมีควำมสำคัญต่อกำรเจริญเติบโต มำกโดยเฉพำะกำรเจริญโตมำกโดยเฉพำะกำรเจริญเติบโตของสมองพัฒนำกำรทำงด้ำน สติปัญญำด้อยมำก จะมีลักษณะ แขน , ขำสั้น , หน้ำ และมีผิวบวม ผิวหยำบแห้ง , ผม บำง ไม่เจริญเจริญเติบโต รูปร่ำงเตี้ยแคระซึ่งแตกต่ำงจำกเด็กที่ขำดโกรทฮอร์โมน เรียก กลุ่มอำกำรนี้ว่ำ โรคเอ๋อ หรือ ครีทินิซึม (Cretinism) ลักษณะของเด็กครีทินิซึม
- 8. ในผู้ใหญ่ : มีผลต่ออัตรำเมแทบอลิซึมลดน้อยลง ทำให้อ่อนเพลียเหนื่อยง่ำย , ง่วงซึม , เคลื่อนไหวช้ำ , กล้ำมเนื้ออ่อนแรง , ร่ำงกำยอ่อนแอ , ติดเชื้อได้ง่ำย , หัวใจเต้นช้ำ , ทนหนำวไม่ได้ , มีคอเลสเทอรอลสูงผิวหนังบวมน้ำ , หน้ำบวม , อ้วน หรือ ถึงขั้นควำมจำเสื่อม , ประจำเดือนผิดปกติ (ในผู้หญิง) เรียกกลุ่มอำกำรดังกว่ำนี้ว่ำ มิกซิดีมำ (Myxedema) ลักษณะของโรคมิกซีดีมำ
- 9. ถ้ำร่ำงกำยได้รับไอโอดีนไม่เพียงพอจะส่งผลให้มีกำรผลิตไทรอกซินได้น้อย (Hypothyroidism) ทำให้ต่อมใต้สมองส่วนหน้ำหลั่งไทรอยด์สติมิวเลติงฮอร์โมน (Thyroid Stimulating Hormone) เพิ่มมำกขึ้น เพื่อไปกระตุ้นต่อมไทรอยด์ให้สร้ำง ฮอร์โมนไทรอกซินเพิ่มมำกขึ้นตนต่อมไทรอยด์ทำงำนมำกเกินไป ต่อมจะขยำยขนำดโต ขึ้นทำให้เกิดเป็น โรคคอพอก (Simple Goiter) ลักษณะของโรคคอพอก
- 10. 2.ถ้ามีฮอร์โมนไทรอกซินมากเกินไป ในผู้ใหญ่ : ถ้ำฮอร์โมนไทรอกซินผลิตออกมำมำกเกินไปจะทำให้เกิดอำกำรที่ เรียกว่ำ ไทรอยด์เป็นพิษ หรือ โรคคอพอกเป็นพิษ (Toxic Goiter) จะทำให้ร่ำงกำยมี อัตรำกำรเกิดเมแทบอลิซึมสูงกว่ำปกติ อำกำรเหมือนมีกำรสร้ำงพลังงำน หรือ กระตุ้น ประสำทชิมพำเทติกทำงำนมำกเกินไป ได้แก่ หงุดงิด , นอนไม่หลับ , ตื่นเต้นง่ำย มีกำร เผำผลำญโปรตีนมำกทำให้อ่อนเพลีย เนื่องจำกมีอัตรำกำรเผำผลำญมำกจึงทำให้มีเส้น เลือดไปเลี่ยงที่ผิวหนังมำก เพื่อลดอุณหภูมิของร่ำงกำย ทำให้กินจุก , น้ำหนักลด , มีกำร เคลื่อนไหวของลำไส้มำก , ตัวอุ่นชื้นเนื่องจำกเส้นเลือดแดงคลำยตัว อำจมีอำกำรคอพอก แต่ไม่มำกและตำโปน เนื่องจำกเนื้อเยื่อเกี่ยวพันหลังลูกตำอ่อนกำลังลง
- 11. ลักษณะของไทรอยด์เป็นพิษ กำรรักษำ: ทำได้โดยกำร กินยำยับยั้งกำรสร้ำงฮอร์โมน ผ่ำตัดเอำบำงส่วนของ ต่อมออก กินไอโอดีนที่เป็นสำรกัมมันตรังสีเพื่อทำลำยเซลล์ที่สร้ำงฮอร์โมน
- 12. ผลของฮอร์โมนไทรอกซินในสัตว์ ทำให้มีกำรเจริญเติบโตของสัตว์ เช่น กบ จะ เจริญจำกลูกอ๊อดเจริญไปเป็นกบโตเต็มวัยได้ตำมปกติ ถ้ำขำดฮอร์โมนไทรอกซินจะทำให้ ลูกอ๊อดไม่เปลี่ยนแปลงรูปร่ำงกลำยเป็นกบโตเต็มวัย ถ้ำมีมำกเกินไปก็จะเจริญไปเป็นกบ อย่ำงรวดเร็ว ผลของฮอร์โมนไทรอกซินที่มีผลต่อกำรเจริญเติบโตของกบ
