შინაგანი გარემო
- 1. თემა: ორგანიზმის შინაგანი გარემო სისხლის შედგენილობა და ფუნქციები მიზნები: 1. ორგანიზმის შინაგანი გარემოს შესწავლა. 2. სისხლი შედგენილობა და ფუნქციების გაცნობა 3. სისხლის ჯგუფების შესწავლა. 4. იმუნიტეტის მექანიზმის და ტიპების გაცნობა.
- 2. სისხლის შედგენილობა • პლაზმა შეადგენს სისხლის 55-60 %. • ერითროციტები - სისხლის წითელი უჯრედები დიამეტრში 7.2 მიკრონია (0.0072 მმ). ასეთი ჩვენ სხეულში დაახლოებით 25 მლნ უჯრედია. სისხლის 1 მმ³ შეიცავს დაახლოებით 5 მლნ წითელ უჯრედს. ერითროციტები სისხლის 40-45 % შეადგენს. • სისხლის თეთრი უჯრედები ლეიკოციტები შეიცავს გრანულოციტებს და მონოციტებს. შეადგენს სისხლის დაახლოებით 1 %.
- 6. როგორ წარმოიქმნება სისხლი (სისხლის მოუმწიფებელი წითელი და თეთრი უჯრედები ძვლის ტვინში)
- 7. სისხლის შედედების პროცესი • როდესაც სისხლძარღვი ზიანდება, სისხლი გამოდის სისხლძარღვიდან და მისი მოცულობა მცირდება. სისხლის მეტისმეტ დაკარგვას აფერხებს ჰემოსტაზი • ჰემოსტაზის პირველი სტადია მოიცავს სისხლძარღვის შევიწროვებას:დაზიანებული სისხლძარღვი ვიწროვდება, რაც ამცირებს მასში გამავალი სისხლის მოცულობას. • მეორე სტადიაში ყალიბდება კოლტი. სისხლის თეთრი უჯრედები - თრომბოციტები ეწებებიან ერთმანეთს და დროებით ეცობიან ჭრილობას. • მესამე სტადიაში წარმოიქმნება ფუფხი; სისხლის უჯრედები კავდება ფიბრინის ბადით.
- 8. ფუფხის წარმოქმნა ფიბრინის ბადე, რომელშიც გაჭედილია სისხლის უჯრედები
- 9. ლეიკოციტის სახეები • ლეიკოციტები მარცვლოვანი არამარცვლოვანი ბაზოფილები ნეიტროფილები ეოზინოფილები ლიმფოციტები მონოციტები
- 11. როგორ გვიცავს სისხლი დაავადებებისგან ნაწლავური ჩხირები დაკავშირებულია საკვებით მოწამვლასთან. ფაგოციტებს სისხლში მათი შთანთქმის უნარი აქვთ რინოვირუსა - სურდოს გამოწვევის ერთერთი მიზეზი. სისხლი ებრძვის ასეთ ვირუსებს, ანტისხეულების საშუალებით პარაზიტები, ისეთები როგორებიცაა ანკილოსტომები ხშირად ბინადრობენ ნაწლავებში. სისხლში შემავალი ეოზინოფილებს შეუძლიათ ებრძოლონ ზოგიერთებს ამ პარაზიტებიდან
- 12. ლიმფოციტი(ცისფერი) შთანთქავს სოკოვან სპორას (ყვითელი) ფაგოციტოზის დროს
- 13. სისხლის ჯგუფები I ჯგუფი II ჯგუფი III ჯგუფი IV ჯგუფი აგლუტინოგენები (ერითროციტებში) აგლუტინინები (პლაზმაში) - А В АВ αβ β α -
- 14. სისხლის გადასხმის სქემა ადამიანს, რომელიც გასცემს სისხლს დონორი ჰქვია, ხოლო რომელიც სისხლს ირებს – რეციპიენტი