ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
AУС-319 Д. Бямбадорж
М. Дулмаа
 Бөөрний эд хоёрдогчоор гэмтэж өвөрмөц
халдвараар үүсгэгдэнэ.
 30-50 насны хүмүүсийг хамардаг. (эм:эр=2:1)
 Уушигны бус дотор эрхтний сүрьеэ өвчний
дотор 1-р байрыг эзэлдэг.
 Бөөрний сүрьеэ хожуу оношлогддог
 ЭЗ-н практикт ховор тохиолдоно
 ЭЗ-д илрэх шинж тэмдэг багатай, нарийн
шинжилгээгээр оношлох боломжтой
 Бөөрний сүрьеэгийн 50%-д шээсний шинжилгээ
өөрчлөлтгүй байдаг
 Өвөрмөц ба өвөрмөц бус үрэвслийн процесст
хавсарч байдаг
 Халдвар авснаас 5-15 жилийн дараа шинж
тэмдэг илэрдэг
 Далд хэлбэр нь 3-20 жил хүртэл үргэлжилнэ
 Далд явцтай хэлбэрийг уг өвчний эхний үед нь
рентген болон бактериологи шинжилгээгээр 20-
65% оношлодог. Үүнд 3 ссар шаардлагатай
бөөрний сүрьеэ
бөөрний сүрьеэ
бөөрний сүрьеэ
 4 замаар халдварлана
1. Цусаар
2. Тунгалгын урсгалаар
3. Шээс дамжуулах замаар
4. Хавьтлын замаар
 Микобактерийн хоруу чанар
 Хэсэг газрын цусны эргэлтийн хямрал
 Орчны тааламжтай бус байдал
 Шээсний урсгалын алдагдах
 Өвөрмөц бус халдвараар өвдөх
 Бие махбодийн урвалж чанар буурах
 Дархлаажуулалт
 Бөөрний эдийг гэмтээх байдлаар нь
1. Паренхимын сүрьеэ
2. Өвөрмөц папиллит
3. Каверноз туберкулёз
4. Фиброзно-каверноз туберкулёз
5. Туберкулём болом казеомууд
6. Сүрьеэгийн пионефроз
Орчны тааламжгүй х/з, бие мах бодийн урвалж чанар
буурсанаар өвчин улам даамжран шээсний замыг хамарч
уретрит, цистит, каликопиелитэд хүргэнэ.
Кавернагийн хүрээг тойрон фибрин ширхгүүд үүссэнээр хатуу
ханан бүрхүүл / фиброзжин-кавернозжих үе/ үүснэ.
Голомтонд лимфойд эсүүд, эпителиод эсүүд, гигант эсүүд
хуримтлагдан хүрээгээ тэлж, бөөрний эд ихээр гэмтэн казеоз
некрозыг үүсгэнэ. / сүрьеэгийн каверна /
Хэсэг газрын цусны эргэлтийн алдагдлын суурин дээр
сүрьеэгийн үрэвслийн голомтот процесс явагдана.
Сүрьеэгийн микобактери цусаар дамжин 2 бөөрөнд
очно.
Энэ нь бөөрний холтослог давхаргаас гэмтээж далд
хэлбэрээр явагддаг.
 Өвөрмөц үрэвслийн эцэст
шархлаа үүсэн их
хэмжээний холбогч эд
үүсч сорвижих нь өвчин
даамжирсны шинж юм.
 Шээс ялгаруулах зам
гэмтэн их бага аяганцар,
тэвшинцэрийг хамарч,
шээсний замын
төгсгөлийн хэсэг
сорвижсоноор шээсний
урсгал хөдөлгөөн
алдагдана.
 Сүрьеэгийн папиллитийн үед сүрьэгийн өвөрмөц
үрэвсэл бөөрний хөхлөгийг 2 янзаар гэмтээнэ.
1. Каверноз процессоор
2. Нарийсал бөглөрөл үүсэх
 Зарим тохиолдолд
холтослог давхаргад
үүссэн каверна нь
тархилаг давхаргыг
хамран өргөжилгүй
б.м.б-ын нөлөөгөөр
сүрьеэгийн голомтот
өвөрмөц гэмтэл кальцийн
давс нэвчиж орсон
хэсгээр хязгаарлагдаж
казеом, туберкулём
үүсдэг. Үүнийг үхжсэн
бөөр гэнэ.
 Бүсэлхийн орчмоор өвдөх 50-60%
 Бөөрний хатгаа өвдөлт 15-20%
 Бөөрний сүрьеэгийн өвчин нь өвчлөгсдийн 50%-
д шээсний замын илэрхий өөрчлөлт гардаггүй
 Субфебриль халуурна.
