ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
79-р сургуулийн багш   Ц.Нарантунгалаг   2011 он
Алгоритм  Алгоритм гэж юу вэ Алгоритм дүрслэх арга Алгоритм чанар
Алгоритм гэдэг ойлголтыг тухайн ажил, үйлдлийг үр бүтээмжтэйгээр хурдан шуурхай гүйцэтгэх үйлдлүүдийн оновчтой дараалал гэж тодорхойлож болно. Алгоритм гэдэг үг нь 783-850 онд амьдарч байсан дундад Азийн гарамгай математикч  Аль-Хорезм  хэмээх хүний нэрнээс гаралтай.Хүмүүс өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа олон тооны алгоритмыг гүйцэтгэж байдаг боловч үүнийгээ тэр болгон мэдэрдэггүй байна. Тухайлбал, тухайн өдрийн ажил төрөл болон тодорхой нэгэн ажлыг хийхдээ тогтсон дэс дарааллыг мөрддөг.  Алгоритм гэж юу вэ?
Э ргэн тойрны амьдралддүүрэн алгоритм байна. Ж.нь хот доторх автомашины жолооч гэрлэн дохионд захирагдах дүрмийг баримталдаг. Түүнийг нь:  1. Хэрэв шар гэрэл асвал гэрлэн дохио солигдох (улаан эсвэл ногоон) гэж буй тул анхааралтай бай  2. Хэрэв улаан гэрэл асвал зогс  3. Хэрэв ногоон гэрэл асвал хөдөл хэмээн томъёолъё. Энэ бол гэрлэн дохиод захирагдах алгоритм юм. Гэхдээ энэ алгоритмын хувьд үйлдлийн эрэмбэ зайлшгүй чухал биш. Учир нь жолооч замын гэрлэн дохиотой хэсгээр явж байгаад, чухам ямар гэрэл асч байна вэ (өөрөөр хэлбэл ямар нөхцөл биелж байна вэ гэдгийг шалгаад) түүнд тохирсон алхмыг дээрх алгоритмаас сонгож гүйцэтгэнэ.
Дискрет чанар Алгоритм нь өгөгдөл эсвэл өмнөх алхмуудын хэмжигдхүүнүүдээр тодорхой дүрмийн дагуу шинэ хэмжигдхүүнүүдийг олох тусгаар тусгаар алхмуудад хуваагдсан байна. Энэ чанарыг алгоритмын дискрет чанар гэнэ. Тодорхой чанар Алгоритмын аливаа алхмын үйлдлийг гүйцэтгэгч нэгэн утгатайгаар ойлгохын зэрэгцээгээр гүйцэтгэж чаддаг байна. Энэ нь алгоритмын тодорхой байх чанар юм. Төгсгөлөг чанар Алгоритм нь төгсгөлөг тооны алхамтай байна . Үр дүнтэй чанар Алгоритмын аливаа алхам болон алгоритмыг бүхэлд нь биелүүлэхэд тодорхой үр дүн гардаг байх ёстой. Үүнийг алгоритмын үр дүнтэй байх чанар гэнэ. Нийтлэг чанар Алгоритм нь зөвхөн тухайн өгөгдөлд төдийгүй уг өгөгдөлтэй ижил төрлийн бүх өгөгдөлд хүчинтэй байна. Энэ чанарыг алгоритмын нийтлэг чанар гэнэ. Алгоритм чанарууд
А лгоритмыг дүрслэх маш олон арга байдаг ч тэдгээрийн дотроос дараах 3 аргаар ихэвчлэн дүрсэлэж заншсан байдаг. Үүнд 1. Үгээр 2.Блок схемээр 3. Алгоритм хэлээр /Бичвэр/ (З+3)*(3+4)-23 гэсэн илэрхийллийг бодохын тулд:  1. 3 дээр 3-ыг нэмэх (=6)  2. 3 дээр 4-ийг нэмэх (=7)  3. 6-г 7-оор үржүүлэх (=42)  4. 42-оос 23-ийг хасах  (= 19) 5.  Энд бол үйлдлийн дараалал чухал байна. Түүнийг зөрчвөөс зөв хариуг гаргаж чадахгүй.  Үгээр илэрхийлэх
Дээрх аргуудаас сургалтанд блок схемийн аргыг хэрэглэдэг. Блок схемийн арга гэдэг нь геометрийн дүрс ашиглан алгоритмыг дүрслэх аргыг хэлнэ. Блок схемээр дүрслэх
Э нэ алгоритм алхам бүр зөвхөн нэг нэг удаа дараалан биелэгдэх учир энэ алгоритм нь шугаман алгоритм болно. Жишээ нь: Монгол гэр барих 1. Ханаа дугуйлна 2. Хаалгаа босгож дотоод бүслүүрийг татна. 3. Тооноо өргөөд униа өлгөнө. 5. Дотуур бүрээсээ нөмөргөнө. 6. Туургаа тавина. 8. Гадуур бүрээсээ нөмөргөнө. 9. Бүслүүрээ татна. 10. Өрхөө барина. Шугаман алгоритм
          Шугаман алгоритм Алгоритмын алхам бүр нь зөвхөн нэг нэг удаа дэс дараалан биелэгдэж байвал уг алгоритмыг шугаман алгоритм гэнэ. ·           Гэртээ  Цэцэг тарих Хувцас угаах алгоритм бичиж ир

