ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Сүү, сүүн бүтээгдэхүүний амталгаа
МЭДРЭХҮЙН ЭРХТЭН
Харах
Үнэрлэх
Амтлах
Сонсох
Хүртэх





ҮНЭРЛЭХ МЭДРЭХҮЙ
 Үнэрлэх мэдрэхүй нь
агаарт хийн байдалтай
байгаа бодисын
молекулын
хөдөлгөөнөөр мэдэрдэг.
 Хүн нь хэдэн мянган
үнэрт бодисыг ялгаж
чаддаг ба тэдгээрийг
одоогийн байдлаар
тодорхой ангилалд
оруулаагүй байна.
 Хүний үнэрлэх мэдрэмж
нь нас ахих тусам улам
буурдаг байна.
АМТЛАХ МЭДРЭХҮЙ
1. ГАШУУН АМТ
2. ИСГЭЛЭН АМТ
3. ШОРВОГ АМТ
4. ЧИХЭРЛЭГ АМТ
МЭДРЭХҮЙН ЭРХТЭНД НӨЛӨӨЛӨХ
ХҮЧИН ЗҮЙЛ
Өвчин (хамрын ханиад г.м.)
Стресс
Жирэмслэлт
Тамхи татсан үед
Архи уусан үед
Эмэн эмчилгээний үед






АГААРЫН ХЭМ МЭДРЭХҮЙН ЭРХТЭНД
НӨЛӨӨЛӨХ НЬАГААРЫНХЭМ
Хүний амтлах мэдрэхүй суларч буурна.
Хүний мэдрэхүйн эрхтэний чадвар сайжирна,
ялангуяа үнэрлэх мэдрэмж сайжирна.
Хүний мэдрэхүйн эрхтэний чадвар суларна.
40 Сº
30 Сº
20 Сº
0 Сº
АМТАЛГААНЫ ХУГАЦАА БА ДАРААЛАЛ
Хугацаа: 10—15мин
Шорвог амт
Исгэлэн амт
Чихэрлэг амт
Гашуун амт
АМТАЛГААНЫ
ДАРААЛАЛ
ХУРД Дундаж: 10 сек3 – 3,5сек 7 – 12сек
Сүү, сүүн бүтээгдэхүүнийг
мэдрэхүйн эрхтэнээр үнэлэх
СҮҮ, СҮҮН БҮТЭЭГДЭХҮҮН
 Сүү, сүүн бүтээгдэхүүн нь үндсэн тэжээллэг бодисоос
гадна химийн нэгдлүүдийг агуулдаг ба эдгээр
нэгдлүүд нь сүү, сүүн бүтээгдэхүүний чухал үзүүлэлт
болох амт, үнэр болон чанарыг тодорхойлж байдаг.
 Сүү, сүүн бүтээгдэхүүнд агуулагдах химийн
нэгдлүүд:
 Альдегид
 Кетон
 Спирт
 Хүчил
СҮҮ, СҮҮН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ
ҮНЭР АМТАНД НӨЛӨӨЛӨХ ХҮЧИН ЗҮЙЛ
 Агаар
 Гэрэл
 Дулаан
 Бактери
 Температур
 pH
 г.м.
СҮҮ, СҮҮН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ
ХАДГАЛАХ ХУГАЦАА
Хүнсний
бүтээгдэхүүн
Хөргөгч Хөлдөөгч
Сүү 7 хоног 3 сар
Зөөхий 1,5 хоног 1-2 сар
Аарц 7-21 хоног Хөлдөөхгүй
Тараг 7-14 хоног 1-2 сар
Цөцгий 2-3 хоног Хөлдөөхгүй
Бяслаг (хатуу) 3-4 долоо хоног 6 сар
Бяслаг (зөөлөн) 7 хоног 6 сар
СҮҮНИЙ АНГИЛАЛ
 Дээд зэргийн
 I зэргийн
 II зэргийн
 Үнээний
 Сарлаг, хайнагийн
 Гүүний
 Ингэний
 Хонины
 Ямааны
1. Чанараас
хамааруулж:
2. Малын төрлөөс
хамааруулж:
Ундны сүүг боловсруулсан технологийн
аргаас нь хамааруулан
1. Халааж
боловсруулсан сүү
2. Ариутгасан сүү
3. Хэт өндөр
температурт
ариутгасан сүү
76 0С температурт 20 секунд, 87 0С
температурт 15 секунд, 92 0С
температурт барилтгүйгээр огцом
халааж боловсруулсан сүү.
