ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Հին Հայաստանի պետական
կարգը
 Հայկական պետականությունը ունի
5000 տարվա պատմություն:Առաջինհ
պետական կազմավորումը Արատտան
էր,որը հիշատակվել է Ք.ա. III-րդ
հազարամյակի առաջին կեսին:
 1-ին ընդհանուր թշնամու դեմ
միավորվել:
 2-րդ Բնակչության ազգակից լինելը:
 Եղել են 4 տիտղոս`
 Արքա կամ թագավոր:-Պետության գլուխ կանգնածին:
 Մեծ արքա:-Մեծ նվաճումներ ունեցողին:
 Արքաների-արքա:-Մեծ հաջողությունների
հասածներին
 Աստված:-Անվանել են Տիգրան Մեծին:
 Երկրի ղեկավարը թագավորն էր:Նա երկրը
ղեկավարում էր Արքունիքի միջոցով:Արքունիքը
կազմված էր գործակալություններից, որը կարելի է
համեմատել այսօրվա նախարարությունների
հետ:Առաջին գործակալությունը
հազարապետությունն էր, որը ղեկավարում էր երկրի
տնտեսությունը և շինարարությունը:Մյուս կարևոր
գործակալությունը սպարապետությունն էր:Կարևոր
էր նաևթագադիր ասեպոտթությունը և արքունի
թիկնապահությունը:
 Կարևոր հարցերը քննարկելու համար արքան
հրավիրում էր Աշխարհաժողով: Կարևոր դեր էր
խաղում Քրմապետը:Քրմապետը ղեկավարոււմ էր
կրթության գործը և նաև Մեծ դատավորն էր:Նա
արքայից հետո ամենամեծ հեղինակությունն
ուներ երկրում: Արքունիքին էին ենթարկվում
նահանգապետերը, նահանգապետերին`
գավառապետերը, գավառապետերին`
գյուղապետերը:
Թագավոր
Արքունիք
Գործակալություններ
Նահանգապետեր
Գավառապետեր
Գյուղապետեր
Հին հայաստանի բանակը
 (Ք.ա. XXVII-XXVII դդ.) բանակի մասին վկայում
են շումերական արձանագրությունները:
Արձանագրությունների մեջ գրված էր, որ
շումերները Հայկական բանակից օգնություն
են խնդրել:
 Հայկական զինուժը հայտնի էր նաև Ք.ա.
II հազարամյակում:Հայասա
թագավորությունը (Ք.ա. XV-XIII դդ.)
մարտադաշտ էր դուրս բերում 700
մարտակառք և 10-հազարանոց
հետևակ,որն այդ ժամանակաշրջանում
բավականին մեծ ուժ էր:
 Վանի համահայկական թագավորության
բանակի մասին տեղեկանում ենք
սեպագիր արձանագրություններից և
հնագիտական պեղումներից:Այն
կազմված էր հեծելազորից,հետևակից և
մարտակառքերից:
 Արտաշեսյանների և Արշակունիների
ժամանակաշրջանի զինուժի մասին
պատկերացում է տալիս մեզ հասած արքունի
կարևոր մի փաստաթուղթ`
<<Զորանամակը>>:Դրանում նշվումէ, թե
պատերազմի ժամանակ որ իշխանն ինչքան
զորք պետք է դուրս բերի
մարտադաշտ:Դատելով <<Զորանամակից>> և
այլ աղբյուրներից ` Մեծ Հայքի բանակը
բաղկացած է եղել շուրջ 120հազար զինվորից:
Հին Հայաստանի պետական կարգը: Բանակը
 Հեղինակ` Մեսրոպ Օնանյան
 Խորհրդատու ` Հայկազ Մարգարյան

More Related Content

What's hot (20)

Cechy
CechyCechy
Cechy
Vesna Janko
გვახსოვდეს აფხაზეთი
გვახსოვდეს აფხაზეთიგვახსოვდეს აფხაზეთი
გვახსოვდეს აფხაზეთი
ნანუკა ზაზანაშვილი
երևանի 106 դպրոցի պատմության ուսուցիչ մադոյան մարինա
երևանի 106 դպրոցի պատմության ուսուցիչ մադոյան մարինաերևանի 106 դպրոցի պատմության ուսուցիչ մադոյան մարինա
երևանի 106 դպրոցի պատմության ուսուցիչ մադոյան մարինա
Երևանի N198 ավագ դպրոց
Seobe srba i njihov položaj u ugarskoj
Seobe srba i njihov položaj u ugarskojSeobe srba i njihov položaj u ugarskoj
Seobe srba i njihov položaj u ugarskoj
