กาะระใȨรรศนะྺองอาตมา
- 1. ขอสงกตและྺอเสนอแȨจากการสวȨ
“เกาะระ มรดกไทย สมรดกโลก”
๑๕ กรกฎาคม ๒๕๕๓ ณ มหาว%ทยาลยเกษตรศาสตร(
พระมหานธนต สมโน1
อาตมภาพไดเขารวมฟงการเสวนา “เกาะระ มรดกไทย สมรดกโลก” ณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร% เม&'อวนท(' ๑๕
กรกฎาคม ๒๕๕๓ เน&'องจากปฏบตหนาท('เป4นวทยากรภาคสนามน5า พระนสตนานาชาตหลกสตรพทธศาสตร%
บณฑต มหาจฬาลงกรณ%ราชวทยาลย เขารวมรบฟง และแลกเปล('ยนความคดเห4น อนเป4นสวนหน:'งของการศ:กษาใน
วชา Economics for Daily Life
จากการเขารวมฟงการเสวนาคร<งน(< อาตมภาพม(ขอสงเกตและขอเสนอแนะในมมมองของผไมม(สวนไดสวนเส(ย
ใดๆ ในประเด4นตางๆ ดงน(<
ขอสงเกต
1. เกาะระต<งอยไมไกลจากชายฝ'ง การคมนาคมสะดวก แตยงคงความสมบรณ%ทางระบบนเวศไวไดอยางนา
อศจรรย% ในขณะท('อ(กหลายๆ เกาะท('การคมนาคมยากล5าบากกวากลบไมสามารถรกษาความสมบรณ%เชนน(<
ไวได
2. ฝายนกวชาการตองการสนบสนนใหม(การประกาศใหพ&<นท('เกาะระ เป4นสวนพฤษศาสตร%ท< งพ&<นท('เพ&'อรกษา
สภาพความสมบรณ%ทางระบบนเวศไว
3. ฝายนกวชาการใหความส5าคญกบระบบนเวศ และชาวมอร%แกน ๗ ครอบครวท('อาศยอยบนเกาะระ แตไมได
ใหความส5าคญกบประชาชนบนเกาะขางเค(ยงค&อเกาะพระทองเทาท('ควร
4. การส&'อสารระหวางนกวชาการกบประชาชนไมประสบความส5าเร4จ เห4นไดจากประชาชนไมม(ความเขาใจ
ในแบบจ5าลองสองมตท('นกวจยจากคณะสถาปตยกรรมศาสตร% จฬาลงกรณ%มหาวทยาลยจดท5าข:< น โดยใน
ภาพไดลบตนไมออกเพ&'อใหเห4นแบบจ5าลองอาคารไดอยางชดเจน แตประชาชนเขาใจวาจะม(การตดตนไม
จรงๆ เป4นตน
5. องค%การสวนพฤกษศาสตร%เคยม(นโยบายจะใชพ&<นท('ท< งหมดของเกาะระเป4นสวนพฤกษศาสตร% แตปจจบน
นโยบายเปล('ยนแปลงไปเป4นตองการใชพ&< นท('เพ(ยง ๑ ใน ๓ ของเกาะระเทาน<น โดยอางวาไมตองการม(
ปญหากบประชาชน
6. กรมอทยานแหงชาต ม(การเตร(ยมการประกาศใหพ&<นท('บางสวนของเกาะระ เป4นอทยานแหงชาต
7. กรมอทยานแหงชาตม(อ5านาจพจารณาใหสทธท5ากน ( สกท. ) ในพ&<นท('ปาเส&'อมโทรม
8. ม(การบกรกพ&<นท('ปาบนเกาะระเพ&'อท5าประโยชน% ท<งดานเกษตรกรรม และดานการทองเท('ยว ท5าใหเกดพ&<นท('
ปาเส&'อมโทรม
9. ประชาชนในพ&<นท(' โดยเฉพาะต5าบลเกาะพระทองตองการใชประโยชน%บนเกาะระ และตองการไดสทธท5า
1 พระมหานธนต สมโน ( เปร(ยญธรรม ๔ ประโยค, นกธรรมช< นเอก, วทยาศาสตร%บณฑต (เศรษฐศาสตร%) กรรมการบรหารวดใหญชยมงคล พระนครศร(อยธยา )
- 2. กนจากกรมอทยาȨหงชาต
10. ผน5า ประชาชนในพ&< น ท(' เชน ก5า นน ผใหญบาน และนกการเม& องทองถ' น แสดงความไมเห4น ดวยกบนก
วชาการท(เ' สนอใหใชพ&<นท('เกาะระท<งหมดเป4นสวนพฤกษศาสตร%
11. ม(ผเขารวมเสวนาคร<งน(<จ5านวนไมมากนก