(104-125) 0С температурт (5-15)
секундын барилттай халааж ариутгасан
сүү.
(125-140) 0С температурт (4-5) секунд
барилттай халааж ариутгасан сүү.
Ундны сүүний мэдрэхүйн эрхтний үнэлгээ
Д/д Үзүүлэлт Шинж чанар
1 Амт, үнэр
Цэвэр сүүний амт, үнэртэй, гадны ямар нэгэн амт,
үнэргүй байна. Хэрэв нэмэлт баяжуулагчтай бол
нэр төрөлдөө тохирсон сүү болон нэмэлт
баяжуулагчийн өвөрмөц амт, үнэртэй, гадны ямар
нэг амт, үнэргүй
2 Өнгө
Цагаан, шаравтар туяатай цагаан. Хэрэв нэмэлт
баяжуулагчтай бол нэр төрөлдөө тохирсон өнгөтэй.
3 Гадаад байдал
Нэгэн төрлийн, тунадасгүй шингэн. Хэрэв нэмэлт
баяжуулагчтай бол тухайн баяжуулагчийнхаа шинж
чанарт тохирсон биет байдалтай байна. Тухайлбал,
жимстэй ундны сүү нь жимсний зөөлөн эдийг
агуулж болно.
ЭСЭГ ЦАГААН ИДЭЭ
 Малын сүүг сүүн хүчлийн бичил биетний цэвэр өсгөврийн
хөрөнгөөр хөрөнгөлөн бүрж, эсгэж боловсруулсан сүүн
бүтээгдэхүүн.
Д/
д
Үзүүлэл
түүд
Баллын
үнэлгээ
Шинж чанар
1 Амт үнэр 18-20
Нэр төрөлдөө тохирсон өвөрмөц исгэлэндүү амт
үнэртэй
2 Өнгө 4-5 Цагаанаас цагаан шаргал
3
Биет
байдал
12-15
Тараг - нэгэн төрлийн өтгөвтөр биет байдалтай, шар
сүүний ялгаралгүй.
Хоормог – жигд шингэвтэр биет байдалтай, уургийн
бөөгнөрөл болон шар сүүний ялгаралгүй
Айраг - жигд шингэн биет байдалтай, өвөрмөц
сэнгэнэсэн амттай, илт мэдэгдэхүйц туналтгүй, бага
зэрэг нүүрсхүчлийн хий, тосны бөмбөлөгийн
ялгаралттай.
ТОСЛОГ ЦАГААН ИДЭЭ
 Сүүний тосыг ялган авч уламжлалт ба үйлдвэрлэлийн аргаар
боловсруулсан, 10%-иас багагүй тосны агууламжтай сүүн
бүтээгдэхүүн.
Боловсруулах
аргаас нь
хамааруулан:
Уламжлалт аргаар боловсруулсан
 Шар тос
 Цагаан тос
 Өрөм
 Айргийн тос
Үйлдвэрийн аргаар боловсруулсан
 Цөцгийн тос
 Цөцгий
 Зөөхий
Мэдрэхүйн
үзүүлэлт
Амт, үнэр Өнгө Биет байдал
Өрөм
Тухайн
бүтээгдэхүүний
өвөрмөц амт,
үнэртэй, гадны
элдэв амт,
үнэргүй
Шаргал Бие даасан биежилттэй, хугарамтгай
Цагаан тос
Цагаанаас цагаан
шаргал
Бие даасан биежилттэй, бутрамхай
Шар тос Хув шар 10 0С-ээс доош температурт хатуу
хугарамтгай, 28 0С-ээс дээш
температурт хайлмал, хурц үнэртэйАйргийн тос
Цагаан шаргалаас
шаргал
Цөцгийн тос
Тосны бүх хэсэгт алаг
судалгүй байна. Нэр
төрөлдөө тохир-сон
өнгөтэй байна
Нэгэн жигд нягт, зүсэхэд
гадаргуудаа усны ил дусалгүй
Цөцгий Шаргал Нэгэн жигд шингэн
Зөөхий Цагаан шаргал
Нэгэн жигд өтгөвтөр нунжгай
шингэн
Баллын
үнэлгээ
17-19 3-4 10-12
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА!!!