Маестро Савић
церска битка
церска биткацерска битка
церска битка
zoricahelac
ბაგრატ III-ბაკურ გელაშვილი
ბაგრატ III-ბაკურ გელაშვილიბაგრატ III-ბაკურ გელაშვილი
ბაგრატ III-ბაკურ გელაშვილი
bakurgelashvili
შემაჯამებელი სამუშაო - საქარტველოს ისტორია IX კლასი 2016წ
შემაჯამებელი სამუშაო - საქარტველოს ისტორია IX კლასი  2016წ შემაჯამებელი სამუშაო - საქარტველოს ისტორია IX კლასი  2016წ
შემაჯამებელი სამუშაო - საქარტველოს ისტორია IX კლასი 2016წ
marika rekhviashvili
Harjutused Vana-Kreeka kultuur
Harjutused Vana-Kreeka kultuurHarjutused Vana-Kreeka kultuur
Harjutused Vana-Kreeka kultuur
Natalja Dovgan
Срби под Хабзбурзима у 19. веку
Срби под Хабзбурзима у 19. векуСрби под Хабзбурзима у 19. веку
Срби под Хабзбурзима у 19. веку
Milan Jovanović
istorija - Drugi srpski ustanak
 istorija - Drugi srpski ustanak   istorija - Drugi srpski ustanak
istorija - Drugi srpski ustanak
SCASASAS
2.Srbija od 1858 do 1878.godine
2.Srbija od 1858 do 1878.godine2.Srbija od 1858 do 1878.godine
2.Srbija od 1858 do 1878.godine
Šule Malićević
Kultura anticke grcke
Kultura anticke grckeKultura anticke grcke
Kultura anticke grcke
Историјска ризница
ფინიკია
ფინიკია ფინიკია
ფინიკია
fiqria sidamonize
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
fiqria sidamonize
Принципат Октавијана
Принципат ОктавијанаПринципат Октавијана
Принципат Октавијана
DusankaBobic
Османско царство (XVI-XVIII век)
Османско царство (XVI-XVIII век)Османско царство (XVI-XVIII век)
Османско царство (XVI-XVIII век)
Жељко Матић
დავით აღმაშენებელი
დავით აღმაშენებელი დავით აღმაშენებელი
დავით აღმაშენებელი
barbaretak
Mesopotaamia
MesopotaamiaMesopotaamia
Mesopotaamia
Olga Ivanova
երևանի 106 դպրոցի պատմության ուսուցիչ մադոյան մարինա
երևանի 106 դպրոցի պատմության ուսուցիչ մադոյան մարինաերևանի 106 դպրոցի պատմության ուսուցիչ մադոյան մարինա
երևանի 106 դպրոցի պատմության ուսուցիչ մադոյան մարինա
Երևանի N198 ավագ դպրոց
церска битка
церска биткацерска битка
церска битка
zoricahelac
ბაგრატ III-ბაკურ გელაშვილი
ბაგრატ III-ბაკურ გელაშვილიბაგრატ III-ბაკურ გელაშვილი
ბაგრატ III-ბაკურ გელაშვილი
bakurgelashvili
შემაჯამებელი სამუშაო - საქარტველოს ისტორია IX კლასი 2016წ
შემაჯამებელი სამუშაო - საქარტველოს ისტორია IX კლასი  2016წ შემაჯამებელი სამუშაო - საქარტველოს ისტორია IX კლასი  2016წ
შემაჯამებელი სამუშაო - საქარტველოს ისტორია IX კლასი 2016წ
marika rekhviashvili
Harjutused Vana-Kreeka kultuur
Harjutused Vana-Kreeka kultuurHarjutused Vana-Kreeka kultuur
Harjutused Vana-Kreeka kultuur
Natalja Dovgan
Срби под Хабзбурзима у 19. веку
Срби под Хабзбурзима у 19. векуСрби под Хабзбурзима у 19. веку
Срби под Хабзбурзима у 19. веку
Milan Jovanović
istorija - Drugi srpski ustanak
 istorija - Drugi srpski ustanak   istorija - Drugi srpski ustanak
istorija - Drugi srpski ustanak
SCASASAS
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