More Related Content

алгоритм

  • 1. 79-р сургуулийн багш Ц.Нарантунгалаг 2011 он
  • 2. Алгоритм Алгоритм гэж юу вэ Алгоритм дүрслэх арга Алгоритм чанар
  • 3. Алгоритм гэдэг ойлголтыг тухайн ажил, үйлдлийг үр бүтээмжтэйгээр хурдан шуурхай гүйцэтгэх үйлдлүүдийн оновчтой дараалал гэж тодорхойлож болно. Алгоритм гэдэг үг нь 783-850 онд амьдарч байсан дундад Азийн гарамгай математикч Аль-Хорезм хэмээх хүний нэрнээс гаралтай.Хүмүүс өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа олон тооны алгоритмыг гүйцэтгэж байдаг боловч үүнийгээ тэр болгон мэдэрдэггүй байна. Тухайлбал, тухайн өдрийн ажил төрөл болон тодорхой нэгэн ажлыг хийхдээ тогтсон дэс дарааллыг мөрддөг. Алгоритм гэж юу вэ?
  • 4. Э ргэн тойрны амьдралддүүрэн алгоритм байна. Ж.нь хот доторх автомашины жолооч гэрлэн дохионд захирагдах дүрмийг баримталдаг. Түүнийг нь: 1. Хэрэв шар гэрэл асвал гэрлэн дохио солигдох (улаан эсвэл ногоон) гэж буй тул анхааралтай бай 2. Хэрэв улаан гэрэл асвал зогс 3. Хэрэв ногоон гэрэл асвал хөдөл хэмээн томъёолъё. Энэ бол гэрлэн дохиод захирагдах алгоритм юм. Гэхдээ энэ алгоритмын хувьд үйлдлийн эрэмбэ зайлшгүй чухал биш. Учир нь жолооч замын гэрлэн дохиотой хэсгээр явж байгаад, чухам ямар гэрэл асч байна вэ (өөрөөр хэлбэл ямар нөхцөл биелж байна вэ гэдгийг шалгаад) түүнд тохирсон алхмыг дээрх алгоритмаас сонгож гүйцэтгэнэ.
  • 5. Дискрет чанар Алгоритм нь өгөгдөл эсвэл өмнөх алхмуудын хэмжигдхүүнүүдээр тодорхой дүрмийн дагуу шинэ хэмжигдхүүнүүдийг олох тусгаар тусгаар алхмуудад хуваагдсан байна. Энэ чанарыг алгоритмын дискрет чанар гэнэ. Тодорхой чанар Алгоритмын аливаа алхмын үйлдлийг гүйцэтгэгч нэгэн утгатайгаар ойлгохын зэрэгцээгээр гүйцэтгэж чаддаг байна. Энэ нь алгоритмын тодорхой байх чанар юм. Төгсгөлөг чанар Алгоритм нь төгсгөлөг тооны алхамтай байна . Үр дүнтэй чанар Алгоритмын аливаа алхам болон алгоритмыг бүхэлд нь биелүүлэхэд тодорхой үр дүн гардаг байх ёстой. Үүнийг алгоритмын үр дүнтэй байх чанар гэнэ. Нийтлэг чанар Алгоритм нь зөвхөн тухайн өгөгдөлд төдийгүй уг өгөгдөлтэй ижил төрлийн бүх өгөгдөлд хүчинтэй байна. Энэ чанарыг алгоритмын нийтлэг чанар гэнэ. Алгоритм чанарууд
  • 6. А лгоритмыг дүрслэх маш олон арга байдаг ч тэдгээрийн дотроос дараах 3 аргаар ихэвчлэн дүрсэлэж заншсан байдаг. Үүнд 1. Үгээр 2.Блок схемээр 3. Алгоритм хэлээр /Бичвэр/ (З+3)*(3+4)-23 гэсэн илэрхийллийг бодохын тулд: 1. 3 дээр 3-ыг нэмэх (=6) 2. 3 дээр 4-ийг нэмэх (=7) 3. 6-г 7-оор үржүүлэх (=42) 4. 42-оос 23-ийг хасах (= 19) 5. Энд бол үйлдлийн дараалал чухал байна. Түүнийг зөрчвөөс зөв хариуг гаргаж чадахгүй. Үгээр илэрхийлэх
  • 7. Дээрх аргуудаас сургалтанд блок схемийн аргыг хэрэглэдэг. Блок схемийн арга гэдэг нь геометрийн дүрс ашиглан алгоритмыг дүрслэх аргыг хэлнэ. Блок схемээр дүрслэх
  • 8. Э нэ алгоритм алхам бүр зөвхөн нэг нэг удаа дараалан биелэгдэх учир энэ алгоритм нь шугаман алгоритм болно. Жишээ нь: Монгол гэр барих 1. Ханаа дугуйлна 2. Хаалгаа босгож дотоод бүслүүрийг татна. 3. Тооноо өргөөд униа өлгөнө. 5. Дотуур бүрээсээ нөмөргөнө. 6. Туургаа тавина. 8. Гадуур бүрээсээ нөмөргөнө. 9. Бүслүүрээ татна. 10. Өрхөө барина. Шугаман алгоритм
  • 9.          Шугаман алгоритм Алгоритмын алхам бүр нь зөвхөн нэг нэг удаа дэс дараалан биелэгдэж байвал уг алгоритмыг шугаман алгоритм гэнэ. ·          Гэртээ Цэцэг тарих Хувцас угаах алгоритм бичиж ир