1. ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Γ΄ ΛΥΚ.
(Γ΄ προσανατολισμός, θετικές σπουδές, Κεφ.1ο
, 2ο
, 3ο
, 4ο
& 5ο
έως άλατα)
ΘΕΜΑ A
Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και
δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
A1. Ποια από τις ακόλουθες αντιδράσεις είναι μεταθετική;
α. 2ΚClΟ3 2ΚCl + 3Ο2 β.Cl2 + 2NaBr 2ΝαCl + Br2
γ. CaCO3 CaO + CO2 δ. CH2=CHCH3 + H2 CH3CH2CH3
A2. To CaCO3(s) διασπάται σύμφωνα με τη χημική εξίσωση
CaCO3(s) CaO(s) + CO2(g) , ΔΗ = +180 kJ
Για να αυξήσουμε την απόδοση της αντίδρασης που συμβολίζει η παραπάνω εξίσωση μπο-
ρούμε
α. να ελαττώσουμε τη θερμοκρασία β. να αφαιρέσουμε CaO(s)
γ. να προσθέσουμε CαCΟ3(σ) δ. να αυξήσουμε τον όγκο του δοχείου
A3. Για την αντίδραση
Α(g) + 2B(g) Γ(g) + 3Δ(g)
η ταχύτητα σχηματισμού του αερίου Δ είναι 0,30 molL-1
s-1
τη χρονική στιγμή t. H ταχύ-
τητα κατανάλωσης του αερίου Β την ίδια χρονική στιγμή είναι
a. 0,10 molL-1
s-1
β. 0,20 molL-1
s-1
γ. 0,05 molL-1
s-1
δ. 0,30 molL-1
s-1
A4. Στους 25 o
C, για υδατικό διάλυμα CH3NH2 0,1 M ισχύει:
α. pΗ < 13 β. pΗ >13
γ. pΗ = 13 δ. pΟΗ < 13
A5. Κάθε υδατικό διάλυμα ΝΗ4NO3 διαθέτει
α. pΗ < 7 β. pΗ = 7
γ. [Η3Ο+
] < [ΟΗ-
] δ. pH < pOH
(Moνάδες 5x5 = 25)
ΘΕΜΑ B
Β1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Το οξυγόνο είναι το μόνο οξειδωτικό στοιχείο και το υδρογόνο το μόνο σναγωγικό στοι-
χείο.
β. Στην αντίδραση
Η2Ο2 + ΗΝΟ2 Η2Ο + ΗΝΟ3
το Η2Ο2 δρα ως ουσία με οξειδωτικές ικανότητες.
γ. Με αύξηση της θερμοκρασίας η σταθερά ισορροπίας Κc που αντιστοιχεί στη χημική
εξίσωση
Α(g) + 2B(g) A2B(g)
θα αυξηθεί.
δ. Το σωμάτιο [Αl(OH)6]-3
είναι η συζυγής βάση του σύμπλοκου ιόντος [Αl(H2O)6]+3
.
ε. Υδατικό διάλυμα με pH = 7 σε θερμοκρασία θ ο
C , όπου θ > 25 ο
C, χαρακτηρίζεται
2. βασικό.
(Moνάδες 5)
Na αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας.
(Moνάδες 10)
Β2. Σε κλειστό δοχείο έχει αποκατασταθεί η ισορ-
ροπία:
Ν2(g) + 3Η2(g) 2ΝH3(g), ΔΗ = -92 kJ
Τη χρονική στιγμή t2 μεταβάλλεται ένας από
τους παράγοντες της χημικής ισορροπίας με
αποτέλεσμα οι συγκεντρώσεις των σωμάτων
να μεταβάλλονται σύμφωνα με το διπλανό διά-
γραμμα.
α. Να αντιστοιχίσετε τα συστατικά της αντί-
δρασης με τα διαγράμματα (1), (2) και (3).
β. Να εξηγήσετε ποιος από τους παράγοντες
μεταβλήθηκε και με ποιον τρόπο.
γ. Na υπολογίσετε την τιμή της Κc στην τελι-
κή θέση ισορροπίας.
(Moνάδες 5)
Β3. Υδατικό διάλυμα μεθανικού οξέος (ΗCΟΟΗ) όγκου V αραιώνεται με νερό σε σταθερή θερ-
μοκρασία μέχρι τελικού όγκου 100V.
α. Υπολογίστε το λόγο των βαθμών ιοντισμού πυκνού και αραιωμένου διαλύματος.
β. Υπολογίστε τη διαφορά των τιμών pH πυκνού και αραιωμένου διαλύματος.
γ. Υπολογίστε το λόγο του πλήθους των ιόντων Η3O+
πυκνού και αραιωμένου διαλύματος.
Θεωρείστε ότι ισχύει Κa/co ≤ 0,01 για πυκνό και αραιό διάλυμα.
(Moνάδες 5)
ΘΕΜΑ Γ
12,1 g κράματος σιδήρου (Fe) και ψευδαργύρου (Zn) διαλύεται πλήρως σε αραιό διαλύματος
Η2SO4 οπότε προκύπτει το διάλυμα Δ1 και ελευθερώνονται 4,48 L αέριου A, μετρημένα σε
πρότυπες συνθήκες (STP).
