ระบบสุริยะจักรวาล
- 1. ประวัติผู้สอน/รื่องที่จะ สอน/วัตถุประสงค์ ชื่อ นางสาวพัชรณัฐ ชูดวงแก้ว รหัส 043 ป.บัณฑิต ภาคปกติ รื่องที่จะสอน วิชา วิทยาศาสตร์ประถมศึกษาปีที่4 รื่อง ระบบสุริยะจักรวาล วัตถุประสงค์ พื่อให้นักรียนข้าใจกี่ยวกับระบบสุริยะ จักรวาล
- 3. ระบบสุริยะ คือระบบดาวที่มีดาวฤกษ์ป็นศูนย์กลาง และมีดาวคราะห์ (Planet) ป็นบริวารโคจรอยู่โดยรอบ มื่อ สภาพแวดล้อมอื้ออำานวย ต่อการดำารงชีวิต สิ่งมีชีวิตก็จะกิด ขึ้นบนดาวคราะห์หล่านั้น หรือ บริวารของดาวคราะห์องที่ รียกว่าดวงจันทร์ (Satellite) นักดาราศาสตร์ชื่อว่า ใน บรรดาดาวฤกษ์ทั้งหมดกว่าแสนล้านดวงในกาแลกซี่ทางช้าง ผือก ต้องมีระบบสุริยะที่อื้ออำานวยชีวิตอย่าง ระบบสุริยะที่ โลกของราป็นบริวารอยู่อย่างแน่นอน พียงแต่ว่าระยะทาง ไกลมากกินกว่าความสามารถในการติดต่อจะทำาได้ถึงที่โลก ระบบสุริยะ จักรวาล
- 4. ดวงอาทิตย์ (the sun) ดวงอาทิตย์ป็นส่วนสำาคัญที่สุด ของระบบสุริยะ ป็นผู้ดึงดูดให้ดาว คราะห์ทั้งก้าดวงอยู่ในตำาแหน่งที่ ป็นอยู่และดวงอาทิตย์ยังให้แสง และความร้อนกับดาวคราะห์นั้น ด้วย ถ้าไม่มีดวงอาทิตย์ระบบสุริยะ ก็จะมืดมิดและหนาวย็น มื่อผ่า ดวงอาทิตย์ออกมาป็นชิ้นภายใน ดวงอาทิตย์นั้นไม่ได้แข็งหมือนโลก ดวงอาทิตย์ป็นกลุ่มก๊าซดวงใหญ่ ที่ลุกป็นปลวไฟ ดวงอาทิตย์ ประกอบด้วยก๊าซไฮโดรจนและ ฮีลียม ดวงอาทิตย์ไม่ได้ผาไหม้ ด้วยการปลี่ยนก๊าซไฮโดรจนป็น ก๊าซฮีลียม ดวงอาทิตย์ป็นสิ่งที่ ร้อนที่สุดในรบบสุริยะที่ใจกลาง ดวงอาทิตย์จะร้อนถึง15 ล้านองศา
- 5. ดาวพุธ (Mercury) ดาวพุธป็นดาวคราะห์อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดดังนั้นดาวพุธ จึงร้อนจัดในวลากลางวันและย็นจัดในวลากลางคืนดาวพุธ ป็นดาวคราะห์ดวงล็กโตกว่าดวงจันทร์ของราพียงล็ก น้อย ภาพถ่ายทั้งหลายที่กี่ยวกับดาวพุธได้จากยานอวกาศที่ ส่งขึ้นไปขณะข้าไปใหล้ดาวพุธที่สุดก็จะถ่ายภาพส่งมายัง โลก ทำาให้รู้ว่าพื้นผิวดาวพุธคล้ายกับผิวดวงจันทร์ ผิวดาวพุธ ส่วนใหญ่ป็นฝุ่นและหิน มีหลุมลึกมากมาย ไม่มีอากาศ ไม่มี นำ้า ดาวพุธจึงป็นดาวแห้งแล้ง ดาวแห่งความตายป็นโลก
- 6. ดาวศุกร์ (Venus)ดาวศุกร์ป็นดาวคราะห์ที่อยู่ห่าง ดวงอาทิตย์ป็นลำาดับที่ 2 มีขนาด ล็กกว่าโลกล็กน้อย จึงได้ชื่อว่า ป็นดาวฝาแฝดกับโลก ป็นดาว คราะห์ที่ปรากฏสว่างที่สุด สว่าง รองจากดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ ถ้าห็นทางทิศตะวันตกในวลาคำ่า รียกว่า ดาวประจำามือง และถ้า ห็นทางทิศตะวันออกในวลาก่อน รุ่งอรุณ รียกว่า ดาวประกายพรึก ดาวศุกร์ป็นดาวคราะห์ที่กิด ปรากฏการณ์รือนกระจกอย่าง รุนแรง พราะมีบรรยากาศหนาทึบ ด้วยคาร์บอนไดออกไซด์ ดาวศุกร์ จึงร้อนมาก อุณหภูมิพื้นผิวฉลี่ย สูงกว่าดาวพุธ ดาวศุกร์มีโอกาส ข้ามาใกล้โลกที่สุด ใกล้กว่าดาว