- 13. ความผิดปกติของฮอร์โมนแคลซิโทนิน แคลซิโทนิน (Calcitonin) มีหน้ำที่ ลดระดับแคลเซียมในเลือดให้ต่ำลงลดกำรดูด แคลเซียมกลับจำกท่อหน่วยไต (ขับแคลเซียมทิ้งทำงปัสสำวะ) ลดกำรดูดซึมแคลเซียมที่ ลำไส้เล็ก (เพื่อไม่ให้แคลเซียมถูกดูดเข้ำสู่กระแสเลือด) ถ้ำขำดแคลซิโคนิน จะทำให้เลือดมีระดับแคลเซียมสูง ในกระดูกจะมีแคลเซียมต่ำ ทำให้เป็นโรคกระดูกผุง่ำย รวมทั้งฟันผุด้วย และส่งผลให้พำรำทอร์โทนทำงำนผิดปกติ
- 14. แบบทดสอบ เรื่อง ต่อมไทรอยด์ (Thyroid Gland) 1.สมดุลของแคลเซียมในเลือดเกิดจำกควบคุม ของฮอร์โมน ในข้อใด ก.พำรำทอร์โมนเท่ำนั้น ข.ไทรอกซินและแคลซิโทนิน ค.ไทรอกซินและพำรำทอร์โมน ง.แคลซิโทนินและพำรำทอร์โมน 2.ระดับแคลเซียมในเลือด ในสภำวะปกติมีค่ำเท่ำใด ก. 9-11 กรัม/เลือด 100 มิลลิลิตร ข. 9-100 กรัม/เลือด 100 มิลลิลิตร ค. 9-11 มิลลิกรัม/เลือด 100 ลูกบำศก์เซนติเมตร ง. 90-100มิลลิกรัม/เลือด 100 ลูกบำศก์เซนติเมตร เรำมำเริ่ม ทดสอบกัน เลย
- 15. 3.ข้อใดต่อไปนี้ไม่ใช่ฮอร์โมนจำกต่อมไทรอยด์ ทั้งหมด ก.ไทรอกซิน , แคลซิโทนิน ข. ไทรอกซิน , พำรำทอร์โมน ค. แคลซิโทนิน , พำรำทอร์โมน ง. พำรำทอร์โมน , อัลโดสเทอโรน 4. ถ้ำระดับแคลเซียมในเลือดมำกกว่ำในภำวะปกติ ร่ำงกำยจะหลั่งฮอร์โมนชนิดใด ก. ไทรอกซิน ข. แคลซิโทนิน ค. พำรำทอร์โมน ง. โกรทฮอร์โมน
- 16. 5.สิ่งที่เหมือนกันของคนที่เป็นโรค Cretinism และ Myxedema คือข้อใด ก. ขำดไอโอดีน ข. มีไอโอดีนมำกเกินไป ค. ขำดฮอร์โมนไทรอกซิน ง. มีออร์โมนไทรอกซินมำกเกินไป 6.ถ้ำขำดไทรอกซินในวัยเด็กจะทำให้เกิดโรคใด ก. โรคเอ๋อ ข. มิกซีดีมำ ค. ครีตินิซึม ง. เตี้นแคระแกรน
- 17. 7.ฮอร์โมนใดที่ทำให้เกิดเมเทมอร์โฟซิส (Metamorphosis) ในลูกอ๊อด ก. ไทรอกซิน ข. แคลซิโทนิน ค. พำรำทอร์โมน ง. ถูกทุกข้อ 8.ฮอร์โมนไทรอกซินมีผลต่อลูกอ๊อดอย่ำงไร ก.ลดระดับแคลเซียม ข.เกิดกำรเปลี่ยนแปลงรูปร่ำง ค.ลูกอ๊อดมีกำรเพิ่มขนำดใหญ่ขึ้น ง. ลูกอ๊อดมีสีผิวที่เข้ม หรือ จำง มำกกว่ำปกติ
- 18. 9.ข้อใดเป็นผลที่เกิดจำกกำรที่ต่อมพำรำไทรอยด์สร้ำงฮอร์โมนมำกเกินไป ก.กระดูกผุง่ำย ข.ลำไส้ดูดแคลเซียมในเลือดลดลง ค.แคลเซียมในเลือดลดลง ง. หน่วยไตดึงแคลเซียมออกจำกเลือด 10.อำกำรเหนื่อยง่ำย น้ำหนักเพิ่ม ทนควำมหนำวไม่ได้ กล้ำมเนื้ออ่อนแรง ผมและ ผิวหนังแห้ง เป็นอำกำรของโรคใด ก.ครีตินิซึม ข.มิซีดีมำ ค.คอพอกเป็นพิษ ง. ถูกทุกข้อ สงสัยทำกันได้ทุก คนแน่เลยใช่ไหม ครับ
- 20. ไปล่ะน่ะ บำย