 Бөөрний харалдаа эмзэглэл илрэхгүй
 Бактериологи шинжилгээнд микобактер илрэнэ
 Шээсэнд: леикоцирури, гематури, протеинури,
шээсний орчин хүчиллэгжих,
 Бактериологи: сүрьеэгийн микобактери илрэх
 ЭЗ-д өвдөлтийн шинж тод илрэнэ
 Ихэнх тохиолдолд дизури илэрч удаан
үргэлжилнэ
 Шээсэнд: леикоцитури
 Давсагни гэмтлээс өвдөлттэй шээх шинж тэмдэг
гарна
 Морфологи : шээсний замын салст бүрхэвч
гэмтэх
 Үндсэн 2 шинжилгээний аргаар оношлоно.
1. Бактериологи шинжилгээ
2. Морфологийн шинжилгээгээр гигант эс,
Пирогова-Лангаханс тус тус илэрнэ.
 Ялгаруулах урограмм:
Каверма хэлбэржээгүй,
хүрээ нь дугуй контраст
бодисын сүүдэр нягт
харагдана
 Туберкулины сэдрээх
сорил: туберкулины 20 ТЕ-
100ТЕ нэгж бугалганы
арьсан доор тарьж шээсийг
шинжлэхэд эритроцит,
леикоцит, микобактер тоо
өмнөхөөсөө 2 дахин ихэссэн
байдаг
 Хэт авиан
шинжилгээ: Бөөрний
каверноз гэмтлийн үед
эхонегатив дугуй
сүүдэр бүхий үүсгэвэр,
нягт бүрхүүлтэй,
эхопозитив эффект тод
илэрнэ.
 Гидронефроз
 Пионефроз
 Пиелонефрит
 Бөөрний аномали
 Бөөрний хөхлөгийн үхжил
 Бөөрний хавдар
 Эмч бүр сүрьеэгийн эсрэг бэлдмэлийг
гепатотроп, нефротроп үйлчилгээтэйг анхаарч
байх зүйтэй.
 Сүрьеэгийн бэлдмэл
1. Үндсэн Бэлдмэл
2. Нөөц бэлдмэл
ҮНДСЭН БЭЛДМЭЛ НӨӨЦ БЭЛДМЭЛ
 ГИНК
 Рифамицин
 Этамбутол
 Стрептомицин
 Этионамид
 ПАСК
 Протиомид
 Циклосирин

More Related Content

бөөрний сүрьеэ

  • 2.  Бөөрний эд хоёрдогчоор гэмтэж өвөрмөц халдвараар үүсгэгдэнэ.  30-50 насны хүмүүсийг хамардаг. (эм:эр=2:1)  Уушигны бус дотор эрхтний сүрьеэ өвчний дотор 1-р байрыг эзэлдэг.
  • 3.  Бөөрний сүрьеэ хожуу оношлогддог  ЭЗ-н практикт ховор тохиолдоно  ЭЗ-д илрэх шинж тэмдэг багатай, нарийн шинжилгээгээр оношлох боломжтой  Бөөрний сүрьеэгийн 50%-д шээсний шинжилгээ өөрчлөлтгүй байдаг
  • 4.  Өвөрмөц ба өвөрмөц бус үрэвслийн процесст хавсарч байдаг  Халдвар авснаас 5-15 жилийн дараа шинж тэмдэг илэрдэг  Далд хэлбэр нь 3-20 жил хүртэл үргэлжилнэ  Далд явцтай хэлбэрийг уг өвчний эхний үед нь рентген болон бактериологи шинжилгээгээр 20- 65% оношлодог. Үүнд 3 ссар шаардлагатай
  • 8.  4 замаар халдварлана 1. Цусаар 2. Тунгалгын урсгалаар 3. Шээс дамжуулах замаар 4. Хавьтлын замаар
  • 9.  Микобактерийн хоруу чанар  Хэсэг газрын цусны эргэлтийн хямрал  Орчны тааламжтай бус байдал  Шээсний урсгалын алдагдах  Өвөрмөц бус халдвараар өвдөх  Бие махбодийн урвалж чанар буурах  Дархлаажуулалт
  • 10.  Бөөрний эдийг гэмтээх байдлаар нь 1. Паренхимын сүрьеэ 2. Өвөрмөц папиллит 3. Каверноз туберкулёз 4. Фиброзно-каверноз туберкулёз 5. Туберкулём болом казеомууд 6. Сүрьеэгийн пионефроз
  • 11. Орчны тааламжгүй х/з, бие мах бодийн урвалж чанар буурсанаар өвчин улам даамжран шээсний замыг хамарч уретрит, цистит, каликопиелитэд хүргэнэ. Кавернагийн хүрээг тойрон фибрин ширхгүүд үүссэнээр хатуу ханан бүрхүүл / фиброзжин-кавернозжих үе/ үүснэ. Голомтонд лимфойд эсүүд, эпителиод эсүүд, гигант эсүүд хуримтлагдан хүрээгээ тэлж, бөөрний эд ихээр гэмтэн казеоз некрозыг үүсгэнэ. / сүрьеэгийн каверна / Хэсэг газрын цусны эргэлтийн алдагдлын суурин дээр сүрьеэгийн үрэвслийн голомтот процесс явагдана. Сүрьеэгийн микобактери цусаар дамжин 2 бөөрөнд очно. Энэ нь бөөрний холтослог давхаргаас гэмтээж далд хэлбэрээр явагддаг.