- 7. โลก (Earth) โลกป็นดาวคราะห์ที่ห่างดวงอาทิตย์ออกมาป็น อันดับที่ 3 ในระบบสุริยะ ที่ระยะห่างนี้มีความหมาะสมหลาย ประการ ช่น บรรยากาศ นำ้า ผืนดิน และพลังงาน ซึ่งอื้อให้ กิดการวิวัฒนาการของสสารขึ้นจนถึงระดับที่ซับซ้อนมาก กล่าวคือ มีการวิวัฒนาการจากสารคมีและโมลกุลซึ่งไม่มีชีวิต กิดป็นสสาร อันมีชีวิตจิตใจและมีความคิดชิงตรรกะที่ซับ ซ้อนยิ่ง โลกมีส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 12,000 กิโลมตร มีสัณฐานกลมแป้นล็กน้อย คือ มีส้นผ่านศูนย์กลางที่บริวณ ขั้วโลกน้อยกว่าส้นผ่านศูนย์กลางที่ส้นศูนย์สูตรร้อยละ 0.3พื้นผิวโลก 71% ปกคลุมด้วยนำ้าทั้งในรูปของมหาสมุทร ห้วย หนอง คลอง บึง ต่าง ๆ และอีก 29% ที่หลือคือแผ่นดินที่ มนุษย์และสิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่อยู่อาศัย
- 8. ดาวอังคาร (Mars) ดาวอังคารบางทีก็รียกกันว่าดาว แดงพราะผิวพื้นป็นหินสีแดง หิน บนดาวอังคารที่มีสีแดงก็พราะ กิดสนิมท้องฟ้าของดาวดังคาร ป็นสีชมพูพราะฝุ่นจากหินแดงที่ ว่านี้ ผิวของดาวอังคารหมือน กับทะลหินแดง มีก้องหินใหญ่ และหลุมลึก ภูขาสูง หุบ หว และ นินมากมาย หนึ่งปีบนดาวอังคาร กือบท่าสองปีโลก แต่หนึ่งวันบน ดาวอังคารจะนานกว่าครึ่งชั่งโมง โลกพียงล็กน้อยดาวอังคารมี อากาศห่อหุ้มอยู่ไม่มากและป็น ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ลมพัด
- 9. ดาวพฤหัสบดี (Jupiter) ดาวพฤหัสบดีป็นดาวคราะห์ยักษ์ พราะมีขนาดใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะ มีส้นผ่านศูนย์กลางยาวกว่าโลก 11.2 ท่า นอกจากนี้ยังได้ชื่อว่าป็นดาว คราะห์ก๊าซ พราะมีองค์ประกอบป็น ก๊าซไฮโดรจนและฮีลียมคล้ายใน ดวงอาทิตย์ ความหนาแน่นของดาว พฤหัสบดีจึงตำ่า (1.33 กรัมต่อลูกบาศก์ ซนติมตร) ดาวพฤหัสบดีให้ความร้อน และคลื่นวิทยุออกมามากกว่า ดาวคราะห์ดวงอื่นๆ และ มากกว่าที่ได้รับจากดวง อาทิตย์ ทั้งนี้อาจป็นพราะว่า ใจกลางของดาวพฤหัสบดี มี อุณหภูมิสูงประมาณ 30,000 องศาซลซียส มีบริวารอย่าง น้อย 16 ดวง และบริวาร 4 ดวงใหญ่ ที่ชื่อว่า ไอโอ ยูโร ปา แกนิมีด และคัลลิสโต
