2. კალენდრით აღრიცხვის სისტემები
ძირითადად ემყარებოდა დღისა და
ღამის,წელიწადის დროების
მონაცვლეობას,მთვარის ფორმის
ცვლილებას და სხვ.
დამწერლობის შექმნამდე დღეება ითვლიდნენ ჯოხებზე
პირობითი ნიშნის ამოტვიფრვით ან ტყავზე ნასკვების
გაკეთებით.
Company Logo
3. ისტორიის მანძილზე სხვადასხვა ხალხმა
არაერთი კალ᳥ნდარი ანუ დროის ხანგრძლივი
მონაკვეთების დათვლის სისტემა შექმნა
Company Logo
6. მთვარის კალ᳥ნდარი
ძველი დროის ადამიანებმა ყურადღება მიაქციეს
მთვარის ფორმის პერიოდულ ცვლილებას(სასვსე
მთვარე,ნახევარმთვარე)ანუ მთვარის ფაზებს.ორ
ფაზას შორის დრო 29,5 დღეს მოიცავს.მთვარის
წელიწადი 354 დღისაგან შედგება.
Company Logo
7. როდესაც ადამიანები ბინადარ ცხოვრებაზე გადავიდნენ,გაჩნდა თესვისა
და მოსავლის აღების დროის განსაზღვრის აუცილებლობა.დრო უკვე
განისაზღვრა თვეზე ხანგრძლივი პერიოდით-
წელიწადით.ძვ.ეგვიპტელებმა ერთმანეთს დაუკავშირეს ყველაზე კაშკაშა
ვარსკვლავის-სირიუსის ცაზე გამოჩენა და ნილოსის ერთსა და იმავე
დღეს-19 ივლისს ადიდება.ეს პერიოდი საკმაოდ ზუსტად განსაზღვრეს-
365 დღე და6 საათი,რომელსაც ტროპიკული ანუ ასტრონომიული
წელიწადი ეწოდება.ეს 6 საათიანი განსხვავება წელიწადში ერთდღიან
ცდომილებას იწვევდა,120 წელიწადში-ეთთვიანს,ხოლო1460 წელში-
ერთწლიანს.1460 წელიწადში ერთხელ.19 ივლისს მზე და სირიუსი ერთად
ჩნდებოდნენ ცაზე.
Company Logo
8. 1)მარტიუსი-ომის ღმერთის პატივსაცემად
2)აპრილი-”აპრირე” კვირტის გახსნას ნიშნავს
3)მაისი-ქალღმერთ მაიას საპატივცემულოდ
4)ივნისი-ქალღმეთ იუნონას პატივსაცემად
5)ივლისი-იულიუს კეისრის პატივსაცემად
6)აგვისტო-ავგუსტუსის პატივსაცემად
7)სექტემბერი-(ლათ.septyma-შვიდი)
8)ოქტომბერი(ლათ.oqtava-რვა)
9)ნოემბერი(ლათ.nona -ცხრა)
10)დეკემბერი(ლათ.deca-ათი)
11)იანვარი-ორსახოვანი ღმერთის-იანუსის პატივსაცემად
12)თებერვალი-(ლათ.febryary “განწმენდა”)
9. იულიუსის კალ᳥ნდარი
ძვ.წ.აღ.46 წელს იულიუს კეისრის დავალებით ასტრონომმა სოზიგენე
ალექსანდრიელმა ეგვიპტურ კალენდარზე დაყრდნობით შექმნა
კალ᳥ნდარი.მან გამოთვალა,რომ კალ᳥ნდარი 365 დღისა და 6
საათისაგან შედგება.წელიწადი 12 თვიანი დარჩა,ოთხ წელიწადში
ერთხელ წელიწადს ერთი თვე ემატებოდა.იულიუსის კალენდრის
მიხედვით,წელიწადის პირველთვედ მიჩნეული იქნა იანვარი.
325 წელს,ნიკეის საეკლესიო კრებაზე იულიუსის კალ᳥ნდარი
“სამარადჟამოდ” მიიღეს.
Company Logo
10. გრიგორიანული კალ᳥ნდარი
XVI საუკუნეში იულიუსის კალენდრის ცდომილებამ 10 დღე
შეადგინა.რომის პაპმა გრიგოლXIII-მ შექმნა კომისია,რომელმაც მოიწონა
ალოიზიუს ლილიოს პროექტი.პაპის ბრძანებით,1582 წლის 4
ოქტომბრის შემდეგ არა5 არამედ 15ოქტომბერი დადგა.
ამ ახალ,გაცილებით ზუსტ კალენდარს პაპის პატივსაცემად
,გრიგორიანული ეწოდა.
გრიგორიანული კალ᳥ნდარი საქართველოში 1918 წელს
შემოიღეს.თუმცა ქართული მართლმადიდებლური ეკლესია
იულიუსის კალენდრით(ძვ.სტილით) სარგებლობს.
Company Logo
11. ჰიჯრის კალ᳥ნდარი
ახლო აღმოსავლეთისა და ისლამურ ქვეყნებში
გავრცელებულია ისლამის კალ᳥ნდარი,რომელიც მთვარის
კალენდარს წარმოადგენს.ახ.წელთაღრიცხვის 622 წელი
მიჩნეულია ამ კალენდრის პირველ წლად,როცა მოციქული
მუჰამედი მექადან მედინაში გადავიდა(ანუ მოხდა “ჰიჯრა”).ეს
კალ᳥ნდარი 354-355 დღისაგან შედგება და გამოყენება
რელიგიური დღესასწაულების,ოფიციალური დოკუმენტების
დასათარიღებლად.
Company Logo