  • 12.  Өвөрмөц үрэвслийн эцэст шархлаа үүсэн их хэмжээний холбогч эд үүсч сорвижих нь өвчин даамжирсны шинж юм.  Шээс ялгаруулах зам гэмтэн их бага аяганцар, тэвшинцэрийг хамарч, шээсний замын төгсгөлийн хэсэг сорвижсоноор шээсний урсгал хөдөлгөөн алдагдана.
  • 13.  Сүрьеэгийн папиллитийн үед сүрьэгийн өвөрмөц үрэвсэл бөөрний хөхлөгийг 2 янзаар гэмтээнэ. 1. Каверноз процессоор 2. Нарийсал бөглөрөл үүсэх
  • 14.  Зарим тохиолдолд холтослог давхаргад үүссэн каверна нь тархилаг давхаргыг хамран өргөжилгүй б.м.б-ын нөлөөгөөр сүрьеэгийн голомтот өвөрмөц гэмтэл кальцийн давс нэвчиж орсон хэсгээр хязгаарлагдаж казеом, туберкулём үүсдэг. Үүнийг үхжсэн бөөр гэнэ.
  • 15.  Бүсэлхийн орчмоор өвдөх 50-60%  Бөөрний хатгаа өвдөлт 15-20%  Бөөрний сүрьеэгийн өвчин нь өвчлөгсдийн 50%- д шээсний замын илэрхий өөрчлөлт гардаггүй
  • 16.  Субфебриль халуурна.  Бөөрний харалдаа эмзэглэл илрэхгүй  Бактериологи шинжилгээнд микобактер илрэнэ
  • 17.  Шээсэнд: леикоцирури, гематури, протеинури, шээсний орчин хүчиллэгжих,  Бактериологи: сүрьеэгийн микобактери илрэх
  • 18.  ЭЗ-д өвдөлтийн шинж тод илрэнэ  Ихэнх тохиолдолд дизури илэрч удаан үргэлжилнэ  Шээсэнд: леикоцитури  Давсагни гэмтлээс өвдөлттэй шээх шинж тэмдэг гарна  Морфологи : шээсний замын салст бүрхэвч гэмтэх
  • 19.  Үндсэн 2 шинжилгээний аргаар оношлоно. 1. Бактериологи шинжилгээ 2. Морфологийн шинжилгээгээр гигант эс, Пирогова-Лангаханс тус тус илэрнэ.
  • 20.  Ялгаруулах урограмм: Каверма хэлбэржээгүй, хүрээ нь дугуй контраст бодисын сүүдэр нягт харагдана  Туберкулины сэдрээх сорил: туберкулины 20 ТЕ- 100ТЕ нэгж бугалганы арьсан доор тарьж шээсийг шинжлэхэд эритроцит, леикоцит, микобактер тоо өмнөхөөсөө 2 дахин ихэссэн байдаг
  • 21.  Хэт авиан шинжилгээ: Бөөрний каверноз гэмтлийн үед эхонегатив дугуй сүүдэр бүхий үүсгэвэр, нягт бүрхүүлтэй, эхопозитив эффект тод илэрнэ.
  • 22.  Гидронефроз  Пионефроз  Пиелонефрит  Бөөрний аномали  Бөөрний хөхлөгийн үхжил  Бөөрний хавдар
  • 23.  Эмч бүр сүрьеэгийн эсрэг бэлдмэлийг гепатотроп, нефротроп үйлчилгээтэйг анхаарч байх зүйтэй.  Сүрьеэгийн бэлдмэл 1. Үндсэн Бэлдмэл 2. Нөөц бэлдмэл
  • 24. ҮНДСЭН БЭЛДМЭЛ НӨӨЦ БЭЛДМЭЛ  ГИНК  Рифамицин  Этамбутол  Стрептомицин  Этионамид  ПАСК  Протиомид  Циклосирин