Αφιέρωμα στα Χριστούγεννα
- 1. ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΚΑΖΗΡΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΓΚΕΛΙΝΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ
- 2. Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ • «Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει, κι οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρει η κτίσις όλη...» Αυτό το δίστιχο από τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα δίνει επιγραμματικά τι γιορτάζουμε και τι νιώθουμε στις 25 Δεκεμβρίου. Πολύχρωμος και πολύφωτος στολισμός των πάντων παντού στον κόσμο· συναντήσεις στους ναούς, στα σπίτια και αλλού· ευχές και δώρα, αγάπη, συγκινήσεις και καλοσύνη. Μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα χαράς, αναμονής και ευθύνης για όλους και για όλα.
- 3. ΚΑΛΑΝΤΑ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Κάλαντα Χριστουγέννων της Θράκης Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας Χριστού τη θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας. Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλη οι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η φύσις όλη. Εν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων. Κάλαντα Πρωτοχρονιάς της Μακεδονίας Ήρθε πάλι νέο έτος εις την πρώτη του μηνός ήρθα να σας χαιρετίσω δούλος σας ο ταπεινός. Ο Βασίλειος ο Μέγας, ιεράρχης θαυμαστός εις την οικογένειά σας να ‘ναι πάντα βοηθός. Τα παιδιά εις το σχολείο να πηγαίνουνε συχνά να μαθαίνουνε το βίο, της πατρίδας τα ιερά. Και για τους ξενιτεμένους έχω να σας πω πολλά σας αφήνω καληνύχτα και του χρόνου με υγειά.
- 4. ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ • Το πρωί της Πρωτοχρονιάς υπήρχε ένα παλιό έθιμο που οι ρίζες του φθάνουνε στους βυζαντινούς χρόνους. Όλα τα παιδιά του δημοτικού σχολείου έπρεπε μετά τη λειτουργία να πάνε την "καληχέρα" στο δάσκαλό τους και να του πουνε τα χρόνια πολλά. Του πηγαίνανε ότι είχανε προαίρεση χρήματα, αυγά, ή κοτόπουλα. • Ο αφέντης κάθε φαμέλιας από την άλλη έπρεπε να επισκεφθεί τους συγγενείς του για να δώσει και εκείνος τις "καληχέρες" στα παιδιά. το ίδιο και ο σάντουλος στους φιλιότσους του.
- 5. ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ • Στην Αλβανία πολλοί άνθρωποι γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, πριν μπει το νέο έτος, το βράδυ όλοι πίνουν κρασιά, μπύρες και μαγειρεύουν κοτόπουλα, κοτόπουλο με πατάτες στο φούρνο, αρνιά και γεμιστές γαλοπούλες. Η ατμόσφαιρα είναι πολύ γιορτινή και ευχάριστη. • Στη συνέχεια, μόλις τελειώσουν το φαγητό τους, βγαίνουν έξω κρατώντας στο χέρι τους ένα ποτήρι κρασί και πάνε σε όλα τα σπίτια που υπάρχουν γύρω και λένε «γκουζούα βιτιρί» (χαρούμενο το νέο έτος). Μετά, μόλις μπει το νέο έτος, πετάνε πυροτεχνήματα.
- 6. ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ • Ρούντολφ το ελαφάκι με καρδούλα ταπεινή σαν πέφτει το βραδάκι έχει μύτη φωτεινή. Οι φίλοι του λαμπιόνι τον φωνάζουν και γελούν τη μύτη του στο χιόνι κρύβει, όταν του μιλούν. Όμως μια πρωτοχρονιά είπε ο Άϊ-Βασίλης Ρούντολφ, είσαι εσύ σοφός έχεις μέσα σου το φως. Τα ελάφια στο κοπάδι χαμηλώσανε τ'αυτιά τώρα απαλή σαν χαδι είναι όλων η ματιά. Από τότε και κάθε καινούρια χρονιά του έλκηθρου πρώτος τραβά τα σκοινιά Ο Ρούντολφ οδηγεί τον Άϊ-Βασίλη στη γη!
- 7. ΠΑΕΙ Ο ΠΑΛΙΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ Πάει ο παλιός ο χρόνος ας γιορτάσουμε παιδιά και του χωρισμού ο πόνος ας κοιμάται στην καρδιά. Καλή χρονιά, χρονιά πολλά χαρούμενη χρυσή Πρωτοχρονιά. Γέρε χρόνε φύγε τώρα πάει η δική σου η σειρά. Ήρθε ο νέος με τα δώρα, με τραγούδια με χαρά. Μα κι αν φεύγεις μακριά μας στην καρδιά μας πάντα ζει κάθε λύπη και χαρά μας που περάσαμε μαζί. ΑΓΙΑ ΝΥΧΤΑ Αγια Νύχτα σε προσμένουν, με χαρά οι Χριστιανοί και με πίστη ανυμνούμε, τον Θεό δοξολογούμε,μ' ένα στόμα, μια φωνή. Ναι, με μια φωνή. Η ψυχή μας φτερουγίζει πέρα στ' άγια τα βουνά, όπου ψέλνουν οι αγγέλοι απ' τα ουράνια θεία μέλη, στο Σωτήρα Ωσαννά, ψέλνουν, Ωσαννά. Στης Βηθλεέμ ελάτε όλοι τα βουνά τα ιερά και μ' ευλάβεια μεγάλη, κει που το άγιο φως προβάλλει προσκυνήστε με χαρά. Ναι με μια χαρά. Σαν παιδί φτωχό γεννιέται ο Χριστός μας ταπεινά κι όσοι θέλετε ευτυχία, του Θεού την ευλογία, δώστε, δώστε στα ορφανά, ναι στα ορφανά.