fiqria sidamonize
Принципат Октавијана
Принципат ОктавијанаПринципат Октавијана
Принципат Октавијана
DusankaBobic
Османско царство (XVI-XVIII век)
Османско царство (XVI-XVIII век)Османско царство (XVI-XVIII век)
Османско царство (XVI-XVIII век)
Жељко Матић
დავით აღმაშენებელი
დავით აღმაშენებელი დავით აღმაშენებელი
დავით აღმაშენებელი
barbaretak

More from Nazik Hovasapyan (20)

Բույսերի աճը և զարգացումը
Բույսերի աճը և զարգացումըԲույսերի աճը և զարգացումը
Բույսերի աճը և զարգացումը
Nazik Hovasapyan
Գրական մշակույթ
Գրական մշակույթԳրական մշակույթ
Գրական մշակույթ
Nazik Hovasapyan
Проект
ПроектПроект
Проект
Nazik Hovasapyan
Նյութերի և էներգիայի փոխանակություն
Նյութերի և էներգիայի փոխանակությունՆյութերի և էներգիայի փոխանակություն
Նյութերի և էներգիայի փոխանակություն
Nazik Hovasapyan
Տրդատ Առաջինի գահակալումը...
Տրդատ Առաջինի գահակալումը...Տրդատ Առաջինի գահակալումը...
Տրդատ Առաջինի գահակալումը...
Nazik Hovasapyan
Արտազատություն
ԱրտազատությունԱրտազատություն
Արտազատություն
Nazik Hovasapyan
Գիտությունը, ճարտարագիտությունը, Ճարտարապետությունն ու կերպարվեստը
Գիտությունը, ճարտարագիտությունը, Ճարտարապետությունն ու կերպարվեստըԳիտությունը, ճարտարագիտությունը, Ճարտարապետությունն ու կերպարվեստը
Գիտությունը, ճարտարագիտությունը, Ճարտարապետությունն ու կերպարվեստը
Nazik Hovasapyan
Հռոմեական մշակույթը: Կրոնը: Դպրոցը: Գրականությունն ու ճարտասանությունը
Հռոմեական մշակույթը: Կրոնը: Դպրոցը: Գրականությունն ու ճարտասանությունըՀռոմեական մշակույթը: Կրոնը: Դպրոցը: Գրականությունն ու ճարտասանությունը
Հռոմեական մշակույթը: Կրոնը: Դպրոցը: Գրականությունն ու ճարտասանությունը
Nazik Hovasapyan
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումըՀռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Nazik Hovasapyan
Շնչառություն
ՇնչառությունՇնչառություն
Շնչառություն
Nazik Hovasapyan
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումըՀռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Nazik Hovasapyan
Հանրապետական կարգի ճգնաժամը Սպարտակի ապստամբությունը
Հանրապետական կարգի ճգնաժամը Սպարտակի ապստամբությունըՀանրապետական կարգի ճգնաժամը Սպարտակի ապստամբությունը
Հանրապետական կարգի ճգնաժամը Սպարտակի ապստամբությունը
Nazik Hovasapyan
Հռոմեական քաղաք պետությունը Ք.ա 5 - 2 -րդ դարերում
Հռոմեական քաղաք պետությունը Ք.ա 5 - 2 -րդ դարերումՀռոմեական քաղաք պետությունը Ք.ա 5 - 2 -րդ դարերում
Հռոմեական քաղաք պետությունը Ք.ա 5 - 2 -րդ դարերում
Nazik Hovasapyan
Ընձյուղի կառուցվածքը և նշանակությունը
Ընձյուղի կառուցվածքը և նշանակությունըԸնձյուղի կառուցվածքը և նշանակությունը
Ընձյուղի կառուցվածքը և նշանակությունը
Nazik Hovasapyan
Հին Հռոմ
Հին ՀռոմՀին Հռոմ
Հին Հռոմ
Nazik Hovasapyan
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ 2-ի օրոք
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ 2-ի օրոքՄեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ 2-ի օրոք
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ 2-ի օրոք