Γ1. Να υπολογίσετε τη ποσοτική σύσταση του κράματος σε mol.
(Moνάδες 5)
Γ2. Να υπολογίσετε το μέγιστο όγκο ενός διαλύματος ΚΜnO4 0,2M, οξινισμένου με Η2SO4,
που μπορεί να αποχρωματιστεί από το διάλυμα Δ1.
(Moνάδες 5)
Γ3. Για τη χημική εξίσωση
Η2(g) + I2(g) 2HI(g) (Ε)
είναι Κc = 4 στους 400 ο
C.
Σε κενό δοχείο σταθερού όγκου 2 L εισάγεται μίγμα που περιέχει ολόκληρη την ποσότητα
του αερίου Α και ισομοριακή ποσότητα ατμών I2(g). To περιεχόμενο του δοχείου θερμαί-
νεται στους 400 o
C, οπότε αποκαθίσταται ισορροπία μετά από την πάροδο 100 s.
C (M)
(2)
(1)
(3)
0,1
0,3
0,6
3. α. Πόσα mol ΗI(g) περιέχονται στο δοχείο μετά την αποκατάσταση ισορροπίας;
β. Να υπολογίσετε τη μέση ταχύτητα της αντίδρασης (Ε) από την έναρξή της ως την
αποκατάσταση της ισορροπίας.
γ. Πόσα mol ΗΙ(g) πρέπει να προσθέσουμε στο μίγμα ισορροπίας ώστε στην τελική θέση
ισορροπίας η ποσότητα του Η2 να γίνει 0,4 g; Η θερμοκρασία διατηρείται στους
400 o
C.
δ. Να σχεδιάσετε την καμπύλη αντίδρασης για το Η2 και το ΗΙ από την αρχική κατάσταση
μέχρι την τελική θέση ισορροπίας.
(Moνάδες 8)
Γ4. Απομονώνουμε το 1% της ποσότητας του ΗΙ της τελικής θέσης ισορροπίας και τη διαλύ-
ουμε πλήρως σε νερό οπότε προκύπτουν 400 mL διαλύματος ΗΙ (διάλυμα Δ2).
Με «διάρα» μικροπιπέτα (όργανο μέτρησης όγκου στο εργαστήριο) λαμβάνουμε 1 μL του
διαλύματος Δ2, το εισάγουμε σε ογκομετρική φιάλη των 100 mL και αραιώνουμε μέχρι τη
χαραγή της. Προκύπτει το διάλυμα Δ3.
Να υπολογίσετε την τιμή pH που διαθέτει καθένα από τα διαλύματα Δ2 και Δ3, γνωρίζο-
ντας ότι και τα δύο διαλύματα βρίσκονται στους 25 o
C.
(Moνάδες 7)
Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες Fe: 56, Ζn: 65 & H:1, Επιπλέον, 1 μL = 10-6
L,
5 = 2,24 & log (1,62) = 0,21
ΘΕΜΑ Δ
To Υ1 είναι υδατικό διάλυμα αιθανικού οξέος (CH3COOH) με συγκέντρωση 0,1Μ και pH = 3.
To Υ2 είναι υδατικό διάλυμα μεθανικού οξέος (ΗCOOH) με pH = 2 και στο οποίο το ΗCOOH
ιοντίζεται σε ποσοστό 1%.
To Υ3 είναι υδατικό διάλυμα κυανιούχου νατρίου (ΝaCN) 4,9% w/v και όγκου 100mL, στο
οποίο βρίσκονται 10-13
mol ιόντων οξωνίου.
Δ1. Να υπολογίσεις το βαθμό ιοντισμού του αιθανικού οξέος στο διάλυμα Υ1 και την αρχική
συγκέντρωση του μεθανικού οξέος στο διάλυμα Υ2
Δ2. Ποιο από τα οξέα CH3COOH, HCOOH και ΗCN είναι ισχυρότερο;
Να δικαιολογήσεις την απάντησή σου.
Δ3. Παίρνουμε 200 ml από το διάλυμα Υ2 και τα αραιώνουμε με νερό, ώστε να προκύψει
διάλυμα όγκου 2L. Nα υπολογίσεις το pΗ του αραιωμένου διαλύματος.
Δ4. Να υπολογίσεις πόσα ml νερού πρέπει να εξατμιστούν από 270 ml του διαλύματος Υ1,
ώστε στο τελικό διάλυμα που θα προκύψει ο βαθμός ιοντισμού του οξέος να μεταβληθεί
κατά (200/3)% από τον αρχικό.
Δ5. Να υπολογίσεις πόσα mol αιθανικού οξέος πρέπει να προσθέσουμε σε 50 ml του διαλύ-
ματος Υ1, για να μεταβάλλουμε το ρΗ του διαλύματος κατά μισή μονάδα, χωρίς μεταβολή
όγκου.
Όλα τα διαλύματα βρίσκονται στους 25 o
C, όπου ισχύει Κw = 10-14
.
Eπιπλέον, δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες: Na: 23, C: 12, N: 14.
Moνάδες: 5x5 = 25
ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