More Related Content

сүү, сүүн бүтээгдэхүүний амтлагаа

  • 3. ҮНЭРЛЭХ МЭДРЭХҮЙ  Үнэрлэх мэдрэхүй нь агаарт хийн байдалтай байгаа бодисын молекулын хөдөлгөөнөөр мэдэрдэг.  Хүн нь хэдэн мянган үнэрт бодисыг ялгаж чаддаг ба тэдгээрийг одоогийн байдлаар тодорхой ангилалд оруулаагүй байна.  Хүний үнэрлэх мэдрэмж нь нас ахих тусам улам буурдаг байна.
  • 4. АМТЛАХ МЭДРЭХҮЙ 1. ГАШУУН АМТ 2. ИСГЭЛЭН АМТ 3. ШОРВОГ АМТ 4. ЧИХЭРЛЭГ АМТ
  • 5. МЭДРЭХҮЙН ЭРХТЭНД НӨЛӨӨЛӨХ ХҮЧИН ЗҮЙЛ Өвчин (хамрын ханиад г.м.) Стресс Жирэмслэлт Тамхи татсан үед Архи уусан үед Эмэн эмчилгээний үед      
  • 6. АГААРЫН ХЭМ МЭДРЭХҮЙН ЭРХТЭНД НӨЛӨӨЛӨХ НЬАГААРЫНХЭМ Хүний амтлах мэдрэхүй суларч буурна. Хүний мэдрэхүйн эрхтэний чадвар сайжирна, ялангуяа үнэрлэх мэдрэмж сайжирна. Хүний мэдрэхүйн эрхтэний чадвар суларна. 40 Сº 30 Сº 20 Сº 0 Сº
  • 7. АМТАЛГААНЫ ХУГАЦАА БА ДАРААЛАЛ Хугацаа: 10—15мин Шорвог амт Исгэлэн амт Чихэрлэг амт Гашуун амт АМТАЛГААНЫ ДАРААЛАЛ ХУРД Дундаж: 10 сек3 – 3,5сек 7 – 12сек
  • 9. СҮҮ, СҮҮН БҮТЭЭГДЭХҮҮН  Сүү, сүүн бүтээгдэхүүн нь үндсэн тэжээллэг бодисоос гадна химийн нэгдлүүдийг агуулдаг ба эдгээр нэгдлүүд нь сүү, сүүн бүтээгдэхүүний чухал үзүүлэлт болох амт, үнэр болон чанарыг тодорхойлж байдаг.  Сүү, сүүн бүтээгдэхүүнд агуулагдах химийн нэгдлүүд:  Альдегид  Кетон  Спирт  Хүчил
  • 10. СҮҮ, СҮҮН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ҮНЭР АМТАНД НӨЛӨӨЛӨХ ХҮЧИН ЗҮЙЛ  Агаар  Гэрэл  Дулаан  Бактери  Температур  pH  г.м.
  • 11. СҮҮ, СҮҮН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ХАДГАЛАХ ХУГАЦАА Хүнсний бүтээгдэхүүн Хөргөгч Хөлдөөгч Сүү 7 хоног 3 сар Зөөхий 1,5 хоног 1-2 сар Аарц 7-21 хоног Хөлдөөхгүй Тараг 7-14 хоног 1-2 сар Цөцгий 2-3 хоног Хөлдөөхгүй Бяслаг (хатуу) 3-4 долоо хоног 6 сар Бяслаг (зөөлөн) 7 хоног 6 сар
  • 12. СҮҮНИЙ АНГИЛАЛ  Дээд зэргийн  I зэргийн  II зэргийн  Үнээний  Сарлаг, хайнагийн  Гүүний  Ингэний  Хонины  Ямааны 1. Чанараас хамааруулж: 2. Малын төрлөөс хамааруулж:
  • 13. Ундны сүүг боловсруулсан технологийн аргаас нь хамааруулан 1. Халааж боловсруулсан сүү 2. Ариутгасан сүү 3. Хэт өндөр температурт ариутгасан сүү 76 0С температурт 20 секунд, 87 0С температурт 15 секунд, 92 0С температурт барилтгүйгээр огцом халааж боловсруулсан сүү. (104-125) 0С температурт (5-15) секундын барилттай халааж ариутгасан сүү. (125-140) 0С температурт (4-5) секунд барилттай халааж ариутгасан сүү.
