хавсаргын тогтолцоо салстн хамгаалах тогтолцоо 2. • Бүтэц , биологийн идэвх, дархан төрх
шинжээрээ бусад уургуудаас ялгаатай
,захын цусны уургийг хавсаргын тогтолцоо
гэнэ.
• Хавсаргын тогтолцооны үндсэн үүрэг
1. Нянг хучих
2. Хемотаксис
3. Бай эсийг хайлуулах
4. • Хавсарга нь 3 замаар идэвхижинэ.
1. Сонгомол зам
2. Лектин
3. Альтернатив зам
7. Сонгомол замын идэвхижил
А. Уусамтгай IgM (чөлөөт хэлбэр) Үгүй
Б.Антиген холбоот IgM (үндсэн) Тийм
Г. Уусамтгай IgG (моно бүтэцтэй) Үгүй
Д. Антиген-холбоот IgG Тийм
12. C1 саатлуур
• Серпины бүлийн 140kD м.ж-тэй гликопротейн
• C1INH нь C1r ба C1s-тэй ижил бүтэцтэй
• C1r,C1s-тэй ковалент холбогдож C2,C4 уургийг
задалж идэвхгүй болгоно
• C1 молекул C1INH-тэй холбоот байдлаар байна
• Харин C1q дархан бүрдэлтэй нэгдэхэд C1
бүрдэл C1INH-ээс салж хавсарга сонгомол
замаар идэвхждэг
16. МАС үүсэлтийн зохицуулга
• Эсийн гэмтлээс хамгаалж байдаг
• МАС үүсэлтийг дарангуйлж байдаг 2 гол
уураг бол CD59 болон HRF
• Фибронектин уураг S
• SP40
18. Хавсаргын рецептор
• 1. Идэвхжүүлэгч гадаргуутай холбогдогч C3-
ийн рецептор
• 2.анафилотоксин (c3a c5a) рецептор
• 3.хавсаргын өвөрмөц уурагтай нэгдэн
идэвхийг нь дарангуйлагч рецептор
19. Хавсаргын биологийн үүрэг
• Хавсаргаар нөхцөлдсөн эс задрал
• Опсонизаци
• Анафилотоксин ба үрэвслийн хариу урвал
• Дархан бүрдэл зайлуулагдах
21. • Салстын хамгаалах тогтолцоо нь хүний
биеийн дотоод гадаргууг гадаад орчноос
тусгаарлан, хамгаалж байдаг.
• Салст бүрхүүл нь эмгэг төрүүлэгч
нянгийн эсрэг идэвхтэй дархлааны урвал
өрнүүлж, хоол хүнсний болон хэвийн
бичил биетнүүдэд мэвчил үүсгэх зэргээр
дархлаа зохицуулгад чухал үүрэгтэй.
22. Салстын хамгаалах тогтолцоо
• Салстын хамгаалах тогтолцооны эдүүд нь
бие махбодид анатомын тодорхой бүтцийг
үүсгэн оршдог. Үүнийг дотор нь:
Лимфоид эд (МАLT- салст холбоот
линфоид эд, GALT, BALT, NALT)
Салст бүрхүүлд тархан байрласан
гадаргуугын хучуур эд
Холбогч эдэн бүтэц гэж ялгана.
23. Салстын хамгаалах тогтолцоо
• Салстад тархан байрласан хучуур болон
хучуурын доорхи холбогч эдэн давхаргад
хэсгийн дархлааны урвалд оролцдог
эффектор эсүүд байршсан байдаг.
24. GALT (Гэдэсний лимфоид эд)
• Пейрийн товруу
• Гэдэсний лимфоид фолликул
• Мухар олгой
• Гүйлсэн булчирхай, залгиурын зангилаа
25. Пейрийн товруу
• Их хэмжээний В эсийн үржлийн төв бүхий
фолликул, фолликулын завсараар байрлах Т
эсийн бүс, сэртэнт эсээр баялаг төвгөр
хэлбэр бүхий лимфоид эд болон гэдэсний
хөндийг зааглаж фолликул холбоот хучуур
(FAE) оршино.
27. M эс
• М эс хоол боловсруулах фермент, салс
ялгаруулдаггүй, гадаргуудаа хуниас үүсгэсэн
гликокаликс бүрхүүлгүй эс учраас гэдэсний
хөндийгөөр орж ирсэн эмгэгтөрүүлэгч
бичил биетэн болон бусад антиген Пейрийн
товрууд орж ирэх үүд болж өгнө.
30. • GALT-н бичил орчин нь лимфоид эсүүд,
гормон, иммуномодулятор хүчин зүйлээс
бүрдсэн өөрийн шинж чанартай байдаг
• Дархлааны эффектор эсүүд салст бүрхэвч
рүү нүүдэллэн дархлааны хамгаалах
өвөрмөц хариу урвалыг өдөөнө.
31. • Эмгэгтөрөгчийн антиген хучуур эсийн
хоригийг давж, салстын тунгалагнай эдэд
(MALT) хүрэн илчлэгдэнэ.
• MALT-д антнген олзлох, байгалийнж
дархлааны урвал өрнөх, санамжийн болон
эффектор эсүүд үүсэх зэрэг нь өвөрмөцөөр
явагдана.
32. Антнгенийг олзлох ба салстын эдэд
илчлэх
• Олон давхраат хучуур ба амьсгалын замын
дан хучуур эс ээр бүрхэгдсэн эдэд сэртэнт эс
антигенийг олзолно
• Нарийн гэдэс, амьсгалын замын MALT-д М
эс
• Дан хучуур эд- өөрөө антиген олзолно
33. Хучуур эс антиген олзлох
Хучуур эс
MHC II
базолатериал
мембран
CD4;
CD8+T
NOD1,2
рецептор
+PAMPs
Цитокин;
Хемокин
TLR-5
рецептор+бактерийн
шүлбүүр
34. М эс антиген олзлох
М эс суурийн
хэсэг мембран
халаас
Лимфоцит
сэртэнт эс
Антиген
Макрофаг
базолатерал
мембран TLR
MALT+ чацархайн
тунгалагийн Т эс
илчлэгдэнэ.