ขอเสนอแนะ ( ตามประเด4นจากขอสงเกตขางตน )
1. ควรม(การบรณาการการวจยท< งทางวทยาศาสตร% และสงคมศาสตร%เพ'มเตม เพ&'อคนหาสาเหตท('ท5าใหเกาะระ
สามารถคงความสมบรณ%ทางระบบนเวศไวได จากน< นจ:งน5า สาเหตท('คนพบมาเป4นโจทย%ต< งส5า หรบการ
พจารณาหาวธ(รกษาสภาพนเวศของเกาะระตอไป
2. ฝายนกวชาการควรเปดใจ และเปดโอกาสใหตนเองม(สทธG ไดคดหาหนทางท('หลากหลาย มากกวาการต<งเปา
หมายไวท('การเป4นสวนพฤกษศาสตร%เพ(ยงอยางเด(ยว แมจะไดด5าเนนการในเร&'องน(<มาเก&อบ ๒๐ ป(แลวก4ตาม
แตเหตและปจจยหลายๆ ม(การเปล('ยนแปลงไปตลอดเวลา สมควรอยางย'งท('ตองม(ความย&ดหยนทางความ
คดมากข:<น โดยเฉพาะเม&'อม(ปญหาส5าคญเกดข:<น ค&อองค%การสวนพฤกษศาสตร%ท('เป4นผรบผดชอบโดยตรง
ไมม(นโยบายท('จะด5าเนนการแลว ยอมส5าเร4จไดยาก
3. ในการด5าเนนการศ:กษาวจยควรใหความส5าคญกบทกภาคสวนโดยเฉพาะอยางย'งกบผท('อยในพ&<นท('ใกลเค(ยง
และผม(สวนได สวนเส(ยท< งหมด แมจะม(อดมการณ%ว าท5า เพ&'อคนท< งประเทศก4ตาม แตประเทศน< นยอม
ประกอบดวยคนพ&<นถ'นหลายๆ พ&<นถ'นมารวมกนเขา จ:งจะเป4นประเทศได หากการพฒนาหร&อการอนรกษ%
ใดๆ ท('ไมสามารถเขาถ:งคนพ&<นถ'นท('อาศยอยในพ&<นท('จรงได ยอมไมสามารถด5า เนนการใหประสบความ
ส5าเร4จไดอยางยงย&น ในทางกลบกนหากสามารถด:งคนพ&<นถ'นใหประจกษ%ถ:งความส5าคญของถ'นฐานแลว
'
การพฒนาและการอนรกษ%น< นยอมเป4นไปโดยธรรมชาต และสามารถประสบความส5าเร4จไดดวยด(
4. การส&'อสารเป4นส'งจ5าเป4น โดยเฉพาะเร&'องท('ม(ผลกระทบตอประชาชนในพ&<นท(' ตองอาศยการส&'อสารในแนว
ระนาบ มากกวาแนวด'งจากบนลงลาง ค&อตองท5าใหเกดการพดคยท5าความเขาใจใหตรงกนอยางเป4นปกต
และตลอดเวลาต<งแตระยะเร'มท5าการวจย จนถ:งข<นตอนสดทาย จ5าเป4นอยางย'งตองใหประชาชนไดม(สวน
รวมในการท5าวจย และพฒนาแผนแมบททกข:<นตอน
5. การเปล('ยนแปลงนโยบายขององค%กร อยางท('องค%การสวนพฤกษศาสตร%กระท5าน< น ยอมเป4นส'งท('กระท5าได
แตเม&'อการเปล('ยนนโยบายปรบลดพ&<นท('สวนพฤกษศาสตร%บนเกาะระลงน< นอาจจะท5า ใหการท5า งานของ
องค%การสวนพฤกษศาสตร%ท('ม(หนาท('หลกค&อการศ:กษา วจย รวบรวม และอนรกษ%ความหลากหลายทาง
ช(วภาพ ไมสามารถประสบความส5า เร4จตามท('นกวชาการผทรงคณวฒท< งหลายไดทวงตงมาแลวน< น ทาง
องค%การสวนพฤกษศาสตร%ควรพจารณาถ:งจดย&น และความรบผดชอบทางวชาการอยางถ('ถวน
6. กอนท('กรมอทยานแหงชาตจะคดประกาศพ&< นท('อทยานแหงชาตเพ'มข:<นจากเดม ควรจะหนกลบไปดความ
ส5าเร4จ หร&อความลมเหลวของการรกษาทรพยากรธรรมชาตในพ&<นท('เดมท('รบผดชอบอยใหแนชด เกดความ
เขาใจและองค%ความรท('จะน5าไปสนโยบายตอไป
7. การปรบปรงพ&< น ท('ปาเส&' อ มโทรมน< นท5า ไดงายดายโดยการกนพ&<นท(' ปาเส&' อมโทรมน< น ไมใหม( ก ารบกรก
