საზღვაო–საქალაქო ცივილიზაციები დიდი ბერძნული კოლონიზაცია და მისი შედეგები
- 1. qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfgh jklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvb nmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuio pasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghj klzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbn mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdf ghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrty uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdf ghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc საზღვაო – საქალაქო ცივილიზაციები დიდი ბ ე რძ ნ ული კ ოლონ იზა ცია და მ ის ი შ ე დე გე ბ ი 4/9/2016 Elisabed1998
- 2. ძვ.წ VIII – VII საუკუნეებში ხმელთაშუა ზღვის აუზში , ბალკანეთის ნახ.კუნძულზე ძალზე გაძლიერდნენ ბერძნული ქალაქ – სახელმწიფოები . არსებობდა რამდენიმე ერთმანეთისგან დამოუკიდებელი სახელმწიფო, რომელთაც ერთნაირი რელიგია, ენა და კულტურა ჰქონდათ , მაგრამ განსხვევდებოდნენ პოლიტიკური მმართველობით . ასეთ დამოუკიდებელ ქალაქ – სახელმწიფოს პოლისი ეწოდებოდა. ბერძნული ქალაქ – სახელმწიფოების მოსახლეობის ნაწილი ხშირად ტოვებდა სამშობლოს და ახალ მიწებზე კოლონიებს – ახალშენებს აარსებდა. ბერძნული წყაროების მიხედვით, კოლონიზაციის დაწყების უმთავრესი მიზეზი დემოგრაფიული სიტუაცია იყო – მოსახლეობის ჭარბი მატება . კოლონიზაციის მიზეზის აღსანიშნავად ბერძენი ავტორები ხმარობენ ტერმინ „სტენოხორიას“ – შევიწროვება. პოლისი ვეღარ იტევდა და აკმაყოფილებდა ჭარბ მოსახლეობას პროდუქციითა და ნედლეულით, ვეღარ ასაქმებდა მას . ამ ვითარებაში ბერძენთათვის გამოსავალი ახალ მიწებზე დასახლება იყო. კოლონიზაციის მეორე მიზეზი იყო საშინაო კონფლიქტები, რომლებიც ხშირად სამოქალაქო ომებამდეც მიდიოდა , ეს რომ არ მომხდარიყო უმცირესობაში აღმოჩენილი ჯგუფი ტოვებდა ქვეყანას და ახალ ქალაქს აარსებდა. ზღვაოსნობის განვითარებაც ხელს უწყობდა კოლონიზაციის პროცესს – გემით მგზავრობა უფრო უსაფრთხო და ხანმოკლე იყო.
- 3. მას შემდეგ , რაც ახალი საცხოვრებელი მიწების მაძიებელი ბერძნები – კოლონისტები ქალაქს დატოვებდნენ ისინი კარგავდნენ უკან დაბრუნების უფლებას. დედაქალაქი ( მეტროპოლისი ) მათთან ყველანაირ კავშირს წყევტდა . კოლონიის დასაფუძნებლად ჯერ ქალაქის კრებას გეგმა წარედგინებოდა , რომელსაც ის ან ამტკიცებდა ან უარყოფდა , დამტკიცების შემთხვევაში : არისტოკრატიის საბჭო იღებდა გადაწყვეტილებას კოლონიის დაფუძნების პირობების შესახებ და ასევე თუ ვინ უნდა გადასახლებულიყო იქ . ასევე ირჩევდა ექსპედიციის ხელმძღვანელს, ის ქალაქის არისტოკრატიის წარმომადგენელი იყო და ოიკისტი ეწოდებოდა , მას უნდა ემართა ახლად დაარსებული კოლონია . სანამ კოლონიის დასარსებლად წავიდოდნენ ბერძნები მანამდე ჩადიოდნენ ქალაქ დელფოსში ღვთაება აპოლონის ორაკულისათვის – მისნისათვის რჩევის საკითხავად. ორაკული კი შემდეგ რჩევებს იძლეოდა : – ქალაქი ადვილი მისადგომი უნდა ყოფილიყო ზღვიდან. – ქალაქის დაცვა ადვილი უნდა ყოფილიყო . – ქალაქის გარშემო უნდა ყოფილიყო ნაყოფიერი მიწები – ქალაქი უზრუნველყოფილი უნდა ყოფილიყო წყლის მუდმივი მომარაგებით . ყველა ამ ფაქტორის არსებობა ერთ ადგილზე იშვიათობა იყო თანაც ისე, რომ ეს ტერიტორია თავისუფალი ( დაუსახლებელი) ყოფილიყო ამიტომ კოლონისტებს
- 4. ხშირად ბრძოლა უხდებოდათ ამ ტერიტორიის მისაკუთრების მიზნით . დელფოსის ორაკული .
