уураг, амин хүчил ба нүклейн хүчлийн биохими
- 1. ÀÓ-û äîêòîð, ïðîôåññîðÄ.ÝíýáèøÕèìè-ÁèîõèìèéíòýíõèìÁèîàíàãààõûíñóðãóóëüÝÌØÓÈÑУураг, амин хүчил ба нуклейн хүчлийн биохими
- 2. Тодорхойлолт Уураг гэдэг нь амин хүчлийн ¿лдэгдэлүүдээс тогтсон өндөр молекулт органик бодис.Уургийн молекулд 20 амин хүчил агуулагдана. Амин хүчил гэдэг нь амин бүлэг агуулсан органик хүчил юм.
- 9. Àìèíõ¿÷ëèéíøèíæ ÷àíàðÀìèíá¿ëýãñóóðèéíáóþóø¿ëòèéíøèíæèéã, êàðáîêñèëá¿ëýã õ¿÷ëèéíøèíæèéã ¿ç¿¿ëäýã.Èéìä:Ìîíîàìèíìîíîêàðáîíàìèí õ¿÷ë¿¿ä —ñààðìàãøèíæ ÷àíàðòàé, Äèàìèí õ¿÷ë¿¿ä –— ñóóðèëàãøèíæ ÷àíàðòàé, Äèêàðáîí õ¿÷ë¿¿ä —õ¿÷èëëýãøèíæ ÷àíàðòàé.Ãëèöèíýýñáóñàäàìèí õ¿÷ë¿¿ä îïòèêøèíæ ÷àíàðòàé. (Ãýðëèéíèäýâõèòýé). Àìèí õ¿÷ë¿¿äèéíîïòèêøèíæ ÷àíàðíüàñèììåòðèê í¿¿ðñòºðºã÷èéíàòîìòîéõîëáîîòîé.
- 10. Àìèí õ¿÷ë¿¿äèéíîïòèêøèíæ ÷àíàðÀëàíèí-û çóðàãÀñèììåòðèê í¿¿ðñòºðºã÷èéíàòîìûí 4 âàëåíòíü 4 ººð ðàäèêàëààðõàëàãäñàíáàéõûãõýëíý. Èéì í¿¿ðñòºð÷èéãàãóóëñàíàìèí õ¿÷ë¿¿ä ãýðëèéíòóéëøðàëûíõàâòãàéãáàðóóíáóþó ç¿¿í òèéшíüýðã¿¿ëäýã 2 ñòåðеîèçîìåðèéã ¿¿ñãýíý. 2 ñòåðеîèçîìåð¿¿ä àãóóëñàíàìèí õ¿÷ë¿¿äèéãÐàöåìàòóóäãýõáà L, D áîäèñóóäãýäýã. Áàéãàëüäýýðõèá¿õóóðàã ¿¿ñãýã÷ àìèí õ¿÷ë¿¿ä L-ýãíýýíèéõþìàà.
- 13. 1,2,3-ã÷ çîõèîíáàéãóóëàëòíüóóðàãáîëãîíäáàéíà. Õàðèí 4-ã÷ çîõèîíáàéãóóëàëòíü öººí òîîíû ºíäºðìîëåêóëòóóðàãòáàéäàã. Àíõäàã÷ çîõèîíáàéãóóëàëòÀìèí õ¿÷ë¿¿ä ïåïòèäèéíõîëáîîãîîðõîëáîãäîíòîäîðõîéäýñäàðààëàëäîðñíûãÀíõäàã÷ çîõèîíáàéãóóëàëòõýëäýã. Ïåïòèäèéíõîëáîîíü(-NH-CO-)íýãàìèí õ¿÷ëèéíàìèíá¿ëýã, íºãºº àìèí õ¿÷ëèéíêàðáîêñèë2-ûí äóíäààñóñÿëãàðàõçàìààð ¿¿ñíý. Ïåïòèäèéíõîëáîîíûæèøýý
- 21. Êîëëîéäøèíæ ÷àíàðÊîëëîéäóóñìàëûãæèíõýíýóóñìàëààñÿëãàõ 2 àðãàáèé.ÒиíäàëûíàðãàÄèàëèçèéíàðãà.Êîëëîéäóóñìàëыí æèæèãõýñã¿¿ä õàãàñíýâòð¿¿ëýã÷ ìåìáðàíààðíýâòýð÷ ãàðàõã¿é.ªíäºðìîëåêóëòíýãäýëÿìàãòóñàíóóñìàëäààêîëëîéäóóñìàëûã ¿¿ñãýíý. Óóðãèéíóóñìàëáîëêîëëîéäóóñìàëìºí. ÀëèâààóóñìàëûãÆèíõýíýáàÊîëëîéäãýæÿëãàæ ¿çäýã. Óóñìàëäîòîðõèóóññàíáîäèñûãæèæèãõýñãèéíõýìæýýíü1ììê (10-7ñì) -ààñáàãàáàéâàëÆèíõýíýóóñìàë1ìê-îîñ 1ììê õ¿ðòýëõõýìæýýòýé (10-4-10-7ñì) áîëÊîëëîéäóóñìàëãýíý.