Nazik Hovasapyan
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ Երկրորդի օրոք
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ Երկրորդի օրոքՄեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ Երկրորդի օրոք
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ Երկրորդի օրոք
Nazik Hovasapyan
Տիգրան Մեծի աշխարհակալ պետությունը
Տիգրան Մեծի աշխարհակալ պետությունըՏիգրան Մեծի աշխարհակալ պետությունը
Տիգրան Մեծի աշխարհակալ պետությունը
Nazik Hovasapyan
Հելլենիստական աշխարհ
Հելլենիստական աշխարհՀելլենիստական աշխարհ
Հելլենիստական աշխարհ
Nazik Hovasapyan
Լսողություն
ԼսողությունԼսողություն
Լսողություն
Nazik Hovasapyan
Բույսերի աճը և զարգացումը
Բույսերի աճը և զարգացումըԲույսերի աճը և զարգացումը
Բույսերի աճը և զարգացումը
Nazik Hovasapyan
Նյութերի և էներգիայի փոխանակություն
Նյութերի և էներգիայի փոխանակությունՆյութերի և էներգիայի փոխանակություն
Նյութերի և էներգիայի փոխանակություն
Nazik Hovasapyan
Տրդատ Առաջինի գահակալումը...
Տրդատ Առաջինի գահակալումը...Տրդատ Առաջինի գահակալումը...
Տրդատ Առաջինի գահակալումը...
Nazik Hovasapyan
Գիտությունը, ճարտարագիտությունը, Ճարտարապետությունն ու կերպարվեստը
Գիտությունը, ճարտարագիտությունը, Ճարտարապետությունն ու կերպարվեստըԳիտությունը, ճարտարագիտությունը, Ճարտարապետությունն ու կերպարվեստը
Գիտությունը, ճարտարագիտությունը, Ճարտարապետությունն ու կերպարվեստը
Nazik Hovasapyan
Հռոմեական մշակույթը: Կրոնը: Դպրոցը: Գրականությունն ու ճարտասանությունը
Հռոմեական մշակույթը: Կրոնը: Դպրոցը: Գրականությունն ու ճարտասանությունըՀռոմեական մշակույթը: Կրոնը: Դպրոցը: Գրականությունն ու ճարտասանությունը
Հռոմեական մշակույթը: Կրոնը: Դպրոցը: Գրականությունն ու ճարտասանությունը
Nazik Hovasapyan
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումըՀռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Nazik Hovasapyan
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումըՀռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Հռոմեական տերության ծաղկումն ու անկումը
Nazik Hovasapyan
Հանրապետական կարգի ճգնաժամը Սպարտակի ապստամբությունը
Հանրապետական կարգի ճգնաժամը Սպարտակի ապստամբությունըՀանրապետական կարգի ճգնաժամը Սպարտակի ապստամբությունը
Հանրապետական կարգի ճգնաժամը Սպարտակի ապստամբությունը
Nazik Hovasapyan
Հռոմեական քաղաք պետությունը Ք.ա 5 - 2 -րդ դարերում
Հռոմեական քաղաք պետությունը Ք.ա 5 - 2 -րդ դարերումՀռոմեական քաղաք պետությունը Ք.ա 5 - 2 -րդ դարերում
Հռոմեական քաղաք պետությունը Ք.ա 5 - 2 -րդ դարերում
Nazik Hovasapyan
Ընձյուղի կառուցվածքը և նշանակությունը
Ընձյուղի կառուցվածքը և նշանակությունըԸնձյուղի կառուցվածքը և նշանակությունը
Ընձյուղի կառուցվածքը և նշանակությունը
Nazik Hovasapyan
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ 2-ի օրոք
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ 2-ի օրոքՄեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ 2-ի օրոք
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ 2-ի օրոք
