บทที่ ๕ ภาษาไทยในฐานะต่างประเทศ
- 1. บทที่ ๕ ภาษาไทยในฐานะต่างประเทศ ; ภาพสะท้อน ลักษณะของภาษาไทย
- 2. ตัวอย่าง การพูด การเขียน ภาษาไทยของนักศึกษาชาวต่างประเทศ ; ภาพสะท้อน
- 3. ๑. การแทรกแซงของภาษาแม่ในภาษาเป้าหมาย ซึ่งผู้เรียนเป็นคนพูด ภาษาอังกฤษเป็นภาษาแม่ จึงเคยชินกับการวางคาขยายไว้หน้าคาขยาย ตัวอย่างเช่น วันนี้ร้อนอากาศ (วันนี้อากาศร้อน) รถอีกทีเสียค่ะ (รถเสียอีก (ครั้ง) ค่ะ) หอพักนี้มากถูก I.C. (หอพักนี้ถูกกว่า I.C.)
- 4. ๒. ความยากของภาษาไทยอันเกิดจากลักษณะเฉพาะของภาษา เช่น - เป็นภาษาคาโดด - การเรียงลาดับคาเป็นกฎไวยากรณ์ที่ดูเหมือนง่ายแต่บางครั้งใช้ไม่ได้ เช่น คุณครั้งแรกเคยมาหรือไหม (คุณเคยมาครั้งแรกหรือ) - ความหมายไม่เป็นที่นิยมยอมรับหรือเข้าใจ - การใช้ลักษณนามหลังจานวนนับ เช่น ดอกไม้สีเหลืองบานหลาย (ดอกไม้สีเหลืองบานเต็มไปหมด)
- 5. ๓. ความไม่เข้าใจการใช้คา การใช้ภาษา ซึ่งเป็นที่นิยมยอมรับของเจ้าของ ภาษา ซึ่งไม่สามารถเปิดหาความหมายจากพจนานุกรมแล้วใช้แทนกันได้ เช่น คาว่า “ล้าง อาบน้า สระผม” - ภาษาอังกฤษใช้ “wash” แทน “take a bath , shampoo” ได้ - ภาษาไทยไม่สามารถใช้แทนกันเป็น “ล้างผม อาบน้าจาน สระมือ”ได้
- 6. C.A. ในทางปฏิบัติ C.A. คือ ศึกษาการวิเคราะห์ความแตกต่างของภาษาแม่กับภาษาเป้าหมาย (Contrastive Analysis) ช่วยให้สามารถพัฒนาแบบฝึกหัดการออกเสียง การฝึก โครงสร้างภาษาและไวยากรณ์ได้เป็นอย่างดี และการพัฒนาสื่อ ตารา แบบฝึกหัด ที่เป็น ระบบต้องอาศัยผลงานการศึกษาวิเคราะห์เปรียบเทียบภาษาเป็นอย่างมาก
- 7. ข้อเสนอแนะ C.A. ในทางปฏิบัติ - หากผู้สอนทราบล่วงหน้า ควรมีการเตรียมตัวและศึกษาว่านักเรียนของท่าน เป็นผู้พูดภาษาใด และศึกษาการวิเคราะห์ความแตกต่างของภาษาแม่กับภาษาเป้าหมาย (Contrastive Analysis หรือ C.A.) ของภาษานั้นๆ - ศึกษาวิทยานิพนธ์เกี่ยวกับความแตกต่างของภาษาที่ตนต้องสอน เช่นถ้าจะไป สอนภาษาไทยที่ญี่ปุ่น ควรอ่านงาน C.A. ของนฤมล ลี้ปิยะชาติ - หากผู้เรียนคละกันหลายภาษาในชั้นเดียว ย่อมต้องระมัดระวังข้อได้เปรียบ เสียเปรียบที่จะเกิดขึ้น - ไม่ควรใช้ภาษาอังกฤษในการสอนมากเกินไป เพราะผู้เรียนอาจไม่เข้าใจและ ต่อต้าน