- 22. Àìôîòåðøèíæ ÷àíàðÀìèí õ¿÷ë¿¿ä íü ÷ºëººò àìèíáàêàðáîêñèëá¿ëýãòýéó÷ðààñ õ¿÷ëèéíáàñóóðèéíøèíæ ÷àíàðûãíýãýíçýðýã ¿ç¿¿ëíý. Ø¿ëòèéíîð÷èíäóóðàãàíèîíáîëíî.Õ¿÷ëèéíîð÷èíäêàòèîíáîëíî. Иíãýõíüóñòºðºã÷èéíèîíûêîíöåíòðàöààñõàìààðíà. (PH)Ýíýøèíæ ÷àíàðûãàøèãëàíóóðãûãòàíèõýëåêòðîôîðåçûíàðãûí ¿íäýñþìààØ¿ëòèéíîð÷èíäNH3+NH2RR + NaOH +Na + H2OCOO-COO-àíèîíÀìèí õ¿÷èë
- 25. Óóðãèéíòóíäàñæèõøèíæ ÷àíàðÿíçá¿ðèéíõèìèéíáîäèñáîëîí ºíäºðòåìïåðàòóðààð ¿éë÷èëэõýäóóðàãòóíäàñæèíà. ÓóðãèéíòóíäàñæèëòûãÝðãýõáóþóÐåíàòóðàöè¿ë ýðãýõáóþóÄåíàòóðàöèãýæ 2 àíãèëíà. Ýðãýõòóíäàñæèëòíüñààðìàãäàâñóóä (NaCl, (NH4)2SO4) –ààð ¿éë÷èëэõýäóñàíá¿ðõ¿¿ëýýàëäàæ ¿¿ñäýã. Óóðãèéíçîõèîíáàéãóóëàëòýâäðýõã¿é. ¯ë ýðãýõòóíäàñæèëòíü õ¿÷òýé õ¿÷èë, ø¿ëò, õ¿íäìåòàëëûíäàâñ, ºíäºðòåìïåðàòóðçýðãèéííºëººãººð ¿¿ñíý. Ýíý ¿åäóóðãèéíçîõèîíáàéãóóëàëòá¿ðýíàëäàãäàíà. Òóíäàñæèõøèíæ ÷àíаðûíà÷ààðóóðãèéãáóñàäõîëüöîîñÿëãàíàâäàã. Òóíäàñæèõøèíæ÷àíаðûãàøèãëàíàíàãààõóõààíûïðàêòèêòáèîëîãèéíøèíãýí¿¿äýäóóðàãòîäîðõîéëäîã.
- 28. Áèåìàõáîäèéãá¿òýýõ ¿¿ðýãÀìüäýñ, ýä, áèåìàõáîäûãá¿òýýã÷ ìàòåðèàëáîëíî.Ýñèéíäîòîðõèòóñëàõýðõòýí¿¿äèéãá¿òýýõýä ÷ îðîëöîíî. Íàñàíäõ¿ðñýíõ¿íèéáèåèéíæèíãèéí 20% îð÷èìíüóóðàãþìÁèåèéíæèí 100ãð-ààð íýìýãäýõá¿ðò 18 ãðóóðàã ¿¿ñäýã
- 29. Катализийн үүрэгЭнд бүх ферментүүд хамаарна.Энергийн үүрэгБиед 1 кг уураг бүрэн исэлдэж дуусхад 4.1 ккал буюу 17кДж энерги үүсдэг юм.Дотоод шүүрлийн үүрэгУурган ба пептид бүтэцтэй даавруудад хамаарна.Гомеостазийн үүрэгтэйЦусны сийвэнгийн уусдаг уургууд, коллойд осмосын буюу онкос даралтыг хангаж өгдөг. Зөөврийн үүрэгтэйÁºìáºëºãóóðãóóäàäõàìààðíà. Æíü: ãåìîãëîáèí Î2áà ÑÎ2-èéã 纺õӨвөрмөц хамгаалах үүрэгтэйÄàðõëààíûóóðàã, èììóíîãëîáóëèíóóä, ýñðýãáèåñõàìààðíà.