- 5. კოლონისტებს საბერძნეთიდან წმინდა ცეცხლი მოჰქონდათ, თაყვანს სცემდნენ იმავე ბერძნულ ღმერთთა პანთეონს. კოლონიები მეტროპილისის წეს–ჩვეულებებს ინარჩუნებდნენ . კოლონიების ნაწილი დიდ წარმატებას აღწევდა მაგ.: ვაჭრობაში . ისინი სრულიად დამოუკიდებლები იყვნენ . ხშირად ისეც ხდებოდა , რომ კოლონია თავის მეტროპოლიას უპირისპირდებოდა ომში , როგორც ეს მოხდა კორკირსა და მის მეტროპოლიას კორინთოს შორის, რაც პელოპონესის ომის საბაბად იქცა . კოლონიზაციის პერიოდში შექმნილ დასახლებებს დღემდე შემორჩათ ბერძნული სახელები : მასილია ( მარსელი ), ნეაპოლი , სირაკუზი, ბიზანტია და ა.შ . ძვ.წ VI საუკუნის განმავლობაში კოლონიზაციის პროცესი თანდათანობით ნელდება . გაძლიერებულმა ეტრუსკებმა , კართაგენმა და სპარსეთის იმპერიამ წერტილი დაუსვეს ბერძნულ კოლონიურ ექსპანსიას . #ბერძნული ახალშენები ბერძნული ახალშენები გაჩნდა საქართველოს ტერიტორიაზე, შავი ზღვის სანაპიროზე: ფაზისი (ფოთი), გიენოსი (ოჩამჩირე), დიოსკურია (სოხუმი), პიტიუნტი (ბიჭვინთა); ახალშენი იყო ასევე ქობულეთ-ფიჭვნარის ტერიტორიაზე . ასევე ბერძნებმა კოლონიები დაარსეს ჩრ. შავიზღვისპირეთში : პანტიკაპეიონი , ოლვია , ხერსონესი და ა.შ . ჩრდილოეთში
- 6. ისინი გაბატონდნენ , ხოლო კოლხეთი ბერძენი ავტორების ცნობით ამ დროს საკამაოდ დაწინაურებული იყო . ამიტომ ამ ტერიტორიაზე ორი კულტურა შეერწყა ერთმანეთს. კოლხეთის ერთ–ერთი უძველესი ქალაქი იყო ბერძნულ წყაროებში ნახსენები კუტაია ანუ დღევანდელი ქუთაისი . #ძველი კოლხეთი ძვ.წ VI - II საუკუნეებში დას. საქართველოში მიმოქცევაში იყო ადგილობრივ მოჭრილი ვერცხლის ფული, რომელსაც მეცნიერები “კოლხურ თეთრს“ უწოდებენ. ~
- 7. კოლხეთი დაწინაურებული სახელმწიფო იყო – მრავალი ქალაქი და ქალაქური ტიპის დასახლებები , განვითარებული მიწათმოქმედება, მეტალურგია , გაცხოველებული სავაჭრო – ეკონომიური ურთიერთობები სხვა ქვეყნებთან . ცნობილი ისტორიკოსი და გეოგრაფი სტრაბონი ( ძვ.წ 58/64 – ახ.წ 21/25 ) შენიშნავს , რომ კოლხეთი ერთ დროს სახელოვანი ქვეყანა იყო, რასაც მოწმობს მითი არგონავტების შესახებ და რომ შემდეგ აიეტის მემკვიდრე მეფეებმა ქვეყანა დაჰყვეს სკეპტუხიებად და ისე მართავდნენ. #სასპერები კიდევ უფრო მცირე ცნობები გვაქვს ჰეროდოტეს მიერ დასახლებული სასპერები შესახებ. როგორც ჩანს ეს აღ.ქართველ ტომთა დიდი გაერთიანება იყო , მათ ტერიტორიას დღემდე შემორჩა ძველი სახელი – სპერი (
- 8. დღევანდელი თურქეთის პროვინცია – ისპირი ) ამ სახელისგან უნდა მოდიოდეს ბერძნულ–რომაულ წყაროებში ქართველების დასახელება – „იბერი“ .