  • 14. Ундны сүүний мэдрэхүйн эрхтний үнэлгээ Д/д Үзүүлэлт Шинж чанар 1 Амт, үнэр Цэвэр сүүний амт, үнэртэй, гадны ямар нэгэн амт, үнэргүй байна. Хэрэв нэмэлт баяжуулагчтай бол нэр төрөлдөө тохирсон сүү болон нэмэлт баяжуулагчийн өвөрмөц амт, үнэртэй, гадны ямар нэг амт, үнэргүй 2 Өнгө Цагаан, шаравтар туяатай цагаан. Хэрэв нэмэлт баяжуулагчтай бол нэр төрөлдөө тохирсон өнгөтэй. 3 Гадаад байдал Нэгэн төрлийн, тунадасгүй шингэн. Хэрэв нэмэлт баяжуулагчтай бол тухайн баяжуулагчийнхаа шинж чанарт тохирсон биет байдалтай байна. Тухайлбал, жимстэй ундны сүү нь жимсний зөөлөн эдийг агуулж болно.
  • 15. ЭСЭГ ЦАГААН ИДЭЭ  Малын сүүг сүүн хүчлийн бичил биетний цэвэр өсгөврийн хөрөнгөөр хөрөнгөлөн бүрж, эсгэж боловсруулсан сүүн бүтээгдэхүүн. Д/ д Үзүүлэл түүд Баллын үнэлгээ Шинж чанар 1 Амт үнэр 18-20 Нэр төрөлдөө тохирсон өвөрмөц исгэлэндүү амт үнэртэй 2 Өнгө 4-5 Цагаанаас цагаан шаргал 3 Биет байдал 12-15 Тараг - нэгэн төрлийн өтгөвтөр биет байдалтай, шар сүүний ялгаралгүй. Хоормог – жигд шингэвтэр биет байдалтай, уургийн бөөгнөрөл болон шар сүүний ялгаралгүй Айраг - жигд шингэн биет байдалтай, өвөрмөц сэнгэнэсэн амттай, илт мэдэгдэхүйц туналтгүй, бага зэрэг нүүрсхүчлийн хий, тосны бөмбөлөгийн ялгаралттай.
  • 16. ТОСЛОГ ЦАГААН ИДЭЭ  Сүүний тосыг ялган авч уламжлалт ба үйлдвэрлэлийн аргаар боловсруулсан, 10%-иас багагүй тосны агууламжтай сүүн бүтээгдэхүүн. Боловсруулах аргаас нь хамааруулан: Уламжлалт аргаар боловсруулсан  Шар тос  Цагаан тос  Өрөм  Айргийн тос Үйлдвэрийн аргаар боловсруулсан  Цөцгийн тос  Цөцгий  Зөөхий
  • 17. Мэдрэхүйн үзүүлэлт Амт, үнэр Өнгө Биет байдал Өрөм Тухайн бүтээгдэхүүний өвөрмөц амт, үнэртэй, гадны элдэв амт, үнэргүй Шаргал Бие даасан биежилттэй, хугарамтгай Цагаан тос Цагаанаас цагаан шаргал Бие даасан биежилттэй, бутрамхай Шар тос Хув шар 10 0С-ээс доош температурт хатуу хугарамтгай, 28 0С-ээс дээш температурт хайлмал, хурц үнэртэйАйргийн тос Цагаан шаргалаас шаргал Цөцгийн тос Тосны бүх хэсэгт алаг судалгүй байна. Нэр төрөлдөө тохир-сон өнгөтэй байна Нэгэн жигд нягт, зүсэхэд гадаргуудаа усны ил дусалгүй Цөцгий Шаргал Нэгэн жигд шингэн Зөөхий Цагаан шаргал Нэгэн жигд өтгөвтөр нунжгай шингэн Баллын үнэлгээ 17-19 3-4 10-12