в түвшийн
- 1. “В түвшийн” 1. Өгсөн өгүүлбэрүүдийг гишүүдээр зурж үүр өндгийн харьцаагаар тайлбарлан бүтцийг тодорхойл. 1. Дархан хүн ган төмрийг Давтан давтан уярааж байдаг шиг Ачит хөдөлгөчид эрч хүчээрээ Ариун тойргуудыг эрүүлж байдаг. 2. Талд таана хэнзэлж, ууланд тошлой хүрэнтэж эхэлсэн тэр цагт орой дээрээ хоёр хүрэн цохиотой. Мөстийн их нуруу уужим суудалтай монгол эмээлийн бүүрэг шиг байна. 3. Тэгээд би ээж аавын заяасан бие сэтгэлийн эрдмийг нээгдүүлхээр хорвоогийн учирийг танин мэдэх аяа замд гар ч дээ. 4. Нас ахиж сэтгэл зөөлрөөд ирхийн цагт хүн гэдэг амьтан өөрийнхөө ганц хар толгойг бус ёс журмийг эрхэмлэн хичээж, хорвоогийн жамаар уул овоондоо хүртэл сүслэн залбирдаг ажээ. 5. “Алтай магтаал”-аас авсан нийлмэл өгүүлбэрт гол өгүүлбэрийнхээ нэр гишүүнд ижил хэлбэрээр холбогдсон зэрэгцэн тодотгол өгүүлбэрүүдийг олж тодотгол гэсэн таалтаар үзүүл. Булгийн усыг долиглуулж байдаг Бургас модыг ганхуулж байдаг Булга, суусар хоёр нь солбилдож байдаг Өрөөлдөж тавьсан моринд Өвс нь ойрхон байдаг Өнчин ганц залууд Өршөөлтэй байдаг Өнтэй сайхан буурал Алтай минь... 2. “Алганы цээр ” гэдэг тайлбарламжийг анхааралтай унш. Дараа нь өөрөө бие дааж, ямар нэгэн цээрийн тухай тайлбарламж бич. Ингэхдээ өөр ном зохиол, сурах бичиг ашиглаж ч болно. Алганы цээр -Алгаа хамаа бус хүнд үзүүлэхийг цээрлэнэ. Учир нь гарын алган дахь зураас тухайн хүний заяа тавилангийн толь гэдэг тул нуудаг. Алга ташихыг цээрлэнэ аливаа муу зүйлийг зайлуулах, үргээхэд лга таших буюу довогдох ёс байсан учир алга ташихад хишиг буян зайлдаг гэж цээрлэнэ. Алган дээр үсэг бичих цээртэй. Үхэх хүн ингэдэг. Ах дүүс алга нийлүүлж тогловол эв эе эвдрэлцэхийн дохио. 3. Доорх үгсийг үгийн бүтэц, үгсийн аймгийн үүднээс задлан тодорхойл. 1. Үзэсгэлэнт 2. Хүрэнтэж 3. Гялбалзуулна 4. Бүлтийтэл
- 2. 5. Монгол бичгээр хөрвүүлж бич. 1. Хур бороо элбэгтэй дэлгэр сайхан зун болж байна. 2. Хугарсан яс нь хурдан бороолжээ. 3. Буруу өссөн хүүхэд бухын хүзүүнээс хатуу. 4. Ухаантай хүний үр Сүүтэй гүүний унага