- 8. ลักษณะภาษาไทย ๑. ภาษาไทยเป็นภาษาที่มีเสียงขึ้นลง (เสียงวรรณยุกต์) เสียงวรรณยุกต์ถือเป็นเรื่องยากที่สุดของภาษา ผู้เรียนชาวต่างประเทศมักประสบ ปัญหาการออกเสียงวรรณยุกต์ ตัวอย่างเช่น คาว่า ขวยเขิน ออกเสียงเป็น ควยเคิน
- 9. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๒. ภาษาไทยเป็นภาษาที่มีเสียงสั้น – ยาว และมีเสียงท้ายที่สาคัญต่อความหมาย - ภาษาจีน มีเสียงขึ้นลงเหมือนภาษาไทย แต่ความยากที่คนจีน ออกเสียงไม่เป็นคือเสียงสั้น-ยาว และเสียงพยัญชนะท้าย ๘ เสียง (มาตราตัวสะกด) ตัวอย่างเช่น คาว่า ดีใจ ออกเสียงเป็น ดีจาย อาคาร ออกเสียงเป็น อังคาร
- 10. - ภาษาญี่ปุ่น มีตัวสะกดน้อยและเสียง กง กน กม อาจออกเสียง ทดแทนกันได้ โดยไม่มีความสาคัญต่อความหมาย เช่น คาว่า ประตู ออกเสียงเป็น ม่อง ม่อน ม่อม นอกจากนี้เสียงสั้นยาวก็สาคัญ เช่น คาว่า ใส่นม กับ ส่ายนม เขาจะจาว่าต้อง พูดเสียงสั้นยาวให้ถูกต้อง ลักษณะภาษาไทย (ต่อ)
- 11. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๓. ภาษาไทยเป็นภาษาที่มีการลงและไม่ลงน้าหนักเสียง แบ่งเป็น ๔ ระดับ ๓.๑ ไม่ลงน้าหนัก Unstressed พยางค์เปิดมักเป็นพยางค์ที่ไม่ลง น้าหนักเมื่อมีพยางค์ที่ลงน้าหนักมารับข้างท้าย พ่อและแม่ จะไปไหน ไปเที่ยว อยู่ที่บ้าน
- 12. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๓.๒ การลงน้าหนัก Stressed คาที่ทาหน้าที่เป็นองค์ประกอบสาคัญของ ประโยค เช่น เป็นประธาน กริยา กรรม มักลงน้าหนัก แต่หากคานั้นมีหลายพยางค์ บางพยางค์จะไม่ลงน้าหนัก เช่น กตัญญูกตเวที เป็นต้น ๓.๓ การลงเสียงเน้นหนัก emphatic จงใจออกเสียงเน้นบางพยางค์ ในกรณี เมื่อต้องการโต้แย้ง แสดงข้อเปรียบเทียบ หรือเน้นความสนใจ เช่น ขอดินสอแดง ไม่ใช่ดินสอดา, ฉันบอกให้เธอทาเดี๋ยวนี้
- 13. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๓.๔ การลงเสียงเน้นหนักพิเศษ intensified เน้นความหมายพิเศษหรือ แสดงอารมณ์ อาจทาให้เสียงวรรณยุกต์ต่างจากปกติ เช่น คาว่า ยุ้ง ยุ่ง! ดีใจ๊ ดีใจ!