เขาไปใชสอย เพ(ยงเวลาไมเกน ๑๐ – ๑๕ ป( ปาท('เส&'อมโทรมจะสามารถฟ&< นตวกลบเป4นปาสมบรณ%ไดตาม
- 3. ล5าดบตามธรรมชาต ตวอยางเชนการท5าไรหมนเว(ยนของชาวปกาเกอะญอช(< ใหเห4นไดชดเจนวาเพ(ยงระยะ
เวลา ๗ – ๙ ป( ไรซากท('ท<งไวสามารถฟ&< นกลบเป4นปาไดเอง การใหสทธท5ากนในพ&<นท('ปาเส&'อมโทรมท5าให
ปาไมไดม(โอกาสฟ&< นตวตามธรรมชาต เทากบเป4น การท5า ลายปาอยางถาวร ดงน< น ฝายนตบญญ5 ต ควร
พจารณากฎหมายท('เก('ยวของในเร&องน(<โดยดวน
'
8. ตองใหม(การบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวดกบผท('บกรกปา หากหนวยงานท('ม(หนาท('รบผดชอบโดยตรงไม
สามารถด5า เนนการไดอยางม(ประสทธภาพ ควรรองขอความรวมม&อจากหนวยงานอ&'นๆ ท('ม(ความพรอม
และในขณะเด(ยวกนตองใหความรความเขาใจ และพฒนาอาช(พใหกบประชาชนเพ&'อใหสามารถประกอบ
อาช(พอ&'นท('ไมตองบกรกปาได ท<งยงตองปลกฝงความรกและหวงแหนในทองถ'นใหกบเยาวชน โดยการ
สรางกระบวนการเร(ยนรใหเห4นคณคา เพ&'อเป4นก5าลงส5าคญในการดแลบานของตนเองตอไปในอนาคต
9. ตองม(การบรณาการการท5า งานของหนวยงานหลายๆ ฝายเพ&'อท5า ใหช(วตความเป4นอยของประชาชนใกล
เค(ยงเกาะระสามารถเป4นไปไดดวยด(โดยอาศยทรพยากรธรรมชาตเดมใหม(ประสทธภาพจนไมม(ความ
จ5าเป4นตองใชพ&<นท('ท5า กนเพ'มข:<น เชนการสงเสรมใหปลกพ&ชแบบผสมผสานเพ&'อการบรโภคภายในครว
เร&อน ซ:'งใชพ&<นท('นอยกวาการปลกพ&ชเศรษฐกจ สงเสรมการทองเท('ยวแบบพกตามบาน ( Home Stay )
ท5าใหไมตองสรางท('พกแบบโรงแรมหร&อร(สอร%ต เป4นตน ซ:'งการด5าเนนการตองอาศยความรวมม&อจากทก
ภาคสวน เชน ประชาชน องค%การปกครองสวนทองถ'น กรมปาไม กรมอทยานแหงชาต การทองเท('ยว
ประจ5าจงหวด สถาบนการศ:กษา วดและผน5าทางศาสนา เป4นตน รวมไปถ:งการพจารณาเร&'องการใหสทธ
หนาหม แทนการใหสทธสวนบคคลในการใชประโยชน%ในพ&<นท('
10. การแสดงความไมเห4นดวยของประชาชนแสดงใหเห4นถ:งความลมเหลวในการส&'อสารของนกวชาการ หาก
ม(การท5า ความเขาใจกนทกระยะ ทกข< นตอนปญหายอมไมรนแรง แตเม&' อปญหาเกดข:<นแลวควรม(การ
ปรบปรงแผนการท5างาน การคนหาปญหาท('แทจรงเพ&'อหาทางออกรวมกนกบประชาชน โดยใหประชาชน
เป4น ผก5า หนดทศทางของการแกปญหาโดยม( น กวชาการเป4น กลไกสนบสนน กระตน และชวยเสรม
ศกยภาพให จะท5าใหปญหาตางๆ สามารถคล('คลายไปไดดวยด(
11. ควรม( การประชาสมพนธ% มากกวาน(< และปรบเปล('ย นรปแบบของกจกรรมจากการเสวนาทางวชาการท('
ประชาชนหลายสวนเห4นวาเป4นเร&'องของนกวชาการคยกนไมสามารถเขาถ:งไดงาย ไปเป4นกจกรรมท('ถก
ออกแบบกระบวนการอยางด(ใหประชาชนไดแสดงความคดเห4นจรงๆ อยางสนกสนาน จะเกดประโยชน%
และไดขอมลเพมเตมมากกวาน(<
'
