มัทนะพาธา
- 1. ที่มา มัทนะพาธา.(ออนไลน์,๒๕๕๖) . จากwww.gotoknow.org.เข้าถึง ข้อมูลเมื่อวันที่ ๒๑ กันยายน ๒๕๕๘. นางสาวกุลธิดา เกตุแก้ว รหัส๕๖๘๑๑๒๔๐๔๔ คุณค่ามัทนะพาธาเป็นพระราชนิพนธ์เรื่องเอก ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้รับการยกย่องจากวรรณคดีสโมสรให้เป็น หนังสือที่แต่งดี ใช้ฉันท์เป็นบทละครพูด ซึ่งแปลก และแต่งได้ยากเป็นเรื่องที่มีตัวละคร และฉากสอดคล้องกันวัฒนธรรมภารตะโบราณ และเข้ากับเนื้อเรื่องได้ดี แง่คิดสอนให้รู้ถึงความเจ็บปวดที่เกิดจากความ รัก รู้ถึงโทษของความรัก
- 2. เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ ๑ มกราคมพ.ศ.๒๔๒๓มีพระนามเดิมว่า สมเด็จเจ้าฟ้ ามหาวชิราวุธเป็นพระราชโอรสใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ ได้รับสถาปนาเป็น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามมงกุฎราชกุมาร เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๓๗ เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ เมื่อวันที่ ๒๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๕๓ ทรงได้พระราชนิพนธ์มัทนะพาธาขึ้นในปี พ.ศ.๒๔๖๖ สุเทษณ์เทพบุตรหลงรักนางฟ้ ามัทนาแต่ นางฟ้ ามัทนาไม่รับรักสุเทษณ์จึงสาปให้นางลงมาเกิดเป็น ดอกกุหลาบในโลกมนุษย์แต่สามารถกลายร่างแป็น คนได้ในช่วงเวลา๑วัน๑คืนฉพาะวันพระจันทร์เต็มและ ถ้าหากนางมีความรักเมื่อใดนางจะไม่ต้องคืนร่างเป็น ต้นกุหลาบอีกแต่นางจะต้องได้รับทุกข์ทรมานเพราะ ความรักจนไม่สามารถทนอยู่บนโลกมนุษย์ได้ จนต้องอ้อนวอนขอร้องสุเทษณ์เพื่อขอกลับคืนสวรรค์ เมื่อนางมัทนาลงมาบนโลกมนุษย์ได้พบท้าวชัยเสน ความรักก็ได้บังเกิดขึ้นแต่ความรักครั้งนี้ก็เป็นไปตาม คาสาปทาให้นางเสียใจจนอ้อนวอนขอกลับไปยัง สวรรค์อีกครั้งสุเทษณ์ยื่นข้อเสนอให้นางรับรักแต่นาง ปฏิเสธจึงโกรธและสาปให้นางเป็นดอกกุหลาบไป ตลอดกาล มิอาจกลายร่างเป็นมนุษย์ได้อีกต่อไป ประกอบด้วยคาประพันธ์หลายชนิดดังนี้ ๑. กาพย์ ๓ ชนิด คือ กาพย์ยานี ๑๑ กาพย์ฉบัง ๑๖ กาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ ๒. ฉันท์ ๒๑ ชนิด เช่น วิชชุมมาลาฉันท์ ๘ อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑ อุปชาติฉันท์ ๑๑ เป็นต้น ซึ่งการใช้ลักษณะคาประพันธ์ที่หลากหลายชนิดเพื่อ ให้ เหมาะสมต่อเรื่องราวที่ดาเนินในตอนนั้น เช่นถ้าตอนใดต้องการให้จังหวะเสียง และความคล้องจองก็ใช้ กาพย์ และตอนใดต้องการให้เน้นอารมณ์มากก็ใช้ฉันท์ เช่น สุเทษณ์ตัดพ้อและมัทนาเจรจาตอบใช้วสันตดิลก