- 14. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๔. ภาษาไทยมีช่วงต่อของเสียงชิดและห่าง - ช่วงต่อชิด (close juncture) เช่น น้าเดือด สิบสอง ไปบ้าน - ช่วงต่อห่าง (Open juncture) ช่วงต่อห่างต่างกันทาให้ความหมายเปลี่ยน เช่น รถบรรทุกของ + ไปตลาด รถ + บรรทุกของไปตลาด จะเอาข้าวคลุกกะปิ + ก็หมด จะเอาข้าวคลุก + กะปิก็หมด
- 15. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๕. ภาษาไทยมีทานองเสียง ขึ้นหรือตก (intonation) เพื่อช่วยแสดงความหมาย ของประโยคคาถาม คาสั่ง คาตอบ อ้อนวอน สงสัย ฯลฯ เช่น -ทานองเสียงขึ้น ทาอะไรอยู่จ๊ะ (คาถาม) ไปด้วยกันหน่อยนะ (คาสั่ง) -ทานองเสียงตก ทาอะไรอยู่จ้ะ (คาตอบ) ไปด้วยกันหน่อยน่ะ (อ้อนวอน)
- 16. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๖. ภาษาไทยใช้ลักษณนาม ภาษาไทย มีการใช้ลักษณนามที่หลากหลาย แต่ ชาวต่างประเทศมิอาจจาลักษณนามได้หมด จึงมีการใช้ลักษณนามที่ผิดเพี้ยน เช่น มัคคุเทศก์ชาวพม่า ใช้ลักษณนามของเรือ เป็น เรือคันหนึ่ง ใช้ลักษณนามของภูเขา เป็น ภูเขาสองใบ
- 17. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๗. ภาษาไทยมีบุรุษสรรพนาม มีความสาคัญต่อความสุภาพ การยกย่องให้เกียรติ และ ชั้นของคนในสังคมด้าน ตาแหน่ง หน้าที่การงาน อายุ เพศ วัย ต้องใช้ให้เหมาะสม
- 18. ๘. ภาษาไทยมีคาราชาศัพท์หรือคาสุภาพ เมื่อสอนในระดับสูง ขั้นอ่าน เขียนและศึกษาสังคมและวัฒนธรรมไทย นักศึกษา ต้องประสบกับความยากของภาษาไทย เช่น คาว่า ท้องฟ้า หากเป็นคาราชาศัพท์ เช่น คาว่า โพยม คัคนานต์ นภัทร ฯลฯ ผู้เรียนต่างประเทศไม่สามารถเข้าใจได้ว่าคา เหล่านี้มีความหมายว่า ท้องฟ้า จึงเป็นหน้าที่ของผู้สอนที่ต้องนาคาเหล่านี้มาสอนให้ หลากหลาย ลักษณะภาษาไทย (ต่อ)
- 19. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๙. ภาษาไทยมีภาษาพูดและภาษาเขียน บทสนทนาซึ่งใช้ภาษาตามจริง ย่อมมีภาษาพูดจานวนมาก แต่ในบทอ่านและฟัง มีการปรับเป็นภาษาเขียนมากขึ้น เช่น “นิดหน่อย” เป็น “เล็กน้อย” ผู้สอนไม่อาจเลี่ยงคาลงท้าย (particle) สาหรับผู้เรียนภาษาไทยในประเทศไทย ได้ เพราะต้องมีคาถามว่า สิ ซิ ล่ะ รึ เหรอ / ngiá / เหล่านี้ใช้อย่างไร
- 20. ลักษณะภาษาไทย (ต่อ) ๑๐. ภาษาไทยใช้การเรียงคาเพื่อเข้าประโยค ประโยคของภาษาไทยเรียงแบบ ประธาน กริยา กรรม เมื่อชาวต่างชาติได้มา ศึกษาภาษาไทย จึงนิยมเรียงคาตามหลักการเรียงประโยค เช่น ผมเก็บไว้สมุดในชักลิ้น โต๊ะ (ผมเก็บสมุดไว้ในลิ้นชักโต๊ะ) อีกประการหนึ่ง ภาษาต่างประเทศมักมีการระบุเวลาที่ชัดเจน แต่ภาษาไทยไม่ ระบุเวลาที่แน่ชัด ชาวต่างประเทศ จะงงว่า กริยานั้นกระทาเมื่อไหร่ ทาไปแล้ว กาลังทา หรือเป็นเรื่องอนาคต
- 21. รายชื่อสมาชิก นางสาวอภิชญา กิตติพัชรินทร์ รหัส ๕๖๘๑๑๒๔๐๐๔ นางสาวรัฐวรรณ จิตต์การุณย์ รหัส ๕๖๘๑๑๒๔๐๐๙ นางสาวสุภาภรณ์ ผึ้งเถื่อน รหัส ๕๖๘๑๑๒๔๐๒๘ นางสาวอาภัสรา ปราสาทภิญโญ รหัส ๕๖๘๑๑๒๔๐๕๐ นางสาวรัฐภรณ์ แสนปาง รหัส ๕๖๘๑๑๒๔๐๕๖ นางสาวกนกวรรณ วงศ์ไชย รหัส ๕๖๘๑๑๒๔๐๕๗