- 10. ดาวสาร์ (Saturn) ดาวสาร์ป็นดาวคราะห์ที่มีความสวยงาม จากวงแหวนที่ล้อม รอบ มื่อดูในกล้องโทรทรรศน์จะห็นวงแหวน ซึ่งทำาให้ดาวสาร์มี ลักษณะแปลกกว่าดาวดวงอื่นๆ ดาวสาร์มีองค์ประกอบคล้ายดาว พฤหัสบดี ป็นดาวคราะห์ก๊าซที่มีลมพายุพัดแรงความร็วถึง 1,125 ไมล์ต่อชั่วโมง มีขนาดใหญ่รองจากดาวพฤหัสบดี ถ้านับวงแหวน ข้าไปด้วย จะมีขนาดท่าดาวพฤหัสบดี ดาวสาร์ป็นดาวคราะห์ที่ มีความหนาแน่นน้อยที่สุด วงแหวนของดาวสาร์ป็นก้อนหินและนำ้าแข็งสกปรก กล่าวคือ นำ้าแข็งช่วยยึดฝุ่นและก้อนหินสกปรกข้าด้วยกัน ก้อนนำ้าแข็ง สกปรกมีขนาดต่างๆ กัน และมีป็นจำานวนมาก นำ้าแข็งสะท้อนแสง ดวงอาทิตย์ได้ดี ราจึงห็นวงแหวนชัดจน วงแหวนบางมาก และ ประกอบด้วยวงแหวนจำานวนหลายพันวง แต่สังกตได้จากโลกห็น ป็นชั้นๆ
- 11. ดาวยูรนัส (Uranus) ดาวยูรนัสป็นดาว คราะห์ที่ใหญ่ป็นที่สามใน ระบบสุริยะ มันมีลักษณะลือน ลาง จะต้องมองดูด้วยกล้อง โทรทัศน์ท่านั้นจึงสามารถ มองห็น ภาพของดาวยูรนัส จากยานอวกาศได้อธิบายว่า ทำาไมนักดาราศาสตร์จึงไม่ สามารถมองห็นดาวยูรนัสได้ มากนัก ดาวยูรนัสทั้งดวง ปกคลุมด้วยหมอกสีขียวแก่ ยานวอยาจอร์ได้พบกลุ่มควัน สองสามกลุ่มใต้หมอก แสดงให้ ห็นว่าลมกำาลังพัดรอบๆดาว ยูรนัสในอัตราความร็วถึง 440 ไมล์ต่อชั่วโมง บรรยากาศประกอบด้วยแก๊ซ
- 12. ดาวนปจูน (Neptune) ดาวคราะห์ดวงใหม่มี สีนำ้างินมีชื่อว่าดาวนปจูน ตามชื่อทพจ้าแห่งทะล โรมันดาวนปจูนโตกือบท่า ดาวยูรนัส มันป็นดาว คราะห์ที่ใหญ่ป็นอันดับสี่ใน ระบบสุริยะ มันอยู่ห่างไกล จากโลกมาก จึงทำาให้มอง ห็นสลัวมาก ดาวนปจูน สามารถมองห็นได้ด้วยกล้อง สองตา มันดูคล้ายกับดาวฤกษ์ ดาราศาสตร์ได้พบดาว บริวารสองดวงที่หมุนรอบดาว นปจูน ดาวดวงหนึ่งมีขนาด ล็กชื่อว่า Neried ซึ่งมีส้นผ่า ศูนย์กลางประมาณ 300 ไมล์ และหมุนรอบห่างจากดาว นปจูน 3,475,000 ไมล์ ดาว บริวารดวงอื่นๆของดาว นปจูนคือดาว Triton มีส้น ผ่าศูนย์กลาง 2,100 ไมล์ป็น ดาวบริวารที่ใหญ่ป็นที่สี่
- 13. ดาวพลูโต (Pluto) ดาวคราะห์ดวงนี้มีชื่อว่าดาวพูลโต สามารถมอง ห็นได้โดยการใช้กล้องโทรทัศน์ขนาดใหญ่ท่านั้น วลา ส่วนใหญ่แล้วดาวพูลโตจะป็นดาวคราะห์ที่อยู่ห่างไกล ดวงอาทิตย์มากที่สุด ในระหว่างการหมุนบางช่วงจะใกล้ ดวงอาทิตย์มากกว่าดาวนปจูน และอยู่ห่างไกลที่สุดในปี 1999 ดาวพูลโตป็นดาวขนาดล็ก โดยมีขนาดล็กกว่า ดาวคราะห์ดวงอื่นๆ และยังล็กกว่าดวงจันทร์ของโลก บน ดาวมีความหนาวย็นมากและอาจไม่มีชั้นบรรยากาศ พื้น ผิวของมันอาจปกคลุมด้วยนำ้าแข็งหรือก๊าซของแข็ง ราคิด
- 14. แบบทดสอบ หลังรียนคำาชี้แจง ให้นักรียนตอบ คำาถามในข้อต่อไปนี้1. ระบบสุริยะมีดวงอาทิตย์ป็น ศูนย์กลาง มีบริวารป็นดาวคราะห์ ทั้งหมดกี่ดวง 2. ดาวคราะห์ดวงใดที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุด 3. โลกอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์ป็นลำาดับที่ท่าไร 4. ดาวแดงป็นชื่อรียกอีกชื่อหนึ่งของดาว อะไร 5. ดาวอะไรมีวงแหวนล้อมรอบ