Nazik Hovasapyan
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ Երկրորդի օրոք
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ Երկրորդի օրոքՄեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ Երկրորդի օրոք
Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտավազդ Երկրորդի օրոք
Nazik Hovasapyan
Տիգրան Մեծի աշխարհակալ պետությունը
Տիգրան Մեծի աշխարհակալ պետությունըՏիգրան Մեծի աշխարհակալ պետությունը
Տիգրան Մեծի աշխարհակալ պետությունը
Nazik Hovasapyan
Հելլենիստական աշխարհ
Հելլենիստական աշխարհՀելլենիստական աշխարհ
Հելլենիստական աշխարհ
Nazik Hovasapyan

Հին Հայաստանի պետական կարգը: Բանակը

  • 2.  Հայկական պետականությունը ունի 5000 տարվա պատմություն:Առաջինհ պետական կազմավորումը Արատտան էր,որը հիշատակվել է Ք.ա. III-րդ հազարամյակի առաջին կեսին:
  • 3.  1-ին ընդհանուր թշնամու դեմ միավորվել:  2-րդ Բնակչության ազգակից լինելը:
  • 4.  Եղել են 4 տիտղոս`  Արքա կամ թագավոր:-Պետության գլուխ կանգնածին:  Մեծ արքա:-Մեծ նվաճումներ ունեցողին:  Արքաների-արքա:-Մեծ հաջողությունների հասածներին  Աստված:-Անվանել են Տիգրան Մեծին:
  • 5.  Երկրի ղեկավարը թագավորն էր:Նա երկրը ղեկավարում էր Արքունիքի միջոցով:Արքունիքը կազմված էր գործակալություններից, որը կարելի է համեմատել այսօրվա նախարարությունների հետ:Առաջին գործակալությունը հազարապետությունն էր, որը ղեկավարում էր երկրի տնտեսությունը և շինարարությունը:Մյուս կարևոր գործակալությունը սպարապետությունն էր:Կարևոր էր նաևթագադիր ասեպոտթությունը և արքունի թիկնապահությունը:
  • 6.  Կարևոր հարցերը քննարկելու համար արքան հրավիրում էր Աշխարհաժողով: Կարևոր դեր էր խաղում Քրմապետը:Քրմապետը ղեկավարոււմ էր կրթության գործը և նաև Մեծ դատավորն էր:Նա արքայից հետո ամենամեծ հեղինակությունն ուներ երկրում: Արքունիքին էին ենթարկվում նահանգապետերը, նահանգապետերին` գավառապետերը, գավառապետերին` գյուղապետերը: Թագավոր Արքունիք Գործակալություններ Նահանգապետեր Գավառապետեր Գյուղապետեր
  • 8.  (Ք.ա. XXVII-XXVII դդ.) բանակի մասին վկայում են շումերական արձանագրությունները: Արձանագրությունների մեջ գրված էր, որ շումերները Հայկական բանակից օգնություն են խնդրել:
  • 9.  Հայկական զինուժը հայտնի էր նաև Ք.ա. II հազարամյակում:Հայասա թագավորությունը (Ք.ա. XV-XIII դդ.) մարտադաշտ էր դուրս բերում 700 մարտակառք և 10-հազարանոց հետևակ,որն այդ ժամանակաշրջանում բավականին մեծ ուժ էր:
  • 10.  Վանի համահայկական թագավորության բանակի մասին տեղեկանում ենք սեպագիր արձանագրություններից և հնագիտական պեղումներից:Այն կազմված էր հեծելազորից,հետևակից և մարտակառքերից:
  • 11.  Արտաշեսյանների և Արշակունիների ժամանակաշրջանի զինուժի մասին պատկերացում է տալիս մեզ հասած արքունի կարևոր մի փաստաթուղթ` <<Զորանամակը>>:Դրանում նշվումէ, թե պատերազմի ժամանակ որ իշխանն ինչքան զորք պետք է դուրս բերի մարտադաշտ:Դատելով <<Զորանամակից>> և այլ աղբյուրներից ` Մեծ Հայքի բանակը բաղկացած է եղել շուրջ 120հազար զինվորից:
  • 13.  Հեղինակ` Մեսրոպ Օնանյան  Խորհրդատու ` Հայկազ Մարգարյան